Ad vert en tien.
Oemengde Hertgten.
De Burgemeester van Haarlemmenneer
REGTSZAAK.
N°. 89. SPELT, lste prijs met toegekend; 2de prijs H. F. Bultman,
te Haarlemmermeer.
N°. 90. KORTE IIAVEE. lstc prijs B. A. Baron van Verschuer, op
de Hartekamp; 2de prijs G. C. van der lloef, te Hnarlemmermeer; 3de prijs
E. Asjea, te Graft.
N*. 91. LANGE HAVER, lste prijs B. A. Baron van Verschuer, op
de Hartekamp; 2dc prijs E. Asjes, te Graft; 3de prijs M. Jongens Kz.,
te Wijde-Wormer.
N°. 117. KLAVERHOOI. lste prijs G. C. van der lloef, te Ilaarlcm-
mermeer; 2de prijs niet toegekend; 3de prijs wed. D. van den Bos, te
Vrijenban.
N°. 120. AARDAPPELEN. lste prijs P. Vreken, te Haarlemmenneer;
2de prijs P. Nelis, te Velzen; 3de prijs J. L. Eijking.
N°. 122. MANGELWORTELEN. lste prijs II. Schoo Jr., te Velzen;
2dc prijs H. F. Bultman, te Haarlemmenneer.
N°. 124, PAARDEN- of KOEPEEN. lste prijs B. A. Baron van Ver-
schuer, te Haarlemmenneer; 2e prijs P. van Waveren Jz. C0., te
Hillegom.
N°. 126. Verzameling VRUCHTEN, wassende op stam, in den boom-
gaard of aan de schutting. lste prijs Jac. P. R. Galesloot, te Amsterdam;
2de prijs P. Hooftman, te Boskoop; 3de prijs Mr. A. H. van Wickevoort
Crommclin, te Berkenrode; prijs van het bestuur J. J. Duyvene de Wit,
te Beemster.
N°. 128. Verzameling APPELEN en PEEREN. lstc prijs Jhr. Mr.
D. R. Gevers Deynoot, te Loosdninen; 2de prijs J. Krijger, te Naaldwijk;
3de prijs P. Hooftman Jz., te Boskoop; prijs van het bestuur Jac. P. R.
Galesloot, te Amsterdam.
N°. 129. Verzameling fijnste TAFELAPPELEN. lste prijs Jhr. Mr.
D. R. Gevers Deynoot, te Loosduinen; 2de prijs J. J. Duyvene de Wit,
te Beemster; 3de prijs P. Hooftman Jz., te Boskoop.
N°. 130. Verzameling fijnste TAFELPEEREN. lste prijs Jhr. Mr. D. 11.
Gevers Deynoot, te Loosduinen; 2de prijs Mr. A. II. van Wickevoort
Crommclin, te Berkenrode; 3de prijs Jac. P. 11. Galesloot, te Amsterdam.
N°. 131Vijf stuks grootste APPELEN. lste prijs' Jac. P. R. Galesloot,
te Amsterdam; 2de prijs Mr. J. D. Viruly, te Belvedere Voorburg.
N°. 132. Vijf stuks grootste PEEREN, ieder wegende minstens twee
oncen. lste prijs Mr. A. H. van Wickevoort Crommelin, te Berkenrode;
2de prijs Jac. P. R. Galesloot, te Amsterdam.
N°. 184. Twee stuks GOUDSCIIE DEllBYKAAS, gemaakt in Mei of
Junij 1869. lste prijs D. J. Ciggaar, te Sassenheim; 2de prijs C. Boele,
te Linschoten; 3de prijs Jhr. Mr. D. R. Gevers Deynoot, te Loosduinen.
Deventer 29 September. De suikerbeetwortelen worden
thans gerooid. De opbrengst is dit jaar buitengewoon gunstig.
Men sukkelt echter met het transporteren van dit produkt;
daar het water zeer laag is, kuunen geene groote ladingen
naar de fabriek te Lemele, die sedert Maandag is begonnen
te werkenverzonden worden.
Haulingen 4 Oct. Zaturdag zijn van hier uitgevoerd
3350 kwart vaten boter, 4025 kanter-en 610 edammer-kazen,
100 balen cichoreiwortelen45 balen vlas12 balen wol
133 runderen75 kalveren17 varkens en 1076 schapen.
