- 22 -
Polderwezen.
-•
to
Heragtcn o nit rent de Veeziefete.
Politieke Kronljk.
31 J an. 6 F ebr.
Oemen^de ISerlgtcn.
De raarkt te Parijs is (egenwoordig overladen met jouge
doperwtennrtisjokkensnijboonen en nieuwe aardappelen
die uit Algerie worden aangevoerden de prijs daarvan is
"zelfs zeer laag. Ziedaar zeker een vreemd verschijnsel dat
nit een landwaar nog altijd een zoo groote hongersnood
heerschtlevensmiddelen tegen lagen prijs worden uitgevoerd.
Wij laten het aan de economisten over om dit te verklaren
of zouden de jonge vruchten van Algeria's grond welligt te
goed en te lijn zijn voor de uitgehongerde arabieren
NIEUWKOOPSCHE POLDER,
groot 266" Bunders bemalen door 3 gangen Schcpradmolensnialende
4 hoog, en 3 gangen Vijzelmolensmalende 2 h-oog.
Het Zomerpeil is 201 Rijnl. duimen onder A. P.terwijl het Winter-
of Slootpeil is 192 Rijnl. duimen onder A. P.
De 3 gangen Vijzelmolens werpcn bet water in de Ringvaart, hetwelk
door 3 Schepradmolens verder in den Rijn wnrdt gevoerd. Laatstgenoem-
de 3 Schepradmolens liebben levens le bemalen de plassen onder Nieuw-
koop en Noorden groot 1900 bunders, welke in een onmiddellijk ver-
band staaa met de 'Ringvaart van den polder Nieuwkoop. Mogt bet
water in de Ringvaart en in genoemde Plassen door schade aan een of
meer der 3 genoemde Molenste hoog worden alsdan kunnen de Bo-
venmolens der 3 gangen Schepradmolens door middel van duikers, op
de Ringvaart liggendede noodige hulp verleenen.
ft -
Waterstanden
Tijd. door de Molens
in Rijnl. Duimen
gemalen
onder A. P.
in Uren.
•Maanden
en Wf.ken.
Hoog-
Laag-
Scheprad
Vijzel
ste.
slc.
molens.
molens.
van
7 Julij
tot
13
Julij.
206
210
8
8
14
a
ft
20
ft a
204
210
78
78
21
ft
27
ft
206
210
47
47
i
28
ft
8
Aug.
207
208
44
44
4 Ang.
-ft
10
204
205
33
43
11
ft
17
203
204
33
39
18
ft
24
204
206
22
32
25
a
ft
31
a
200
204
22
36
1 Sept.
ft
7
Sept.
199
200
44
60
8
a
ft
14
199
202
21
21
15
a
ft
21
199
202
51
57
22
a
ft
28
200
204
67
70
29
a
ft
5
Oct..
202
209
96
109
6
Oct.
9
12
194
203
23
30
13
ft
19
a
192
194
68
75
9
20
ft
26
193
194
23
25
9
27
A
2
Nov.
193
196
111
127
9
3
Nov.
ft
9
196
197
61
63
-9
p
ft
16
195
197
26
29
9
17
9
23
198
200
67
73
24
b
ft
30
197
199
48
48
Dec.
ft
7
Dec.
195
201
75
80
8
9
1
14
a
196
201
70
92
V
15
9
9
21
a
200
206
65
65
9
22
9
9
28
a
198
201
19
19
ft
29
9
ft
31
a
197
202
36
40
Totaal. 2de halfjaar 1867
1258
1410
ft
lste
a 1867
1443
1534
Totaal generaal
in 1867:
Schepradmolens 2701 uren en Vijzelmolens 2911 uren,
of id. 11en id. 122f
per Ctmaal.
AANMERKINGEN. Gedurende de tweede helft van 1867 zijn er
drie roeden afgeworpen, en wel door de molens N°. 1, 9 en 17; ter
wijl er Iwco, namelijk aan N°. 7 en 16, zijn uitgchaald en door nieuwe
vervangen.
