mm.
42 -
lb
ii
Landbouw.
Politieke Mrontjk.
6 12 Maart.
Gemeng-de fiSerlgten.
REGTSZ A AK.
isockbcscimuunug.
Sproker acht liet onverantwoordclijkom zulk eon last op do gemcente
to leggen, hctgeen men ook niel behoeft te doen, en waaraan de ge-
inecnle gcen voordeol liceft, maar wel velo uilgaven.
Do heer Knaap beweert, dat aan dien acliteraf gelegen grond weinig
Lehoefte is, en daar niet veel gebouwd zal worden. Spreker stemt in
mot don beer 'tHooft, dat do ovorname van de wcgen schade en last
voor de gemeente zou zijn.
Do Voorzitler mecnt, dat kan worden overgegaan tot bet nomen van
cen besluit, en wil doen stemmen over bet voorstel van den heer
Klapwijk, betwclk nogmaals wordt gelezen.
Het voorstel van den beer Klapwijk wordt daarop aangenomen met 7
tegen 6 stemmen.
(Voor stemden: de beeren 'tllooft, Klapwijk, van Riesscn, Verpleegh
Kuiper, van Vuuren en Tensen. Tegen: de beeren Buis, Timmermans
ticbone, Dorbeck, Knaap en Lanser.)
Vervolg en slot in het volgend nummer.)
Den 4 Maart is door de bouwlieden J. Lievaart en A. Klap
wijk, te Delft, de eerste grasboter aan Z. M. den Koning ten
geschenke abngeboden.
Als een bewijs dat het niet meer bestaan van den vee-
typhus in de provincie Noord-Holland een belangrijk gunsti-
gen invloed op de voortbrengselen van den landbouw uitoe-
fent, diene: dat bij de op den 8 Maart te Monnickendam
gehouden verpachting van het grasgewas der dijken en bui-
tenlanden van het hoogheemraadschap Waterlanddeze de
buitengewone som van ruim 10,000, of ruim /4000 meer
dan in bet vorige jaar heeft opgebragt.
Uit Moergestel wordt van 3 Maart gemeld, dat de eerste
nieuwe jaarmarkt aldaar met het allerschoonste en gunstigste
weder is afgeloopen. Zij werd geopend onder het gelui der
kiokken en het uitsteken der vlag van den toreu. De aan-
voer van paarden was 236 stuks, hoornvee 228 stuks, 80
kooi-varkens en een aantal biggen. De handel was zeer le-
vendig. Paarden vooral gingen vlug van de hand. Deze eerste
markt kan men voor goed geslaagd houden, en de paarden-
markt als voor goed gevestigd beschouwen want ieder roem-
de de schoone en fraaije dieren hier aanwezig. Van laken
linnen en alle huishoudelijke zaken werd ook veel verhandeld.
De wintergranen staan gewenscht te velde. Velen begin-
nen het land reeds voor zomergewassen toe te bereiden. Het
weder is hiertoe dan ook allergeschiktst. Veel aardappelen
zijn reeds aan den grond toevertrouwd. De tuinen worden
toebereid tot ontvangst der zaden. Alles vangt weder met
nieuw leven aan.
Als een voorbeeld van hooge prijzen, welke tegenwoor-
dig besteed worden wordt uit Dalfsen berigtdat dezer da-
gen aldaar een stuk land is verkocht, waarvan de prijs per
bunder op ruitn/2000 komt te staan, niettegenstaande dit
zelfde land, bij een vroegeren verkoopvoor eenige jaren
niet meer dan 300 per bunder kon opbrengen.
Volgens een daarvan opgemaakten staat, bedraagt de
behoefte aan zaad voor de provincie Pruisen niet minder dan
25,000 schepels zomerrogge, 14,000 schepels garst, 370,000
sehepels haver, 76,000 schepels ervvten5400 schepels boo-
nen, 27,000 schepels wikken, 5000 centenaars klaver- en gras-
zaad en 1 millioen schepels aardappelen.
