WEE KB L A
1867.
VAN
AAN LANDBOTJW, GEMEENTE- EN POLDER-BELANGEN GEWIJD.
50.
Vrijdac, 6 September.
Jlchtste Saargang.
Haarlemmermeer-Polder.
Maarlemmermeer.
Bij den Burgerlijken Stand zijn aangegeven:
Polderwezeia.
fijcimlltoiiw.
IIAARLEMMEIIMEBR,
PRIJS TAN HET ABONNEMENT
in het Jaarf 6.-
Prijs van een enkel Nommer 15 Cent.
Aan het maandrapport over Julij 1867 (dd. 14 Augustus),
ontleenen wij het volgende:
OMTKENT DE WERKING DEB STOOMTUIGEN
In Julij zijn voor de sloomtuigea geene leverantien gedaan dan alleen
120 kan gallipoli-olie.
De Leeghwater en de Cruquius hebben niet gewerkt.
De Ltjnden heeft gewerkt gedurende 250 uren, met 7 pompen en 8
ketels, makende 1,017,767 slagen of 6,784 per minuut; paardenkracht 380.
OMTKENT HETGEEN AAN DE STOOMTUIGEN VERRIGT IS:
Leeghwater. Het personeel is bezig geweest met het in elkander
maken van twee pompzuigerswaarvoor door de grofsmederij te Leiden
nicuw gesmeed ijzeren middenriffen zijn geleverd; met bet aanbrengen
van nieuwe stalen platen, vervaardigd aan de fabriek do Atlas te Amster
dam, aan den onderkant van den gewigtbak waartegen de rollen der
pompbalansen zich bewegen. De rookkanalen der stoomketels zijn door
de stokers schoongemaakt.
Cruquius. Het personnel is werkzaam geweest met het nazien der
pompharten en zuigers van de ltleine machine lot het droogpompen der
funderingsput, en het aanbrengen eener nieuw gegoten ijzeren zuigpijp
aan genoemde machine, waarna dat stoomtuigje op 16 Julij in werking
is gesteld, tot dat op 19 Julij de put droogviel. Bij onderzoek is gebleken
dat 5 pompharten en 7 zuigers berstelling behoeven, waartoe zij uit de
pompbuizen zijn geligt. De herstellingen daaraan zullen voornamelijk be-
staan in het vernieuwen van het grootste gedeelte der houten heddingen
terwijl slechts enkele gesmeed ijzeren scharnieren en schroef- en klink-
bouten vernieuwing behoeven.
Lijnden. Tijdens den stilstand in de eerste bclft der maand is het
personeel met een bankwerker van de Atlas voortgegaan met het her-
stellen van gesclieurde pompbuizen; de beide polen van het hydraulique
werden verpakt, en de deelen, die naar de Atlas ter berstelling waren
gezonden, werden terug ontvangen en weder aangebragt, zoodat op 17 Julij
de machine in werking is gebragt geworden. Aan de Atlas wordt voort-
gewerkt aan de nieuwe gesmeed ijzeren balans en aan de beide nieuwe
pompzuigers.
OMTRENT ANDERE WERKEN
De wegen verkeeren in goeden staat van onderhoud. De grond voort-
gekomen uit de herschoten wegsloot iangs den Sloterwegtussehen den
Kruis- en Vijfhuizersdwarswegis verdeeld ter ophooging der lage ge-
deelten berm langs genoemd gedeelte Sloterweg; voor het op te hoogen
gedeelte berm nabij den Kruisweg is de grond echter aangevoerd van den
dorpsgrond langs den Kruistogt, waarna die berm bezaaid en geegd is
geworden.
Door den Ieverancier A. B. A. Quack te Nijmegen was in 't geheel
geleverd 4,355,550 kub. el grind. De wegwerkers zijn bezig met het
afsteken der graskantcn langs de grindbanen; voor een deel houden zij
toezigt bij de lossing van puin voor het onderhoud der Bingvaarlboorden.
Het onderhoud der gebouwen is eerst op 22 Julij aanbesteeder was
door de aannemers dus nog geon begin gemaakt met de herstellingen
en vernieuwingen.
