50
A AN BESTEDIN GEN.
Folitiekc Kronijk.
B t n tt c u I a i>.
But t citl.iti b.
Gemcng-de fgcrlgtcn.
J it g e s a n b c tt.
wortel (radix Hyperici) (St. Janskruid of hertshooi, Hyperi
cum perforatum); 2% ned. lood everwortel (radix Mei) (Meum
athamanticum)2/2 ned. lood duivelsbeet (radix succisae)
(Scabiosa suceisa); 12 ned. lood ruwe zwavel (Sulphur cru-
dum); t/i ned. lood duivelsdrek (Assa foetida); 2 '/2 ned. lood
zwarte komiju (Semen Nigellae) (Nigella damascena); alles tot
poeder gebragt.
Deze hoeveelheid is, met 34 ned. pond keukenzout ver-
mengd, voldoende voor 800 schapeudie elk daarvan een
theelepel vol ontvangen.
Hoe oud de raeening ook is, dat er tegen de pokken gelijk
tegen eenige andere besmettelijke ziektengeene geneesmidde-
len bestaan, omdat van de lionderden, die men beproefd
heeft, geen enkel aan de verwachting heeft beantwoord mag
men echter aannemen, dat er wel zoodanige bestaan, maar
dat wij die niet kennen. Door onverpoosd onderzoekzorg-
vuldige waarneming en door tallooze proeven is bet wel ge-
luktvele andere ziekten te genezen of te verminderenen
waarom zou men dan ook niet tegen de pokken een middel
kunnen vinden?
Den eigenlijken handelaar in geheime geneesmiddelen mag
men zeker niet geloovenmaar als een aauzienlijk, kundig en
regtschapen landbouwer het middel bekend maakt, waarmede
hij werkelijk goede resultaten verkreegd. i. de schapenpok-
ken voorkwam, of die aanwezig zijnde hersteld heeft, dan
valt veel mistrouwen weg, en bestaat er eene reden om het
middel meer algemeen bekend te maken en tot verdere be-
proeving aan te raden. Kan men uit enkele waarnemingen
geenszins het besluit trekken, dat het onder andere verhou-
dingen hetzelfde gevolg zal hebben er bestaat ook geen grond,
om het zonder beproeving te verwerpen.
Deze overweging bewoog Wentzel, om aan Krause te schrij-
ven, en hem aangaande dat middel een aantal vragen te doen.
De beantwoording dier vragen volgt hier woordelijk:
Ad. 1. Het middel tegen de pokken beb ik niet alleen
aangewend, als de ziekte in de streek grasseerde en besmet-
ting te vreezen was, maar ook als de pokken reeds in de
kudde heerschten. Mijn broederde ambtsraad Krause te
Kolbatz/2 mijl van mij verwijderd, liet zijne schapen in
het jaar 1866 inenten, maar de kudde bleef niet van de pok
ken verschoond, en hij had een aanzienlijk verlies. Ik daar-
entegen liet niet inenten, maar wendde het bedoelde middel
aan, en had geen verlies. Mijne schapen werden dagelijks
zeer zorgvuldig nagezien, en als een ziek dier gevonden werd,
werd het gestreng afgezonderd. De aan de pokken lijdende
schapen gaf ik 3 theelepels vol van het middel, en daardoor
werd de ziekte in het oogvallend verminderden trad spoedig
genezing in.
Ad. 2. In den regel heb ik 8 dagen achler elkander het
middel gegeven.
Ad. 3. Het middel werd aan de schapen op de nuchtere
maag gegeven.
Ad. 4. Het ingeven had met een theelepel plaats. Sedert
1847 heb ik mijne schapen niet laten inenten, waardoor ik
vroeger 500 schapen verloor. In de omstreken van mijne
woonplaats is het middel met goed gevolg aangewenden
heb ik, sedert ik dit middel gebruik, ook als praeservatief,
geene verliezen door de pokken gehad.
Ik geef mijne toestemming tot algemeene bekendmaking van
het middel, dat mij door een vriend aan de hand is gedaan,
die mij geen stilzwijgen heeft opgelegd.
Na hetgeen hier door een bekwaam, vertrouwd man gezegd
is, geloof ik te moeten aannemen, dat hier geene misleiding
te vreezen is. Daarom zal men zeker deze mededeeling ge-
regtvaardigd vinden. Wentzel raadt verder proefnemingen er
mede aan, en verzoekt mededeeling van de uitkomst, ook al
is die sotns ongunstig Wochenblalt 1868 S. 306). Referent
is volkomen van dit gevoelen, en daarom deelt hij deze be-
handeling gaarne mede.
