22
Haarlemmermeer.
Landbonw.
Holl. Haatschappij v. Lanclliouw.
Bij den Burgerlijken Stand zijn aangegeven:
van 27 Januarij tot 2 Februarij 1869.
Ook"* tool' den Lijnden is ecn kilgemaal denkbaar, dat dan
bij den Spaarnwcuderdwarsweg zoude moeten geplaatst wor-
den-jeh de hooge landen in het noorden van den polder
zoude kunnen bevloeijen.
Dat ook bij den Cruquius landen liggen die bevloeijing
vragen, is onder anderen gebleken uit de adressen der inge-
landen Crommelin en van Stralen, die herhaaldelijk zich
daarom bij rekwesten aan het polderbestuur hebben gemeld,
zooals voor den laatsten reeds boven door mij is gemeld.
Vooreerst echter acht ik dat den kilgemaal bij den Leegh
water voor den polder ruim voldoende zal zijn, vooral ook
omdat bij verlaging van het peil tot 5.50 A. P. de water-
berging uit den aard der zaak van zelve zal verbeteren, daar
zeer vele eigenaars alsdan hunne slooten zullen moeten ver-
diepen, zoo om het vee te drenken en te keeren als anderzins.
De Cruquius zal bij den heerschenden Zuidwestcnwind wel
zelden gebrek aan water hebben, de Lijnden welligt nimmer,
hetgeen bij den Leeghwater zoo dikwijls gebeurt.
Dit gebrek zal zieh echter voortaan aldaar ook daarom te
minder doen gevoelenomdat de tusschenboezem en de be-
vloeijingslooten des winters al het kwelwater en het zakwater
van den lingdijk waarlangs zij liggen zullen opvangen om dit
als het voor bevloeijing onnoodig is, naar den Leeghwater te
voeren, hetgeen op zoo eene groote nitgestrektheid zeker een
groot voordeel zal opleveren, daar het water nu op 3 el -5-
A. P. blijft hangendat anders tot 5 el -J- A, P. zoude ziju
gevallen.
Er is eindelijk nog een voordeel rerbonden aan het maken
van een tusschenboezem bij den Leeghwater, namelijk dat
daardoor het eventueel maken van eene schutsluis voor den
polder gemakkelijk worden gemaakt.
Immers eene schutsluis te maken die in eens van A. P. tot
6 el -5- A. P. kan schutten is niet wel mogelijkindien deze
hoogte in twee boezems verdeeld kan wordenis de zaak minder
moeijelijk en zoude een der beide voorgestelde verlaten des
noods reeds dadelijk als benedenste sluis kunnen worden in-
gerigt.
Ik herhaal thans duidelijkheidshalve kortelijk het door mij
gewenschte, in de volgende punten:
a. llandhaving van het verbod van het oprigten van afzon-
derlijke bemalingen door partikulieren.
b. Daarstelling op kosten des polders van een groot kilge
maal, dat het water der laagste landen maalt in eenen tus
schenboezem.
c. Gebruik van dien tusschenboezem
I0". tot bevloeijing der hooge landen op kosten des polders
bij droogte.
2°, tot betere voeding van den Leeghwater bij zeer vele
regenshetgeen hem in staat zal stellen weder met elf pom-
pen te werken, hetwelk zijne kracht ongeveer zal verdubbelen.
Ik neem de vrijheid hierbij te herinneren dat deze conclusie
dezelfde isals die van de allereerste Commissie van 13 Mei
1856 bovengemeld, maar die tot hiertoe niet volkomen is
uitgevoerd
De drie stoommachines zooveel te verbeteren en te ver-
sterken als maar eenigzins mogelijk isen dezelve steeds
„laten werken totdat de waterstand tot 5.00 el beneden A. P.
zal zijn gedaald, en zoo noodig nog lagermoetende hier-
OMTRENT GEENE NUTTIGE DITGAVE ALS BEZWAHEND WORDEN
BESCHOUWD.
