- 142 -
Rerigten omtrent de Veeztekte.
Politieke Kronijk.
2329 Augustus.
33 u i t e tt I a n b.
Ciemengde Rerigten.
tnudden opgebragt. De boekweit, die zich in den beginne
zoo schoon voordeed, heeft door bet aanhoudend nattc weder
veel geleden. Enkele laag gelegen akkers zijn geheel verre-
gend. De haver staat buitengewoon goeddit is ook het
geval met de erwten en boonen. De appelen en peren beloven
mede een ruim beschot. Omtrent de aardappelen worden
allerlei geruchten verspreid. Het meerendeel der boeren klaagt
erg over dit produkt, men houdt het er echter algemeen voor
dat dat klagen hoofdzakelijk ten doel heeft om de hooge markt
nog wat te kunnen behouden.
Uit het Westland wordt gemeld dat men er zich nog
bezig hield met de verzending van min of meer door ziekte
aangetaste aardappelenwelke ziekte dan ook op sommige
plaatsen vrij sterk is toegenomen. Niettegenstaande de aard
appelen, wegens dat onheil, hoog in prijs zullen blijven,
worden de granen onder gunstige omstandigheden binnenge-
haald. De peren zijn over het algemeen klein van stuk ge-
blevende appelen daarentegen zijn goed ontwikkeld en vooral
de late soorten nemen nog in grootte toe. Van het een en
ander wordt dit jaar boven het middelmatige geplukt.
Uit de omstreken van Leiden verneemt men dat de hooi-
bouw, ondanks den tegenspoed, door veel regen ontstaan, nog
met goed gevolg werd voleindigd. De graanoogst is bevredigend
en kan, ten gevolge van droog weder, gaaf worden voortge-
zetook het koolzaad is binnen. Het vlas brengt een goed
gewas voort en o. a. nit Haarlemmermeer, waar de teelt zeer
nitgebreid was, vertrekt een tal van schuiten met vlas naar
het Overmaassche. De snijboonen en komkommers in de Veenen
hadden te veel geleden orn eene ruime opbrengst te doen ver-
wachtenzij is echter thans niet onvoldoende. Het vervoer
van bloemkool uit Kijnsburg wordt op groote schaalook
met veel buitenlandschen handel, voortgezet. (L. C.)
In 1866 zijn in Eriesland de volgende getallen bunders
bebouwd geworden met de daarbij geplaatste gewassentarwe
8174, rogge 6881, wintergarst 2486zomergarst 488haver
6843, boekweit 4113, veen boekweit 340, boonen 2892,
erwten 656, stamboonen 92, aardappelen 8606, winterkool-
zaad 3201, zomerkoolzaad 165, dederzaad 1, kanariezaad
582, cichorei 1310, vlas en lijnzaad 4999, hennip 1, man-
gelwortelen 27, id. 2e gewas 11, koolrapen 16, id. 2e gewas
9, wortels 21, zomerknollen 7, stoppelknollen 929, spurrie
119, klaver (roode) 159, id. (witte) 267 kunstweide 649,
gebraakt land 665 gezamenlijke grootte van het bouwland
49,723. Daarentegen werden er 84,242 bunders weiland en
102,440 bunders hooiland aangetroffen.
De friesche veestapel telde 56 dekhengsten, 1421 dragtige
tnerrien, 3426 jonge paarden beneden drie jaar, 10,010 werk-
paardenin het geheel 23,913 paarden; 56 ezels en muilezels
2952 springstieren148,136 melkkoeijen en vaarzen, 44,143
kalveren en pinken, 4654 mestossen enz.te zamen 199,885
runderen134,077 schapen, 28,951 van buiten ingevoerde
lammeren, 920 bokken 339 geiten (sommige gemeenten no-
teerden geiten ook voor bokken), 11,542 varkens en 13,601
varkens minder dan een jaar oud.
