Vrijdag, 26 Augustus
No. 54.
VAN
A AN LANDBOUW, GEMEENTE- EN POLDER-BELANGEN GEWIJD.
Elfde Jaargang.
Haarlemmermeer.
Landbouw.
JPrijs van het Abonnement:
in het Jaarf f> -
KONINKLIJKE BESLUITEN.
Bij den Burgerlijken Stand zijn aangegeven
Prijs der Advertentien
HAARLEMMERMEER.
Prijs van een enkel Nommer 15 Cent.
Z. M. de Koning heeft benoemd tot ridclers der orde van
den Nederlandschen Leeuw de hh. J. C. de Leeuw, dijkgraaf
van den Anna-Paulownapolder, en J. van de Wall Bake,
fabriekant te Utrecht.
Wij worden verzocht mede te deelendat er te Hoofddovp
bij de heeren Knol en Pruijt, en te Nienw-Vennep bij de
heeren Lewis en Winters, een adres ter teekening is neder-
gelegd. Dat adres is gerigt aan den Raad der gemeente
Haarlemmermeer, om geheel kosteloos onderwijs te verkrijgen
voor de kinderen der arbeiders in deze gemeente. Allen
die belang stellen in de krachtiger ontwikkeling van een groot
deel onzer bevolking, worden dringend verzocht dit adres te
willen onderteekenen. Het adres zal van den 27 Augustus
tot en met den 8 September a. s. ter teekening liggen.
van 17 tot 23 Augustus 1870.
GEBOREN: Arie, zoon van T. van Es en A. Okken. Klaas, zoon
van P. Kortenoeven en T. C. Kok. Jan, zoon van P. Huis en N.
7erardus Johannes, zoon van G. Arrachart en B. Rohreij.
Maria dochter van I. Lievaart en N. van den Berg. Jan, zoon van
Markus en M. C. Vermeulen. Neeltje, dochter van J. van Weelde
u-„ N'euli"an<1- Johannes, zoon van M. Jelierse en M. Snoek.
Hmetje, dochter van K. Spruitenhurg en J. van der Graaf.
OVERLEDENAdrianus, oud 41 maand, zoon van Jan Ruiter en C.
tommandeur Jacobus, oud 6 maanden, zoon van H. Raaphorst en P.
Zaat. Andreas, oud 6 maanden, zoon van A. Stolk en G. Zuidland.
Gcrritjc, oud 6 maanden, dochter van A. den Haan en B. Boterman.
Cornells, oud 5 weken, zoon van C. Lamer en M. Schriekcn. Anna
Maria, oud 5 maanden, dochter van J. Tronwen en A. Handgraaf.
Antje, oud 9 maanden, dochter van G. van lint en G. van der Ham
Coenraad wan Baren, oud 24 jaren, ongehuwd.
ONDERTROITWT)geene.
GEHTJWD: C. Blijleven met J. Blijker. A. Langereis (weduwnaar)
met G. Langereis.
Missive van den Gemeenteraad van Haarlem, naar aanlei-
ding van den afloop der procedure tusschen het hoogheem-
raadschap van Bijnland en de gemeente Haarlemter eenre
en de gemeente Amsterdam ter andere zijde, ter zake van
de Overtoomsche Sluis.
Haarlem, 13 Augustus 1870.
Aan den Raad der Gemeente Amsterdam.
Gelijk uwe vergadering bekend is, is deprocedure tusschen
het hoogheemraadschap van Rijnland en de gemeente Haarlem,
ter eenre, en de gemeente Amsterdam ter andere zijde, ter
zake van de Overtoomsche sluis geeindigd.
llet nadeel, dat onze gemeente door de opheifing van de
betaling der schut- en bruggelden aan de Overtoomsche sluis
lijdt, is aanzienlijk. Perwijl toeh in de laatste jaren, tot
1865, daarvan jaarlijks tusschen 4000 en 5000 werd
ontvangen, moet zij die inkomsten sedert 1865 geheel missen.
Uwe vergadering zal het dan ook zeker billijken dat wij
naai middelen hebben omgezien, ten einde in den bestaanden
toestand verbetering te brengen.
Die middelen meent de Raad te hebben gevonden en neemt
liij de vrijheid die aan uw gevoelen te onderwerpen.