De voornaamste werkzaamhedenaan de molens verrigt, zijn als volgt
aan N°. 1 een gang eiken onderkammen vervangen door azijnen dito
aan N°. 2 een nieuwe krui-as aangebragt; aan N°. 6 een gang nieu-
wo iepen kaprollen j aan N°. 7 een gang palmhoulen slaven een
gang azijnen onderkammen, ter vervanging der eiken, en een nieuwe
krui-as gestoken aan N°. 9 een nieuw buikstuk aan den vang en
een korte schoor; aan N°. 10 een gang azijnen onderkammen, ler
vervanging der eiken ditoaan N°. 13 een nieuwe krui-as aange
bragt; aan N°. 15 een geheel nieuwe vang aangebragt; aan N*. 17
een gang vijzelkammen en een lange sclioor gestoken.
Hot aantal klaar gemaakte en in voorraad liggende roeden bedraagt 6.
Iq de week van 26 Januarij tot 1 Februarij dezes jaars
tiebben zich in ons geheele Rijk geene gevallen van veetyphus
voorgedaan.
De onrnstbarende mare, dat in den stal van den beer
Kohler, onder de gemeente Zierikzeede longziekte onder het
vee is ODtstaan, heeft zich raaor al te zeer bevestigd. Het
aangetaste vee was dezen winter uit Holland overgebragt. Men
hoopt door sti.pte naleving der bestaande voorscbriften de
ziekte te stuiten.
De kommissie, benoemd bij besluit van 2 Jan. 1867
n°. 37, om maatregelen te beramen tot wering van den vee
typhus, is door Z. M. ontbonden met dankbetuiging ann de
leden dier kommissie voor de door hen bewezen diensten die
onder Hoogeren zegenmede hebben bijgedragen tot wering
van de ramp, waardoor de nederlandscbe veestapel gedurende
ruiin twee jaren werd geteisterd.
Blijkens eene mededeeling van den nederlandsehen konsul
te-Christiania is, ter vervanging van het plakkaat van 4 Junij 11.,
an Noorwegen het volgend invoerverbod vastgesteld
1°. Het zal verboden zijn om uit Engeland, Schotland,
Nederland, Belgie, de Oostenrijksche haveus en de gezamen-
lijke Itussische havens, behalve de havens liggende aan de
\Vitte Zee en aan de Finsche kust, in te voeren
a. runderenschapen, geiten en andere herkaauwende dieren,
alsmedo varkens;
b. ruwe gedeelten van deze beestenzoo als onbereide
velleu en huiden (bieronder begrepen gedroogde en gezouten
huiden)onbereide haren, borstels, wol, horens, hoeven en
beenderen, ongezouten en onbereid vleesch en spek en onge-
smolten talk
c. voeder, zoo als gras, hooi en stroo; en
d. gebruikte stalgereedschappenevenwel in dier voege dat
het verbod tegen den invoer van huiden, horens en wol niet
van kracht is, wanneer het bewezen kan worden dat deze
goederen, komende uit overzeesche havens, slechts een der
onder bet verbod begrepen havens getransiteerd hebben.
2°. Het zal 00k verboden zijn van duitsche havens aan de
kusten van de Noord- en Oostzee Ievend in te voeren de in
het voorgenoemd verbod begrepen beesten.
In Frankrijk is de legerwet afgekondigd, een leening van
440 millioen aangekondigd, en ofscboon de legerwet uit haren
aard het begrip oorlog op den voorgrond stelt, en ofschoon
tot bet voeren van oorlog geld noodig is, en derhalve de
leening, in verband met de legerwet, aan oorlog doet denken,
verzekert de regering van keizer Napoleon dat de legerwet is
een vrede-legericetde leening is eene vrede-leening. Hoe de
lezers van bet Weekblad van Haarlemmermeer er over oordee-
len weten wij niet, doch wij knnnen verklaren, dat onder het
europescbe publiek het aantal niet gering is van hendie
beweren dat aan dnsdanige verzekeringen van Frankrijks sou-
verein en diens ministers niet al te veel geloof gehecht raoet
worden. Wat biervan 00k zij, het is een feit, dat Frankrijk
over eenige maanden veel meer soldaten zal hebben dan het
tot nu gehad heeft, en dat die Staat over bijna een half
milliard beschikken kan. Dat de fransche regering dit geld be-
hoeft, al komt er geen oorlog, is overigens waar; want uit
het verslag, dezer dagen door den minister van financien
uitgebragt, blijkt, dat de toestand der schatkist veel te wen-
schen overlaat. Frankrijk niet alleen verkeert in financiele
beschouwingenzijn bondgenoot Italie ondervindt ze 00k. In
beide Staten zullen de inwoners met aanzienlijke nieuwe las-
ten bezwaard wordenen wie weet of niet dan nog telken
jare door den beheerder van 's lands geldmiddelen verklaard
zal wordendat er hoop bestaat op het herstel van het even-
wigt tusschen de inkomsten en de uitgaven."