Sneek, 3 Oct. Als een bewijs van de groote belangrijk-
heid der friesche boter- en kaasmarktenin het bijzonder van
die onzer stadkunnen de volgende opgaven dienen. In de'
maand September zijn op de 6 voornaamste friesche boter- en
kaasmarkten aangebragt11,834 vierde, 2319 achtste en 96
zestiende vaten boter, te zamen met een gewigt van 520,700
kilogr.vertegenwoordigeude eene waarde van 713,295. Te
Leeuwarden werden verhandeld 4304 vierde, 1411 achtste
en 96 zestiende vaten boter; te Sneek 4010 vierde en 288
achtste vaten boter; te Bolsward 1893 vierde en 30 achtste
vaten boter; te Joure 880 vierde en 240 achtste vaten boter;
te Heerenveen 504 vierde en 348 achtste vaten boter; te
Woudsend 243 vierde en 2 achtste vaten boter. Te Leeu
warden werden gewogen 15,501 kilogr. kaas; te Sneek 108,020
kilogr.; te Bolsward 95,567 kilogr.; te Woudsend 15,940
kilogr., en te Joure 24,329 kilogr.te zamen 258,357 kilogr.
of eene waarde van 90,000.
De tongblaar en het klaauwzeer heerschen thans overal
in deze provincie. De ziekte heeft echter volstrekt geen
kwaadaardig karakterdaar tot nu toe niet raeer dan twee
runderen daaraan gestorven zijn. Men meent de oorzaak van
de kwaal te moeten zoeken in de luchten vindt het bewijs
daarvoor in de omstandigheid dat op het eiland Ameland
waar geen vee werd ingevoerdtoch ook de tongblaar is ont-
staan. Toen de longziekte in deze provincie heerschte, werd
dat eiland daarvan geheel verschoond.
Olst 3 Oct. De aardappelenoogst is in vollen gang. De
opbrengst is bevredigend. Van 500 vierk. ellen land worden
14 of 15 mudden gerooid.
LANDBOUW-MOZAIEK,
door D. van Hulst.
VII.
De akkers of landerijen der Israelieten waren niet zoo als
bij onsdoor slooten van elkander gescheidenmaar steenen
of palen duidden de grenzen er van aan; die grenssteenen of
scheidspalen ten nadeele van anderen te verplaatsenwas
streng verboden.
Tot maatstaf om de grootte der landerijen te bepalen
diende een jok ossen, dat wil zeggen, zoo veel land men op
eenen dag met twee ossen kon omploegen.
De voornaamste landbouwwerktuigen bij de Israelieten in
gebruikwaren de volgende
In de eerste plaats de ploeg, die echter niet zoo zafnen-
gesteld en doelmatig was als tegenwoordigmaar doodeen-
voudig bestond uit een boomstam of staakaan het eene
einde waarvan zich een puntig, benedenwaarts gebogen
dwarshout bevond, hetwelk later door een ijzer vervangen
werd en dienen moest om de voren te trekkenverder was
er nog een juk aan om de ossen voor te spannen en een
handvatsel om het werktuig te kunnen besturendeze ploegen
waren zoo ligt, dat een man ze gemakkelijk dragen kon;
gewoonlijk ploegde men met ossen, soms ook met ezels;
paarden bezaten de Israelieten weinig, althans tot aan
Salomo's tijd toe.
Hunne egge was niets anders dan eene plankdie ook
door ossen getrokken werd; vodr het zaaijen om het land
gelijk te makenna het zaaijen om het koren te bedekken
iets dat bij de stormen in het Oosten wel noodzakelijk was.
De dorschslede was van hard hout gemaakt en van onderen
getand of als eene vijl ingesnedenmet scherpe steenen of
ijzeren punten bezet; met zware steenen beladenwerd deze
slede door ossen over het te dorschen graan gesleept; ook
zwaar geladen wagens werden hiertoe gebruikt. Gewoonlijk
echter werd het vee los over de uitgespreide schoven gejaagd;
kleine hoeveelheden en peulvruchten dorschte men met stok-
ken. Bovendien schijnen de Israelieten ook nog houweelen,
sikkels en drietands-vorken gebruikt te hebben.
De dorschvloeren der Hebreers waren altijd in de open
lucht, en niet anders dan gelijk gemaakte en vastgetreden
plaatsen, die bij voorkeur iets hooger dan de begane grond
en geheel openlagenten einde het kaf door den wind te
doen meevoerengedurende den dorschtijd sliepen de land-
lieden onder den blooten hemelop den dorschvloerom
hun graan te bewaken.
Sommige wetten van Mozes verboden den Israelietenom
zekere dingen van tweeerlei soort met elkander te vereenigen.