Volgens berigten uit Californiawordt aldaar zoo veel
tarwe gezaaid als mogelijk is, en verwacht men aldaar een
oogst van 3/2 millioen schepels.
Blijkens een door de regering openbaar gemaakte op-
gaaf, bestond de veestapel van Groot-Brittannie in 1867 uit
4,993,034 runderen(waarvan 2,038,092 melkkoeijen), 1,688,189
stuks ander vee onder de twee jaren ouden 1,266,753 run-
dereu boven de twee jaren voorts uit 28,919,101 schapen
en 2,966,979 varkens.
De Tweede Kamer der Staten-Generaal heeft tot Zaturdag
jl. gedebatteerd over de interpellatie Thorbecke en de motie
Blusse, tot eindeljjk, bij aanneming eener tusschen-motie van
den heer Pijnappel, de discussien, niet zijn geeindigd, maar
geschorst, tot tijd en wijle de Regering nader toegezegde
diplomatieke bescheiden zal liebben overgelegdter regtvaar-
diging van het beleid des Ministers van Buitenlandsche Zaken.
Maandag heeft de Kamer den rooster van aftreding opge-
maakt, en is nu bezig met het onderzoek van eenige kleinere
wetsontwerpen in de afdeelingen.
Den 7 November des vorigen jaars zijn door den heer F. N. Boer, firma
Nieuwenhuizen C°.te Rotterdam, bij het 2de reg. inf. te Maastricht
proeven genomen, om den soldaten bcter vsedsel voor minder geld te
bezorgenwaardoor bet zakgeld der militairen aanzienlijk zou vermecr-
deren, zoodat aan de schatkist het directe voordeei zou worden gegeven
dat de soldaat in staat wordt gesteld, om meer dan vroeger op de schuld
van zijne kleeding en het reparatiefonds af te doen, waardoor het deficit
bij het verlaten der dienst veel geringer zou zijn. Het door die proef-
neming verkregen resultaat was zeer voldoende, want bij beter voedsel
kon den soldaat per vijf dagen 44 cts. worden uitgedeeld, in plaa'ts van
gemiddeld 25 cts. Baarna werden de proeven ook te Nijmegen en -Gouda
genomen, en vdor eenige dagen te 's Hage bij de jagers, waarvan het
gevolg was, dat in de 4 dagen, dat de proef genomen werd (van 25 tot
29 Febr.), 34 cts. zakgeld per man meer kon worden uitgedeeld, terwijl
zij die van de proefneming waren uitgeslotcn 21 cts. deelden. Naar ver-
zekerd wordt, heeft de minister van oorlog, die doze zaak met warmen
ijver behartigt, bevolen dat in de geheele militaire afdeeling van generaal
Knoop menagemeesters en koks worden gedirigeerd naar Maastricht
om de kookkunst te leeren. Do onkosten, die door de nieuwe inrigting
der keukens worden veroorzaakt, zijn zeer onbelangrijk en komeu.indien
do informatien juist zijn, ten laste van den Staat, die daarenlegen van
den anderon kant veelvoudige vergoeding erlangt. Zondag II.onder
bet lof, is te Nuenen (in Noord-Rraband) eene gruwelijke daad begaan,
■die eene groole vdrslagenheid in de gemeente heeft te weeg gebragt.