In de week eindigende 20 Augustus, zijn van Harlingen
uitgevoerd 5836 vierdevaten boter, vertegenwoordigende eene
waarde van cirka 240,000, verder 6115 grove en 3000
Edammerkazen119 balen vlas, 130 pak gezouten huiden
enz. enz.
Door het drooge weder zijn de weilanden in de om
streken van Dalfsen vooral de laag gelegene zoo gunstig
dat het vee in overvloed aan de markt komtwaardoor de
prijzen eenigzins dalende zijn.
Op de den 20sten Augustus te Soetermeer gehouden
paardenmarkt waren 420 paarden aangevoerd. Niettegenstaande
er vele jonge en werkpaarden van beste hoedanigheid waren
aangebragt, bleef de markt zoowel voor binnen- als buiten
landschen handel onbeduidend en was er het bezoek niet groot.
In de week van 1824 Augustus is slechts edu geval van
runderpest in ons geheele Eijk voorgekomen, en wel in de
gemeente Hof-van-Delft; behalve dit zieke rund, heeft men
nog 3 andere runderen onteigend en afgemaaktom de ver-
spreiding van de smetstof te voorkomen.
Door burgemeester en wethouders van Loenen aan
de Vecht is beslotennaar aanleiding van art. 69 der wet
van 28 Augustus 1851 Staatsblad n°. 125), dat zullen wor
den onteigend en door verbranding geheel vernietigd en scha-
deloos gemaakt eenige hoeveelheden hooi, te zamen bedragende
28,750 halve ned. ponden, zich bevindende op de hofsteden
en stallen bewoond of in gebruik bij sommige veehouders in
genoemde gemeenteen van die stallenwaar in den jongsten
winter de veepest heeft geheerscht, en nog hooi aanwezig is
dat geacht kan worden hetzij middellijkhetzij onmiddellijk
in annraking te zijn geweest met de aangetaste runderen en
dcrhalve de vrees kan doen ontstaan voor verspreiding dier
besmettingwaarom burgemeester en wethouders tot de over-
weging zijn gekomen dat het tot afwering daarvan dringend
noodzakelijk is bedaeld hooi door vernietiging onschadelijk te
maken.
Van 10 tot 17 Augustus kwam er geen sterfte door de
veepest veroorzaakt in Engeknd en Schotland voor, en slechts
een geval van ziekte. Er werden 103 gezonde beesten afge
maakt, uit vrees van mededeeling der besmetting. Het geheele
getal aangetaste beesten was in Groot-BrittannieBedert het
begin der veepest, 278,923 en dat der afgemaakte 56,900.
De Gazette bevat verscheidene afkondigingeu tot opbeffing van
sroegere wetsbepalingen.
Terwijl de fransche en duitsche dagbladen allerlei berigten
mededeelen betreffende den uitslag der te Salzburg gehouden
konferentie van den keizer der Franschen en den keizer van
Oostenrijk en zich verdiepen in gissingen deswege, die nog
zullen aanhouden tot dat officiele zekerheid verkregen zal
zijn terwijl de polemiek over het al of niet voortduren
van den vrede voortduurt; terwijl aan den eenen kant het
wantrouwen in keizer Napoleon toeneemt, en aan den anderen
kant deze souverein geen enkele gelegenheid laat voorbijgaan
om van zijne vredegezindheid te getuigen terwijl de tij-
dingen van den opstand der Kandioten tegen de ottomanische
regering nog steeds tegenstrijdig luiden: loopt in Spanje
zoowel het kabinet Narvaez als het regerende vorstenhuis
groot gevaar. De militaire opstand in dat land breidt zich
aanmerkelijk uit en vindt steun bij de burgerij in vele plaat
sen. Verscheidene provincien zijn in handen der opstandelin-
gende hoofdstad en een groot gedeelte des rijks zijn in
staat van beleg verklaard in de gevechten tusschen de konink-
lijke troepen en de muitende bendentot wier onderwerping
of uiteenjaging zij zijn afgezonden lijden de eerstgenoemden
de nederlaagen reeds heeft een generaal den dood gevonden
bij het doen van pogingen den opstand te beteugelen. De
regering is alles behalve gerustdaar zij weet dat, wordt aan
het bestaande stelsel van dwang en willekeur, van godsdienst-
haat en vrijheidsmoord van onderdrukking en verarming, nu
een eindp gemaaktde invoerders en voorstanders van dit
stelsel niet zoo ligt weder aan het bewind zullen komen.
