156 -
Omlerzoek naar den staat van den Landbonw, ing'c-
steld op last van den Keizer van Frankrijk.
De Nederl. Maalsclwppij ter levordering van Vlas-industrie
tieeft eea prijs van 150 uitgeloofd voor het beste ontvverp,
met omschrijving en begrooting van kosten, van eene werk-
plaats voor vias-zwingelaars of zoogenaamde zwingelkeet, die
aan de eischen der gezondheidsleer voldoet.
Als eene bijzonderheid meldt men dat in den polder
Zuidbroek, gemeente Berg-Ambacht, door Gerrit Gelderblom,
van 15 vierk. rijnl. roeden gronds de aanzienlijke hoeveelheid
van 15 nederl. mudden aardappelen is gerooid geworden.
L trecht 21 September. Ter paardenmarkt waren aan-
gebragt 975 staks. Prijzen van 175 tot/500, bij levendigen
bandel; enkelen werden gekocht voor Fransche, maar°de
meeste voor Duitsche rekening tot vaste prijzen.
Dalfsen, 20 September. Door een landbouwer in de
buurtschap Haarste werd dezer dagen een koe afgeleverd aan
den koopman Stabert, waarvoor door laatstgenoemde de aan
zienlijke som van ruim 285 werd bedongen.
Zutphen, 17 September. In het algemeen valt in ons
graafscliap de oogst der boekweit, die thans is aangevangen,
veel beter uit dan men had durven verwachten. Er zijn on-
derscheidene landbouwers die van de wim een half mud ge-
dorscht hebben. Men vreesde dat de buitengewone droogte
een hoogst nadeeligen invloed op de produktie zou hebben
gehadde uitkomst leert thans gelukkig, dat men zich vooral
in landbouwzakenniet te vroeg beangst moet maken.
VERSLAG OMTRENT DE KOLONIeN DER DUITSCHE MENNO-
NITEN AAN DE RIVIER DE MOLOCHNA IN ZUIDE-
XIJK RCSLAND.
Vervolg en slot, zie N°. 38.)
De Duitsche kolonien zijn omringd van Russische dorpen
en van dorpen van Nogaische Tartarendie naar deze gron-
den zijn gevoerd om die te bevolken zij hebben het gebrek
van te uitgestrekt te zijnhetgeen daaraan toe te schrijven
is, dat bij liunne aankomst in het land, deze russische kolo
nisten zich hebben bevonden in eene onbekende streek, te
•midden van zvveryende stammen die mcer of minder woest
waren, en dat zij, bevangen door vrees, de behoefte hebben
gevoeldom zich de eenen rondom den anderen te scharen
in grooten getale; een dezer dorpen onder anderen, dat,
genaamd Tchernigofka bij voorbeeldstrekt zich uit over eene
lengte van niet minder dan 10 kilometers en bevat 2000 a
3000 huisgezinnenterwijl de landerijen van een Duitsch
dorp, dat niet meer dan twintig of vijf en twintig familien
bevat, geheel in de buurt liggen der woniugen, zoodat zij
gemakkelijk kunnen worden bebouwd, en van nabij nagezien
«n de landerijen die behooren bij een Russisch dorp als Tcher
nigofka op groote afstanden liggen; de boeren verliezen een
kostbaren tijd, om met hunne ossen naar het werk te gaan
gedurende den oogst zijn zij verpligt om op de velden te
gaan overnachtenen zij hebben eenen langen weg af te
leggeu om hunne oogsten binnen te halendit is eene reden
waarom zij het land zeer slecht bebouvven.
De dorpen der Nogaische Tartaren zijn nog eliendiger: de
ze muselmansche bevolkingendie in het begin dezer eeuw
niet anders waren dan omzwervende hordenlevende onder
tenten, zijn aan het merkwaardig bestuur van eenen Fran-
schen uitgewekene, den graaf Maison, die hun in 1808 tot
gouverneur gegeven werd, verschuldigd dat zij meer vaste ver-
blijfplaatsen hebben aangenomen, dorpen hebben gestichten
zich hebben toegelegd op den laridbouw; het welslagen en
de belangeloosheid van den graaf Maison hebben de geheele
Russische bureaucralie tegen hem opgeruidwier kuiperijen
hem na twaalf jaren noodzaakten zich terug te trekken. Reeds
sedert langen tijd hebben de Nogais geenen onmiddellijken
gouverneur, en zij zijn overgegaan onder het beheer der kroon
domeinen.
Het is voor deze Russische en Nogaische boerende eer-
ste ten getale van 18,000 mannelijke zielende tweede ten
getale van 30 a 35,000, dat het voorbeeld der Duitsche ko-
lonisten van de Molochna vooral van nut had behooren te zijn.
