WE ERBLAD
A
1867.
VAN
AAN LANDBOUW, GEMEENTE- EN POLDER-BELANGEN GEWIJD.
mwbhi^hh
Vrijdag, 1 November.
iVcUtste laaigang.
(Uiterlijk Woensdag.)
Haarlemmermeer.
Bij den Burgerlijken Stand zijn aangegeven:
landbonw.
Berigt en omtrent de Veeziefcte.
HHHH
bbmBH
1
581
HAARLEMMERMEER,
PRIJS VAN HET ABONNEMENT
in het Jaar6.—
Prijs van een enkel Nommer 15 Cent.
ALLE TOEZENDINGEN, KEDAKTIE EN UITGAVE BETBEFFENDE
te adresseren aan VAN BONGA C°. te Amsterdam.
Naar men verneemt, heeft Ds. E. J. van Wisselingh, pre-
dikant aan de Vuurschevoor de beroeping naar Haarlem
mermeer bedankt.
van 22 tot en met 29 October 1867.
GEBORENJacobuszoon van S. Verdegaal en P. van der Hulst.
Machielzoon van P. de Jong en C. van Koolen. Grietje dochter
van A. Kuiper en M. Dekker. Jacobzoon van L. Rus en T. Bood.
Pieter, zoon van D. de Jong en M. Knor. Geertrui, dochler van T.
Breeschoten en F. Roozenboom.
OVERLEDEN Willem oud jaar, zoon van G. van Os (overt.) en
J. Zwakhals. Dirkjeoud 9 maandendochler van H. van Marsbergen
en P. Buiser. Helena Maria, oud 23 dagen, dochler van M. de Haan
en A. B. de Rooij (wonende le Haarlem). Jacobus oud 1 jaar, zoon
van J. V3n Pijpen (overt.) en G. Papen. Hendrika, oud 4 weken, doch
ter van G. van Toi en M. Los.
ONDERTROUWDgeene.
GEHUWDCorn. Siegers (wednr. van P. Dokkum) met Adr. van den
Berg. Willem de Graaf (wednr. van E. de Ruijter) met H. Wesdorp.
Klaas van Tiel met Willemina van Bavel. Fredrik van Klaveren met
Alida Bouman. Jacob van der Boon met Elizabeth van Duijvenbode
(laatst wed. van C. van Duivenbode). Hermanus Hogeveen met Aartje
de Wit.
Woensdag 23 October werd op de Nederlandsche Tuinbouw-
Maalschappij Linnaeus in de Watergraafsmeer, nabij Amster
dam, door de heeren H. J. Hulle, van Gend, en J. J. de
Beuckervan Antwerpen, de aangekondigde publieke voordragt
gehouden. l)e heer van Hulle snoeide een perenbpom naar
de nieuwe methode en gaf in duidelijke bewoordingen aan de
toehoorders de voornaamste snoeiwijzen op, hoofdzakelijk de
najaarssnoeijing, en bewees, dat door die methode vele en
groote vruchten verkregen zullen worden.
De heer de Beucker nam een perzikenboom onderhanden,
en toonde de wijs aan om het gestel- en vruchthout te vormen,
waaruit bleek, dat volgens het tot nu toe gevolgde stelsel,
te veel takken in de vruchtboomen gelaten wordenwaardoor
ze te weinig vruchthout vormenhetgeen door de nieuwe
snoeiwijs juist wordt verkregen.
Groote belangstelling bleek uit de opkomst van vele lief-
hebbers en tuinlieden. Een der laatstgenoemdenreeds gevor-
derd in jarenverklaarde volmondig het stelsel toe te juichen
en het op zijne boomen te zullen toepassen. De kommissaris
Dudok de Wit bedankte uit naam van het bestuur der maat
schappij de toehoorders voor hunne talrijke opkomst.
De heer de Beucker is tot leeraar bij de nieuwe inrigting
benoemden heeft deze betrekking aangenomen.