Aldu3 voorgesteld.
Haarlemmermeer17 December 1868.
AMERSFOORDT.
Bij Koninklijk besluit van 27 dezer n°. 8is aan Dr. Az.
Gastmann, op zijn verzoek, ontslag verleend uit zijne betrek-
kingen van Directeur der Eijkskweekschool voor Onderwijzers
te Haarlem en van Bchoolopziener in het vijfde schooldistrict
van Noord-Holland.
De Minister van Binnenlandsche Zaken lieeft bij beschikking
van 27 Januarij bepaald, dat de verkiezing van een lid van
de Tweede Kamer der Staten-Generaal in het Hoofdkiesdistrikt
Haarlem noodzakelijk geworden door het overlijden van den
lieer Mr. D. Koorderszal plaats hebben op Dingsdag 16
Februarij aanstaande, en dat, zoo eene herstemming noodig
is deze zal geschieden op Dingsdag 2 Maart daaraanvolgende.
De heer J. Tensen heefl zijn ontslag genomen als Lid van
den 'Gemeenteraad van Haarlemmermeer.
Ds. de Holl, te Nieuw-V-ennep, heeft het beroep naar de
bedijkte Schermer aangenomen.
Bij de ierstemming op 29 Januarij j.l.tot benoeming van
zes notabelen bij de Hervormde Gemeeirte Haarlemmermeer
zijn doer 241 stemgeregtigden uitgebragt 1442 stemmen.
Gekozen zijn: J. G.Schone met 152, R. Thomas met 151,
A. J. G. Timmermans en M. Tanis ieder met 149, P. Eus
met 148 en J. Bolkestein met 146 stemmen; zoodat het
Collegie van Notabelen thans bestaat uit de heerenP. Bier,
D. Eggink, P. Kistemaker, N. Maaskant, J. G. Schone, E.
Thomas, A. J. G. Timmermans, M. Tanis, P. Eus en J. Bol
kestein
en te Nieuw-Vennep de heerenP. Wervers, C. Lok, L. Hout-
kooper ea A. Wagenaar; terwijl er voor de andere 4 leden her
stemming moet plaats hebben tusschen de heeren Jb. Ycalburg,
C. van de Kraals, J. de Graaf, A. van der MaarlM. Spaans,
J. van Wijk, L. II. Ellerman en C. G. Veefkiud.
C1IRISTELIJKE BELANGSTELLING.
Sedert de vorige opgaaf ontving ik:
Van Mevr. de Wed. Meesters te Steenwijk 10 F. A.
te Breda 10; door Ds. Molenaar van H. J. X. 20; D.
en B. 2.50; van een lid der Leidsche Jongelingsvereeni-
ging 2.50; M. E. 5door Ds. Zigeler te Amsterdam
138.20; door Ds. Vos uit het zendingzakje van Edens en
Spannum 5en van den Chr. broederkring te Amsterdam
een pakje brochuren.
1 Februarij 1869. E. J. van Wisselingh J. Pz.
Predikant.
GEBORENArien, zoon van J. Doets en A. de Boer. Petronella
Bertha, dochter van K. van Tiel en W. van Bavel. Dirk, zoon van
A. van den Bosch en G. Oudshoorn. Hendrikus Gerardus, zoon van
J. van Egmond en E. Dobbe. Cornelia Jan, zoon van P. G. Versluijs
en C. J. Verkuijl. Maria, dochter van A. Kuiper en M. Dekker.
Bartel, zoon van A. Konings en J. T. M. Schreuders. Lourens, zoon
van J. Ligtenberg en P. Berendonk. Petrus, zoon van J. Kijke en H.
Klaassen. Adriaan, zoon van J. van Gerven en M. Vreeburg. Leen-
dert, zoon van C. Siegers en A. van den Berg.
OVERLEDENAbraham, oud 20 maanden, zoon van J. van Tol en K.
Jansen. Jasper van Teulingen, oud 34 jaren, gebuwd met M. Strijder.
