1870.
Vrijdag, 18 Maart.
V A IV
A AN LANDBOUW, GEMEENTE- EN POLDER-BEL ANGEN GEWIJD.
Elfde Jaargang.
N°. 11.
Haarlemmermeer-Polder
II
Haarlemmermeer.
JLandbouw.
Prijs van liet Abonnement:
in het Jaarf 6.
STAAT, betreffende het Grondbezit en de Woon-
steden van de Stemgeregtigde Ingelanden
van den Haarlemmermeerpolderover het
Jaar 1870.
N oord-Holland.
Zuid-Holland.
Utrecht.
Overijssel.
Gelderland.
Zeeland.
Friesland.
8.1
3if
■a s
a
- I
3 a
S s
Noord-Braband.
Postkantoor van Vertrek te Haarlemmermeer.
By den Burgerlijken Stand zijn aangegeven
Prijs der Advertentien
van 16 regels 75 Centelke regel meer 12 Cent.
UIT HET DIERENRIJK.
Over het verstand der dieren.
HAARLEMMERMEER.
Prijs van een enkel Nommer 15 Cent.
Doorloopend
Numiner.
BENAMING
DEK
STEDEN en DORPEN.
Getal
Eigen aren.
Gron
CS
8
a
DBEZI
d
<u
S
Centi-
aren.
Getal
Stemmen.
1
Amsterdam
47
3733
75
45
151
2
Alkmaar
2
49
46
3
3
Aalsmeer
4
64
64
30
6
4
Andijk
1
11
60
80
1
5
Bennebroek
3
529
68
2
17
6
Broek in Waterland
2
57
33
20
4
7
Edam
2
74
30
92
4
8
Enkhuizen
1
7
58
80
1
9
24
1462
47
41
70
10
102
3326
52
71
193
11
Heemstede
4
528
85
27
15
12
Hilversum
1
16
91
80
1
13
Hoorn
3
203
89
20
9
14
Krommenie
1
40
33
3
15
Koog aan de Zaan
1
109
96
5
16
Nieuwer-Amstel
1
20
7
90
2
17
Nibbinxwoud
1
7
77
1
18
Oostbuizen
1
20
5
2
19
Purmerend
2
59
71
80
3
20
1
20
20
2
21
Scbermerborn
1
16
2
1
22
Schellingbout
1
29
99
30
2
23
Scboorl
1
40
33
3
24
Uitgeest
3
139
70
98
7
25
Vogelenzang
1
22
46
90
2
26
Velsen
1
20
7
20
2
27
1
39
74
80
2
28
Wijde Wormer
3
49
82
10
4
29
Warmenhnizen
1
298
74
80
7
30
Wognnm
1
59
84
40
3
31
Zaandam
1
60
2
60
3
32
1
19
99
20
1
33
2
34
59
60
3
Totaal
222
11176
51
46
533
34
Aarlanderveen
1
9
85
25
1
2
35
Alkemadc
2
17
10
62
36
Bleskensgraaf
1
40
14
70
3
37
Delft
S8
84
40
2
38
Gouda
A. 2
43
90
30
3
39
Gorinchem
2
.240
69
74
9
40
Hillegom
112
17
70
5
41
Hardinxveld
2
140
11
7
42
697
73
39
36
6
43
Lisse
3
67
80
72
44
Xeimuiden
1
59
82
3
45
Langeraar
20
1
46
Moordrecht
1
237
68
90
7
47
Nieuwveen
26
95
2
48
Nieuwkoop
30
04
50
2
49
Noordwijkerhout
22
73
90
2
50
Oegstgeest
80
20
50
4
51
Rotterdam
729
98
30
33
52
Ridderkerk
1
24
35
50
2
53
Rijnsaterswoude
46
09
10
3
54
's Gravenbage
270
53
47
14
55
Schiedam
89
90
40
4
56
Sassenheim
20
03
2
57
Voorburg
1
149
82
5
Totaal
3216
54
39
158
58
Baarn
179
90
6
59
Utrecht
139
95
40
7
60
Zeist
59
82
3
Totaal
4
379
67
40
16
61 Giethoorn
62 Apeldoorn
63 Genderingen
64 Wageningen
65 Zutphen...
66 Zaltbommel
1
58 60
61 20
Totaal
18 20
67 Biervliet
1 19
73 50
68 Idskenhuizen2
69 Slotenp
70 Tervelen
71 Wirdump
39
20
19
20
98 70
14 50
97
19
Totaal.
100 29 20
ALLE TOEZENDINGEN, REDAKTIE EN UITGAVE BETREFFENDE,
te adresseren aan VAN BONGA C°, te Amsterdam.
WJiterl{jk Woensdttg
fi -
BENAMING
DEH
STEDEN EN DORPEN.