Zoo mogten ze b. v. geen kleederen dragen uit wol en
linnen vervaardigd; geen tweeerlei dieren, b. v. een os en
een ezel, tegelijk voor den ploeg of een ander voertuig
spannenen nog veel minder tweeerlei diersoortenb. v.
een hengst met eene ezelinof een ezel met eene merrie
doen paren.
Maar het gewigtigste gedeelte van deze wetten voor den land-
bouw was, dat ze hunne akkers niet met tweeerlei of ge-
mengd zaad mogten bezaaijen; wel mogten ze b. v. een ge
deelte van hunnen akker met garst en een ander gedeelte
met tarwe bezaaijen, doch niet zoo als door ons bij het in
weide brengen van bouw- of teelland geschiedt, haver of
rogge en klaverzaad door elkander; bij overtreding van dit
gebod was het zaad en het gewas daarvan voor den prie3ter.
Deze wetten strekten zich ook uit tot de boom- en wijn-
gaardentusschen de wijnstokken of andere vruchtboomen
mogten ze geen graan of groenten zaaijenen ook geen
andere boomen planten.
Sommige schriftuitleggers meenen dat deze verbodswetten
alleen moesten dienen om de Israelieten er telkens zinnebeeldig
aan te herinneren, dat ze zich met geen ander volk vermen-
gen of vermaagschappen mogten. Anderen zijn teregt van ge-
voelendat deze wetten nog eene andere en diepere beteekenis
hadden en moesten dienen om aan de trekdieren eene goede
behandeling te waarborgen, de verbastering der huisdieren
te voorkomenen vooral de vruchtbaarheid van akker en
boomgaard te verhoogendoor den grond niet door verschil-
lende gewassen en boomen te laten uitputten en tevens het
onkruid uit te roeijen door het zaaikoren zoo zuiver moge-
lijk te doen zijn; iets, wat bij hunne wijze van brakenzoo
als we vroeger gezien hebben, zoo hoogst noodzakelijk was.
En als nu op ieder de verpligting rustte om geen tweeerlei
zaad te zaaijen, dan zal het zaad van onkruiden er ook wel
zorgvuldig uit verwijderd zijn gewordenen daar dit niet
altijd even gemakkelijk gaat, zullen ze, om die moeite te
voorkomen, er zeker ook wel voor gezorgd hebben om het
onkruid, door den wind en de vogels op hunne akkers ge-
bragt, zoo veel doenlijk te verwijderen.
Mozes was te wijs om de groote voordeelen, die deze
wetten zouden opleveren, niet te voorzien; maar even als aan
zoo vele andere van zijne maatschappelijke voorschriftengaf
hij ook aan deze alleen daarom eene godsdienstige strekking,
ten einde ze onschendbaar te maken en zich van de vervul-
ling er van te verzekeren.
Nieuwveen, 1869.
Te Nieuwediep is eene vrouw uit den werkenden stand van twee zoons
en eene dochter, (een drieling) verlost. Moeder en kinderen bevinden
zich naar omstandigheden wel. Binnen vijf jaar is dat gezin door dit
fortuintje met zes leden vermeerderd. Het zou daar niet onwelkom zijn
wanneer het waar was, hetgeen wel eens wordt gezegd, »dat ieder kind
dat ter wereld komt duizend gulden medebrengt.»
Aan den Kinderdijk is een vreeselijk ongeluk voorgevallen. Een
koopman, van de Streefkerksche kermis komendemet vrouw en schoon-
zuster, wilde aan het stoombootenveer een weinig verpoozen. Op zijne
kar, bespannen met twee honden en geladen met galanterien, lag zijne
schoonzuster te slapen toen door een onbekende oorzaak de honden het
stoombootenhoofd afreden. Eer de man, die van de kar was afgegaan
het kon legenhouden, storlte de kar in het water. Het 19jarige meisje
kwam jammerlijk om.
Ook is onder de gemeente Kralingen eene schroefsleepstoomboot
in aanvaring gekomen met de tielsche stoombootkomende van Rotter
dam. Eerstgenoemde boot is daardoor gezonkenterwijl de laatste groote
schade heeft bekomen en op het drooge is moeten loopen. Van de op-
varenden zijn drie personen met groote moeite gereddoor de knechts
van de stoomboot Merwede, terwijl vermoedelijk twee personen zijr.
verdronken.
Jl. Vrijdag ochtend omstreeks half tien uur, is nabij den Amers-
foortschen berg, bij Wageningen door cenige personen een pasgehoren
kind gevonden, van het vrouwelijk geslacht, in een pak gewikkeld en
bij zich hebbende eene som van zeven honderd gulden in bankpapier.
