- *34
LuiHlhomv.
Polderwezen.
AANBESTEDINGEN.
€lemengde Berigten.
5. De Voorzittek legt ter tafel over de bestekken met teekeningen,
ontworpen voor de te bouwen school n°. 7 en de te bouwen school en on-
dcrwijzerswoning n°. 8.
Ten opzigte der plans voor school 8 wordt hesloten die te doen ver-
vallen, omdat het is voorgekomen niet doelmatig te zijn, en een nieuw
plan te doen maken in den geest van hot plan voor school 7, doch de
school iets grooter, zullende de plans, gereed en door eene commissie van
deskundigen onderzoeht zijnde, op nieuw bij den Eaad worden behandeld.
6. Wordt besloten aan het polderbestuur kennis te geven, dat men wel
gonegen is aan te koopen 1 bunder, 93 roeden, 13 ellen grond, zijnde de
wegen en aanlegplaatsen langs de Kiuisvaart en Kruistogt en Vennepertogt
en zulks voor den door dat bestuur gevraagden prijs.
7. Wordt besloten aan Burgemeester en Wethouders op te dragen, om de
dorpsgronden der gemeente weder voor een jaar publiek te verpachteuter-
wijl met de verpachting der wegen tot in het voorjaar zal worden gewacht.
8- Op praeadvies van Burgemeester en Wethouders wordt besloten, op
de adressen van J. Knol, J. de Vries en G. Mourik, verzoekende dat het
uur van sluiting der herbergen moge worden gewijzigd, afwijzend te be-
Bchikken.
9. Op het daartoe door C. Lewis en J. Winters gedaan verzoek, wordt
besloten, ter tegemoetkorning in de kosten eencr te Nieuw-Vennep te houden
harddraverijuit de Gemeentekas eene bijdrage van f 25 te verleenen.
10. Wordt besloten, de door Burgemeester en Wethouders aangeboden
Gemeente-rekening over 1869, alsmede de door het Burgerlijk Armbestuur
ingezonden Rekening over 1868, te stellen in handen eener commissie van
drie leden tot onderzoek.
11. Wordt, op voordragt van Burgemeester en Wethouders, besloten
om, tot het verrigten der doodschouw in de gevallen waarin zulks, volgens
de Wet van 10 April 1869, {Staatsilad n°. 65), wordt gevorderd, aan te
wijzen twee geneeskundigen, in elk dorp een, wordende voor de belooning
een tarief vas
12. Nader gelezen een schrijven van den Burgemeester van Sloten,
waarbij wordt verzocht dat deze Gemeente eene toelage moge geven in de
kosten van het onderwijs te Sloten, voor de kinderen die uit deze Gemeeute
te Sloten schoolgaan.
Wordt, op advies der plaatselijke schoolkommissie, besloten aan het Ge-
meentebestuur van Sloten te berigten, dat deze Vergadering geeue termen
heeft gevonden om in het voorstel van den Burgemeester van Sloten te treden.
13. Gelezen eene missive van de Commissie voor de te bouwen Gerefor-
meerde school te Nieuw-Vennep, daarbij kennis gevende van het voornemen
tot houwing dier school en verzoekende dat de grond, zich bevindende
vooraan op den Binnenwcg in sectie Q aan de Hoofdvaart, in het dorp
Nieuw-Vennep, aan haar moge worden afgestaan, tot ophooging van het
terrein dier school.
Is, op voorstel van den heer van Riessen, besloten, dit schrijven te
stellen in handen van Burgemeester en Wethouders, ten einde na te gaan
of bedoelde grond benoodigd kan zijn bij het later in orde maken van
den weg.
14- Wordt na deliberatie besloten, om op de Begrooting voor 1870 te
brengen het tractement voor een hulp-onderwijzer voor school n°. 7,
ad 400.—
15. Wordt besloten om de notulcn van den Gemeenteraad inhetvervolg
niet meer geheel, maar dat een kort uittreksel uit de notulen in het
Weelcblad van Haarlemmermeer zal worden geplaatst.