Onder cigen beheer zijn in deze maand eenige herstelwerken uitge-
voerdzooals, behalve onderscheidene van geringer belang, het digtmaken
van den stortvloer aan den Leeghwater, het uithakken en weder opvoe-
gen van het torengebouw van de Cruquius; herstelling aan bruggen enz.,
waarvoor door gebr. Piek zijn geleverd 1000 eiken houten ribbetjes en
200 4duims greenen deelen. ilersteld en teruggebragt zijn de pont en
roeiboot bij Hillegom en de roeiboot bij Lisse. In bewerking is de roeiboot
en pont van de Poellaan.
Met ijver is deze maand door den aannemer voortgegaan met het her-
stel der Piingvaartboorden.
Met het kroozen van togten en vaarten is men voor de tweede
maal bezig.
Do verdieping der Hingvaart achter Halfweg is ijverig voortgeze.t.
Met den uit deze verdieping voortkomenden grond en bagger worden
de bermen van den Ringdijk opgehoogd, tussehen Halfweg en het fort
de Liede, alsntede de berm voor het gat van het voormalige Lulkemeer.
van 27 Augustus tot en met 3 September 1867.
GEBOREN: Calharina, dochter van B Stratenbroek en M. van der
Vlugt. Petronella Wilhelrnina, dochter van A. van Roselaar en B. Meg-
chelsen. Petronella, dochter van J. de Vos. Cornelia, dochter van
P. van Egmond en A. Groeneveld. Geertrui, dochter van T. Blilters-
wijk en A. Visser. Cornells, zoon van F. Dekker en M. Tensen.
Suzanna Cornelia, dochter van K. Santifort en 11. Bakkcr.
OVERLEDEN: Jan, oud 8 maanden, zoon van J. de Weerd en A. Ver-
sluijs. Cornells van den Brand, oud 34 jaar, geh. met C. Abenes.
LEVENLOOS AANGEGEVEN: 1 kind van A. Hinke en L. Polak.
ONDERTROUWD: W. Toehak met C. M. Koeleman.
GEHUWD: J. Lelieveld met M. Koolhaas. A. B. Lanooy met D.
Houweling.
NIEUWKOOPSCHE POLDER,
groot 2667 Bundershemalen door 3 gangen Schepradmolonsmalcnde
4 hoog, en 3 gangen Vijzelmolensmalende 2 hoog.
ALLE TOEZENDINGEN, REDAKTIE EN UITGAVE BETREFFENDE
te adresseren aan VAN BONGA C°. te Amsterdam.
(TJiterlijk Woensdag.)
Het Zomerpeil is 204 Rijni. duimen onder A. P.terwijl het Winter-
of Slootpeil is 192 Rijni. duimen onder A. P.
De 3 gangen Vijzelmolens werpen het water in de Ringvaarthetwelk
door 3 Schepradmolens verder in den Rijn wordt gevoerd. Laatstgenoem-
de 3 Schepradmolens hebben tevens te bemalen de plassen onder Nieuw-
koop en Noorden groot 1900 bunders, welke in een onmiddellijk ver-
band staan met de Ringvaart van den polder Nieuwkoop. Mogt het
water in de Ringvaart en in genoemde Plassen door schade aan een of
meer der 3 genoemde Molenste hoog wordenalsdan kunnen de Bo-
venmolens der 3 gangen Schepradmolens door middel van duikers op
de Ringvaart liggende de noodige hulp verleenen.
Maanden en Weken.
Waterstanden
in Rijni. Duimen
onder A. P.
Tijd, door de Molens
gemalenin Uren.
Hoog-
ste.
Laag-
ste.
Scheprad
molens.
Vijzel
molens.
van 1 Jan. tot 5 Jan.
195
198
32
38
6 12
195
200
133
146
13 b 19
194
198
40
54
20 26
192
195
47
62
!I i 2 Febr.