In Pruissen daarentegen hoort men zelden of nooit van
financielen nood spreken; thans offert dit koningrijk millioenen
op als schadeloosstelling voor onttroonde vorstenwier Staten
in haar bezit zijn gekomen door het regt van den sterkste.
De ex-koning van Hannover,; de ex-keurvorst van Hessen de
ex-bertog van Nassau krijgen aanzienlijke sommen, en daar-
mede moeten zij zich troosten over bet verlies hunner kroonen
hunner landen, hunner legers, hunner onderdanen. In dit
opzigt zijn zij gelukkiger dan hunne italiaansche lotgenooten:
de ex-koning der Beide-Siciliende ex-groothertog van Tos-
kanen, de ex-herlogin-regentes van Parma, de ex-hertog van
Modena, welke 00k bunne kroonen, hunne landen, hunne
legers, hnnne onderdanen verlorenmaar Victor Emanuel is
niet bij mogte hun een cent schadeloosstelling te geven.
Maar al die gewezen souvereinen, duitsche zoowel als itali
aansche, behouden nog iets dat bun hunne vroegere souve-
reiniteit in herinnering brengtzij maken nog gebruik van
een regt, van een vorstelijk prerogatief, zij schenken nog
ridderordenl Als zij er schik in hebben, als het bun genoe-
gen doet; waarom bet hun dan euvel geduid! Op Victor
Emanuel komen wij nog even terug, om te vertellen dat zijn
zoon prins Humbert eerstdaags in het huwelijk treedt met
prinses Margaretba, doehter van wijlen den hertog van Ge
nua, 's konings broeder. De bruidegom is 24, de bruid
zijne nicbt, 16 jaar oud.
Ook over Frankrijk hebben wij nog iets mede te deelen,
te weten: dat daar thans een ontwerp van wet op de druk-
pers bij het Wetgevend Ligchaam in behandeling is. Dit
ontwerp, liberaal in zekeren zinalthans vergeleken bij de
thans in dat land bestaande wetgeving op dit stuk, heeft
veel tegenkanting ontmoet. Van de liberale zijde, de gewone
oppositie, komt verzet genoeg in; van de mannen, die anders
ja en amen zeggen op alles wat van den keizer en diens
ministers uitgaat, komt ook verzet, omdat die partijplus
imperialist que I'Empereur (nog keizerlijker gezind dan de keizer
zelf), oordeelt dat het le liberaal en daarom voor keizer en
keizerrijk gevaarlijk is. Groote beweging is ontslaan ten gevolge
der algemeene beraadslagingen over het ontwerp van wet, en
naar het schijnt, was er sprake van intrekking, doch op de
Tuilerien begreep men zeer teregt dat de beloftedoor Na
poleon III in zijn vermaard dekreet van 19 Januarij 1867
gedaan, niet zoo onbeschaamd in den wind geslagen, dat
het eens gegeven woord niet verbroken mag worden; en daar
bedoelde intrekking onvermijdelijk het ontslag van twee, en
misschien wel van meer ministers ten gevolge zou gehad
hebben, besloten de regeerders en hun aanvoerder de wet
krachtig tegen de aanvallen te verdedigeu. Dit geschieddeen
reeds zijn eenige artikelen door het Wetgevend Ligchaam aan-
genomen.
In Engeland blijven de fenians aan het woelendoch ge-
lukkig hoort men niet meer van zulke monsterachtige pogin-
gen, van zulke gruwelijke middelen als waarvan onlangs
zoo menige plaats in Ierland en Engeland het tooneel is ge-
weest. Al meer en meer blijkt dat onder het personeel der
politie vele fenians zich bevonden, en dat in deze omstan-
digheid voorzeker een der grootste gevaren voor de regering
ligt, en zij een der ergste hinderpalen is tegen het doen verdwij-
nen der zamenzwering, zal wel geen betoog behoeven.