Isabella II is van hare kroon niet zeker, en mogt de op
stand waarin generaal Prim en maarschalk O'Donnell zeer
zeker de hand hebben eene Staatsomwenteling ten gevolge
hebben dan zal in het ongelukkige Spanje of de republiek
of een echt konstitutionnele monarchie verschijnen die met
goede wetten met iustellingen aan de eischen van den tijd
beantwoordendewelligt na langen arbeid er in slagen zal
de zoo dringend noodige verbetering in het Staatsbestuur te
brengen en de spaansche maatscbappij te redden uit den toe-
stand van verlaging, waarin zij door wanbeheer is gebragt
en op te heffen uit den poel des ondergangswaarin zij al
dieper en dieper zinkt.
Wij spraken zoo even van Napoleons vredegezindheid. Het
doet ons leed te moeten konstateren, dat het aantal dergenen
die aan de opregtheid van 's keizers betuigingen, verklaringen
en verzekeringen geloof slaan veel geringer is dan dat van
dezulken die hardnekkig blijven twijfelen. Dat te Salzburg
de eene of andere politieke afspraak tusschen de twee souve-
reinen is gemaakt, houden wij voor zeker. Maar wat hebben
Napoleon en Erans Jozef afgesproken Een fransch-oostenrijksch
verbond misschiendoch tegen het sluiten van dusdanige
alliantie doen zich zooveel bezwaren kennen zoowel van den
kant van Oostenrijk als van dien van Prankrijk, dat die tijding
nog niet zoo gaaf voor waar is aan te nemen. Ook is het nog
zoo zeker niet dat een verbond tusschen Oostenrijk en Frank-
rijk gesteld dat het tot stand kome, het beste middel zou
zijn om den vrede van Europa te bewaren en te bestendigen.
Is bedoelde alliantie tegen Pruissen gerigt, dan zal deze mo-
gendheid niet stil zitten, en met haar geheel Noord-Duitsch-
land opstaan wie weet, misschien zien wij dan Zuid-Duitschland
gemeene zaak maken met het pruissische Noord-Duitschland
en in dit geval zou Oostenrijk erg in de klem geraken. Doch
laat ons de gebeurtenissen niet vooruitloopen. Zijn de dag
bladen goed onderrigt, dan heeft men eerstdaags een fransch-
oostenrijksch manifest aan Europa te verwachten en in dit
dokument zal vermoedelijk verteld worden welke resultaten
de salzburgsche konferentie heeft opgeleverd.
Intusschen verlangt de koning van Pruissen, naar het schijnt,
ook op zijne beurt eenige gekroonde hoofden te raadplegen.
Men zegt n. 1. dat den 8 September a. s. te Baden deze vorst
eene bijeenkomst zal hebben met de koningen van Beijeren en
van Wurtemberg en met de groothertogen van Baden en van
Hessen.
De sleeswijksche kwestie d. i. de vraag, waarom Pruis
sen nog niet is overgegaan tot de naleving van art. 5 van het
vredestraktaat van Praagvolgens welk artikel de Noord-
Sleeswijkers moeten worden opgeroepen om bij stemming te
verklaren of zij al of niet tot Denemarken willen terugkee-
ren is nog al niet in het reine gebragt. Pruissen verlangt
waarborgen, Denemarken verlangt waarborgen en doet eischen,
en ten gevolge hiervan wordt de tijd versleten met het schrij-
ven van notaas en tegen-notaaszonder dat de inwoners van
Noord-Sleeswijk kunnen te weten komen aan welken koning zij
voortaan zullen hebben te gehoorzamen.