192
195
130
140
3 Febr. 9
195
198
140
146
10 16
199
203
51
60
17 23
197
203
70
70
24 2 Maart
203
207
67
67
3 Maart 9
204
208
78
78
10 16
205
208
41
41
17 23
205
207
42
42
24 30
205
209
61
61
31 6 April
209
212
46
46
7 April 13
212
215
59
59
14 20
211
215
50
50
21 27
208
210
28
28
28 4 Mei
205
208
14
14
5 Mei 11
204
207
21
21
»12 18
207
211
26
26
19 25
206
208
35
35
56 i 1 Junij
205
206
22
22
2 Junij 8
204
208
74
86
9 15
207
210
23
23
16 22
206
207
29
35
23 29
205
210
46
46
30 6 Julij.
208
210
38
38
Totaal. Iste halfjaar 1867
Iste 1866
1443
1339
1534
1484
Aanmerkingen. Buiten het doormalen van een gang onderkammen
aan N°. 15, zijn er tot den 1 Mei geen bijzondere ongelukken aan de
molens gebeurd.
Met 1 Mei is men met de betimmering aangevangenwaartoe steeds
2 gangen buiten werking zijn gesteld.
De voornaamste dier werkzaamheden, buiten het regt hangen der gaande
werken zijn geweest als
aan N°. 1 een nieuwe wolfbalkeen dito spruit, een dito lange schoor,
en een ijzeren voering om het bovenwiel
aan N°. 2 een ijzeren water-aseen nieuw windpeuluw en een gang
kaprollen
aan N°. 7 de ijzeren water-as op nieuw bekokerdeen gang onder
kammen en een gang dito staven j
aan N°. 8 een ijzeren boven-as ingebragteen nieuw windpeuluw,
twee nieuwe dennen roeden en een nieuwe buitensloel bij den water-as;
aan N°. 9 de ijzeren water-as op nieuw bekokerd een nieuwe staart-
balk aangebragt en twee nieuwe vangstukken;
aan N°. 10 een nieuwe roe gestoken en zes nieuwe ijzeren sehoepen
in het scheprad het onderschijfloop met palmhouten staven is vervan-
gen door een dito met ijzeren staven
aan N°. 11 eon nieuwe roe gestoken een dito gang iepen kaprollen
en een nieuwe bovenschijf met ijzeren staven
aan N°. 12 de vijzel geheel van nieuwe sehoepen voorzien een gang
vijzelkammen en een gang pokhouten bovenstaven gestoken
aan N". 13 een nieuw onder-taflemcnt aangebragt;
aan N°. 14 de ijzeren boven-as op nieuw bekokerd
aan N°. 15 een roe gestoken en de schormmuur geheel vernieuwd
zoomede een geheel nieuwe vang;
aan N°. 16 een ijzeren voering om het bovenwiel gebragt en een nicuw
stuk onder de as in den overring
aan N°. 17 de machine-spil vernieuwd;
aan N°. 18 dc vijzel geheel van nieuwe sehoepen voorzien en een
nieuw stuk in den overring onder de as gemaakt;. het bestaande houten
waterpeuluw zal eersldaags door een ijzeren staande vervangen worden
in tegenstelling van het thans liggende.
Nieuwe Ziende Molen. De houten boven-as vervangen door een ijze
ren en daarin twee nieuwe roeden gestoken de schcrmmuur is geheel
vernieuwd.
Oude Ziende Molen. Een nieuw onderwicl gemaakt en een nieuwe
roe gestoken.
PRIJS DER ADVERTENTieiT I
van 16 regels 75 Cent, elke regel meer 12V2 Cent.
Zegelbegt bij elke plaatsing 35 Cent.
Meije Molen. Een nieuwe bovenschijf ingebragt, benevens een nieuw
buik- en teenstuk aan den vang. De schade, den 27 Julij jl. door
den bliksem aan dezen molen veroorzaakt, is lerstond namens de uBrand-
waarborg-Maatschappij enkel voor Poldermolens" hersteld.
KORT VERSLAG NOPENS DE VERWACHTINGEN VAN DEN
00GST EN DEN TOESTAND VAN IIET VEE IN DE
PROVINCIE GRONINGENIN DE EERSTE
HEEFT VAN AUGUSTUS 1867.
