WEISiBLAD 1867. Vrijdag, 10 Iei. VAN A AN LANDBOUW, 6EMEENTE- EN POLDEE-BELANGEN GEWIJD. Aclitste Saargang. Haarlcmmcrmcer-Polder. JLaiKlHiouw. Merlgten omtrent de Veeziekte. Hoe men in de Nieuwe Wereld oordeelt over den aard der thans in de oude wereld heerschende veeziekte en hare genezing. ii. IUARLEMMERMEER, PRIJS VAN HET ABONNEMENT in Let Jaar6. Enkele Nummers 15 Cent. ALLE TOEZENDINGEN, REDAKTIE EN UITGAVE BETREFFENDE te adresseren aan VAN BONGA C°. te Amsterdam. (Uiterlijk Woensdag.) Eene theorie' betrekkelijk de koorts, welke langen t.ijd werd geliuldigd, scbrijft hare oorzaak toe aan ontstelde zenuw werking, en dit leidde tot de keiize van daarmee overeen- stemmende geneesraiddelen bij de beharideling. Men zou eene lange lijst van dergelijke neurotische medikamenten kannen aanvoerenop onderscheideDe plaatsen en tijdstippen in de behandeling van koorts, zoo men meende, nuttig bevonden, vooral in de eerste tijdperken, en de vermeend gunstige wer- king dezer middelen bragt er niet weinig toe bij om de voor- standers dier theorie in hun geloof te versterken. Doeh tegen- over genoemde theorie stond eene andere, die eveneens niet weinig kampioenen telde, welke de koorts toeschreef aan ontaarding van de vloeibare ligehaamsdeelenen deze is de thans gemeenlijk aangenomen leer, welke de koorts eene ziekte van bet bloed noemt. De in mijne handen gestelde rapporten omtrent de veeziekte erkennen de waarheid van deze beschouwing des onderwerpsen wij ontdekken eene gestadige geneigdheid om elke te duchten pathologische ont- wikkeling toe te schrijven aan ontstemming van bet bloed. Dit is in overeenstemming met de medische leerstellingen van den tegenwoordigen tijd, daar alle ziekten van koortsigen aard zymotisch worden genoemd, of ziekten door gisting van het bloed veroorzaakt, ofschoon niet bewezen is gewor- dcn, dat in eenig geval van koorts ziekelijke aandoening van het bloed een voorafgaande toestand was geweest. De theorie, die zich aan het zenuwstelsel lioudt, daarente- genleert dat de onbekende oorzaak der koortswelke die dan ook moge zijn, in de eerste plaats haren invloed oefent op zekere deelen van het zenuwstelsel, waardoor zulke sto- ringen van de zenuwwerking worden teweeggebragtals waar door gedeeltelijk het zamentrekkend vermogen der bloedvaten wordt verhinderd, dus de snelheid van den omloop belemraerd en daardoor eindelijk veroorzaakt dien graad van stasis en za- menpersing van dit levensvocht in bepaalde organen en weef- sels, welken toestand men kongestie noemt. Voor dat dit plaats vindt is er geen blijk van bloed-ontaarding, maar de kongestie veroorzaakt verdikkiug en verzwarting, die overgaat in ontste- king en dikwerf eindigt in gangreen. De aanwijzing voor de behandeling isdeze kongestien te bestrijden in het vroegst mogelijk tijdperk. Is dit met succes geschied, dan houdt de rilling of koortskoude op; de reaktie wordt tevens vergemak- kelijkt en getemperd, en de opvolgende ontsteking of voorko- men of tot minderen graad beperkt. Daar de gebruikelijke neurotische middelen dikwerf bleken gevolgloos te blijven stelde men voorom de door kongestie overkropte bloedvaten te ontlasten door het meer onmiddeUijk medikament van bloed- aftapping, en dit werd bevonden een meer doeltreffend middel te zijti daar de kongestie werd verminderd, de koude be- daarde en eene meer gematigde reaktie werd ingeleid. Doeh wijl in het tijdperk van koortskoude de zenuwwerking min of meer onderdrukt is, werd meer dan gewone ervarenheid en omzigtigheid vereischt bij de aderlating, opdat den patient niet de krachten mogten ontzinken onder dien verzwakkenden invloed en de dood er het gevolg van wlerd. Het gebenrde mij in 1852, bij het behandelen van een geval van koortskongestie, waarin stuipen ontstondende kracht van chloroform in deze pathologische gesteldheid te ontdekken. In een geval van dezen aard worde eene hoeveel- heid van dit geneesmiddel, genoegzaam om slaap te weeg te brengen, in de maag gevoerd, en de zenuwen of zenuw- vezels, die den omloop des bloeds regelen, worden weldra her- steld uit den ontstemden toestand die de kongestie veroor zaakt, het