Den 12 February werd in het Vosjeop het Rokin te
Amsterdam in het openbaar aanbesteedhet maken van drie
vaste houten bruggen in den Oosteinder-Poelpolder. Aanne-
mer de heer H. Eibergente Haarlemmermeer, voor/ 3995.
De Tweede Kamer der Staten-Generaal heeft, na de Kers-
vacantie, hare zittingen hervat. Op het oogenblik zonder
politieken strijd, behandelt zij verscheidene wets-ontwerpen.
Dezer dagen heeft zij met bijna algemeene stemmen aangeno-
mcn eene nieuwe, onder de beraadslagingen gewijzigde, wet
op de mateu gewigten en weegwerktuigen.
Sedert wij ons laatst overzigt geschreven hebben, zijn ver
scheidene politieke gebeurtenissen eenige bladzijden der ge-
schiedenis komen vullen; gebeurtenissen, welke wij hier kor-
telijk aanstippen
1. In Spanje zijn de grondwetgevende Cortes bijeengekomen,
die de nieuwe staalsregeling moeten vaststellen en tevens ge-
roepen zijn zich uit te spreken over de keuze van een nieu-
wen souverein, wanneer nl. Spanje een ednhoofdigren re°-erincs-
1111 oo
vorm behoudt, hetgeen allerwaarschijnlykst te verwachten is.
2. In Engeland is de Parlementszitting geopend met eene
troonrede, die namens dc koningin werd voorgelezen. Een
paar uren later was het adres van antwoord op die troonrede
Gezegend land
wat dit
reeds gereed en aangenomen,
punt betreft
3. In het vorstendom Monaco zijn alle belastingen afge-
schaft. Gezegend land.... wat dit punt betreft!
4. De koning van Griekenland heeft eindelyk ingeziendat
alle verzet tegen de groote mogendheden nutteloos zou wezen
en besloot dus de verklaring te onderteekenendoor de pa-
rijsche konferentie opgemaakt, en waarbij Griekenland in zijn
geschil met Turkije in het ongelijk gesteld wordt. De jeug-
dige souverein moest hiervoor zijn kabinet prijs geven, daar
dit met hem lijnregt in gevoelen verschilde; dochofschoon
het veel moeite kostte, hij vond andere ministers die het met
hem eens waren, en zoo is dan voor het oogenblik het van
dien kant dreigende oorlogsgevaar geweken.
5. De belgische regering heeft eene wet ontworpen, krach-
tens welke een spoorwegkoncessie door den koncessionnaris
niet aan derden kan worden overgedragen zonder toestemming
der regering. De Kamer vereenigde zich hiermede, en beider
doel is te voorkomen dat de belgisch-luxemburgsche baan in
handen gerake van de fransche Ooster-spoorwegmaatschappij
of, met andere woordenin handen van Frankrijkwelke
Staat er reeds lang op aast. De fransche regering is over
dezen maatregel zeer vertoornd, en laatin afwachting van
het besluit dat de belgische Senaat nog nemen moet, door
hare dagbladen Belgiii aanvallen en dreigen, op alles behalve
zachte wijze.
6. De twee huizen van den pruissischen landdag hebben
natuurlijk! de ontwerpen van wet goedgekeurdwaarbij
beslag gelegd wordt op de bezittingen van den ex-koning van
Hannover en den ex-keurvorst van Hessenwelke twee ont-
troonde vorsten de verwatenheid hebben gehad pogingen te
doen om het Pruissen lastig te maken en, zoo mogelijk, een-
maal weder op hunne troonen te gerakenwaarvan Bismarck
ze verdreven heeft.
7. Een ander ex-vorst, Alexander Karageorgewitschdie
vroeger over Servie regeerde, staat thans te Peslh, in Hongarije,
teregt wegens medepligtigheid aan den moordonlangs op
Michael Obrenowitschinsgelijks vorst van Servie, gepleegd.
8. Turkije heeft een zijner voornaamste en bekwaamste
staatsmannen verloren Fuad-Pacha, minister van binnenland-
sche zakenis te Nizza overleden. Ook in Frankrijk heeft
een oud-minister van binnenlandsche zaken, de heer de Mou-
stier, den tol der natuur betaald.
De verkooping van Meermolmop Dingsdag den 16 Fe
bruary 1869, in het Reglhuis" te Sloten, heeft niet kun
nen doorgaan, omdat er geen enkel kooper was opgekomen.