Na eenen niet koudenmaar vochtigen winter hadden de
gewassen in het voorjaar veelal een ongunstig aanzienmoest
de voorjaarsbouw zeer lang uitgesteld worden en waren slak-
ken en ander ongedierte menigvuldig, Voor een gedeelte zijn
de min gunstige verwachtingen van het voorjaar niet verwezen-
lijkt, door tijdelijk meer gunstig weder, maar over het geheel
kan dit jaar niet onder de voordeelige jaren gerekend worden.
Voor de onderdeelen van het landbedrijf is dit echter zeer
verschillende, gelijk uit de onderstaande beknopte opgaven
nader blijken zal.
Tarwe schijnt op de goedegenoegzaam droog liggende
velden een goed gewas te zullen opleverenmaar op alle dun
bodemige en eenigzins vochtige akkers zijn de vooruitzigten
slecht. Zij wordt laat rijpzoodat men hare opbrengst nog
slechts bij gissing begroot op 22 mudden van het bunder.
Rogge zal niet meer dan middelmatig wezen. Op de klei
was veel roest op het blad en is het alleen in de beste
strekendat men over de opbrengst tevreden is. Op het zand
belooft de rogge vrij goed, vooral de vroeg gezaaide, die
echter eenigzius slap stroo heeft, terwijl het stroo der laat
gezaaide iets te kort is. De korrel is vrij goed, zoodat de
nachtvorsten, die elders (zoo als in Drenthe en op de hooge
gronden in Gelderland) de bloeijende rogge zoozeer benadeeld
hebben, hier van minder invloed schijnen geweest te zijn.
Men schat op de zandgronden de opbrengst op 2024 mud
den van het bunder.
De Winlergarst leed niet van de vorst, maar wel van slak,
waardoor menig stuk land omgeploegd moest worden. Het
overgeblevene geeft een matig gewas, waarvan de korrel ech
ter, voor zoo verre zij met gunstig weder ingeoogst heeft
kunnen worden, van goede kwaliteit is. Het stroo is mid
delmatig, maar hier en daar roestig en leed van het natte
weder bij de inoogsting. Zomer en knobbegarst zijn veel uit-
gezaaid, doch liet stroo, dat anders overvloedig is, lijdt op
de zware kleigronden van roest, dat de opbrengst zal benn-
deelen. In de veeDkolonien stelt men zich echter van do
knobbegarst een goeden oogst voor.
Haver is er veel. Het stroodat lang door de droogte kort
bleefis door de regens van Julij aanmerkelijk bijgegroeid.
Een gunstige nazomer zal vooral van veel belang wezen
voor de boekiceitwelke op de goede zandgronden veel be
looft. Bij gunstig weder behoort ook een goed gewas veen-
boekweit tot de mogelijkheden.
Winterkoolzaad is veel mislukt door velerlei ongedierte,
tengevolge van den zachten winter, waardoor er slechts eene
kleine hoeveelheid koolzaad is overgebleven en dit weinige
heeft nog van ongedierte en slecht weder na de afzichting
zoo veel geledendat men de opbrengst door elkander op
niet meer dan 1215 mudden van het bunder schat.
Zomerkoolzaad is er niet veel; maar dederzaad is op een
aantal plaatsen in plaats van het mislukt koolzaad te velde
gebragt. Van de uitkomst is nog niets te zeggen. Ook is er
in het oosten der provincie vrij wat mosterd gezaaid, die
zich meestal goed laat aanzien.
Vlas is er veel. Deze teelt neemt in Fivelingo en Ilunsingo
steeds toe. Het vroegst gezaaide belooft eene goede opbrengst
maar in het Westerkwartier is een groot gedeelte te laat in
den grond gekomenstaat te hoi en belooft weinig.
Boonen zijn er veel. Zij belovente rekenen naar hun goe
den bloei en vruchtzettingeen gunstigen oogst.
Aardappelen zijn er in groot getal gepootdoch door de
vochtigheid van het voorjaar veelal te laat. Het gewas had
tot half Julij een voordeelig voorkomen, maar sedert heeft
zich de gewone rotziekte weder vertoond en neemt thans toe,
zoodat over de verwachting van den oogst hierbij nog niets
te zeggen is.
