Het bloedwateren.
Middel om boomluizen uit te roeijen.
Politiek Overzigt.
27 Mei 2 Junij.
Gemeng-de iterigtcn.
neden bet middelmatige blijft, gemiddeld 25 hi. per ha.;
kwaliteit was echter nog al redelijk.
Zomergarst. Mede niet veel verbouwdveel geleden door
den natten zomer; opbrengst 2530 hi. per ha., goede
kwaliteit.
Haver. Op enkele uitzonderingen na niet bestgemiddeld
35 hi., van zeer ligte kwaliteit.
Koolzaad. Niet veel verbouwdopbrengst tamelijkvan
15—20 hi.
Vlas. Zeer veel verbouwd. Het land wordt meest verhuurd
aan de Overmaassche en Noord-Brabantsche vlasboeren, welke
van 200 tot 400op stuk sta vast! per ha. gaven. Stuk-
kenvoor eigen rekening gezaaidwerden op stain verkocht
voor 250 tot 600, en zelfs nog meer, hetgeen bewijst
dat het gewas uitmuntend te velde stond. Kort voor het
plukken heeft het gewas echter veel geleden door zware regens.
Van de uilkomst is weinig met zekerheid te melden, daar
er zeer weinig in deze afdeeling bewerkt wordt. Over het
algemeen kan men echter aannemendat de opbrengst niet
wezen zal zoo als uit de hooge verkoopprijzen zou op te
maken zijn.
Hennep. Weinig of niet verbouwd; opbrengst nog onbekend.
Erwten. Veel geleden onder het oogstenen niet zwaar
geladenopbrengst gemiddeld 15 hi.
Paarden- en duivenboonen beantwoorden ook niet aan de
hooge verwachting, die in den zomer van deze gewassen ge-
koesterd werd. Wei is er veel en lang stroo geoogst, doch
in den regel is het niet best geladen. Men schat de opbrengst
op 2030 hi., terwijl de kwaliteit goeddoch niet al te
droog is.
Brnine boonen. Zeldzaam verbouwd; die er nog zijn hebben
onder het oogsten veel geledendaar zij bijna niet droog te
krijgen warenwaardoor de kwaliteit uitermate slecht is. Men
schat de opbrengst op 1218 hi. per ha.
Kanariezaad kan dit jaar onder de minst gevende gewassen
gerangschikt worden, daar het door het natte weder slecht
droog te krijgen was, en zelfs in November nog gedeeltelijk
buiten stondzoodat de menigte muizendie ook in deze
afdeeling zich hebben laten merkeneene groote verwoesting
er onder hebben aangerigt, waardoor er voor de verbouwers
weinig of niets zal overblijven.
Van Meekrap was de opbrengst tamelijk, gemiddeld 2000
kg. per ha., terwijl de hooge prijzen de uitkomst nog al
goed maken.
Aardappelen waren van goede kwaliteit; de opbrengst was
echter niet groot, gemiddeld 150 hk per ha.
Beetwortelen worden hier nog al in betrekkelijk groote hoe-
veelheid verbouwd voor veevoeder. De opbrengst was vrij
goed; men rekent op 40,00050,000 kg. per ha.
TJijen. Niet veel verbouwd; opbrengst echter uitmuntend.
Paarden- en koepeen gaven eene uitmuntende opbrengst van
500600 hi. per ha.
Mosterd- en karweizaad wordt hier in geringe hoeveelheid
verbouwd; de opbrengst was, vooral van het laatste, vrij
goed.
Klaver was hier door de droogte van het vorige jaar veel
mislukt; en die stukken, welke nog overbleven, waren in
den regel te dun bezet met planten. De opbrengst viel echter
nog al niet tegen.
Wei- en hooilanden gaven dit jaar eene ongekende hoeveel
heid hooi en gras. Het hooi is in den regel echter niet al
te droog naar huis gehaald, waardoor het nog al veel ver-
broeid is. Enkele bergen en scburen moesten weder uitge-
werkt wordenuit vrees voor brand.
Rundvee gaf dit jaar eene bevredigendeof nog sterker,
eene beste uitkomst, daar door de grasrijke weiden veel werd
gemolkenterwij de duurte van boter en kaas de opbrengst
nog verhoogde.- De gezondheidstoestand was vrij voldoende;
wel heeft er nog al, in den nazomer en herfst, wat tongblaar
met klaauwzeer gepaard, geheerscht, doch nog al in ligten graad.