Ingevolge het dekreet van koning Lodewijk, van 31 Mei
1808, moeten de inkomsten van de schut- en bruggelden aan
de Overtoomsche sluis geheven, worden uitgekeerd aan de
gemeenten AmsterdamHaarlem en het hoogheemraadschap
van Rijnland, ieder voor /3 gedeelte.
Daar nu gemeente Amsterdam geheel belast was en
is met het onderhoud van de genoemde sluis, ligt het voor
de hand dat zij van de inkomsten der sluis weinig voordeel
trok. Daargelaten nu de redenen, die uwen Raad in 1865
hebben bewogen een besluit te nemen waarbij dat de bedie-
ning van de brng en sluis aan den Overtoom voortaan zon
der helling van sluis- en bruggelden zou plaats hebbenmeenen
wij het. er toeh voor te moeten houden, dat het betrekkelijk
gering belang, hetwelk de gemeente Amsterdam had bij de
heffing dier gelden, op het besluit van uwen raad van 25
■Tulij 1865 niet zonder invloed geweest is.
De vraag is bij ons gerezen of de raad van Amsterdam
indien het belang dier gemeente bij de heffing van sluis- en
bruggelden aan de Overtoomsche schutssluis grooter was dan
uit het dekreet van 31 Mei 1808 kan voortvloeijenen de
beide overige belanghebbendenHaarlem en Rijnland, zich
met een kleiner aandeel dan bun bij genoemd dekreet wordt
toegelegdkonden tevreden stellen, niet in het belang zijner
gemeente zou kunnen besluiten de heffing aan den Overtoom
weder in te voeren.
Ons denkbeeld zou zijn, dat de heffing plaats hebbe naar
het laatst door den koning vastgestelde tarief en dat, met ter
zijde stelling van het dekreet van 31 Mei 1808 de verdeelinc
ALLE TOEZENDINGEN, REDAKTIE EN UITGAVE BETREFFENDE,
te adresseren aan VAN BONGA C°., te Amsterdam.
Utterly k Woensdajj.)
van 16 regels 75 Cent, elke regel meer 12/2 Cent.
Groote Letters worden naar hare plaatsruimte berekend.
der inkomsten aan elk der 3 belanghebbenden, Amsterdam,
Haarlem en Rijnland, plaats had van het netto bedrag, dat
is van de opbrengst na aftrek van het ontvangloon en de
kosten van onderhoud der sluis.
Door zoodanige regeling zou de gemeente Amsterdam in de
eerste plaats gedekt zijn voor de jaarlijksche kosten van on
derhoud der sluis en bovendien van de netto opbrengst der
sluis- en bruggelden nog '/3 genietenterwijl de beide andere
belanghebbenden, wel is waar minder dan vroeger zullen
ontvangen maar zich toeh eenigzins althans zien schadeloos
gesteld voor het verlies, dat zij thans moeten lijden.
Wij onderwerpen dit ons voorstel, dat wij enkel in het
belang onzer gemeente doen, aan uwe nadere overweging, ter
wijl wij het uit het oogpunt van billijkheid mogen aanbevelen,
daar bij de onder koning Lodewijk aan Amsterdam verleende
toestemming om den Overtoom in eeue scheepvaartsluis te
veranderenHaarlem zeer aanmerkelijk in zijne inkomsten
benadeeld werd, welke billijkerwijze, toen en ook nu nog,
door eene overeenkomst betreflende de verdeeling van de
sluisgelden geheel of gedeeltelijk konden vergoed worden.
Wij mogen ons voorstel tevens aanbevelen in bet wel be-
grepen belang van de amsterdamsche belastingschuldigen, daar
de ondervinding geleerd heeft dat, sedert het niet meer heffen
van sluisgelden, de scheepvaart door de Overtoomsche sluis
weinig of niets is toegenomenen dus zonder vermeerdering
van de amsterdamsche scheepvaart, een geschenk van eenige
duizende gulden 'sjaars aan de schipperij gedaan wordt, ten
nadeele van de amsterdamsche belastingschuldigen.
len slotte meenen wij er op te moeten wijzendat het
hoogheemraadschap van Rijnland met de door ons voorgestelde
regeling vermoedelijk volkomen zal instemmen.
Naar wij vernemen, heeft het Hoofdbestuur der Hollandsche
Maatschappij van landbouwop verzoek van het Gemeente-
bestuur van Dordrecht, beslotende Algemeene Tentoonstelling
dier Maatschappij, die van 28 September tot 2 October e. k°
te Dordrecht zoude gehouden wordenwegens de tegenwoor-
dige tijdsomstandighedenniet te doen doorgaan.