Een zoon van 30 jaren heeft zijnen vader bet leven benomen. Vader en
zoon waren beide brave, oppassende ingezetenen, oefenden te zamen de
metselaarsaffaire uit, doeh de zoon leed nu en dan aan verstandsverbijs-
tering, waaraan ook zijne moeder gestorven was. Zondag nu bad hij dit
in zulk een hevigen graad, dat hij bet scheermes nam en daarmede zijn
vader den strot doorsneed; vervolgens bragt hij het lijk naar de schuur
om het daar te begraven, waarna bij zich naar de rivier begaf om zijne
bebioede handen af te wasschen. Toen deze daad bekend was en de
veldwachter kwam liep hij naar dezen toe met gevouwen handen om de
boeijen te ontvangen. Uit de lijkschouwing zijn wel geene bijzonderheden
gebleken doch de dader is intusschen gearresteerd. Binnen kort
zal worden aangevangen met de overseining van telegrammen door mid-
del van den seintoestel van Hughes, voorloopig alleen tusschen Amsterdam
en Rotterdam. Het geseinde wordtop den toestel in het kantoor van
beslemmingin romeinsche hoofdletters op smalle strooken papier afge-
drukt. Deze strooken worden, op een blad papier geplakt, den geadres-
secrde tocgezonden. Daar dus het telegram, behalve het opplakken en
het sluiten in den otnslaggeene verdere behandeling ondergaatis de
naauwkeurige overeenkomst te beter gewaarborgd. De snelheid der over-
brenging door rniddel van dezen toestel is twee a driemaal grooter dan
die door den toestel van Morse. De administratis van den rijkstelegraaf
beeft gemeend zichook in het belang van het publiek, deze voordeelen
to moeteu verzekeren en zich daarvan niet te inoeten laten terughouden
door de omstandigheid dat in het schrifthetwelk de Hughes-toestel
levert, dfi afstanden tusschen woordengetallen en teekens niet altijd
zoo regelmatig zijn als die welke bij deugdelijk gewoon schrift worden in
acht genomen. Mogten de berigten daardoor in sommige gevallen welligt
iets minder vloeijend worden afgelezen zoo zal het publiek zich hieraan
ongetwijfeld spoedig gewennen. Daar de e niet door den Hughes-toestel
wordt overgebragtseint men daarvoor eein de gevallen waarin deze
letter tot het juist verstand van den zin onontbeerlijk is. Op grond van
de bijzondere vvijze van behandeling der berigten volgens het stelsel van
Hughes waarbij aan het kantoor van beslemming geen afdruk van het
berigt wordt hewaardmoet met bijzonderen aandrang worden aanbevolen
fiat men de telegrammen van juiste en volledige adressen voorzie. Op
den sneltrein tusschen Rotterdam en Amsterdam gebeurde dezer dagen
het volgende: Eene jonge dame, die zich toevallig alleen in een rijtuig
der le klasse bevondwerd to Leiden niet zeer aangenaam verrast met
het weinig aanlokkelijk gezelschap van een ouden heer, die zelf verklaar-
de meermalen vlagen van krankzinnigheid te hebbenen wei van zoo-
danigen aard, dat men hem alsdan moest bindendewijl hij anders ge-
vaar liep om andere menschen belangrijke schade te berokkenen. De jonge
dame hield het eerst voor een zouteloozo grap, doch werd van die ge-
dachte al zeer spoedig genezen, daar bedoelde oude heer door allerhande
vreemde vertooningen het duidelijkste bewijs gaf, dat zijne hierboven
vermelde verklaring maar al te veel waarheid bevatte, en door hem
zulke dwaasheden werden verrigt, dat de positie van zijne reisgenoote
niet van de liefelijkste was. De zaak liep echter goed af, en zonder
ongelukken bereikte men het station Haarlem waar de jonge dame den
trein verliet. Een vernieuwd bewijs van het weinig voidoend toezigt dat
door de kondukteurs der treineu op de rijtuigen en reizigers gehouden
wordt, bijzonder bij sneltreinen. In den nacht van 25 op 26 February
zijn te Warschauen nog wel in het drukste gedeelle dier stadelf
brievenbussen opengobroken en geheel van hunnen inhoud beroofd.
Te Antwerpen is wederom een Engelsch schoonerschip geladen met pe
troleum, geheel verbrand, zonder dat het minste voorwerphetwelk zich
op het schip bevond kon gered worden en zelfs geen enkel overblijfsel
van de daarbij zoo treurig omgekomen schepelingen heeft men gevonden.