Gerritje Bernhard, oud 24 jaren, gebuwd met G. van Tol. Matthijs,
oud ruim 5 jaren, zoon van F. van Straaten en W. van Deurzen.
Comelis, oud 14 maanden, zoon van A. Terlouw en P. den Toom.
Antonia, oud 17 maanden, dochter van P. van de Reep en L. van den
Berg. Jacoba Teenstra, oud 35 jaren, gehuwd met J. Mantel.
LEVENLOOS AANGEGEVEN1 kind van C. den Braber en A. Frank
fort. 1 kind van K. Bankes en M. van Tricht.
ONDERTRODWDgeene.
GEHUWDA. den Haan (weduwnaar) met B. Boterman. P. Eilan-
der met J. van den Heuvel.
Zondag 31 Januarij jl. werd de Hervormde Gemeente Haar
lemmermeer zeer verrastdoordien de predikbeurt werd waarge-
nomen door haar geachten vroegeren leeraar, Ds. L. Tinholt.
Assen, 29 Januarij. De berigten betreffende de winter-
rogge in dit gewest zijn zeer bevredigend.
Buitengewoon zwaar Mest-Varken.
De Landbouw-Courant deelt mede, dat dezer dagen bij den
heer Veltman te Oosterhoogeburggemeente Noorddijk, een
varken is geslagt, van gekruist ras, geboren in Maart 1867
en dat binnen het jaar oudlien biggen ter wereld bragtbij de
slagtiug 22 maanden oud; woog: 744 halve Ned. ponden,
waarvan 74 pond reusel.
Yolgens deze mededeeling zoude men de rekening aldus
kunnen stellen:
Uitgaaf: 1867 aankoop of waarde 16; 365 dagen voe
ding ad 20 cts. per dag 78; 10 biggen extra voeding 6
weken lang ad ieder 10 cts. per dag 42; de oude, nog
per m. 9 maanden voeding, vetmesten, 40 cts. per dag
108; 22 maanden verzorging en voeding en kosten van ver-
koop (jongen en oude) 25; de waarde aan mest, te verre-
kenen met de kosten van strooisel, memorie. Totaal/264.
Ontvangsl: 10 biggen 6 Weken oud, gerekend per stuk
12, 120; 744 ponden spek ad 30 centen per pond (H.
N. p). 223.20. Totaal 343.20. Af de uitgaaf
264. Zuivere winst/79.20. Yoorwaar wel eene zoldzaamheid
16 grondkapitaal tot eene werkelijke waarde van/343.20
op te voeren, in 22 maanden tijds! Bovendien zijn die uit-
gaven in het zelfde bedrijf, onder een ander hoofd, bronnen
van inkomsten.
Dat nu de Effectenman de rente-berekening mededeele 1
Gorinchem, 28 Januarij. De besmettelijke longziekte onder
bet vee is wederom te Polsbroek uitgebarstenop twee stallen
zijn vier runderen aangetast, waarvan een gestorven. Ook in de
omliggende gemeenten van de provincie Utrecht vertoont zij zich.
Uit Aberdeenshire in Schotland wordt berigt dat, ten
gevolge der zachte luchtgesteldheidin een der dorpen eene
menigte heesters, planten en ook boomen bloeijenzoo als de
appelboom, het sneeuwklokje, de primula verisde anemone, de
gele jasmijn, de maandrozen, viooltjes enz.
Volgens berigt van den nederlandschen konsul-generaal te
Hamburg, zal aldaar van den 2 tot den 12 September dezes
jaars, bij gelegenbeid dat aldaar het kongres van duitsche
tuinbouwersbloemkweekers en plantkundigen zal vergaderen
ook eene internationale tentoonstelling van tuinbouw worden
gehouden.