De Algemeene Vergadering dier Maatschappij is nu be-
paald op Donderdag 29 September 1870, des middags ten
12 ure, in de groote zaal der Societeit de Vereenigingte
's Gravenhage.
Hooril, 21 Aug. Men heeft aanvankelijk gemeend, dat
de boomvruchten dit jaar geen grooten oogst zouden opleve-
ren; men schijnt zich echter daarin vergist te hebben. De
boomen, vooral de appelboomen, zijn volgeladen, en de
perenboomen zijn, op sommige plaatsen, zoo rijk beladen,
dat men ze, iets verder in den tijd, zal moeten stutten. De
aanvoer van beide soorten was dan ook aanvankelijk hier
reeds groot te noemen.
Leiden, 23 Aug. Een gelukkige oogst van de meeste
graansoorten, meldt men ons, wordt thans in de omstreken
ingezameld. Niet aldus doet zich het rooijen der late aard
appelen aanzien. Nog voor weinig tijds mogt het gaaf gewas
en ruim beschot iedere vrees voor ziekte verbannen. Bij
eene heete lucht echter vielen er zware regenbuijen en kort
daarop heeft de ziekte zich in de knollen vertoond. Zonder
overdrijving is die ziekte op sommige akkers vrij erg toege
nomen, en op zandgronden zou er van het beschot naauwe-
lijks de helft als gaaf in aanmerking komen. De daardoor
ontstane teleurstelling wordt eenigermate verzaeht door eene
voorspoedige teelt van de meeste tuingewassen. Boonen en
eiwten o. a.mogten zij als volksvoeding meer -voor aardap-
pelen gesteld worden, zullen voldoende zijn te verkrijgen.
Uit de Veenen gaan schuiten vol met snijboonen en augurken
naai de marktenhet is een lust te zien hoe beide gewassen
door regen noeh wind geteisterd zijnde, zich voordoen. Ook
verzendt Rijnsburg met goed gevolg bloemkool, waarvan de
op het veld staande zich weder, bij het beurtelings vochtige
en drooge weder, zeer goed voor de najaarsverzendingen ont-
wikkelt. De weilanden hebben overal een uitmuntend aanzien.
Capelle (Langstraat) 23 Aug. Zonneschijn en wind
hebben in de laatste aeht dagen den rogge-oogst zeer be°"un-
stigdzoodat men kan rekenen, dat dit product in de schuren
geborgen is. Over het algemeen zal het beschot zwaar zijn,
en die zijn tijd met maaijen heeft afgewaeht, zal weinig of
geen ontkiemd koren op zolder krijgen. Ook in het Land
van Heusden en Altena is men druk in de weer met het
inzamelen der tarwe, die ook eene goede verwachting van
zich geeft. Zoowel in de klei- als zandstreek is de verwach
ting der aardappelen, wat opbrengst en kwaliteit betreft,
zeer groot. De notenboomen hangen hier en in het Land
van Heusden en Altena zoo zwaar heladenals men zulks
ooit gezien heeft.
Van hooi zijn weder enkele partijtjes aan de huizen
opgekocht tot f 21 per 500 kilogr. Het aan de Oude Maas
opgekochte en achtereenvolgens van dag tot dag ingescheepte
is op vele plaatsen afgekeurd, nadat er eenige duizenden
kilogr. van ontvangen waren. De oorzaak daarvan was het
vele broeijen, waardoor het hooi zijne natuurlijke blaauwe
kleur had verloren. Daardoor zijn verkoopers genoodzaakt,
geworden omtegen hunne verwachting, nog aanzienlijke
partijen op te rijden. Uit een en ander ziet men eene dalende
markt te gemoet, want bij rijzing worden de minste afkeu-
ringen gedaan. Het nagras of etgroen is in den laatsten tijd
bijzonder in groei vooruitgegaanzoodat ook het weivee thans
ruim voedsel vindt, en men van de tweede hooisnede eene
ruime opbrengst verwachten kan.