16- Wordt in principe besloten, een klein gedeelte grond te verkoopen
naast het Raadhuis, tot het daarop bouwen van een huisten behoeve van
den Burgemeester.
De Vergadering is daarop gesloten.
1.
2.
3.
4.
5.
Agenda voor de Vergadering van den Gemeenteraad
van Haarlemmermeer, te houden op Donderdag
26 Augustus 1869, des namiddags ten een ure,
ten Raadhuize.
Ingekomen stukkeu en mededeelingen.
Geraeenterekening 1868.
Rekening Burgerlijk Armbestuur 1868.
Bezwaarschrift tegen den Hoofdelijken Oraslag.
Benoeming van Armmeesters.
Capelle, (Langstkaat) 17 Aug. Was de landbouwer in
de afgeloopen week hier niet zonder reden bevreesddat zijn
tot schoven gebonden korendoor den aanhoudenden regen,
geheel zou bedervende uitkomst heeft echter bewezen dat dit
bederf van luttele beteekenis is. Alleen in den band zijn enkele
arendie niet best rijp warenaan het kiemen geraakt, doch
die enkele aren beteekenen zeer weinig, wanneer men de vrij
aanzienlijke opbrengst van de hoeveelheid lands in aanmerking
neemt. Men mag veilig aannemen dat thans de geheele rogge-
oogst in de schuren geborgen is.
In het naburige Babylonienbroek worden de tarwe-akkers
in erge mate door de veldmuizen verwoest. Ook in de weilan-
den maken die onwelkome bezoeksters onafzienbare sporen.
Sedert eenige dagen zijn kalfkoeijen en dito vaarsen zeer
willig, zoodat belgische kooplieden weder belangrijke aan-
koopen doen.
Het hooiaan het Oude Maasje tot schelften of mijten
geplaatstals een bewijs dat het te koop is begint zeer sterk
op te ruimen. Evenwel zijn verscheidene hooiboeren verpligt
geweest, hunne schelften naar de schuren terijden, aangezien
hun hooidoor het vele broeijenniet voor den handel ge-
schikt was, terwijl anderen gaarne hooger prijs zouden bekomen.
In den zomer maken de muggen en vliegeu zich gereed om
het vee en het menschdom te verrassen. In de stad heeft
men van die insecten minder last, maar op het land des te
meer. Men gebruikt daar, om ze te verdelgen, zoeten melk,
potlood en rottekruid; dit laatste middel is echter zeer ge-
vaarlijkwant een dier vergiftigde vliegen kan in het eten
vallen en dit kan de noodlottigste gevolgen na zich slepen.
Zie hier een eenvoudig middel, waarmede men in korten
tijd al de vliegen kan vernietigendie een woning of een stal
onveilig makenMen neemt een plank van een el in 't vier-
kant en hangt die aan een rauur van een stal of van den
gang, waarop alle kamers uitkomenen vervolgens smeert
men met een kwast over die plank een dunne laag suiker-
siroop. De vlieg wordt aangetrokkeu door den reuk van die
suikerachtige materiewaarop zij dol isen vliegt er op aan,
maar door haar drift kleven de vleugels en pooten er aan
vast en kan zij niet meer los komen. Na vruchtelooze po-
gingen en uitputting van krachten sterft zij. Wanneer nu die
plank geheel bedekt is met doode vliegenschraapt men ze
met een houten raes af en smeert er met den kwast een tweede
laag stroop op.
Op die wijze wordengelijk men begrijpen zaleen huis
of een stal zeer spoedig bevrijd van al de vliegendie den
bewoners of het vee tot last zijn.
Er is een groote vliegdie zich bij voorkeur op het paard
zet en dit of ondeugend of ziek maakt. Zij zoekt vooral den
buik van het paard op, omdat het vel daar minder dik is,
zoodat haar angel er beter doorglijdt. Men heeft een een
voudig middel om ook die vlieg te verdrijven of te vernieti
gen: Men neemt een handvol groene noteboombladerenhakt
die goed fijn stampt ze en laat ze vervolgens gedurende eenige
dagen weeken in een kan koud water. Men bestrijkt den buik
van het paard met dit aftrekselen iedere vliegdie er zich
aan vast hecht, is terstoud een lijk. Hoe sterker het aftrek
sel is, des te geweldiger is zijn uitwerkiug.