Yan hoeveel belang de aardappelen-verbouw in de pro
vincie Groningen is, blijkt uit het volgende: In 1867 werden
met aardappelen bepoot in de gemeenten: Hoogezand1014
bunders; Sappemeer, 318; Yeendam, 1038; Wildervank,
906; Oude-Pekela378; Nieuwe-Pekela611; Muntendam,
345; totaal 4610 bunders. In het Hoogezand leverde de
bunder gemiddeld 240, in Sappemeer 210in Yeendam 180
in Wildervank 190, in Oude-Pekela 220 in Nieuwe-Pekela
210 en in Muntendam 200 mud aardappelen. Neemt men
200 mud per buuder, dan vertegenwoordigt dit product on
geveer een kapitaal van 1 /2 mill, gulden. De totale opbrengst
van de aardappel-productie in Groningen kan men wel op
drie millioen gulden rekenen. Een groot gedeelte daarvan
wordt door de fabrieken verbruikt, die in het voorjaar voor
een bepaalden prijs de aardappelen koopenwelke op zekere
boeveelheid gronds groeijen.
HET YERBETE11EN YAN OUDE WEIDEN
door J. I. de Beucker, te Watergraaf ameer
Menigmaal ziet men oude of versletene weiden scheuren en
ontginnen er tarwe, rogge, haver of gerst op bouwen om den
grond voor het weiland te verbeterenen daarna weide op het
laud terug te brengeu. Door die handelwijze begaat men eenen
groven misslag, want de grond, door het gras reeds uitgeput
wordt nu door de graangewassen, die familieplanten zijn van
het gras, nog meer uitgeput, zoodanig dat het gras weer on-
middelijk en veel meer dan vroeger begint te treuren; door de
bouwing dier graangewassen, kan dan het weiland niet worden
verbeterd, noch de grond voor het gras rusten of de noodige
voedingstoffen terug krijgen. Wij hebben niets tegen het scheu
ren van oude weiden, als men maar met verstand de opvolging
der gewassen en den wisselbouw in acht neemt, en dit zoo over-
legt, dat de grond, na twee of drie oogsten geleverd te hebben,
weer rijk in voedingstoffen is gewordenom gras te dragen en
te voeden. Ten dien einde wint men het eerste jaar na de scheu-
ring koolzaad, waartusschen later wortelenhet tweede jaar,
aardappelenna de aardappelenrapenhet derde jaar wan-
neer de grond niet al te nat isvlas en in het vlas klaverde
helft steen- en beemdklaver onder elkaar.
Zoodra het vlas geplukt is, zal men de noodige en verschillen-
de graszaden tusschen den klaver zaaijenom die als weiden te
laten liggen. Wanneer men ieder jaar den grond met stalmest,
kalk, pleisterpuiu, straatmest, enz. duchtig gemest heeftdan
zal de grond het derde jaar in staat zijn om tot goed weiland
hervormd te worden. De twee eerste jaren na de scheuringte
weten voor koolzaad en aardappelen zal men den grond in bed-
den of gewenten verdeelen, ten einde totde grondvlakte meer lucht
te laten naderen; voor het vlas zal men echter den grond plat
en gelijk leggen, dan zal de klaver en later het weiland ook ge-
lijk liggen. Indien de klaver soms door haren sterken groei het
gras voor een gedeelte versmachttedan zal men in de volgende
lente de klaverplek eens eggenom tusschen den lossen grond
op nieuw graszaden te strooijen; op gronden die ruim droog en
zandachtig van aard ziju, is het goed jaarlijks eene bestrooijing
van houtasch te doen. Weidelanden, die men verpligt is te
scheuren, zijn het bewijs van eeue slechte behandeling; die lan
den getuigen dat ze dikwijls werden vergeten te rnestendat
men er veel heeft willen afhalen zonder zoo veel in voedingstof
of mest terug te geven. Als eene weide goed is onderhouden,
moet ze nooit gescheurd of ontgind worden; daarom zet de
ijverige landbouwer jaarlijks eenen goeden hoop zamengestel-
den mest bij elkanderom dien in't voorjaar over het land te
strooijen. Yoor die mestmengeling neemt bij bagger, alle krui-
den en watergewassen, stalmest, oude run, hout- en turfasch y
pleister, kalkpuin, enz.; dit alles of een deel dezer stoffen keert
hij wel en dikwijls om en mengt ze goed dooreen. Het is ook
zeer voordeelig er van tijd tot tijd wat stalgier, beer of zoo iets.