bloed wordt ontdaan van zijne ziekelijke gesteld heid en herneemt zijnen gewonen loop als in den gezonden staat. Slaap is het blijk van de voile physiologische werking van dit geneesmiddel, en zoo het in die mate is toegediend om onmiddellijk slaap te doen invallenwordt de lijder niet alleen ontheven van de koortskoude, maar zoo geheellijk is de gevolglijke kongestie afgewendinzonderheid wanneer de slaap eenige uren aanhoudt, dat de ziekte-reaktie of het tijd perk van koortshitte wordt voorkomen. En deze herstellende kracht van chloroform is niet beperkt tot de kongestie uit het tijdperk van koortskoude, maar kongestie wordt er even ge- reedelijk door opgeheven als zij ontstaat uit andere, niet mechaniscbe, oorzaken. Nuzegt Dr. Merrilldit is het geneesmiddeldat ik voorstel te beproeven bij de veeziekte. Z,oo mijne denkbeelden over de pathologie der kwaal juist zijn indien de ziekte is van koortskarakteren de daarbij te weeg gebragte lokale aan- doeningen zijn kongestiefals in andere koortsvormenmogen wij met zeer veel vertrouwen van het inwendig gebruik van chloroform in de veeziekte hetzelfde gevolg verwachten als in de verwante aandoeningen van het menschelijk ligchaamsgestel. Het best mag het gegeven worden in het eerste, ontwikkelend tijdperk der ziekte en als er blijken zijn van koortskoude, voor de reaktie; doeh wij mogen met grond gunstige uit- komsten verwachten, zoo het wordt toegediend op eenig oogeublik voor dat werkzame ontsteking zich hebbe geves- tigd en een beginsel van versterving (gangreen) in de mucose weefsels aanwezig zij. De boeveelheid moet bepaald worden naar de uitwerkselenen daar zij veilig bij den menschvoor de teweegbrenging van slaap, in doses van een vloeibaar drachme, elk half uur lierhaaldwordt gegeven, zoo mogen wij onderstellen, dat het veilig en geschikt is, om hetzelfde gevolg bij dieren te veroorzaken door ruimer gifteneven dikwerf herhaald. Doeh bij het bepalen der dosis moet in aanmerking worden genomen, dat bij den veetyphus een vroeg inwerken der ziekte op de mucose weefsels der verteringswerktuigen de funotioneele bevvegingen daarvan verhindert en de mageu der dieren overladen laat met droog en onverteerd voedsel; gevol- gelijk zijn chloroform en andere geneesmiddelen traag van werking, daar aanmerkelijke hoeveelhedenmet dat voedsel vermengd, onwerkzaam kunnen blijven. Om deze reden zullen de giften ruimer moeten zijn, dan anders zou gevorderd wor den. Een ander middel om in de moeijelijkheid te gemoet te komen, is de toediening van chloroform door inspuiting, het door eene elastieke buis wel deugdelijk in de ingewanden brengende. Deze zal welligt de beste methode bevonden worden om de chloroform inwendig toe te dienen bij de veeziekte. Ik zou meenen dat de doses van chloroformop welke wijze ook toegediendniet minder moesten zijn dan van een half ons elken dat de giftenals algemeene regelelk half uur moesten herhaald worden, totdat het gevvenschte effekt is ver- kregen. Het geneesmiddel is gegeven geworden aan kinderen van twee tot vier jaren oudtot breking van stuipenin doses van een vloeibaar drachme, en aan vohvassen patienten in uiterste gevallen van kongestie bij doses van een half ons niet alleen zonder pijnlijke resultaten, maar met gemak en vervvonderlijke herstellende gevolgen. In alle soorten en tijd perken vaH kongestieve krankte is het beide veilig en goed in doses van een vloeibaar drachme, herhaald elk half uur, totdat de lijder slaapt; en de uitwerking is te beter als zulke slaap wordt gerekt door liggende houding, rust en stilte. Eene erge koorts zag men bedwongen door eene enkele gift in 5 minuten tijds; en de kinderstuipen zijn steeds gebroken bij het sluiten der oogleden. Den 4den Mei is aan de Cruquius praktisch examen afge- nomen van hendie in aanmerking wenschen te komen voor de benoeming van Hoofdopzigter van den Haarlemtnermeer- Polder, in plaats van wijlen den Heer A. van Egmond. Moergestel, 5 Mei. Het vele natte weder dat aan de lage landen tot schade strekt, is voor onze heidestreken tot zegen. In geen jaren is de ontwikkeling van het plantenrijk zoo schoon geweest als thans. Er