Wij gaven verleden week verslag van de opening der Ne
derlandsche Tuinbouwmaatschappij en Tuinbouw school Linnaeus,
op den huize Frankendaal nabij Amsterdam gevestigd. In de
eerste openbare voordragt, verleden Woensdag gehouden, werd,
zoo a Is onze lezers hierboven breedvoeriger vermeld zullen
vinden, de eerste openbare voordragt gehouden over de
nieuwe snoeiwijze van vruchtboomen. Ten einde de goede
uitkomsten dier wijze van behandeling te doen kennen'jaten
wij hier een artikel uit de Landbouw-Courant volgenwaarin
de heer C. A. A. Dudok de Wit, een allezins bevoegd be-
oordeelaarverslag geeft van hetgeen hij met eigen oog
heeft gezien
Eene inspektie van gebeukerde boomen
te Antwerpen.
In de maand September 11. bezocht ik Antwerpen en omstreken,
om eens te zien of het waar was, dat de gebeukerde boomen
zulke sehoone vruchten, als perzikken, appelen, peren enz. droe-
gen, en ook vooral of de quantiteit meer was dan gewoonlijk. Ik
moet volmondig bekennen, dit zoo was, en het mijne verwachting
verre heeft overtroffen. Zoowel in de tninen van den heer J. 1
de Beucker in de Camottestraat te Antwerpenals op het buiten
van den heer baron Ed. Osv de Wichem bij Antwerpen, en in
den turn van den heer Isaak Vekemans, direkteur van den dieren-
tuin, gelegen bij het station, heb ik tusschen de verscheidene wel-
gevormde vrnchtboomen, die alien met prachtige vruchten behan-
gen waren, er vele gezien, die bijzonder mijne aandacbt trokken;
vooral muntte uit een perzikkenboom bij den heer baron Osv, die,
zooals de tuinbaas van Gastel mij mededeeldedoor de Beucker
zelven was opgeleid in eenen dubbelen palmetten vorm; deze boom
heeft nn 5 etagien, of zoogezegde gesteltakken, en heeft eene
uitgestrektheid van rnim 8 nederl. ellen breedte en 3| ned. ell.
hoogte, en was voorzien van 642, zegge zes honderd twee en
veertig, mooije vruchten. (1.) Het is waarlijk de moeite waard,
voor onze nederlandsche pomologen en hunne tuinbazen om eens
naar Antwerpen te gaan, om het buiten van den heer baron Osy
de Wichem te bezoeken; behalve de sehoone vruchtboomen heeft
die heer veel liefhebberij in bloem- en prachtplantcnzijn tuinbaas
van Gastel is een ervaren discipel van de Beucker. Iederen vreem-
deling en vooral den plantenlief hebbers wordt er toegang verleend.
In den vrucbtentnin van den heer Isaak Yekemans staan cirka
1500 perenboomen. in verschillende vormen als: pyramiden-vorm,
vriistaande snoerstammen, palmet-leiboomen enz. waar ik verbazend
vele en mooije vruchten vond; (2.) docb wat bijzonder daar mijne
aandacbt trok, was het steenen frnithuis met fruitkelder, dat zeer
schoon en volgens de nieuwste stelsels is gebouwd. Deze merk-
waardige vruchtentuin wordt onderhouden en bewerkt doorEraneis
Walschaert, ook een discipel van de Beucker.
En nu nog tot slot wat ik zag in den tuin van den leeraar in
de snoeikunde zelf. Eene nitgelezene kollektie van appelen-, pe-
ren-, perzikken-, pruimenboomen en wijngaarden, zoowel in den
vollen grond als in de serres. De kordon-vorm was er uitmuntend
gelukt, vooral voor wijngaarden met sehoone trossen druiven.
Vooral trok ook mijne aandacht een vijfvleugelige perenboom zeer
mooi en evenredig in al zijne takken opgekweektiedere vleugel
beladen met ongeveer 120 tot 140 groote bergamotteperen.
Kandelabers, kroon-vormen, palmetten, enkele en dubbelde, losse
snoeren enz. kan men daar zien; het is inderdaad schoon; niet
alleen om al die vormen te zien, maar ook als het ware ziet men
toenemen de vruchtbaarheid, hoedanigheid en grootte der verschil
lende vruehtensoorten.