De prijzen van het vee bereikten eene ongekende hoogte.
Paarden bleven dit jaar nog al verschoond van heerschende
ziekten. De beste paarden werden weder duur verkocht,
hetgeen vooral van de gekruiste kan gezegd worden.
Schapen leden dit jaar weder veel door de wormziekte,
echter niet zoo erg als het voorgaande jaar. Wol was in ver-
gelijking met vorige jaren niet duur, /la/ 1.20 per kg.
Varkens zijn er dit jaar veel gestorven aan de bekende
varkensziekte; de prijzen der vette varkens waren hoog, 52
tot 60 cents per kg.
Aldus opgemaakt door eene daartoe benoemde Commissie.
De Secretaris der Afd. Haarlemmerineer
L. VAN DEE BEEK.
Zonder zich te laten afschrikken door de belangrijke mede-
dinging, die zij van de algemeene Londensche tentoonstelling
van 1871 en volgende jaren te wachten heeft, is door de
stad Lyon besloten om in het aanstaande jaar insgelijks eene
internationale tentoonstelling van nijverheid, landbouw en
fraaye kunsten te houden, die den lsten Mei geopend en den
Slslen October gesloten zal worden. Het aanzienlijke kapi-
taalwaarover de hoofdcommissie gemeend heeft te moeten
kunnen beschikkenis door den Lyonschen handels- en nijver-
heidsstaud reeds bijeengebragten voor het terrein van het
op te ligten nijverheidspaleis en zijne annexen is een groot
gedeelte van het bij de stad gelegen100 bunders groote en
smaakvol aangelegde park van het Gouden Hoofd door de
stad afgestaan.
Aan de Landbomo-Kroniek der Groninger Courant ontleenen
wij het volgende:
De oorzaak van het bloedwateren of bloedpissenook het
roode water, de weerweide en de wei genoemd, is niet vol-
komen te bepalen. Sommigen kennen het toe aan scherpe
of vergiftige plantendie in onderscheidene wei- en hooilanden
zouden gevonden worden. Anderen schrijven het toe aan
torren of insecten, door het vee ingeslikt, welke eene pis-
drijvende eigenschap hebben. Deze ziekte openbaart zich
meestal in het laatst van Mei en in het begin van Junij
ook in Augustus en September, en begint met inwendige ont-
stekingdie, bij eenen hoogen graad, het koudvuur in de
nieren en andere deelen van het ligchaam doet ontstaan.
Uitwendige teekenen aan het beest zijn koorts brand lus-
teloosheid, gebrek aan eetlust, het staan met een hoogen
rug, het verminderen van de melk, en, na twee of drie da-
gen, moeijelijke en bloedige waterloozingook bespeurt men
somtijds bloed aan den mest en in de melk.
Tot herstelling dezer dieren is, volgens den raad van hen,
die daaraan dieren hebben lijdende gehad als de ziekte nog
in het begin iseene aderlating van 2 of 3 pond aan den
hals, als eerste geneesmiddel en ook voor gezonde beesten
als voorbehoedmiddel zeer dienstig. Ook heeft de oudervin-
ding geleerd, dat, als de beesten om de 14 dagen verweid
wordenzij de ziekte niet krijgenook als de landerijen
waarop zulks het meest plaats heeft, door sterke bemesting
verbeterd en gezuiverd worden. Daar de ontstpking naast-
denkelijk door eene soort van vergif, hetzij dan door eene
plant of door een insekt aangebragt, wordt veroorzaakt, moeten
verder alle verzachtende en verkoelende middelen worden
aangewend, b. v. wittebrood in slaolie gedoopt of spekvet
met warme melk en versch bier, melkwaaronder eijeren geklutst
zijn of met tarwemeel aangemengd; in een woord alle vettige
stoffendie het best de kracht van het vergif verbrekenook
is een afkooksel van lijnzaad, haver, garst, smeerwortel of
weegbladen met slaolie enz. zeer goed.