In Hongarije is de staat van zaken bevredigendmaar daar
entegen geeft de bepaling van het aandeel dat dit koningrijk
in de algemeene lasten van den oostenrijkschen keizersstaat te
dragen heeft, aanleiding tot groote moeijelijkheden. Van bei-
de zijden zijn deputation benoemd om een vergelijk tot stand
te brengen hetgeen echter tot dusverre niet is verkregen.
De Sultan van Tnrkije is van zijne reis door Europa als
een liberate vorst in zijne staten teruggekeerdzoo wordt ge-
zegd. Zou het waar zijn In onze eeuw der politieke en
diplomatieke mirakelen is alles mogelijkdoch wij vallen nog
al niet ligtgeloovig, en als wij liberate handelingen van Abdul-
Aziz zullen zien zullen wij ze gelooven eerder niet.
In de Vereenigde Staten van Noord-Amerika toont president
Johnson bij voortduring dat bij regeren en gebieden wil alleen.
Het door hem gegeven ontslag aan zijnen minister van oorlog
is er het bewijs van dit ontslag of eigenlijk die schor°
sing want magt om te ontslaan heeft de president niet
werd voorafgegaan door de afzetting van generaal Sheridan,
die als gouverneur van Texas wat al te willekeurig te werk
gingen gevolgd door de afzetting van generaal Sickleseen
der distrikts-kommandanten.
Uit Mexiko geen ander nieuws dan dat Juarez op dezen
oogenblik de populairste man in dat land is ofschoon zich
reeds een partij vormt, die ham het oppergezag betwisten wil
en zelfs gewapend hem zal bestrijden. Volgens gerucht zou
Lopezde verrader van keizer Maximiliaandoor de hand
eens moordenaars gevallen zijn, en Marquez, de wreedaard
die de zaak des keizers op zulk een snoode en verfoeqelijke
wijze gediend heeft, zich in verzekerde bewaring bevinden.
Engeland maakt zich gereed om eindelijk 1 met ge-
weld de invrijheidstelling te eischen van de gevangenen die
reeds geruimen tijd zich in handen van Theodoruskoning
van Abyssiniebevinden.
Den 9 September aanstaande wordt het internationale vrede-
kongres te Geneve geopend.
11 1 ==i l B
Gisteren28 Augustus, is het vierde algemeen Evangelisch
Zendingsfeest gehouden te Vogelenzang, op het buitengoed
van de familie Barnaart, waarmede tevens het programme van
de Evangelisehe Alliantie, dezer dagen te Amsterdam vereenigd
geweestsloot. Onder begunstiging van schoon weder was dit
feest buitengewoon druk bezocht. De treinen van Amsterdam,
zoowel als van Kotterdam en tusschen gelegen stations, voer-
den massaas personen naar het feestterrein. Het aantal bezoe-
kers wordt geschat op 10 a 12,000 personen.
De laan naar de plaats der zamenkomst en het terrein
leverden dan ook een ongewoon schouwspel. Voor eene goede
orde was gezorgd.
Ten 10 ure betrad ds. Heldring, de voorzitler, de lste spreek-
plaats, heette de zaamgekomenen welkom en ging voor in
gebed. Ds. L. J. van Ehijn, van Wassenaarhield vervolgens
de openingsredewaarin hij de -geschiedkundige herinneringen
deed uitkomen zoo kerkelijke als vaderlandsche verbonden aan
de plaats waar dit feest nu werd gevierd. De sekretaris
ds. Buitendijk, gaf verslag van het zendingfeest en wees op
zijn oorsprong, zijnde een gevolg van de belangstelling in
de jaarlijks te vieren zendingfeesten van de Moravische broe-
dergemeente te Zeist, die ten laatste de bezoekers op verre
na niet meer konden bevatten. De heer T, M. Looman, van
Amsterdam, leverde een beknopt, maar zaakrijk overzigt van
de zending en de zendinggenootschappenwaaruit bleek, dat
in Nederland 10 genootschappen bestaanals: 1°. Zeister-
genootschap, opgerigt in 1732, dat 318 zendelingen telt met
1045 helpers, 70,300 leden, (van welke ruim een derde in
Snriname) in 15 gewesten en 88 plaatsen; 2°. Nederl.