Ook de boom- of bladluizen worden door dat aftreksel ver-
nield en men behoeft de boomen of planten, waarop zij leven,
er slechts eens mede te bespuiten, om den geheelen zomer
geen last van die insecten meer te hebben.
Als de vruchtboomen overlast hebben van de mierenkan
men ze het opklimmen langs den stam niet beter verhinderen,
dan door aan den voet der boomen een laag teer of petroleum
te smeeren. Die laag moet minstens 8 duim breed zijn. Het
insect dat daarover moet om naar boven te komenvalt flaauw
of stikt.
Op verschillende plaatsen in het district Erankfort a/d Oder
is de runderpest uitgebroken. De duitsche bondswet van
1 April dezes jaars betreft'ende maatregelen tegen die ziekte
is onmiddellijk in werking gebragt. De besmette plaatsen zijn
door militairen afgesloteD. Het slagtvee mag alleen onder
toezigt der politie en van den veearts verkoeht en geslagt
worden. Binnen een kring van drie raijlen zijn tot nader
order alle weekmarkten verboden zoowel als alle groote opeen-
hoopingen van vee, en voor zoo ver doenlijk ook van menschen.
In de London Gazette van 10 Augustus jl. zijn verschillende
orders in Council opgenomen betreffende den invoer in Enge-
land van vreemd vee, waarbij onder anderen de voorwaarden
worden bepaald, waaronder vreemd en britsch vee in de haven
van Louden kan verkoeht worden. Daar de beperkte bepa-
lingenwelke daarbij zijn vastgesteld ook op uit Nederland
aaugevoerd vee van toepassing zijn, wordt de aandacht van
belanghebbenden daarop gevestigd. Onder anderen is bepaald
dat vreemd vee niet ontscheept mag worden dan terplaatse,
op de wijze en op den tijd als van wege de engelsche rege-
ring zal worden aangewezenen dat het binnen tien dagen
na de ontscheping moet geslagt worden.
In sommige gedeelten van het graafschap Surrey (Engeland)
lijden de melkkoeijen aan het zoogenaamde „tong- en voet-
euvel", dat zich snel verspreidt. De tong wordt raauw en de
voet doet zeer, zoodat het dier niet goed eten en niet staan
kan. De ziekte duurt een paar wekendocli de beesten wor
den eerst na verloop van maanden weder geheel beter.
De heer J. B. H. van Royen te Utrecht heeft een goed werk
gedaan met eene „eenvoudige toelichting" van het Pomprad,
een verbeterd scheprad, van den Ingenieur II. Overmars Jr.,
door den druk algemeen te maken en zoo doende alle belang
hebbenden in de gelegenheid te stellen, zich een juist denk-
beeld van dit nieuwe waterwerktuig te vormenen de voordee-
len te leeren kennen, welke zijne toepassing op den landbouw
verschaft. Twee groote uitslaande platen verduidelijken de be-
schrijving, volkomen en wij raden alien aan, die den dagelijkschen
strijd met het water te voeren hebben, deze brochure te koopen.
Zij kost slechts 75 cents en is bij Kemink en Zoon te Utrecht
uitgegeven.
Eene aandachtige bestudering van het Pomprad des heeren
Overmars, leidt tot de konklusie, dat hetgeen de uitvinder van
de voordeelen der toepassing opgeeft, waar moet zijn. Maar
wat nog oneindig meer zegt, de onwederlegbare bewijzen zijn
reeds voorhanden, dat het werktuig in de praktijk ten voile
houdt, wat het in theorie belooft.