O w
2
Grondbezit.
w
H
02
72 Dussen
73 Ethen
74 Bergen-op-Zoom
75 Ginneke
76 Gestel
77 Raamsdonk
78 's Hertogenbosch
79 Steenbergen
80 Waalwijk
Totaal
1
19
71
1
1
20
14
30
2
1
39
36
2
1
160
12
80
6
2
98
60
51
5
4
418
42
80
14
6
286
83
30
19
2
180
80
8
2
415
80
60
12
20
1639
31
31
69
81 Antwcrpen
Belgie.
85
45 76
RECAPITULATIE.
Utrecht
Overijssel
Gelderland
Zeeland
Friesland
Belgie
Totaal316
222
11176
51
46
533
56
3216
54
39
158
4
379
67
40
16
1
19
58
60
1
6
230
18
20
13
1
19
73
50
1
5
100
29
20
8
20
1639
31
31
69
1
85
45
76
4
316
16867
29
82
803
Eerste helft der masftid Eebruarij 1870.
LUST VAN BR1EVEN DIE, UITHOOFDE VAN ONBEKENDHEID DER
GEADRESSEERDEN, NIET BESTELD ZIJN KUNNEN WORDEN.
1. D. Berkemante Antvverpen.
2. F. C. J. Huijts,Haarlem.
3. L. Binnenweg,. Rotterdam.
4. Heintje AndriessenLisse.
van 9 tot 15 Maart 1870.
GEBORENPieter, zoon van J. Vastenhout en J. Inthout. Johannes
Antomus, zoon van G. Beerens en D. Somers. Klaas, zoon van S. de
Boer en D. Beets. Dirkje, dochter van L. van Giesbergen en C Groo-
tenboer. Dirk, zoon van J. Verhaar en T. Zoetemelk. Huig, zoon van
P. Baartman en C. Abel.
OVERLEDEN: Martinus, ond 3 weken, zoon van C. Smoorenburg en
A Wvau r Peet' Jollatmes Verheul, oud 69 jaren, wedr. van
A. Wagenaar.—Johanna PicterneHa, oud 12jaren, dochter van P Droogh
en M Wijsman. Maartje en Trijntje, beide oud 3 maanden, docbters
van G. Gorier en K. Wortel. Gerrit, oud ruim 4 jaren, zoon van
>r«1iSSie? ,Noorloos' Keter> ou3 2 maanden, zoon van G. Gelein
en I. Blokker. Klaas, oud 3 maanden, zoon van W. Komen en T. Bar-
teling. Maaike Struike, oud 34 jaren, gehuwd met F. P. Overhand.
LEVENLOOS AANGEGEVEN1 kind van G. Beerens en D. Somers.
ONDERTROUWDK. de Bruin met H. Groot (wed.) J. van der
Moren met P. Kammeraad.
GEHUWD: geene.
Gronillgen15 Maart. In het Westerkwartier valt de
haver-opbrengst buitengewoon tegentarwe, garst en boonen
leveren eene beste opbrengst. Ook de bijenteelt is allezins
zeer gunstig te noemen.
De afdeeling 'sGravenhage en omstreken der Hollandsche
Maakchoppij van landbouw zal op 234 en 5 April 1870
in de Groote Ridderzaal op het Binnenhof te 'sHa^e, eene
tentoonstelling houden van plantenknol- en bolgewassen
bloembouquettentuinsieraden tuingereedschappen, enz. Het
inzenden van voorwerpen is voor iedereenzoowel in als
buiten Nederland gevestigd, opengesteld.
Breda, 15 Maart. Door de Maatschappij van landbouw,
tuinbouw en veeteeltIste afdeeling, is besloten dit jaar tot
aanmoediging eenige zilveren medailles uit te loven aan de
hovemersdie: a. de grootste vierkante oppervlakte beteelt
met aardbezien; b. die de grootste hoeveelheid kersen kulti-
veert; c. die de grootste oppervlakte met kool bepoot; d. die
zich het meest op aankweeking van aspergies toelegt; e. die
zich het^ meest met het vervroegen van groenten bezig houdt
die zich bijzonder toelegt op het verduurzamen van groen
ten; g. die het meest getracht heeft de bestaande groenten-
soorten te verbeteren of van elders ingevoerde nieuwe en
goede te kweeken.
Het XXIVste Nederl. landhuishoudkundig kongres zal dit
jaar gehouden worden te Arnhem den 27, 28, 29 en 30 Junij
en 1 Julij. Bij gelegenheid van dat kongres zal tevens in
het vroegere sfationsgebouw der Ned. Eijnspoorweg-maatschappij
Groote Letters worden naar hare plaatsruimte berekend.
eene internationale tentoonstelling van landbouwwerktuigen ter
bezigtiging zijnwaarop het kongresbestuur de aandacht heeft
gevestigd.