De invloed van deze nabuurschap is echter bijna gelijk nul
geweestzij heeft zich slechts op een punt doen gevoelen
■de inboorlingen hebben van tijd tot tijd afgeschaft de grove
werktuigen, die zij gewoon waren te gebruikenhunne ouder-
wetsche ploegen en slechte wagens om van de Duitschers
te koopen verbeterde ploegen tot den prijs van 25 a 40
roebels (100 a 160 franken) en voertuigen voor een prijs
van 75 a 80 roebels (300 a 320 franken), welke deze laatste
vervaardigen en gebruiken.
De beer Cornies en de voornaamste menuiste kolonisten
der Molochna hebben het evenwel zeer ter harte genomen
om het verwijt niet te verdienen, hetwelk men in het alge
meen aan de Duitschers doet, dat zij zich weinig bemoeijen
met hunne Russische naburen, dat zij met hen geene betrek-
kingen onderhouden en in niets nuttig zijn voor hun land;
zij hebben zelfs van dezen persoonlijken invloed een punt
lief hebberij gemaakt.
De oude Cornies heeft zelf het voorzitterschap waargeno-
men, om het werk te vervolgen van den Graaf Maison, bij
de stichting van een dorp van Nogaische Tartaren, genocmd
Akeima, hetgeen als het ware geheel omringd is door Duitsche
dorpende huizen zijn zamengesteld met een weinig meer
zorg; elk daarvan heeft een tnintje; eenige beplantingen met
boomen zijn uitgevoerd. Dit dorp Akeima wordt door de
mennisten vertoond als een voorbeeld van den we!dadi°"en
invloed, dien zij op hunne naburen uitoefenenmen moet
echter toegevendat dit juist het bewijs levert van het tegen-
deelals men den staat van verval gadeslaat waariD de hui
zen van het dorp zijn, de verwaarloozing waarin het tuintje
is vervallen en het ellendig aanzien der beplantingen; dit
dorp is niets anders dan eene treurige parodie op de Duit
sche dorpen.
Wat daarvan de menniste kolonisten ook mogen beweren
hun voorbeeld is geheel te loor gegaan voor de°Russische en
Nogaische kolonisten, die hen omringen.
Het is waar, zooals reeds is opgemerkt, wat bijzonder
schadelijk is voor de vorderingen der Russen en Tartaren, het
is het ontbreken van alle orde, van elken gestelden regel.
Do landen van het dorp behooren alien aan de gemeente,
die zelve daarvan de verdeeling maakt onder de bewoners,
en die deze verdeeling hernieuwt, wanneer zij zulks gepast
oordeelt. Dit stelsel der lijslen van herzieningzooals het
genoemd wordt, laat den eigendom van den boer afhangen
van de besluiten der gemeente; deze bezit uooit anders dan
op eenen voorloopigen titelhij kan zich dus niet hechten
aan zijn veld, en het niet bebouwen met de zorg, die daar-
voor onontbeerlijk zoude zijn.
In sommige gevallen zelfswanneer de gronden der ge
meente zeer uitgestrekt zijnworden zij niet verdeeld en be
hooren aan hem die ze het eerst in bezit neemt, de eerste
de beste dorpsbewoner beploegt en bezaait een gedeelte van
den leegliggenden grond, dat hem aanstaat, en verkrijgt daar-
door alleen het regt om denzelfden grond ook nog in het
volgende jaar te bezaaijen, indien hij zulks begeerthet gras
behoort evenzeer aan den eersten den besten die goedvindt
het te_ maaijen, en het gebeurt dikwijls dat een Russische
boer die voor een oogenblik zijn dorp heeft verlaten om zijne
diensten elders te verhuren, als hij terugkomt voor den hooi-
tijd, niets meer op het veld viudt om te maaijen; de Rus
sische boeren veranderen van grond naar welgevallen, en
drijven landbouw zoo ver hun neus reikt. De geest'van
sleuren is bij hen zoo ingeworteld, dat zelfs zij, die zouden
begeeren te werken en het bouwstelsel te verbeteren om ge-
bruik te maken van het voorbeeld der Duitsche kolonisten,
daarvan worden afgehouden door hunne bloedverwanten en
naburen, die hun verwijten, dat zij zich vermeten anders te
handelen dan liunne vaderen hebben gedaan
Eene andere zwarigheid tegen den vooruitgang in land
bouw van de Russische kolonisten, bestaat in de menigvul-
diglieid der godsdienstige feestendie zij vieren door eene
volslagen werkeloosheid en een verlengd verblijf in de kroeg.
Men heeft eindelijk reeds dikwijls gesproken van hunne
loomheid in het werk; het volgende feit zal daarvan het be
wijs leveren. Op het tijdstip van den oogst, gebruiken de
Duitsche kolonisten dikwijls de Russische boeren in dagwerk.