De advokaat-generaal mr. Karseboom heeft bij den Hoogen
Raad der Nederlanden konklusie genomen in het geschil tus-
schen dijkgraaf en hoogheemraden van Rijnland, en den Bur-
gemeester van Amsterdam qq. Men herinnert zich dat deze
zaak loopt over het regt van tolheffing aan de Overtoomsche
sluis, welk regt de eischers als het hunne beschouwen, ter-
wijl de verweerder het zich heeft toegeeigend. Hoewel de
advokaat-generaal meende dat het beroep moest worden ver-
worpen, reeds alleen omdat, ofsnhoon in facto is uitgemaakt
dat er geene wederregtelijke daad zou zijn gepleegdde eischers
toch hunne vordering gronden op art. 1401 B. W.trad hij
nogtans in een onderzoek naar de middelen van kassatie,die
hij alien ongegrond oordeelde, waarom hij dan ook tot ver-
werping van het beroep konkludeerde. De Hooge Raad zal
den 9 April uitspraak doen.
In het Hoofdkiesdistrict Haarlem zijn den 16 dezer, ter
verkiezing van een lid voor de Tweede Kamer der Staten-
Generaal ingekomen 1490 biljetten; van onwaarde waren 9,
dus meerderheid 751. De heer Mirandolle werd gekozen
met 785 stemmen; op den heer Wintgens waren 610 en op
den heer van Lynden van Sandenburg 80 stemmen uitgebragt.
In den morgen van den 14 dezer strandde op eenigen afstand van Wijk
aan Zee de amerikaansche bark Royal Arch, kapt. Stanley, met een
lading petroleum, van Philadelphia naar Amsterdam bestemd. De redding-
boot van Wijk aan Zee deed herhaalde pogingen om het schip le berei-
kenmaar slaagde aanvankelijk niet, door de onstuimige zee en den he-
vigen wind. Eenmaal was het schip bijna bereikt, toen op eons drie
roeispanen braken en de bemanning der boot, weder door den beer A.
Magnin aangevoerd, werd tot hare spijt nogmaals teruggedreven. Terwijl
de reddingboot op nieuw gereed gemaakt werd om in zee gebragt te wor
den ontdekte men dat bet volk van dc bark eene boot in zee zette,
waarin zich vijf hunner begaven. Schrikkelijk was het om van het strand
de worsteling dier mannen aan te zien, die door den hevigen stroom ver
medegesleept werden, maar toch het strand bleven naderon. Eindelijk
reeds zeer nabij gekomengebeurde wat men gestadig onder vreezen had
te gemoet gezien. De boot sloeg om en de bemanning verdween in de
golven. Van het strand had men intnsschen elke beweging gevolgd en
op hetzelfde oogenblik snelden de met schaphanders voorziene mannen -
velen zelfs zonder dit veiligheids-middel - in zee, en alien werden op-
gevischt en aan land geholpen. De reddingboot, weder bemand en in zee
gebragt, deed nu nogmaals eene krachtige poging, met het gevolg, dat
men het schip bereikte, de overige bemanning, uit 6 personen bestaande
ingenomen en onder het gejuich der menigte gelukkig aan wal werd
gebragt. Zaturdag If. is de hulsVrotlw van H. do Wit, sjouwerman,
wonende in de Palmstraat bij de Brouwersgracht, QQ 800, te Amsterdam,
ontijdig bevallen van drie welgeschapen kinderen, twee zoons en eene
dochter. Kraamvrouvv en kinderen waren vrij wel, maar een bezoekvan
eenigzins gegoeden zou hoogst welkom zijn. Als eene kuriositeit deelt
men mede, dat dezer dagen in een tot de uitgebreide gemeentc Scboter-
land behoorend dorp iemand tot notabele verkozen is, die lezen noch
schrijven kan. Vertrouwende op 'smans bescheidenheidhoopt men,
dat hij wijzer zal zijn dan zijne kiezers, en beleefdelijk voor de hem op-
gedragen belrekking zal bedanken. Den It February was een visscher-
man op de hoogte van het eiland Wieringen bezig met oesterkorren
toen zijn knecht, een oppassend jongeling van 23 jaren, het ongeluk
had over boord te vallen en te verdrinken. Het lijk werd den volgenden
dag gevonden en bij zijne diep bedroefde ouders gebragt. Te Delft is
den 9den dezer eene vrouw met mililaire treurmuziek begraven. Johanna
Krieke, wed. van Nikolaas van den Agtersloot, oud 84 jaren, in leven
marketcntster, die niet alleen den russisehen vcldtogt, maar ook de veld-
slagen van Leipzig en Waterloo bijwoonde, werd met het uitvoeren van
een treurmarsch door de stafmuziekanten der arlillerie, welke de lijkkoels
voorafgingen, en de insignien harer belrekking, haar veldhoed, medaille
en het tonnetje, door haar zoo vele jaren in hel veld gebruikt - alles
op haar lijkkist bevestigd - op het r.-k. kerkhof ter aarde besteldte
voet gevolgd door de oud-strijders van Waterloo met hunne zilveren krui-
sen en in een rijtuig door den kommissaris van politie, den heer J. W.