Ltrecllt, 20 Aug. Heden morgen was hier aan de markt
een zeer groote aanvoer van appelen, peren en pruimen, die
in massaas door bandelaren, niet als in vorige jaren voor
engelsche rekeningmaar meestal voor het binnenland werden
opgekocht; de appelen werden gekocht voor 1.50 tot 2,
en de peren voor 1.75 tot 2.45 per hectol.; terwijl de
pruimen per ben voor 0.85 tot 1 verkocht werden.
AVijhe, 22 Aug. Met den hooibouw tweede snede is
men weder druk bezig. De opbrengst is ruim het dubbele
van die der eerste snede, en de kwaliteit laat mede niets
te wenschen over. In deze omstreken heeft men ook reeds
een begin gemaakt met het maayen van de boekweit. De
oogst belooft groot te zijn.
Almeil, 22 Aug. De ziekte onder de aardappelen heeft
zich in deze gemeente vertoonden kenmerkt zicheven als
in vroegere jaren, door een eigenaardigen reuk. Hierbij doet
zich echter het verschijnsel voor, dat de knol ongedeerd en
goed van smaak blijft, zoodat eenige boeren die zoogenaamde
ziekte voor eene vroegtijdige rijpheid van het loof houden,
veroorzaakt door warmen regen na vroegtijdig poten. Deze
bewering krijgt wel eenigzins grond van waarbeid, wanneer
men in aanmerking neemt, dat voor 25 jaren en meer de
aardappelen nooit vroeger dan in Mei en zelfs nog met
St. Jan gepoot werden, terwijl zulks daarna in het "begin
van het voorjaar geschiedde, en thans algemeen gedaan wordt.
Immers, de aardappelziekte was in 1836 in deze streken
nog geheel onbekend. De aardappelen golden toen gemid-
deld 1 per hectoliter.
Beekberg'en, 19 Aug. Zeer aangenaam is de thans opge-
dane ervaringdat de bodem van ons gewezen woud niet
ondankbaar is. Waar men een jaar geleden niets anders zag
dan boomen en struiken op een moerassigen grond, staat
flink opgekomen haver, van welke men reeds onlangs een
gedeelte heeft verkocht, dat p. m. 100 de hectare opbragt.
Heerenveeil20 Augustus. De zoogenaamde plaslanden
in dezen omtrek, ontstaan door droogmaking der veenplassen,
beginnen reeds aanzienlijke waarde te verkrijgen. In het na-
burige Tjalleberd werd ten vorigen jare een kamp weiland,
groot 66 roeden, verhuurd voor 119 en dit jaar voor l3o'.
Woertleil, 17 Augustus. Van wege de afdeeling Woer-
den der Hollandsche Maatschappij van Landbouw hadden gis-
teren-morgen en middag drie harddraverijen alhier plaats.
Aan de eerstevoor paarden welke nog nimmer een prijs
gewonnen hadden, namen 12 paarden deel. De prijs werd
behaald door het paard ILosanna, van den heer H. Blonk, te
Hazerswoude. Aan de tweede harddraverij voor paarden van
zessen klaar, namen er 15 deel. De prijs werd gewonnen
door het paard de Bos, van den heer J. Metzte Waddinx-
veenen de premie door het paard de Kampioenvan den
heer J. Boele, te Watergraafsmeer.
Leeuwardeu17 Augustus. De vlasbouw, in de laatste
jaren van steeds toenemenden omvang in deze provineie, heeft
ook dit jaar weder op uitgebreide schaal plaats gehad, Ofschoon
de opbrengst in het algemeen minder groot is dan ten vorigen
jarfe, wordt de kwaliteit, voor zoover men er nu reeds over
kan oordeelen, wel zoo goed geacht als toen. Vreesde men
een oogenblik voor den roest, waarvan dit gewas in 1869
nog al hier en daar had te lijden, de uitkomst heeft doen
zien, dat die vrees weinig of geen grond had.
Over de laatste tien jaren was het getal met vlas bebouwde
hect. in ronde cijfers als volgt: 1860, 4390; 1861, 4010-
1862, 4080; 1863, 4160; 1864, 5600; 1865, 4735; 1866^
5000; 1867, 5560; 1868, 5800; 1869. 6785. De gemid-
delde opbrengst over dit tijdvak, berekend in kilogrammen
was per hect.: aan vezelstof 578.5 (in 1869 707); aan
lijnzaad 12.2 (in 1869, 11).
Ook de verbouw van cichorei is steeds toenemende. Over de
laatste tien jaren was met dit gewas gemiddeld bcteeld 1268