Advert entien.
Premieleening groot 1,000,000.
TREKKING 6 DECEMBER 1870.
m
TE KOOP:
MI
- 179 -
Het vrouwenkoren te Stavoren,
Vereeniging tot Bevordering van 's Lands Weerbaarheid.
II OOGE I* It I.I 7, E N
80,000, 75,000, -40,00050,000, 25,000,
20,000, 10,000, enz.
Haarlem m ermeer-Polder.
t IXUKKLi:! it 3.50 zijn te bekomen bij alle Makelaars en Commissionairs in
Effecten eo alle soliede Boekhandelaren in Nederland, bij wien tevens gratis Prospectussen en
Plans van Uitloting te bekomen zijn.
Het VERDIEl'EN der Ringvaart bij het Nieuwe
Meer, door middel van uitbaggering.
ail
juist daar den boom getroffen. De uitwerking was verschrikkelijk. Gedeel-
telijk werd de boom in tweeen gespleten en zelfs tot in den wortel ge-
scheurd, zoodat slechts een klein gedeelte (een groote spaander) op bet
worteleind is blijven staan, het and ere gedeelte is met een stuk van bet
worteleind opgenomen en dubbel en dwars over den stronk geworpen,
daarbij twee gaten in den grond makend, een, waar een gedeelte van den
stam is neergeworpen, bet ander, waarin bet gedeelte van bet worteleind
heeft gezeten. Niet alleen is verder de stam op verscbillende wijzen ge-
broken en uit elkander geslagen, zoodat in de stukken alle jaarkringen
ge'isoleerd zijn, maar daarenboven grootendeels als bet ware gepulveriseerd
en tot kleine splinters vernield.
Op de jongste veemarkt te Beverwijk verkocbt een boer zijne koe
voor f 160. Bij de afrekening beweerde de verkooper het beest f 100.
duurder, dus voor f 260, te hebben verkocbt en wilde bet voor minderen
prijs niet afgeveu. Meende men eerst, dat de fantasie van den eenvoudigen
Assendelver zich de ampliatie bad veroorloofd eener dwaze gewoonte, nog
dikwijls bij den veehandeL in gebruik, om b. v. f 60, 70 of 80 voor
een beest te vragen, als men er f 160, enz. voor hebben wil, bet bleek
later, dat de man aan zulke nieuwigheden volstrekt niet had gedacht, maar
zich bij herhaling doodeenvoudig had //verspreuken". Door tusscbenkomst
van den kantonregter is deze zaak (die vooral lastig begon te wordeu,
omdat de koe reeds in de derde hand was), tot genoegen van al de partijen
gesehikt. De boer hecft voor zijne koe, die werkelijk te goedkoop was
verkocbt, f 200 ontvangen, waartoe ieder kooper een deel van zijne winst
heeft afgestaan.
Eene ergerlijke bedriegerij, sedert zes jaar met goed gevolg op groote
scbaal gepleegd, "kwam "te Enschede dezer dagen aan het licbt. Een com-
missionair, of liever twee, vader en zoon, hadden zich met een klein burger
verstaandeze Icocht, door tusschenkomst van genoemde agenten, van een
huis te Manchester aanzienlijke partijen katoen, enz., die ecbter nimmer
in bet bezit van den vermeenden kooper kwamen, maar door de agenten
weder van de hand gedaan werdende dekking en betaling der wissels bad
geregeld plaats. De inkoopen vermeerderden echter in dezelfde mate, als
de klinkende munt afnam, men moest natuurlijk ook levenmet bet gevolg,
dat voor eenige dagen een wissel ten bedrage van 500 pond sterling niet
betaald werd en nu de zaak aan bet licht kwam. Men zegt dat het
Engelsehe huis voor eene som van p. m. f 30,000 de dupe van deze be
driegerij is. De commissionairs hebben zich, waarschijnlijk in afwachting
van de dingen die komen zullen, voorloopig uit de voeten gemaakt.