Mag men de berigtenuit de Zuid-Duitsche Staten met
betrekking tot de vooruitzigten nopens den oogst ontvangen
geloovendan zijn zij buitengewoon gunstig te noemen. Voor
zoover men daarover op het tegenwoordig oogenblik kan oor-
deelen zijn alle spekulanten van gevoelen, dat daar een rijke
graanoogst wordt tegemoet gezien.
In de maand bebruarij is op de acht onderstaande markten
in Friesland eene waarde verhandeld van p. m. 275,000 aan
boter. Het getal vaten bedroeg 3511 kwart, 2519 achtste
en 88 zestiende. Ter veemarkt kwamen 1320 koeijen198
kalveren, 718 schapen, 150 varkens en 187 biggen, De
gemiddelde boterprijs per een kwart vat is geweest 62.50;
de hoogsfe f 66 den 3 dier maand te Balk, de iaagste58
den 28sten te Joure. De aanvoer was als volgtLeeuwarden
1356 kwart, 989 achtste en 88 zestiende vaten boter, 1209
koeijen, 198 kalveren, 127 varkens, 187 biggeu en 408
schapen; Sneek 808 kwart en 407 achtste vaten boter,
111 koeijen, 310 schapen en 23 varkens; Joure 196 kwart
en 231 achtste vaten boter; Woudsend 69 kwart en 13 achtste
vaten boter; Balk 49 kwart en 30 achtste vaten boter;
Bolsward 681 kwart en 243 achtste vaten boter; Wolvega
168 kwart en 317 achtste vaten boter; Heerenveen 124 kwart
en 228 achtste vaten boter.
Steemlereu13 Maart. De gemeenteraad heeft bepaald
dat voortaan hier jaarlijks drie veemarkten zullen gehouden
worden, waarbij prijzen en premien zullen worden uitgereikt.
Door den eigenaar van het veer over den IJssel te Bronkhorst
is vrijdom van veer voor personen en vee toegezegd.
Heltler, 15 Maart. Naar wij vernemen is bij een veehouder
in het Buitenveld, nabij deze gemeente, de longziekte uitge-
brokenen zijn op diens stal zeventien koeijen door die
gevreesde ziekte aangetast.
Zutpheil15 Maart. Te Lichtenvoorde is door den heer
B. Sterneborg een varken geslagt, dat de buitengewone
zwaarte haalde van 483 halve kilo's.
Steenwijkerwold15 Maart. De longziektewelke voor
eenige dagen onder het rundvee bij den beer Egbert Eker,
veehouder in deze gemeente, was uitgebroken en waardoor
eenige runderen werden aangetast, is gelukkig niet van ern-
stigen aard. Men verwacht dat de aangetaste koeijen wcldra
hersteld zullen zijn. De ziekte heeft zich tot nu toe slechts
tot dien eenen stal bepaald.
De South London Press berigt dat het vet, hetwelk op
chemische wijze uit bet slijk van den Theems te Londen ver-
kregen wordt en dat men als „goedkoope boter" slijt, in
groote hoeveelheden naar Nederland wordt verzonden. Is
dit zoo, dan geschiedt het deukelijk, ten einde met echte
boter vermengd naar Engeland terug te keeren. De kleur,
smaak en geur is gelijk aan boter van mindere soort, en
wordt welligt ook in Nederland verbruikt.
I.
Reeds de deensche geleerde Smit beeft de stelling geop-
perd dat, op hoe booger trap, hoe digter bij den mensch
een dier staat, hoe meer de kunst- of natuurdrift (het in-
stinkt) op den acbtergroud treedt en het verstand zich ont-
wikkelt, en dat daarom de bijen en de spinnen, ofsehoon ze
kunstwerken maken, wat de hond en de olifant nietdoen.op
den trap van vernuft niet boven dezen mogen gesteld worden.
In den regel neemt dus het verstand van den mensch naar
beneden^ toe af; geenszins echter in eene onafgebroken lijn
doch zoo, dat in lager staande klassen of orden dikwijls
enkele soorten of geslachten eene mate van kennis, begrip
en oordeel toonen te bezitten, die aan de hoogere algemeen
eigen is. Ofsehoon dus de klasse der zoogdieren wat het
verstand betreft, boven die der vogels staat, zoo treft men
toch onder de laatsten een aarital soorten aan, die in dit
opzigt op dezelfde hoogte en zelfs hooger staan, dan vele
zoogdieren.
Daar zijn een groot aautal onloochenbare daadzaken be-
kend, die het aanwezig zijn van verstand bij de dieren be-
wijzen. Eenige daarvan willen we mededeelen. Zoo ver-
haalt Atkinson van een dashond die, toen hij het bed van
zijnen meester, welke onder het lezen ingeslapen was, branden
zaghem door hevig krabben met de voorpooten wekte; en
van een anderen dashond die toen zijn kameraad eens zoo
diep in een konijnenhol gekropen was, dat bij er niet meer