Laat ons zien. Het pomprad heeft geen buisjes of kleppen of
zamengestelde zuigers, die met oponthoud of reparatien drei-
genhet benedenwater wordt met elke snelheid voordeelig in
het bovenwater geschoven; de pomp blijft immer geregeld wer-
ken, hoedanig ook de waterspiegel van beneden- en bovenwater
mogen rijzen of dalen; door de eenvoudige en stevige konstructie,
zoowel van het rad als van depompbuis, levert het geen be-
zwaar op deze zoo groot te makendat kolossale hoeveelheden
water tot aanmerkelijke hoogten kunnen worden opgevoerd en
om diezelfde redenen zal men het rad zoo uoodig ook zeer smal
kunnen konstrueerensteeds wordt het benedenwater rustig
zonder noodeloos geweld, in het bovenwater opgebragt. De
voordeelen zijn derhalve met andere woorden deze
1°. Het is eenvoudig en sterk van konstructie en goedkoop;
een gewone smid of timmerman kan het bij onverhoopt noodig
herstel, maken; 2°. het kan het water met alle snelheden
opmalen3°. het blijft voortdurend het water voordeelig op-
voeren hoedanig ook de hoogten van beneden- en bovenwater
mogen veranderen; 4°. het is beter, dan eenig ander bekend
waterwerktuig, geschikt om in korten tijd kolossale hoeveelhe
den water tot hoogten beneden zes meters op te voeren.
En nu de ondervinding. Zij bewijst dat er niets te veel van
het pomprad bij theoretische bespreking gezegd is. Zij heeft
reeds geleerd dat het nuttig effekt, dat isde werkelijke opvoer
van water in verhouding tot het vermogen van het stoom- of
windwerktuigbij het pomprad buitengewoon groot is en veilig
op negentig percent kan geschat worden. Die ondervinding is
verkregen bij de aanwending van het pomprad in den polder
het Laag Hemaal, nabij's Hertogenboschwaar het nu reeds
sedert maanden voortdurend heeft gewerkt, en dagelijks in
werking te zien is.
De genoemde polder, het Laag Hemaalongeveer 1800 bun
ders groot, werd door een stoom -scheprad bemalendat op den
duur onvoldoende bleek te zijn. Het bestuur van den polder
heeft den Ingenieur H. Overmars Jr., aan wien hier te lande
oktrooi voor het pomprad is verleendopgedragen om dat
onvoldoende scheprad in een pomprad te veranderen en daarbij
tot de hoogste standen van het buitenwater opbrengsten bedon-
gen die vroeger nimmer door het scheprad geleverd werden.
Onze meest geachte waterbouwkundigenzooals de heeren
ingenieurs Stieltjes, Conrad en Reuveus, hebben ten vorigen
jare, toen zij als commissie waren vereenigd om voorstellen te
doen tot de verbetering der waterlozing van Rijnlanddan ook
reeds aaugeraden tot proef een scheprad van het stoomgemaal te
Gouda in een pomprad te veranderen. Zulk een verandering
en ook dit mag als een voordeel aangemerkt wordenlevert geen
overwegende bezwaren op. Integeudeel; zij geschiedde aan het
Laag Hemaal, met inbegrip van alle daarbij behoorende werk-
zaamheden, binnen tien weken tijds, zijnde 14 dagen voor den
bij kontract bepaalden tijd.
Aan het gunstig oordeel van de heeren StieltjesConrad en
Reuvenspaart zich dat van wijlen den in de praktijk vergrijs-
den en algemeen geachten waterbouwkundigeden heer J. Kros
te Leiden, die, in weerwil zijner hooge jaren, een der eersten
was die aan het pomphart in den polder het Laag Hemaal een
bezoek bragten. Ook in de vergadering van het Koninklijk
Instituut van Ingenieurs, 13 April dezes jaars gehouden, werd
het pomprad grondig besprokennadat de heer Stieltjes het
model en de feitelijke met het werktuig verkregene resultaten
had medegedeeld.