Denemarken heeft zich ontdaan van zijn west-indische ko-
Ionien, en de Vereenigde Staten van Noord-Amerika hebben
zich door aankoop in het bezit daarvan gesteld. De schatkist
van het door Pruissen verkleinde koningrijk wordt er door
gestijfdhet verlies is betrekkelijk niet grooten er was niet
aan te twijfelenof de inwoners der eilanden St.-Thomas en
St.-Jan zouden ja zeggen toen men hun, met toepassing
van het algemeen stemregt, vroeg: zijt gij tevreden dat ge
ophoudt deensche burgers te zijn en nu noord-amerikaansche
unie-burgers wordt? Hebben niet de inwoners van Savoije en
Nizza ja gezegd toen Napoleon hun vroeg of zij onder zijne
vaderlijke regering wilden leven en de gehoorzaamheid aan
Victor Emanuel opzeggen? Zullen niet ook de inwoners van
het eiland Kandia of Kreta ja zeggenwanneer hun gevraagd
zal worden, of zij van souverein willen verwisselen, en aan
den koning der Hellenen boven den sultan van Turkije de
voorkeur geven? Van den koning der Hellenen gesproken, ook
de financien van zijn koningrijk zijn alles bebalve in een vol-
doenden toestanden geld opnemen gaat voor Griekenland
niet gemakkelijk. Die het oude betaaltkan het nieuwe
krijgen," is een dogma dat de helleensche Staat op zich toe-
gepast ziet.
Oostenrijk heeft den konstitutionelen en liberalen weg met
opregtheid betreden, eu dagelijks blijkt de vaste wil der re
gering op dezen weg krachtig voort te gaan. Daargelaten de
financiele moeijelijkhedendie echter door het tot stand
gekomen vergelijk met Hongarije wel wat verminderd zijn,
kan keizer Franz Jozef de toekomst van zijn Eijk met ver-
trouwen te gemoet zien.
Te Berliuchen in Brandenburg is een geval van trichinose
voorgekomen. De messenmaker H. aldaar slagtte in de vorige
week een varken; na het gebruik van het vleesch hiervan
werden het gezin en de gezel plotseling ernstig ziek. Bij een
ingesteld onderzoek van het vleesch vond men daarin tallooze
trichinen. De gezel en de zoon zijn reeds aan de ziekte be-
zweken; de overige leden van het gezin, die niet zooveel van
het vleesch genuttigd hadden, liggen nog meer of minder
ernstig ziek.
Bij beschikking van den minister van binnenlandsche zakenis aan
J. Knijff Az. te Woerden, vergunning verleend om met zijne schroefstoom-
bootdienst tot vervoer van reizigersgoederen en vee, van Woerden op
Amsterdam en Leiden, ook de ringvaart van den Haarlemmermeer te be-
varen. Bij besluit van 2 Januarij, n°. 81, heeft Z. M., beschikkende
op bet verzoekschrift van het bestuur der naamlooze vennootschap de Am-
slerdamsche Kanaal-maatschappijgevestigd te Amsterdam, HD. bewilli-
ging verleend op de akte, houdende wijziging van art, 16 der statuten
dezer naainlooze vennootschap. De gevveldige storm van 1 Februarij
heeft in de omstreken van Hardenberg vele vervvoestingen aangerigt. Te
Bergentheim moet een woonhuis geheel zijn omver gewaaidmeer elders
glazen met ruilen naar binnen gewaaid; eene meuigte boomenvooral
dennen, zijn in de bosscben omver geworpensommigc geheel doorgebro-
ken en half afgeknapt, en de wegen hicr en daar versperd geworden.