tusschen te gieten jaarlijks zal men op natte gronden in het
voorjaar, en op drooge landen in het najaar, die meststoffen
over de weide verspreiden. In den zomer, bij het geoeijen der
grassen en kruidenkan men waarnemen of er in het weiland
geene nuttige grassoorten, klaversoorten of andere goede krui
den ontbreken, en zoo ja zal men zich van die soorten zaden
aanschaffen en deze, voor de mestbestrooijing, over de weide-
zaaijen. Met zoo te handelen zal men al de goede en deugdelijke
grassen in stand en de weide in goede groeikracht behouden.
In sommige plaatsen zijn de weiden zoo zeer verslecbt, dat zij
eerder aan een mosveld, dan aan een jeugdig weiland gelijken,
In dit geval moet, na de afmaaijing van het gras, het land been
en weder dwars over elkander gereden wordenmet eene egge
van ijzeren tanden voorzien, om daardoor de bovenvilt duchtig
te breken. Na die bewerkiag zal men al de losse deelen bij elkan
der harken en van afstand tot afstand in boopen zetten: tusschen
die hoopen brengt menvolgens de grootte van het weiland, eene
goede hoeveelheid ongebluschte kalk; is het weiland van grach-
ten of slooten omringddan voegt men den bagger en de krui
den insgelijks bij de boopen. Om de maand moeten die hoopen
gekeerd worden en zoo mogelijk, moet men er stalmest, straat
mest, duiven- en kippenmestschoorsteenroet, asch, tuingrond
kaf, moutkiemen, enz, bijbrengen, ten einde de hoopen zoo vet
te maken en de stoffen goed te doen verteeren, zal men er stal
gier beer, gaswater of andere vloeimesten tusschen mengen.
Op een tamelijk droog gelegen land zal men in't begin van
September, en als het nat gelegen is, in Maart of April de noo
dige soorten en de noodige hoeveelheid gras- en klaverzaden
wel gemengd er tusschen zaaijenen daarna de hoopen er over
heen strooijen.
Men moet niet vreezen van de zaden te dik te overdekkenzij
zullen er wel doorkomen en het weiland zal eene buitengewone
groeikracht hernemen; onderhoudt men als nu de jaarlijksche
mestbestrooijingdan zal er zeer veel en gezond gras of liooi
afkomen en de paardende runderen en de schapen die op dit
weiland loopenzullen er tot voordeel van den eigenaar des te
beter om tieren.
Afdeeling Haarlem en Omstreken.
Agenda voor de Algemeene Yergadering op Dings
dag 9 Februarij 1869, des avonds ten 7 uur
in „De Korenbeurs," te Haarlem.
1. Uitreiking der prijzen, behaald op de Algemeene Tentoonstelling in 1868.
2. Rekening en verantwoording van den Penningmeester over 1868, en.
benoeming eener Commissie tot bet nazien daarvan.
3. Yerslag van de Commissie omtrent de uitkomsten van denoogst in 1868.
4. Yoorstel van bet Bestuur tot bet houden eener verloting van paarden
aan te koopen op. en ter gelegenbeid van de Haarlemscbe paardenmarkt
op 26 Julij 1869.
5. Yaststelling van bet Programma voor de Afdeelings-Tentoonstelling
in 1869.
6. Ingekomen missives van bet Hoofdbestuur, omtrent bet uitloven van
prijzen op de Algemeene Tentoonstellingen bet berzien der "Wet
(Art. 34 der Wet.)
7. Voorstel van het Bestuur omtrent de bibliotheek der Afdeeling.
8. Mededeelingen en berigten.