In Friesland en Drenthe, alwaar de ziekte op sommige
plaatsen dikwijls zeer sterk heerscht, geven de landbouwers
in het begin der ziekte een lepelvol leemzoo mogelijk roode
leemcement of geklopte roode steen, een of twee malen daags
in of men legt een hoop fijn geklopte roode steen in het
landde beesten eten ze gaarne. Het schijnt dat de scherpe
vergiftige stoffen daarin opgenomen worden en zoo dan geen kwaad
meer kunnen doen. Heete, prikkelende middelen wende men
nooit aan deze zijn voor deze ziekte hoogst verderfelijk. Bij
paarden en schapen komt deze ziekte minder voor; de oor-
zaken zijn dezelfde. Tot verbetering der weide en het verdrij-
ven der plant is bemesting noodig en vergete men niet de
drooglegging.
De Privy Council, in Engeland, heeft eene nieuwe veror-
dening uitgevaardigd op het vervoer van vee. Daarin wordt
onder anderen bepaald dat de hokken aan boord der schepen
eene goede ventilatie moeten hebben. Van November tot April
zullen geene pasgeboren schapen op het dek geplaatst mogen
worden. Elk schip moet na iedere reis schoongemaakt en
ontsmet worden. De dieren zullen geregeld van water en
voedsel moeten voorzien worden, waartoe het water kosteloos
aan de schepen zal worden verstrekt. Bepalingen van gelij-
ken aard zijn vastgesteld voor het transport op de spoorwe-
gen. Inzonderheid wordt voorgeschrevendat de beestenwa-
gens niet zoo vol geladen mogen zijn als thans dikwijls het
geval is. Op het verzuim van al deze bepalingen zijn boeten
gesteld. De verordening treedt in werking na 31 Julij a. s.
In verscheidene provincien en vooral in pruissisch Saksen
zijn rupsen en allerlei ongedierte tot zulk eene verbazende
ontwikkeling gekomendat velden en bosschen, tuinen en
akkers met verwoesting worden bedreigd. Voor eenige jaren
was dit insgelijks het geval en naauwkeurige verslagen, in de
provincie Saksen opgemaakt, hebben dpen zien dat alleen
in die provincie door de bedoelde plaag eene schade is aan
gerigt van ruim 11/2 millioen thaler. Des menschen hand
is onmagtig om hierin afdoende hulp te verleenen maar er
is een middel en de natuur schenkt het ons gratis, waaraan
de raensch uit onkunde en vooroordeel de kracht ontneemt.
Door schade en schande geleerd, is op strenge straf verboden
onschadelijk gevogelte te vangen of te doodende nesten te
stdren of van de eijeren te berooven. Het ware te wenschen
dat men ook in andere Staten het hier gegeven voorbeeld
krachtig navolgde; het zedelijk gevoel bij de ruwe menigte
zou er door worden opgewekt en de nationale rijkdom zou
er in buitengewone mate door verhoogd worden.
Een bekend middel tegen rupsen is de boomen waar zij
tegen opkruipenmet een ring van teer te bestrijken.
Een buitenlandsch blad deelt echter een ander zeer een-
voudig en zeker middel mede ter vernietiging van rupsen op
vruchtboomen. Een scherm of deksel van dun blik wordt
op eene hoogte van ongeveer vier voet, met de wijde zijde
naar onderen gekeerd, naauwsluitend om den stam aangebragt
en bevestigd. Vervolgens schudt men den boom of slaat met
een stok tegen de takken, waardoor het afvallen der rupsen
bevorderd wordt. Deze keeren steeds terug naar de plaats
van waar zij gekomen zijnen verzamelen zich spoedig in
massa onder het scherm, waar zij niet over heen kunnen,
en het dus gemakkelijk valt ze door verbranding als anderzins
te dooden. Naauwkeurige waarnemingen hebben geleerd dat
waar ook meer boomen bij elkander staande rupsen slechts
naar den boomwaaruit zij verdreven zijn terugkeeren. Het
spreekt van zelf, dat bij deze behandeling de boomen geen
nadeel lijden hetgeen bij schieten met bijtend vocht begieten
of verbrandenaan de hoofdtakken zelfs onvermijdelijk is,
terwijl men dezen trechter gemakkelijk zelf kan maken, zoo
dat ook de kosten zeer gering zijn.
Dit eenvoudig en min kostbaar middel bestaat hierin, dat
men met 20 liters zeer fijn houtzaagsel 6 decagrammen bloem
van zwavel mengt en dit over kool of andere planten spreidt,
die door de luis zijn aangetast. Binnen het uur, zegt daar-
omtrent een geacht waarnemer, zijn deze insekten verdwenen;
eene maand daarna mag men er mogelijk weder vindenmaar
in dat geval is het gemakkelijk ze op nieuw te verjagen door
dezelfde bewerking te herhalen.