Ik eindig met den wenschdat vele lief hebbers in ons vader-
land in Belgie eens gaan zien, hoe onze naburen ons vooruit zijn,
maar tevens met den wenschdat door de oprigting der neder
landsche tuinbouwmaatschappij Linnaeus, in de Watergraafsmeer bij
Amsterdam, wij over eenige jaren niet alleen de Belgen evenaren,
maar voorbij zullen streven.
Okt. 1867. C. A. A. Dudok de Wit.
(1.) Eene pbotographie van dezen perzikkenboomvindt men in
de bestuurs-kamer der nederlandsche tuinbouwmaatschappij Lin
naeus."
(2.) Genoemde beer Vekemans behaalde te Haarlem op de laatste
tentoonstelling van Sept. 11. eene buitengewone zilveren medaille
voor zijne kollektie perenbestaande uit 60 soorten.
De aardappeloogst in de omstreken van Heenvliet kan
als afgeloopen worden beschouwdde opbrengst en de smaak
zijn algemeen vrij voldoende. De bandel is echter slap, om-
dat de verkoopers nog niet geneigd zijn tegen eene verlaging
van 25 cent per mud af te schepen. Velen worden er op een
prijs van 3.25 geput, in de hoop in het aanstaande voor-
jaar nog hoogeren prijs te bedingen.
Uit den Alblasserwaard wordt van alle zijden berigt,
dat de opbrengst van het zaad van den hennep niet nan de
verwachting heeft beantwoord. De vraag naar hennepzaad is
niet groot, en men zegt, dat door de kommissiekoopers 7
4/7.25 geboden is per mud. De late aardappelen vallen
niet tegen en bet sehoone weder heeft belangrijken invloed op
den prijs. Aan partikulieren werd voor/2.75 a/3 geleverd.
Sommige producenten verkoopen daarvoor nog niet en hopen
op duren tijd in het voorjaar.
In de bunrtschap Wassinkbrink, onder Zelhem, graaf-
schap Zutphen, stonden de vorige week de appelboomen in
vollen bloei, terwijl in de naburige boomgaarden deze boomen
in den normalen toestand van het jaargetijde verkeerden. Men
weet niet, waaraan dit exceptionneel en zonderling verscbijn-
sel is toe te schrijven.
In tegenstelling met Westelijk Europa is de oogst in
Oostenrijk zoo gunstig uitgevallen, dat men kan berekenen,
dat de waarde van de dit jaar uitgevoerde granen en meel
minstens 150 millioen gulden zal bedragen.
De prijzen van het vee zijn in de laatste dagen in de
omstreken van Wijhe aanmerkelijk gedaald. Men schrijft dit
toe aan de lagere noteringen van engelsche markten, alwaar
het vee zeer laag in prijs is en zelfs veel goedkooper dan in
Nederland. Intusschen is de aftrek in stierenmelk-, neurend
en dragtig vee groot en wordt veel voor pruissische rekening
aangekocht.
Op de veemarkt te Purmerende, den 29sten October,
PRIJS DER ADVERTENTieN
van 16 regels 75 Cent, elke regel meer 12'/a Cent.
Zegelkegt bij elke plaatsing 35 Cent.
was door J. de Vriesuit de Wijde-Wormereen varken
aangevoerd, dat niet minder dan 310 ned. ponden woog.
In de week van 20 tot 26 October bebben zich in ons
geheele rijk geene gevallen van veetyphus voorgedaan.
Door den minister van binnenlandsche zaken is de vol-
gende missive aan de burgemeesters der onderscheide gemeen-
ten, door intermediair van de kommissarissen des0konings,
verzonden
„Ten einde het vaderland tegen nieuwe verwoestingen door
den veetyphus te behoeden, is het, vooral bij het uitbreken
der ziekte gedurende den naderenden staltijd, noodig, dat de
smetstof ten spoedigste worde onschadelijk gemaakt.