Genoeg voorwaar, om onze levendige belangstelling in de
vinding des heeren Overmars te regtvaardigenen onze inge-
nomenheid met de eenvoudige toelichting, die van Royen in
het genoemde geschrift van het pomprad heeft gegevente
motiveeren. Men late toch die brochure niet ongelezen en
men verzuime niet het werktuig te gaan zien. Wie er nog
meer over lezen wil, zie o. a. Be Nederlandsche Indusirieel
van 27 Junij en 4 Julij, Nrs. 17 en 18, waarin men een
goed geschreven stuk vindt van een ooggetuige der werking
van het pomprad. Wij veroorlooven ons daarbij echter de
opmerkingdat de scherpzinnige steller nog eene hoogst
belangrijke eigenaardigheid onopgemerkt liet, namelijk de ver-
wijding van den afstand der krimpmuren, onmiddellijk voor
en achter den cylinder, waardoor de waterboog of opslag
wordt vermeden en het gemakkelijk laden en lossen van het
water ontstaat.
Moge het hiermede aangekondigde geschrift bijdragen, om
de aandacht op het pomprad te vestigen en het spoedig tot
groot voordeel der eigenaars en gebruikers onzer lage pol-
derlanden in vele wind- en stoomgemalen de plaats van schep
rad en vijzel te doen innemen.
De heer van Royen verklaart zich ten slotte bereidzoo veel
in zijn vermogen is, meerdere inlichtingen nopens het pomprad
te geven, vooral in verband met de bijzondere omstandigheden
waarin men het zou wenschen toe te passen. Zijn adres is
Utrecht, van Wijcks Kade H. 325c?. Belangstellenden hebben
dus overvloedige gelegenheid, om zich volledig in alles op de
hoogte der zaak te stellen.
Den 18 Augustus werd door het bestuur der Amsterdamsche
Kanaalmaatschappijaan haar bureau te Amsterdam, in het
openbaar aanbesteed het maken van den put voor de draaibrug
over het Noordzeekanaalbuiten Velsenin de rigting van
den spoorweg tusschen Haarlem en Uitgeest. Aannemer de
heer J. C. Slebe, te Haarlem, voor 28,500.
Den 13 Augustus, 's namiddags circa drie ure, is te Amstelveen, op
de boerderij Kroonenlurghewoond door H. Willigenburgbrand ontstaan,
ten gevolge van het broeijen van het hooi; de geheele boerderij, benevens
al de gereedschappen met circa 300,000 pond hooi is verbrand waarvan
slechts 100,000 pond tegen brandschade was verzekerd.
Dat de brandewijn niet alleen bij menschen, maar ook bij dieren
dronkenschap verw'ekt, is reeds van zelf aan geen twijfel onderhevig, en
door talrijke waarnemingen gekonstateerd. Zoo kwam onlaugs een Noord-
Anierikaan op de gedachte, de ratten in zijn huis, door een uit brood,
suiker en brandewijn bestaand deeg dronken te maken en op deze wijze
te vangen. Inderdaad beantwoordde het gevolg ten voile aan zijne ver-
wachtingen; de beesten toch, die van het in den kelder geplaatste deeg
gegeten hadden, gaven zich aan eene vrolijke zorgeloosheid over, en lieten
zich bij de nadering van hunnen gastheer, in plaats van in hunne holen
terug te keerenzonder tegenweer vangen. Intusschen dient men bij
zulke ondernemingen op te passenwant eene te late komst kon ligtelijk
teleurstelling veroorzaken, namelijk, in het geval dat de gasten hun roes
zouden hebben uitgeslapen.
Tijdens het onstuimige weder op den 11 dezer, zijn op de kusten
van Hellevoetsluis, tegen den avond, twee engelsche schepen met al de
opvarenden een prooi der golven geworden.
Een man van het scheepvolk op de HoUandia, een rolterdamschc
stoomboot, liggende op den Theems nabij Brewers-quay, (te Londen)
heeft het leven verloren door het springen van den stoomketel op een
stoomsleper. De stortbui van ijzer, die op de Hollandia viel en daarop
veel schade aanrigtte, wierp een stuk tegen het hoofd van den man die
in bet gasthuis aan de wonde is overleden. De kapitein en de stoker
van den sleper werden vermorseld in de lucht geworpen. De machinist
was aan wal gegaan om te ontbijten, en had de boot onder 50 pond
stoomdrukking verlaten.