Veel merkwaardigs hebben wij dezen keer niet te melden.
In Frankrijk is door het Wetgevend Ligchaam weinig verrigt.
Een bij deze vergadering ingekomeu ontwerp van wet, waarbij
voorgesteld wordt aan de voortaan te benoemen senatoren
fr. 15,000 's jaars te geven, zijnde de helft minder van de
wedde die de thans bestaande senatoren genieten, heeft tot
veel misnoegen aanleiding gegeven, en men is niet vreemd aan
het denkbeeld dat de regering, lettende op het groote verzet
dat zich tegen den voorgeuomen maatregel openbaart, het
ontwerp van wet zal intrekken. Den 14 Junij a. s. zal
het ontwerp van wet tot afschaffing van het dagbladzegel in
behandeling komen, en daarna is de Staatsbegrooting aan
de orde.
In Engeland is thans bij het Hoogerhuis in beraadslaging
de iersche landbill of pachtwet, die alle proeven in het
Lagerhuis heeft doorgestaan. De vrees voor gewelddadig-
heden der fenians openbaart zich thans te Londen zelf, en
de overheid neemt maatregelen om de publieke gebouwen,
inzonderheid het tuighuis, tegen een aanval te beschermen.
Een ijselijke moord op zeven menschen, in die hoofdstad ge-
pleegdheeft daar de grootste verslagenheid te weeg gebragt
en geeft den tegenstanders van de afschaffing der doodstraf
een nieuw en scherp wapen in handen tegen de ijveraars voor
die afschaffing.
Spanje verkeert in barensweeen voor de koningsgeboorte.
Van verschillende kautenzelfs door leden van het kabinet
wordt geijverd om aan's lands voorloopigen toestand hoe eerder
hoe liever een einde te maken. Espartero ofschoon k&tego-
risch bedankt hebbende voor de hem bij herhaling1 aangebo-
den kroon, wordt toch nog door zijne vrienden op den Voor-
grond gesteld. De Cortes hadden onlangs eene kommissie
benoemd tot het ontwerpen van een reglement, dat zij volgen
moeten bij de verkiezing van een souverein. Dit reglement
zal nu eerstdaags in diskussie komenenis het vastgesteld
dan zal de keuze eerst dan kunnen geschieden als er kandi-
daten zijn.
Italie verkeert niet in rust. In verscheidene gewesten van
dit koningrijk verschijnen gewapende benden, die, naar het
schijnt, door de aanvoerders der zoogenaamde „partij van
handelen" worden afgezonden.
De koning van Pruissen heeft de zitting van den Noord-
duitschen rijksdag gesloten met eene toespraak die van te
lokalen aard is om ons hier er mede bezig te houden. Een
der belangrijkste werkzaamhedendoor dezen rijksdag verrigt
is het tot stand brengen van eeu algemeen strafwetboek voor
geheel den Noord-duitschen bond.
De keizer van Oostenrijk heeft eene troonrede in het ver-
schiet. Hij zal de zitting van den rijksraad moeten openen
wanneer het huis der afgevaart^igden gekozen zal zijn. Tot
de verkiezingen voor dit huis en voor de landdagen begint
men zich reeds voor te bereiden, en met het oog op de hou-
ding der partijen tegenover elkander, is er wel een hevige
strijd te verwachten. Nu de onderhandelingen over een ver-
gelijk met Bohemen voorloopig althans zijn afgebroken, zijn
die met Gallicie in vollen gang. Beide koningrijken willeu
in alle opzigten gelijk gesteld worden met Hongarije.
In Rumanie zijn de israelieten weder aan gruwelijke ver-
volgingen blootgesteld. De mogendheden zenden vertoogen
aan elk nieuw kabinet dat te Bucharest optreedt en bescher-
ming belooft, doch die vertoogen baten niets en de ongeluk-
kige slagtoffers van dweepzucht en naijver nemen steeds in
getal toe.