De fleer J. Moulijnberoepen pred. bij de lierv. gem. te Weesp.zal als
zoodanig worden bevestigd en zijne intrede-predikatie houden op den 1
Maart aanslaande. Uit Amsterdam meldt men, dat in een daartoe door
het Rijk afgehuurd lokaal sints eenige dagen rijkstelegrafisten worden on-
derwezen iri het bedienen van het telegraaftoestel van prof. Hughes, uit
Amerika. Dit tocstel bestaat daarin, dat het telegram direkt in druklet-
ters wordt overgebragt; de strook', waarop het telegram staat, wordt op
een papier geplakt en aan den geadresseerde gezonden. Prof. Hughes zelf
geeft den telegrafislen les in de behandeling van dit toestel, door hem
uitgevonden. De Regering heeft van dien heer hot regt gekoclit, zijn
toestel te gebruiken, en zal het spoedig hier le lande invoeren. Uit
Assen wordt dd. 29 Januarij gemeld: Ten gevolge der massa sneeuw,
die op het Ellersveld, enz. opgehoopt lag, is de slembus van de gemeente
Sleen eerst twee dagen later aldaar bezorgd. De brenger daarvan heeft
niet dan met veel moeite zijne reis kunnen volbrengen. Op de verkiezing
echter heeft deze slembus niet veel invloed kunnen hebben, daar niet
meer dan 17 kiezers in gemelde gemeente hun burgerpligt hebben vol-
bragt. Den 2don Februarij werd te Utrecht des morgens voor 6 uur
in het gebouw der inkwartieringskazerno aan de Lange Nieuwstraat brand
ontdekt. De vlammen sloegen uit de bovenzalen, waar de veld-artillerie
haar magaziju heeft, en deelden zicli dadelijk mede aan de groote zaal
van bet Stud, gczelschap Olympia, en de artillerie-school. Vuordat ee
nige spuit aanwezig kon zijn, hadden de vlammen reeds zooveel voedsel
gekregen, dat er aan redding van het brandend gebouw niet te denken
viel, en men zich moest beijveren do panden in don omtrek, die reeds
last begonnen te krijgen, te beveiligen. Door de wind-rigting liepen de
huizen van adv. de Kock en majoor de Man, en de stal nevens het huis van
den heer Palijnveel gevaar. Door ijverige zorg van de brandweer, bijge-
staan door eenige officieren en partikulierenwerd dit gevaar afgewend,
maar niet het minst door eene verandering in de windrigting. Daardoor werd
evenwel de pas herstelde r. kath. kerk van St. Kalharijne op nieuw be-
dreigd. Inmiddels was echter de watermassa door een 12tal spuiten van ver-
schillende kantenvan de Lango Nieuwstraatdoor do huizen der Zuilenstraat,
en van de Nieuwe Graclit, aangevoerd, zoo geworden, dat men niet alleen
de geheele omgeving kon beveiligd achten, maar ook den lang smeulenden
puinhoop kon hedwingen. Tegen half negen uur was men het gevaar,
dat zeer ernstig was geweest, te boven. De schade is niet gering. Op het
magazijn was veel goed; de schade voor den staat wordt op duizende
guldens begroot. De goederen van het gezelschap Olympia, van zijne le
den en van alle anderen, die aan de wapens doen, zijn geheel weg; al
leen de werktuigen van Olympia zijn geassureerd, maar le laag. Het
stadsgebouw is verzekerd. Den 29 Januarij is de vrouw van den schoen-
makcr G. W., le Ulsen bij Hardenberg op 40-jarigen leeftijd van haar
22ste kind bevallen, waarvan nog 20 in leven zijn. In den ochtend
van 31 Januarij is te Hellevoetsluis het lijk opgevischt van den visschers-
matroos T. S.die den vorigen avond bij het aan boord gaan door een on-
bekeud toeval in de marine-haven is geraakt en jammerlijk verdronken.
De ongelukkige laat eene weduwe met drie kinderen na. Het ongeluk is
des te treffender, aangezien zijn broeder verleden Zondag, aan boord van
een vischhoeker in zee zijnde, over boord geslagen en ook verdronken
is. De Uuitscherste Parijs woonachlig, hebben ten voordeele van de
nooddruftigen in Oost-Pruissen een bat gegeven, dat de niet onaanzien-
lijke som van 25,000 francs heeft opgebragt. In het Ambt Doetinchem
is den 27 Januarij een afgrijselijk ongeluk gebcurd. De neef van den
molenaar C.bezig zijnde met het uitstorten van een zak rogge in de
kaar, geraakte met zijn kleed tusschen het kamrad en bij daardoor tus
schen de naauwo raderen. De ongelukkige werd er met geweld doorge-
haald en zijn ligchaam in weinige seconden met zulk een kracht letterlijk