Alleen de zoon van den kapitein heeft zich door over boord te springen
nog gered, en is, met zware brandwonden overdektdoor een roei-
schuitje opgenomen en naar het hospitaal vervoerd. Bijna gelijklijdig zag
men den kapitein half naakt en als radeloos over het dek loopen; zijn
hemd was gedceltelijk verbrand en de vlammen sloegcn om zijne beenen.
De ongelukkige schijnt uit den slaap ontwaakt to zijn geworden en hulp
te hebben willen verleenen aan zijne vrouw, die zich mede aan boord
bevond, waardoor het hem onmogelijk werd zich-zelf te redden. Dit
hartverscheurend tooneel duurde slechts eenige secondenweldra viel de
kapitein bewusteloos in het water, zonder een staak te bemerken, die
hem nog werd toegereikt. Inmiddels hoorde men de noodkreten zijner
vrouw en der overige schipbreukelingen onder de ontploffingen door, die
elkander opvolgden, doch redding was hier niet mogelijk; even daarna
stortte de groote mast neder en met de noodkreten en het leven van de
aan boord zijnde personen was het gedaan. Paus Pius IX heeft een
latijnschen brief van dankbetuiging geschreven aan den Protestantschen
godgeleerde Tischendorf, die hem een exemplaar had aangehoden van de
door hem bezorgde uitgaaf van het Nieuwe Testament, naar het beroemde
handschrift van het Vatikaan. De in de vorige maand in Italie geveil-
de kerkelijke goederenwelke geschat waren op francs 14,776,479,
hebben francs 20,506,449 (dus bijna 6 millioen fr. meer) opgebragt.
In Engeland is het in lang nog niet pluisTe Limerick heeft men po-
ging aangewend om een lakenwinkel in brand te steken door middel van
eene naar binnen geworpen flesch met vlamvattende vloeistofdoch het
is den bewoners gelukt spoedig den brand le blusschen. Te Dundee heeft
men getracht een buskruid-magazijn 7 ton buskruid bevattende, in de
luclit te doen vliegcn, door middel van cen hoopje brandend vlas aan de
deur van het magazijn neder te leggendoch dat gclukkig in tijds ont-
dekt werd. Te Dalen bij Coeverden is een kindje van 3 jaren, dat
eerst buitenshuis gespeeld had en later vermist werd eindclijk in een
nat geworden aschhoop letterlijk gesmoord teruggevonden. Te Zwulle
is iemanddie een hoop'oud koper gekocht had, in het bezit gekomcn
van eenige oude muntstukken, waaronder een door buitengewone zwaarte
zijne aandacht trok. Na veel moeite schoon gemaakt te zijn, bleek het
een penning van zeer fijn goud te wezenaan de eer.e zijde het beeld
vertoonende van Philip III, aartshertog van Oostenrijkmet het jaartal
1503, en aan de andere zijde een kruis waartusschen twee kroonen en
twee leliendoch waarvan het randschrift nog onleesbaar is. Naar men
verzekert, is reeds de vijf-dubbele waarde van het goud er voor geboden.
Op Yrijdag den 13 dezer zal voor het prov. geregtshof in Noord-
Holland teregt staan Dirk Jacob Reysack, geboren te Loquard
in bet voormalig koningrijk Hannover, beschuldigd van moedwilli-
gen doodslag.