is volop gras, waar het vee dan ook reeds goed gebruik van maakt. De ooftboomen geven veel bloemzij staan in voile pracht. Zonder onver- hoopten tegenspoed kan er veel ooft zijn. De tuinbouw is in vollen gang en verscheidene vruchten staan reeds boven den grond. De late rogge stond slecht, doeh door het sehoone weder, dat wij thans hebben, herstelt zij zich goed. In een woordde landelijke stand alhier heeft hoegenaamd geen reden P R IJS DER ADVERTENTieN van 16 regels 75 Cent, elke regel meer 12 V2 Cent. Zegelregt bij elke plaatsing 35 Cent. om klaagliederen aan te heffenmaar mime stof van dank- baarheid. Zutphen 6 Mei. Uit de hoogere streken van ons graaf- schap is, in den loop der vorige week, veel stroo naar de lager gelegen plaatsen vervoerd, om het als voeder voor het vee te gebruiken. Het werd verkocht tot 17 a 19 de 1000 lied, pondeen prijs waarvoor men in gewone jaren in overvloed liooi kan koopen. Weinig bejaarde landbouwers ten onzent herinneren zich zulks vroeger te hebben beleefd. Uit het Land van Heusden wordt gemeld dat schier alle landerijen aldaargewoonlijk voor de aardappelteelt gebruikt thans met beetwortel bezaaid zijn. Ook zal er dit jaar zeer veel vlas gezaaid worden. 1 .i i i 'J OPGAVEN OMTRENT DEN VEETYPHUS, IN DE WEEK VAN 2127 APRIL 1867. In de Week van N.-Holl Z.-Holl. Utrecht Gelderl N.-Brab. Totaai. 31 Maart6 April 18 620 133 8 4 783 713 April. 11 659 83 5 3 761 14—20 12 555 30 17 614 21—27 6 338 15 3 362 PnoviNCteN. AANGETAST. GESTORVEN AFGEMAAKT HERSTELD. NOG ziek. Noord Holland 6 6 Zuid-Holland 338 59 217 35 27 Utrecht 15 3 11 1 Gelderland 3 36 NoordBrabant Totaal. 362 62 270 35 28 SEDJSRT HET BEGIN DER ZIEKTE ZIJN IN: NoordHolland 8203 961 6402(f) 840 Zuid-Holland 96307 46403 15363(§) 34514 27 Utrecht 50389 30649 3541 16198 1 Gelderland. 902 48 3839 4 Noord Brabant 315 17 535 Totaal. 156116 78078 29680 51556 28 Bovcndien afgemaakt 33. (f) Idem 3318. (5) Idem 27. REKAPITULATIE van het aangetaste vee IN Te Londen en Ashley (Engeland) hebben zich weder eeDige gevallen van veetyphus voorgedaan. OVERZIGT van den STAND der VEEZIEKTE, gedurende de week van 2127 April 1867. N00RD-H0LLAND. Van de zes gevallen in deze week, vielen 3 te Amsterdam, 2 te Laren en 1 te Oostzaan voor. ZIJ1D-H0LLAND. Arrondissement Leiden. Ten noorden van den Rhijn kwamen nog gevallen voor te Warmond, Leiderdorp en Noordwijk; maar veel minder dan in de voorafgegane week. Te Zevenhoven, waar men ruim eene maand was bevrijd gebleven, brak de ziekte op nieuw uit. Ten zuiden van den Rhijn bepaalde zij zich tot Zoeterwoude en Voorschoten. Arrondissement 's Gravenhage. De gemeenten Pijnackor en Yoor- burg bleven deze week verschoond, maar te Delft werd weder een stal besmet. Verder kwamen enkele gevallen voor onder VrijenbanWassenaar, Rijswijk en 's Hage. Arrondissement Rotterdam. In het geheele noordelijk deel van dit arrondissement kwamen nog slechts 30 gevallen voor, waarvan de meeste onder Zevenhuizen. De omstreken van Berkel waren bij het einde der week vrij. In de omstreken van Rotterdam werd eenige uitbreiding waargenomen. De ziekte brak te Schiedam bij vier, te Kethel bij twee veehouders en te Vlaardinger-Ambacht bij eenen veebouder weder uit. Hillegersberg en Overschie, sedert eenige maanden verschoond gebleven; werden op nieuw besmet. In den Krimpenerwaard veranderde de toe stand weinig. Te Gouderak kwamen waf meer, te Ouderkerk aan den IJssel wat minder gevallen voor dan in de voorafgegane week. Arrondissement Gorinchem. Hier voornamelijk moet de afnnme ge- zocht worden, die bet totaal cijfer voor Zuid-Holland, bij vergelijking met de week van 14 tot 20 April, oplevert. Met uitzondering van Schoon- rewoerd, KedichemNoordeloos, Goudriaan, Giessen-Nieuwkerk en Oud- Alblas, waar de ziekte nog van grooten omvang bleef, werden noch in de Vijfheerenlanden, noch in den Alblasserwaard, groote verliezen meer ge- ledon. De ziekte brak voor het eerst uit te Arkelmaar bepaalde zich tot twee gevallen. De arrondissementen Dordrecht en Brielle bleven vrij.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Weekblad van Haarlemmermeer | 1867 | | pagina 1