Zend.-gen., ontstaan 1797 heeft reeds opgeleid en uitgezon-
den 119 zendelingen, waarvan nog 23 werkzaam op Amboina
in de Minahasse en op Java, met 157 scholen en 13,000
kinderen; bij dit genootschap bestaat het voornemen ook ge-
neeskundigen en onderwijzers in handwerken uittezenden;
3°. Doopsgez. Vereeniging tot bev. der Evang.-verbreiding,
opgerigt in 1848, heeft 2 zendelingen op Java en een ge
meente; 4°. Java-Comite, Ned. afd. van het genootschap
voor in- en uitw. zending te Batavia, 1851, met 6 zende
lingen en helpers (m. en vr.); 5°. het Ermeloer Zend.-gen.
in 1851 met den zendeling van Hasselt aangevangen, staat
nu in betrekking met O. I. (Sangir en Talout), Z.- en O.-
Afrika en Syrie; 6°. zending der Chr. Afgesch. Geref.
gemeente, in 1857 begonnen, zond in 1863 twee personen
naar Suriname en Java, waarin zij echter niet slaagde, en
zal nu gevestigde leeraren daarvoor oproepen7°. Nederl.
Zend.-vereen. 1858: voor dit genootschap werken 7 zendelin
gen op Java, onder de Soendanezen, en het heeft door den
heer Grashuis den Bijbel in die taal overgezet; het heeft een
voorstel gedaan met het Java-Comite zaam te werken;
8°. Ulr. Zend.-vereen. 1859, telt 14 zendelingen en helpers op
N.-Guinea, Almaheira en Bali; door haar werden reeds boek-
jes vertaald en gedrukt voor N.-Guinea; 9°. Ned. Geref.
Zend.-vereen. bestaat sedert 1859 bezit 10 zendelingen en
helpers op Java, Tegal en Banjoemaas, en werkt met vrucht;
10°. de Ned. vereen. voor Israel, aangevangen in 1862, al-
lereerst in 1849, met 3 zendelingen, waarvan een in Suriname.
Deze genootschappen tellenbehalve het Zeisler, 71 zende
lingen en helpers. Yoorts noemde de verslaggever nog vele
hulpvereenigingenvrouwen-, kinder- en jongelieden-genoot-
schappen. De opbrengst voor de zending bedroeg het laatste
jaar 153,820, terwijl een twintigtal zendingbladen en blaad-
jes door deze alien werden uitgegeven.
Door den heer M. Cohen Stuart werden alsnu de vreem-
delingenleden der Evangelisehe alliantie, bij name aan de
vergadering voorgesteldwaarna de le pauze volgde. De spre-
kers werden afgewisseld door het zingen van voor deze gele
genheid in het programma aangewezen gezangen, met bege-
leiding van het korps muziekanlenonder direktie van den
heer van Lummel, uit Utrecht.
Ten 2 ure werden de drie spreekplaatsen bezet door de
vreemdelingenop n°. 1, door rev. Bliss, uit Konstantinopel
bisschop Paine, uit Ohio (N. A.) en andere engelschen, wier
toespraken werden overgebragt door den hper Cohen Stuart.
De hh. Faber, van Barmen, Dreichsler, van Numberg,
Brandt, van Mayhen in SaksenBastianvan Bernburg, en
prof, llertog, van Erlangenspraken in het duitsch op n°. 2
vertolkt door ds. L. J. van Rhijn.