Dit de bekentenis van den bescbuldigde volgt, dat bijin het be
gin van December 1854, met Folgert Duitsman, mede in Hanno
ver geboren, in eene keet woonde in de Haarlemmermeer, alwaar
zij beiden werkzaam waren als polderwerkers onder den opzigter Jan
Wessels;
Dat zij te zamen bij dezen 13 of 14 wegens verdiend loon te
goed hadden, waarvan het grootste deel aan den verslagene toe-
kwam- dat op zekeren morgen in dezelfde maand Duitsman dit
geld bij Jan Wessels zou gaan afhalen; - dat de bescbuldigde en de
verslagene op dien ocbtend voor 6 ure hunne keet verlaten hebben,
de bescbuldigde met bet voornemen om naar zijn werkte gaan, en
Duitsman om zich naar Wessels te begeven; - dat de beschuldigde,
reeds eenige dagen bevorens, buiten weten van Duitsman, f 5 van
dat geld bad opgenomen en zich daarom schaamde om met Duitsman,
ingevolge diens verlangen, bij Wessels te komen;
Dat op een afstand van 300 a 400 passen van de keet van ge-
melden Wessels, de beschuldigde Duitsman onverhoeds van achte-
ren aangegrepen, en na eene kortstondige worsteling, daar hij hem
spoedig overmand bad, in het Kanaal geworpen heeft; dat Duits
man, halverlijve in het water, aan den kant neergevallen is, wan-
neer de beschuldigde het hoofd van Duitsman tegen den grond
drukkende, hem met zijn zakmes onderscheidene sneden aan den
liais heeft toegebragt, hem alstoen heeft verlaten en zich naar zijn
werk heeft begeven;
Dat nit de verklaringen van destijds in de instruktie gehoorde
getuigen, is gebleken, dat Duitsman ter bovengemelde plaatse
is gevonden voorover in het water liggende, met een buis over
het hoofd gehaald, dat hij door hen uit het water is gehaald en
reeds was overleden
Dat de beschuldigde toen op presumtie van zich aan bovengenoemd
feit te hebben schuldig gemaakt is gearresteerd, doch spoedig, uit-
hoofde er geene voldoende bewijzen voor zijne schuld aanwezig waren,
weder is ontslagen;
Dat de beschuldigde nu alsnog heeft opgegeven, dat hij sedert
het plegen van gemeld feit geen rust had, dat hij na vijf jaren
in Holland gewerkt te hebben, als militair naar Indie vertrokken
is en aldaar zes jaren gediend heeft; dat hij in 1866 in Nederland
teruggekomen is en in de provincie Groningen werk bekomen heeft,
doch steeds een stem meende te hooren, die hem aanklaagde als
de moordenaar van Duitsman, om welke reden hij zich vrijwillig
in handen der justitie overgegeven heeft;
Dat uit het in der tijd opgemaakte verslag van geneesknndigen
is gebleken, dat Duitsman bij gewelddadige aanranding gewond is,
zonder dat die verwondingen den dood veroorzaakt hebben dat
hij na de verwonding waarschijnlijk in een toestand van ilaauwte
in het water gekomen en verdronken is.
De beschuldigde zal ter teregtzitting worden bijgestaan door den
advokaat mr. H. W. Tydeman.
TIJDSCHRIFT over Land- en Tuinbouwkunde en ver
dere Naluurwetenschappenuitgegeven door het Ant-
tcerpsch Kruidkundig Genootschap. (Prijs per Jaar-
gang 2. Alom verkrijgbaar.
In het jaar 1865 werd te Antwerpen door eenige weten-
schappelijke mannen een tijdschrift opgerigt, hetwelk bij maan-
delijksche afleveringen het licht ziet. Onder de voornaamste
medewerkers telt het den thaus in ons land wonenden Heer
de Beucker. Daar deze Heer bij zijne belangrijke voordrag-
ten de aandachtige hoorders op dit tijdschrift wijst, schijnt
het mij niet ongepast om in dit Weekblad er eenige woorden
over te spreken. Slaat ge de eerste aflevering op dan leest
ge: „Dat alle menschen, welk bedrijf zij ook uitoefenen, welke
hun stand in de Maatschappij ook zij, een pligt hebben
te vervullen om altoos en in elke gelegenheidzonder mis-
moedigheid of verpoozing aan hunne eigene ontwikkeling te
arbeiden, naar volmakiug te trachten en veredeling van ziel
en verstand, en te streven om dit ideaal nabij te komen,
dat ieder mensch in zich zelven ronddraagt. De menseh
moet vooruit altoos hooger oplot zedelijke en stoffelijke ver-
betering. Indien wij onzen geest niet verfijnen, ons verstand
niet ontwikkelen onze handen niet behendiger maken niet alle
middelen aangrijpen om ons werk te verbeteren, dan misken-
nen wij onze pligten jegens den Schepper, jegens ons zelven,
jegens onze naastbestaanden."