Een schandaal-proces heeft in Belgie groot opzien gebaard
en een diepen indruk gemaakt, zeer ongunstig voor eenige
aanzienlijke personen in dat land. De zaak zelve betrof
eenvoudig laster, die gepleegd zou zijn door een dngblad-
redakteur; maar zij werd een zoogenaamde cause celebre
omdal die beweerde laster bestond in het verwijt aan het
openbaar ministerie gedaan dat het zijnen pligt verzuimd had
door niet te vervolgen een algemeen bekenden en hoog-
geplaatsten financier, den stichter van een aantal maatschappijen
die door bedriegelijke handelingen een groot aantal ligtge-
loovigen benadeeldezelfs arm maakte, doch zich zelven en
eenige mannendie tot den voornaamsten stand behooren
verrijkte. De beklaagde redakteur werd vrijgesprokeneu
deze vrijspraak, die stilzwijgend een erkenning in zich sluit
van de waarheid der feiten door den vrijgesprokene aan het
licht gebragt, heeft dadelijk geregtelijke maatregelen tegen
eenige der bedoelde financiele instellingen ten gevolge gehad.
Met betrekking tot Portugal kunnen wij nog niet melden
dat het ministerie Saldanha definitief gekonstitueerd is. Daar-
entegen heeft Benemarken een nieuw stel ministers gekregen,
maar in Zweden bestaat hieraan ook behoefte.
De tweede trekking der loterij-leening 1869 van het Paleis voor Volks-
vlijt te Amsterdam, is den 1 Junij jl. in genoemd paleis gehouden, ten
overstaan der notarissen J. F. Wertheim en D. van Djjk. Volgens het
plan van uitloting zijn getrokken twintig serien. Uit de bus kwamen de
volgende nommers3257, 656, 5265, 6710, 2889, 7124, 2589, 7129,
6887, 2542, 7629, 4294, 3368, 6857, 7899, 5865, 3788, 5030, 4617,
2486. Elk der duizend nommers (iedere serie telt van n°. 1 tot en met 50)
is dus aflosbaar met 3.
Te Bodegraven is Dingsdag jl. een felle brand uitgebarsten, die spoe
dig een geweldigen omvang verkreeg. Meer dan 100 gebouwen lagen reeds
in den afgeloopen nacht in pnin, waardoor circa 2/3 van dit schoone dorp
is vemield. De luthersche kerk is mede geheel vemield, doch de protes-
tantscbe en de r. k. kerken zijn gespaard gebleven. Het gemeente-archief,
de notariele akten en de stukken beboorende tot de rijks-ontvangst moeten,
naar men zegt, mede een prooi der vlammen geworden zijn, terwijl twee
personen zijn omgekomen. De brand is ontstaan in eene broodbakkerij,
naar men wil tengevolge van bet droogen van houtspanen in of op den
oven. Onder de vemielde panden telt men ook de kostschool van den beer
van Buren, wiens pensionaires naar bnnne betrekkingen zijn teruggekeerd;
alsmede het weeshuis, waarvan de verpleegden in de kerk zijn gebuisvest.
Op geringe uitzonderingen na, vertoont bet dorp een puinhoop, terwijl van
alle kanten bezoekers toestroomen, om de verwoesting te aanscbouwen.
Uit Gouda zijn levensmiddelen gezonden en is brood gebakken, dat daar-
heeu vervoerd wordt. Veel is er tegen brandscbade verzekerd, maar er
zijn ook een massa, die geheel geruineerd zijn. Globaal genomen kan men
rekenen dat een vierde van bet gebeele dorp is gespaard gebleven. Alhoewel
de omstrekeu zeer rijk zijn en er voorloopig in de allereerste behoefte
voorzien is, blijft bet tocb zeer natuurlijk dat binnen een paar dagen
leniging zal worden gevraagd in den nood, waarin nu ongeveer 130 huis-
gezinnen verkeeren.
De beer F. Persijn van Nauta, te Leeuwarden, heeft aan de diakonie der
nederduitsch-bervormde gemeente aldaar de belangrijke som van 4000
gescbonkenaan de Evangelisch Luthersche, Eoomsch Catholieke en de
Nederduitsch Israelitiesche armbesturen ieder 1500, aan het nieuwe
stadsweesbuis 3000 en aan bet gesticbt van de H. Elisabeth 500.
Door Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland is aan de Provinciale
Staten een voorstel aangeboden tot het verleenen van een subsidie uit de
provinciale fondsen ten bedrage van 1200, ten beboeve van een te's Hage
te openen wedstrijd voor werklieden in dit jaar. 74 kommissien zijn reeds
bier te lande voor deze zaak werkzaam.