Krollerridder van verschiliende orden en daaronder ook van het Zilve
ren kruis van Waterloo. Te Glasgow (in Engeland) zijn vijf vrouwen,
een man en twee kinderen, door het instorten van een schoorsteen van
80 voet hoog, gedood, terwijl zij in bed lagen. Op een der jongste
marktdagen te Utrecht had een boer zijn paard voor den etensbak ge-
plaatst en daarin een roggebrood tot slukken gebroken. Een armen jon-
gen, die gaarne zijn toestand met dien van het paard had willen ruiien,
bekroop de lust een stuk brood aan het paard te ontstelen, aan welke
aandrift hij dan ook besloot gehoor te geven. Het stomme dier betwist
den armen knaap het stukje roggebrood niet, maar de boer snelt op den
jongen toe en geeft hem een duchlig pak slagen. Tot zoo ver werd de
lage handelwijs van den boer door het volk met verontwaardiging aange-
ziendoch de wildeman gaat verder en trekt tegen den armen honger-
lijder zijn mes. Nu was het geduld des volks ten einde, en eenparig
werd deze boer van alle zijden te gelijk besprongenwaarop een dragt
slagen volgde, die zijn leven in gevaar gebragt zouden hebben, ware de
politie niet loegeschoten, om den vreeselijk geranselden boer te ontzetten
en met zich te nemen naar het bureau van politie. Onder een geducht
volksgeleide, met den gehavenden jongen en diens in allerijl toegeschoten
moeder, geschiedde de optogt. Aan het bureau kwam alles aan het licht
en werd de boer natuurlijk in het ongelijk gesteld. Der moeder van den
armen knaap werd intusschen in de ooren gefluisterd, dat zij schadever-
goeding moest eischen en toen zij met dien eisch zeer beschroomd voor
den dag kwam, werd het den boer in zijn keus gelaten, de arme vrouw
5 schadevergoeding te betalen of veertien dagen achter het slot te
vertoeven. De boer koos eijeren voor zijn geld, tastte in den zak en
legde 5 neder. Volgens berigt uit New-York is de stoomboot Nellie
Stevens in Arkansas verbrand en hebben 63 menschen het leven daarbij j
verloren. In den vroegen morgen van den 16 dezer, tusschen 4 ens
ure, openbaarde zich in den stadsschouwburg te Keuleh een brand, en
als door een tooverslag stond het geheele dak in lichtelaaije vlam. Ten
6 ure 15 minuten viel de laatste dakpan en tegen 7 ure was het gebouw
tot op den grond 3fgebrand, zoodat slechts de muren nog aanwezig waren.
Te betreuren is het dat die brand ook menschenlevens gekost heeft. Een
smid werd door neervallende muurbrokken verpletterd en als lijk weg-
gedragen. Een metselaarsknecht, dien hetzelfde ongeluk trof, werd zwaar
verwond en naar het gasthuis vervoerd, alwaar hij, naar men verneemt,,
gestorven is. De heer Backhaus, kapper van den schouwburg, die op
een der bovenverdiepingen woonde met zijne vrouw en vijf kinderen
heeft zich niet kunnen redden, en deze zeven menschen zijn of in del
vlammen omgekomen of door den rook verstikt. Men hoorde de nood-
kreten van de ongelukkigenen met bijlslagen werd een deur openge-
broken om hen te redden, doch de verslikkende walrn belette den moe-
digste zelfs verder te komen dan tot den trap. Eenige oogenblikken later
vernam men geen hulpgeschrei meer. Binnen een tijdsverloop van lien
jaren is deze schouwburgbrand de tweede in Keulen. Het vorige gebouw
op dezelfde plek, werd in den nacht van 21 op 22 Julij 1859 door do
vlammen verteerd. Een dezer dagen schijnbaar in behoeflige omstan-
digheden overleden londensche straatveger, wiens standplaats meestal in
Fleetstreet was, tegenover den winkel van een voornamen lakenhande-
laar, en welke van diens echtgenoote dikwijls fooiljes of een maal elen,
en bovendien menige van anderen voor hem verworven giftonlving, heeft
dit zijne weldoenster vergolden, door haar bij uitersten wii eene som
van ruim f 88,D00 te vermaken. Een jong meester in de region te N.