Te Monster is een stoute diefstal gepleegd. Des morgens in een
beneden-voorkamer komende, vond de vrouw des huizes kaarsvet ge-
morst op hare tafel. Daarover verwonderd, omdat men zich van geen
kaarslicht bedient, werden vermoedens opgewekt, die zich later beves-
tigden. De binnensluiling van het venster was op behendige wijze ver-
broken, en in de secretaire ontbrak eene som van/160. Een gouden
horologie, een gouden hoofdstel en het overige voorhanden geld, circa
1000, waren echter onaangeroerd gelaten.
Te Uddel heeft bij een landbouwer eene koe het leven geschonken
aan een kalf met twee staarten; de eene staart bevindt zich op de ge-
wone plaats; de andere, iets kleiner, ligt achter in den nek. Moeder
en kind verkeeren in uitmuntenden welstand.
Te Berlijn heeft zich dezor dagen eene vrouwelijke arts gevestigd.
Mejufvrouw Henriettc Hirschfeldt, uit Holstein geboortig, vertrok in den
herfst van 1867 naar Amerika, en sludeerde te Philadelphia in de heel-
kunde. Na een schitterend examen te hebben afgelegd, is zij naar Pruis-
sen teruggekeerd en heeft van de pruissische regering de vergunning lot
uitoefening der praktijk verkregen.
Een vogclkoopman in de Friedrichstrasze to Berlijn, heeft reeds
zes jaren een zeldzamen kostgangernamelijk een papegaaidie ,al mecr
dan 81 jaren oud en in het bezit van een eigen vermogen is. 75 jaren
lang was deze vogel het eigendom eener welgestelde familie te Konings-
bergen. De laatste afstammeling, eene ongehuwde dame, verzekerde het
lot van den papegaai na haren dood, door de vermaking der rente c-ener
hypotheek tot zijn onderhoud.
Uit Spa wordt berigt, dat eene jeugdige en uitstekend schoone
iersche, in de zaal waar trente-et-quarante gespeeld wordt, op heeterdaad
van diefstal is betrapt. Het uitgezocht toilet en voorkomen der dame
hadden niemand doen vermoeden, dat zij door diefstal aan den kost kwam,
totdat het feit overtuigend bleek.
Vijf jonge meisjes in Illinois zijn vergiftigd geworden door het ge
bruik van blanketsol, waarin vele looddeelen aanwezig waren. De opne-
ming van dit gevaarlijk bestanddeel in de porien der huid had eene vcr-
lamming te weeg gebragt.
Uit Dresden meldt men van 30 September: Gisteren nacht zijn in
de stad Zschopau 42 huizen en 31 voile schuren een prooi der vlammen
geworden; ongeveer 150 behoeftige gezinnen, bestaande uit 700 men-
schen, zijn hierdoor van dak beroofd. Men vermoedt dat de ramp een
gevolg is van kwaadwilligheid.
Hooge ouderdom. - In de braziliaansche stad Franca stierf onlangs
de landbouwer Custodio Jose Moreira, in den ouderdom van 139 jaren.
Hij was in Portugal geboren en had daar de teraardebestelling van het lijk
van Koning Joao V hijgewoond. Tot acht jaar voor zijnen dood verrigtte
hij ongestoord al zijne bezigheden zijn voedsel bestond uit geraspte kaas,
wijn en suiker. In Mei jl. stierf te Minos Geraes donna Sabina Maria
do Lemosmoeder van baron do Rio Verde, in den ouderdom van 115
jaren, nalatende 300 afstammelingen tot in het vijfde geslacht.