Om hen te verpligten naar Duitsche wijze te werken °dat is
(e zeggen: van het krieken van den dag tot den ondergang
der zonmet dien lust tot werken die de Duitschers ken-
merkt, zoo stelt zich de eigenaar van het veld vooraan met
zijne zeis, zijne zonen aan het einde. De Russische land
bouwers worden in het midden gehoudenen de zeis van den
achtersten werkman tegen de beenen, zijn zij wel genoodzaakt
voort te maken, zonder talmen of ophouden; deze boeren,
onder deze omstandigheden arbeidende, worden dikwijls door
de Duitschers betaald met twee a drie Roebels (8 a 13 fran
ken) daags; maar het is zeldzaam, dat zij zulk een werk niet
weldra vinden als hunnen moed te boven gaandeen zij ver
laten de Duitschers om hunne diensten te gaan aanbieden,
voor een roebel (4 franken) daags, bij Russische eigenaars
die van hen veel minder werk verlangen.
Alles te zamen gerekendheeft de kolonisatie der Duit
schers op het terrein der steppen van zuidelijk Rusland aan-
getoond wat deze al kunnen voortbrengen als zij maar goed
bebouwd worden, en wat zij zouden worden indien zij kon-
den bewoond worden door eene talrijke bevolking van krach-
tige en verstandige landbouwers. In dit opzigt, zal deze ko
lonisatie niet zonder gelukkige gevolgen voor het land zijn ge
weest; zij biedt vooral een merkwaardig voorbeeld aan, dat
bewijst hoe valsch het denkbeeld der Russen is, die, om hun
ne traagheid en gebrek aan doorzetten te verbergen, trachten
te doen gelooven dat men steeds te klagen heeft over de droo<>--
Iieid der steppen en de slechte omstandigheden, waarin zich
de landbouw bevindt.
De rivier Molochna is eene weinig beteekenende rivier, wier
nabuurschap alleen den voorspoed der kolonien niet heeft kun
nen veroorzaken; overigens heeft de oude Cornies willen aan-
toonendat de bosschen opschieten bijna overal vvaar men
die planthij heeft eene hoogte, die in het geheel geene voch-
tigheid bezit, met boomen bedekt; deze boomen vormen te-
genwoordig een bosch, dat zeer goed voortgroeit.
Indien ieder eigenaar in de steppen zich maar de moeite
wilde geven om jaarlijks een kwart bunder met hout te be-
plantenzoude zuidelijk Rusland binnen weinig jaren en met
weinig kosten zeer boschrijk zijn; deze bosschen zouden de wa-
teren vasthoudende vochtigheid van den grond bevorderen
en de bebouwde gronden beschermen tegen de windendie
de steppen doen uitdroogen.
De regering moedigt het aanleggen van bosschen aanen
scbenkt medailles aan de eigenaren en voorregten aan de boe
ren die beplantingen aanleggen op een bepaald getal bunders;
maar aanmoedigingen alleen zijn niet genoeg om te boven te
komen de zorgeloosheid en de domheid der eigenaars in zui
delijk Rusland; alleen streng uitgevoerde reglementen zouden
zulks kunnen nitwerben, indien dergelijke middelen konden
gebruikt worden.
En men moet niet zeggen, dat de Duitschers in eene bij-
zondere stelling zijn, dat alleen, zeer kleine eigenaren, zoo
als zij zijn, bij hunne bouwwijze de noodige zorg en verbete-
nngen kunnen aanbrengen zooals het planten van boomen
enz. Behalve de hem toegestanen grond van 71 bunders, be-
zat de oude Cornies werkelijk, op de grens der kolonien
twee uitgestrektheden gronds, elk van 10 a 12000 bunders-
hij had het eene terrein gekocht, en het andere ten geschen-
ke ontvangen van Keizer Nicolaas; deze beide domeinen, die
voor twintig jaren niets waren dan eene naakte step, zijn op
den huidigen oogenblik prachtige eigendommen, zeer boschrijk
dragende alle boomsoorten van het Noordenden pijnboom,'
den sparreboom, den populier, enz. Deze boomen groeijen tot
groote hoogten, en hebben geene andere zorgen gekost, dan
die om het gras weg te nemenen het terrein schoon te
houden, zoolang zij te klein waren om de stralen der zon
te onderscheppende zoon van den ouden Cornies stelt er
op dit oogenblik zijnen roem in, om de mijten brandhout te
vertoonendie opgehoopt zijn op zijne werven voor zijn eigen
gebruiken die gegroeid zijn op zijne eigendommen.