(in Overijssel) is lid van een dijkstoel (dijksbestuur), die voor't overige
geheel uit boeren bestaat en doet in de discussien soms niet onduidelijk
blijken, dat hij zich boven hen verheven acht, ofschoon hij't niet zelden
mis heeft. - vWeet ge wel", zeide bij onlangs tegen een boer, die hem
had aangetoond, dat een zijner voorstellen volstrekt niet uitvoerbaar was,
dat ik twee akademien bezocht, en in twee vakken promoveerdc?" -
»Nu ja," antwoordde de boer, »ik had een kalf, dat de rnelk van twee
koeijen kreeg, en hoe meer bet zoop, des te grooter kalf werd het."
De openbare gezondskommissie to Goes heeft een onderzoek ingesleld
naar de bestanddeelen van de bekende nwurmkoekjes." Het is gebleken
dat zij voor een goed deel uit santononine bestaaneene voor de gezond-
heid zeer schadelijke zelfstandigheid. -Naar men verneemt is in den
nacht van den 3 dezer te Bergen-op-Zootn in eene herberg, gelegen even
buiten de kom dier gemeente, bewoond door twee hoogbejaarde zusters,
door twee vermomde personen langs het dak ingebroken Onder bedreiging
de bewoonsters te zullen vermoorden, indien zij gerucht maaktenhebben
zij al het voorhanden zijnde geld, goud, zilver en spek gestolen, waarna
zij rich door de huisdeur verwijderd hebben. In de gemeente Wer-
kendam heerschen sedert geruimen tijd de mazelen op onrustbarende wijze;
ook volwassen personen worden door deze ziekte aangetast, terwijl zij
vooral onder de kinderen, met bijkomende koortsen gepaarddikwerf een
doodelijken afloop hebben. Op de laatste te Dresden gehouden tentoon-
stelling van duiven is door de jury de eerste prijs, bestaande in een zil
veren medaille, toegekend aan den beer W. Cnoop Koopmans, te Am
sterdam, voor drie paar door hem aldaar ten toon gestelde kropper-duiven.
Deze duiven waren van zulk een zeldzame schoonheid, dat zij de alge
meene bewonde'ring opwekten. Volgens een. opgave van het B-uremt
Veritas, te Parijs, zijn in 1868 totaal vergaan 2080 zeil- en 104 stoom-
schepen, te zamen 2184, bij welk getal nog moeten gevoegd worden
187, waarvan niets vernomen is, en die, naar men veronderstelt, met
man en muis vergaan zijn, zoodat het cijfer tot 2371 stijgt. De geologen
in den noord-amerikaanschen Staat Illinois hebben berekend dat in een
mijndistrikt, Perry County, steenkolen genoeg voorhanden zijn om, als
men ze voor 1 dollar per ton verkoopt, de geheele schuld der Unie te
betalen. Dezer dagen is te Weenen iemand tot drie maanden gevan-
genisstraf veroordeeld, ter zake van beleediging der in 1780 overleden
keizerin Maria Theresia. Als een waarschuwend voorbeeld vermelden
wij, dat dezer dagen een persoon in Drenthe het slagtoffer is geworden
van het opvolgen van een hem gegeven raad om een open wonde aan
zijn been te genezen met het aanwenden van kompressen met petroleum.
Na eenige dagen openbaarde zich het koud vuur, en in weerwil van alle
aangewende pogingen was de man binnen weinig tijds een lijk. Te
Trowbridge (Engeland) hebben twee mannen op treurige wijze hun leven
in een groot biervat verloren. Een knecht uit de herberg de Duif was
met zijnen zoon bezig het biervat te reinigenlaatstgenoemde daalde met
een touw om het lijf daarin af. Door de uitwaseming bedwelmd, werd
hij dadelijk bewusteloos, en nu trachtte de vader te vergeefs zijnen zoon
naar boven te trekken. Toen hij om liulp riep schoot de herbergier toe.
Inmiddels was het touw gebroken en liet de herbergier zich, zonder
bedenken, in het vat glijden, alwaar hij dadelijk hetzelfde lot onderging
als de jonge man dien hij trachlte le redden. Alle geneeskundige hulp
was vergeefs.
VERSTERKING dee STOOMWERKTUIGEN
in den Haarlemmermeerpolder.
Op Vrijdag 12 February 1869 spoedde zich de onderge-
teekende naar Haarlem, om eene vergadering van het Polder-
bestuur bij te wonen; de morgenstond was aangenaam, en