„Ik vertrouw er dus op, niet alleen dat alle voorschriften,
tot wering der ziekte gegeven, zorgvnldig worden nagekomen,
maar ook dat het stelsel van afmaking en zooveel mogelijk
verbranding streng gehandhaafd en in dien zin uitgevoerd zal
worden, dat wanneer de typhus in een stal na lijkopening is
gekonstateerdal het daarin aanwezige vee worde afgemaakt.
Het vee van denzelfden eigenaar of houder, in afzonderlijk
staaude stallen, schuren of getimmerten geplaatst, zal naar
omstandigheden gespaard kunnen worden; maar de burge
meesters moeten daaromtrent zooveel mogelijk bet advies in-
winnen van de door de regering in dienst gestelde veeartsen."
Aan de Tweede Kamer is voorgesteld een wetsontwerp
tot verlenging van den termijn met 66n jaar, gedurende welken
de wet van 17 Okt. 1865, betrekkelijk bet vaststellen van
buitengewone maatregelen tot afwending van besmettelijke vee-
ziekten en tot wering barer uitbreiding, van kracht is.
In de memorie van toelichting, hierbij gevoegd, wordt ge-
zegd: dat het in de bedoeling der Regering ligt een wets
ontwerp tot regeling van de veeartsenijkundige politie in te
dienen. Een daartoe strekkend ontwerp, alsmede op de uit-
oefening der veeartsenijkunde en bet veeartsenijkundig onder-
wijs, is in bewerking. De veetyphus, hoewel thans niet
heerschende, kan zich ten gevolge van hier of daar verborgen
smetstof op nieuw vertoonen, of van buiten af worden aan-
gebragt, wanneer in- en doorvoer van vee uit het buitenland
weder mogt worden vrijgelaten. Het is dus raadzaam de be-
voegdbeid te behouden tot het onverwijld nemen van de noo-
dige maatregelen, en de koninklijke besluitenwelke op de
tijdelijke wet van 1865 rusteuvoorloopig in stand te houden,
De Minister van Binnenl. zaken heeft het verbod tot
het houden van markten en openbare verkoopingen van rund-
vee, voor zoover de gemeenten Utrecht, Amersfoort, Leer-
dam, Sommelsdijk en Oud-Beijerland betreft, opgeheven, met
ingang van 1 November 1867.
De berigten van Sumatra's Westkust, omtrent de vee-
ziekte aldaarluiden niet zoo gunstig als in de vorige maand.
In de Padangsche Bovenlanden en in Priaman breidde zij zicli
wederom op verontrustende wijze uit. Van het begin dier
ziekte tot bet einde van Julij jl. waren in dat gewest daaraan
bezweken 58,476 karbouwen en 39,492 runderen.
Bij den landbouwer J. E. Wuytack, in de gemeente
Koewaebtwaren tot den 23 Oktober nog vijf paarden aan
de lendentyphus gestorvenzoodat nu reeds negen paarden
bij dien landbouwer aan die ziekte zijn bezweken.
Uit Ambt-Ommen wordt gemeld, dat zich in die ge
meente het zeldzaam verschijnsel heeft vertoond, dat een
paard door watervrees aangetast is. Het dier is terstond af
gemaakt. Men zegt, dat het onlangs door een dolle hond
gebeten was.
Van den Nederlandschen consul te Berlijn is berigt
ontvangen, dat, volgens tijdingen uit Ratibor, de uitbreiding
der veepest in Opper-Silezie toeneemt, en dat het getal be-
smettc gemeenten reeds tot zes geklommen is; dientengevolge
waren de infanterie en kavalleriedie belast waren met de
bewaking der grenzenaanmerkelijk versterkt geworden.
De Belgiscbe Moniteur bevat een Koninklijk besluit
waarbij wordt ingetrokken en buiten werking gesteld art. 1
van bet besluit van 14 Aug. jl.houdende verbod van deu
invoer van schapen en herkaauwende dieren, met uitzondering
van rundvee, alsmede van huiden en verderen afval;