De oude Cornies heeft ook op zijne domeinen kunstma-
tige vijvers ingerigt, die vrij groote hoeveelheden water be-
vatten en over den grond eene heilzame vochtigheid versprei-
den; het zoude den Russischen eigenaren niet moeijelijk val-
len dit voorbeeld te volgentegelijk met het planten van
boomen; de steppen toch zijn niet, zoo als men het zich
gewoonlijk voorstelt, overal eene vlakke en eentoonige opper-
vlakte, die zich uitstrekt zoover men zien kan; het terrein
is bijna overal meer of minder heuvelachtig door eene opvol-
ging van kleine hoogtenwaarvan enkele van elkander ge-
scheiden zijn door lange spleten, die niet zeer breed zijn,
en die men gemakkelijk op bepaalde plaatsen zoude kunnen
afdammen om het regenwater op te houden, vijvers te vor
men, en de vochtigheid van den grond te bewaren.
Maar al deze verbeteringen zoudenom te kunnen worden
uitgevoerd, vereischen eenen geest van vooruitgang, eene
begeerte om wel te doen, kennis van landbouw, kapitalen
eene gedachte aan de toekomst, alles te zamen zaken, waar
van de boeren in Rusland gewoonlijk in het geheel niet voor-
zien zijn, en die toch alleen hen zouden in staat stellen om
gebruik te maken van de goede voorbeelden van de Duitsche
kolonisten der Molochna.
NOTA.
In de nabuurschap der Duitsche kolonien bij de mennis
ten kolonie Orlof, merkt men op drie Russische dorpen, die
eene bijzondere vermelding verdienen wegens hunne welvaart
en voorspoed; zij worden bewoond door de overblijfselen van
de secte der molokauis.
De Molokani (melketers) worden dus genoemd, omdat zij
zich niet vereenigen met de voorschriften der Grieksche or
thodoxy: kerk, die verbieden het gebruik van melk in de vas-
ten; zij hebben waarschijnlijk doen ontstaan de stecte der
doucliobortziofschoon zij met elkander in geen verband staan
en altijd met elkander in openbaren strijd hebben geleefd. De
douchobortzi woonden zelve in vrij grooten getale in het dis
trict Melitopol, en zijn naar Caucasie overgebragt in 1841.
De Molokani, die zich zelve noemen isiinie Christian^(ware
christenen) hebben eene onbekende afkomst; zij zijn het eerst
verschenen in het gouvernement Tambou, omtrent het midden
der verloopene eeuw, later in het gouvernement Kharkou,
De keizerin Catharina heeft hen van alle punten bij elkan
der verzameld en hun eene woning aangewezen in het district
Melitopol.
Hun godsdienststelsel is niet zeer bepaald, en vormt geen
volkomen leerstelsel; zij hebben dit met de mennisten gemeen,
dat zij geene priesters hebben, geene kerken geene vasten
en bijna geene andere feesten vieren dan de zondagen. De
overledene bisschop van Odessa (Innocentius) heeft zich, een
zeker getal jaren geleden, in hun midden begeven, met bet
doel om te beproeven hen terug te brengen in den schoot
der regtzinnige kerk; maar hij is teruggekomen zonder iets
te hebben kunnen verkrijgen. Zij zeiden tot hem: „Indien
alle uwe priesters aan u gelijk waren, zouden wij niet aar-
zelen ons bij u te voegenmaar wat eischt gij van ons
Dat wij ons stellen zouden onder het gezag uwer priesters,
en daardoor gelijk worden aan de andere Russen? dat is:
dronkaards en luiaards?"
De Molokani zijn in werkelijkheid zamengesteld uit Russen
van alle provincien en rassen, en merkwaardig door hunnen
graad van beschaving; zij kunnen alien lezen en schrijven,
zijn matig en eerlijk, rustig, vrienden van orde en vrede,
ofschoon zij in den grond zeer dweepzuchtig zijn.
Zij zijn op dit oogenblik ten getale van 2000 mannelijke
zielen, verdeeld onder drie dorpenen hebben ongeveer 24000
dessiatinen (26000 bunders) land. Zij hebben eene gemeen-
te-inrigting; hunne huizen hebben een aangenaam uitzigtzijn
gebouwd even als die der mennisten; zij hebben tuinen be
bouwen den grond zeer goed, en onderhouden merino-schapen,
hetgeen men in geen ander Russisch dorp ziet.
Een hunner had 15,000 dessiatinen grond gekocht en eene
zeer fraaije schaapskooi ingerigt; sedert heeft de Regering,
die niet opgehouden heeft hen te vervolgenhun verboden
landerijen te koopen; zij heeft hun evenzeer verboden werk-
lieden te houden, die tot de regtzinnige kerk behooren, of
een overheidspersoon te hebben, door hen zelve gekozen.
Niettegenstaande de verhinderingendie de Regering tegen
hunnen voorspoed in den weg legt, zijn zij rijk en vormen
eene merkwaardige tegenstelling tegen de andere dorpen van
dit gedeelte van het Russische Rijk.
Amersfoordt.