De roeping van het tijdschrift is, om den landbouwer en
alien die zich met landbouw regtstreeks of zijdelings bemoeijen,
eene hulpe te geven tot bereiking van de vervulling der pligten
aan ons opgelegd. Het zal n daarom voeren op het gebied
van landbouw, boomteelt, plantenkunde, boschbestier, land-
bouvv-huishoudkunde, veeartsenij-schei-, natuur en sterre-
kunde.
Thans ligt het werk van ongeveer twee jaren voor ons, en
het staat ieder lezer vrij om een oordeel uit te spreken in hoe-
verre het tijdschrift aan zijne roeping heeft voldaan.
Vraagt men mijne meening, dan betuig ik mijne ingeno-
menheid met het werk. Volgt mij een oogenblikDe Heer
Isid. de Smedt stelt u het nut der scheikunde voor oogen
hij leert u wat die wil, wat zij is, welke de gevolgen zijn
van hare beoefening. Leest wat hij u openbaarten ge zult
zeker, zelfs al zijt ge grondbezitter en gewoon braak verplig-
tend voor uwe huurders te stellen, met hem instemmendat het
braakliggen der landen niet meer tot onzen tijd behoort; ge
zult met grond het een ongerijmd stelsel noemen, ge zult lee
ren bemerken wat uwe landerijen behoevenhij wijst u er
op dat planten als 't ware een Kiesvermogen bezittenhij
zegt u waarom tarwe na tarwe noch erwten na boonen schik
hebben. Met het nuttige teer-zuur maakt hij u bekend, even-
eens met de grondverbeterende Spaansche tarwe. P. Goosens-
neemt de insecten vernielende vogels in bescherming, onder-
houdt u op populaire wijze over natuur- en plantenkunde, tot
dat ge met leedwezen bespeurt dat een in rouvvgewaad ge-
huld opstel u den dood van den 38jarigen leeraar bekend maakt.
De landhuishoudkunde wordt verder besproken door Edm,
van Herendael en E. von Tchudi, de vogelkunde door Dr.
Altum en Jz. V. Droste, de insectenleer door Ezn. van Meer-
beeck, de plantenkunde door M. G. Mortelmans en onzen
landgenoot E. M. A. Jacomettie. Eene magt van nuttige re-
cepten worden u opgegeven, belangrijke stukken uit buiten
landsche geschriften worden u niet onthouden. Het laatst
noem ik den medewerker de Beucker. Duidt het mij niet ten
kwade dat ik eerst het oog sloeg op de schoone omhulsela
en eindelijk tot de ziel kom; want de Beucker is de ziel van
het tijdschrift. Hij handelt over velerlei onderwerpenover
boomteelt, landbouwnijverheidscheikundige plantkunde, tuin-
bouw, moeshovenierderijlandbouw en dieren in den landbouw,
plantenkunde, enz. En door alle die onderwerpen boeit hij
uwe aandacht ten voile, dwingt hij u om de vraag onbeant-
woord te laten, wat u het meest aantrekt, de zedelijke
strekking zijner woorden, de eenvoud zijner gevoelens, de
kennis door hem ten toon gespreid. Hij spoort u aan om niet
wijzer te willen zijn dan de Almagtige Schepper; hij roept u
toe, dat het u niet vrij staat om te misvormen wat door God
onverbeterlijk schoon gemaakt is; hij houdt u een in het wild
gevormden tak voor en zegt: daar hebt ge een voorbeeld van
een goeden boom. Gij, mensch, moogt herstellen wat door de