Op den 1 Oktbber 1869 sfond voor het provinciaal geregtshof in
Noord-Holland te regt Bernardus Walraven, oud 40 jaren, klok-
kenmaker, geboren eu wonende te Medemblik, ter zake van po-
ging tot moord. Ten laste van den beschuldigde bleek, dat, blijkens
verklaring van Lucas Walraven, zoon van den beschuldigde, oud 10
jaren, op 22 Mei dezes jaars, des middags ten vijf ure, zijn vader,
toen hij zich met dezen in hunne womng te Medemblik bevond,
hem gevraagd heeft of hij mede ging naar den afslag, waarop zij
te zamen zijn uitgegaan; dat zijn vader, die de vorige dagen steeds
dronken was geweest, toen niet beschonken was, maar geen woord
sprak en met de vingers speelde, als of hij in een zeer zenuwachtigen
toestand verkeerde; dat, toen zij naar den afslag geweest waren, zijn
vader tot hem zeide: Laten we eens even naar het hoofd gaan, om
te zien of er ook geepen zijn"dat op het hoofd zijnde en achter
zijnen vader loopende, deze hem zeidc: „kom eens hier kijken";
dat, toen hij voor zijnen vader stond om in het water te kijken,
deze, zonder iets te zeggen, hem onder de armen gevat, opgenomen
en in het water gegooid heeft; dat zijn vader daarop zelf te water
gesprongen is, doch geen moeite heeft gedaan om hem te redden
dat hij door schipper Niemeijer uit het water is gehaald; dat hij op
de plaats, waar zijn vader hem onder de armen heeft gevat, ook den
volgenden dag nog pijn gevoeld heeft- dat de beschuldigde zijne
sckuld aan het hem ten laste gelegde bekend en opgegeven heeft: dat
hij, gewoon zich over te geven aan uiisbruik van sterken drank, ook
in de week na Pinksteren verscheidene dagen achtereen zich daar
aan is te buiten gegaan, en in beschonken toestand zich bevin-
dende, herhaaldelijk met zijne vrouw ruzie had, en o. a. op 19
Mei haar geslagen heeft; dat hij, wanneer hij niet dronken was, op
goeden voet met haar leefde, doch dit niet het geval was in de
Pinksterweek, en vooral niet op Vrijdag; dat hij toen met het plan
zwanger ging om zijn eenig kind en zich zelven van kant te maken;
dat hij dit plan koesterde, met het doel om aan zijne vrouw te
onthouden elk genot van de eenmaal opeu te vallen nalatenschap
zijner moeder; dat hij op 22 Mei des morgens ten 8 ure is opgestaan,
in den loop van dien dag zes borrels gebruikt heeft en toen, weder
in een min of meer bedwelmden toestand zijnde, dat plan bij hem
levendig werd, waarop hij ter uitvoering daarvan des namiddags ten
5 ure zijnen zoon heeft uit.genoodigd met hem naar het hoofd te gaan
om naar visch te kijken, en dat zijn zoon aldaar voor hem uitliep,
en toen deze voor den tweeden keer hem passeerde, hij hem van
achteren een duw heeft gegeven, zoodat hij in zee viel; dat het ook
mogelijk is, dat hij hem onder de armen opgetild en zoo in het
water geworpen heeft; dat hij daarop zelf in het water is ge
sprongen, dien sprong zoo genomen heeft, dat hij niet op zijn kind
teregt kwam; dat hij geen pogingen heeft aangewend om hem te
reddendat hij zelf, niedegenstaande zijn tegenspartelen, door
anderen gered is met eene boot- dat deze bekentenis wordt be-
vestigd, behalve door de verklaring van zijnen zoon, mede door de
in de instruktie gehoorde getuigen;
dat de beschuldigde zich beroepen heeft op den waanzinnigen
toestand, waarin hij bij het plegen van het feit en in de eerste dagen
van zijne inheehtenisneming zou verkeerd hebben; dat zijn verstand
zeer beneveld was en die toestand ook in de gevangenis nog eenige
dagen heeft voortgeduurd dat dit wordt tegengesproken door de
hem in de gevangenis bezocht hebbende geneeskundigen, die ver
klaard hebben geen spoor van waanzin bij den beschuldigde te hebben
waargenomendat hij evenwel alle verschijnselen had van een
ouden dronkaard, en in een staat verkeerde bekend onder den naam
van zuipers waanzindat hij, eenige dagen na zijne in heehtenis-
neming, hun verklaard heeft zich zeer goed te herinneren, hoe de
zaak met zijn zoontje zich had toegedragen, en hun dit omstandig
heeft verhaald.
Het hof heeft, bij arrest van den 5den dezer, hem dan ook schul-
dig verklaard aan poging tot moord op zijn tienjarig zoontje en
deswege veroordeeld tot een tuchthuisstraf van twmtig jaren.
noodigt de Landbouwers in deze Gemeente drinyrnd uitom
indien zij voornemens ziju ZAADSTROO of andere BRAND-
BARE STOEFEN op hun Land te verbraildClldaarvan
vuoraf kennis te geven aan de Secretarie der Gemeente, met
vermelding van de plaats en tijd, waarop het branden zal
plaats hebben.
Ilaarlemmermeer4 October 1869.
De Burgemeester voornoemd
J. W. LANTZENDORFFER.