Met genoegen verneemt men, dat door den gemeenteraad van Zaan-
dam besloten is proeven te doen nemen tot verkrijging van goed drink-
water, hetzij door middel ran Nortonpompen of op andere wijze, waarvoor
dan ook de noodige gelden op de gemeente-begrooting zijn uitgetrokken.
Te Weenen werd dezer dagen een zonderling huwelijks-kontrakt ge-
sloten. Een jong en schraal bezoldigd ambtenaar had het hart van een
meisje in de voorstad veroverd, dat 20,000 fl. mee ten huwelijk brengen
zou. De vader eehter, niet minder op den penning dan de arme ambte
naar en de een even begeerig om te houden als de ander opi te hebben,
was langen tijd niet te bewegen zijne toestemming tot het ongelijke huwelijk
te geven. Maar de aanhouders wonnen eindelijk, de vader liet zich over-
halen en de dag des huwelijks was bepaald. Toen het zoover gekomen
was, begon hij zich evenwel weder te bedenken. Zijn gegeven toestemming
terugtrekken kon en wilde hij niet, maar hij eischte de bepaling in het
huwelijks-kontrakt, dat, kwam zijne dochter kinderloos te' stervende
20,000 fl. hem onmiddellijk weder zouden worden uitgekeerd door zijn
schoonzoon. Daarin had deze alles behalve zin, en nu kwam het in het
bijzijn der getuigen tot een allervermakelijkst debat, waarbij het sluiten
van een bezwaarlijken koop op de veemarkt maar kinderspel was. Einde
lijk stelde de aanstaande schoonzoon deze beslechting van het geschil voor:
Sterft Elise kinderloos in het eerste jaar, dan krijgt gij de 20,000 fl.
geheel; in het tweede 15,000, in het derde 10,000, in het vierde 5000 fl.
terug, maar sterft zij in het vijfde of later, dan krijgt gij niets." De
schoonvader nam er genoegen mee en de reine, belanglooze echt werd
gesloten.
Een wethouder van een Brabantsch dorp van 7000 inwoners heeft
het volgende briefje afgegeven n Ik ondergeten omden 7 en den 8 in
de gemeente Ete inoogen bedelen tot arsel van aare woning dat afge-
brnt is Jan Ren zijn moeder. Was get.) J. P. R.'* (De beteekenis
hiervan was dat de wethouder aan J. R. en zijn moeder verlof gaf op
genoemde dagen in genoemde plaats giften op te halen tot herstel van
hunne woning die afgebrand Was.
door H. Witte.
(Overgenomen uit de Groninger Courant).
(Slot.)
In de bloem der Helmplant zijn dus en hier komt het
voor 't oogenblik alleen op aan wel degelijk de beide
voortplantingsorganen aanwezig. De stamper met een vrucht-
beginsel en twee gepluimde stempels, omgeven door een drie-
tal meeldraden van goed ontwikkelde helmknopjes, die met
stuifmeel gevuld zijn, voorzien.
Alle gegevens zijn dus daar voor de latere productie van
zaadkorrels. Hoe of 't dan toch wel komt, dat die halmen
steeds onvruchtbaar zijn? De plant bevindt zich hier toch in
haar vaderlanden bovendien in 't zand aan het zeestrand
juist in den bodem, dien ze behoeft?
Werkelijk zou ons dit waren ze inderdaad onvruchtbaar
rnogeu verwonderen, maar ze zijn dat niet; ze brengen
zelfs zaadkorrels voort in overvloedmaar ze schijnen on
vruchtbaar aan hem, die deze korrels niet weet te vinden;
dus: die er niet goed naar zoekt.
Ik was heden nog in de Katwijksche duinen. De helm-
aren waren alle vuilgeeldor en dus rijp. Wanneer men ze,
de dikste zelf9, betastte, ja, dan zou men, ze gemakkelijk
tusschen de vingers kunnende platknijpenalligt zeggen
daar zit niets in. Maar, eilievewie gaf regt om te denken,
dat die plant even groote korrels moet voortbrengen als bijv.
de tarwe? Dat ze zich somtijds bijna even krachtig ontwik-
kelt en dat de aren zelfs nog grooter worden, is waar, maar
dat zegt niets. De grootste booinen brengen somtijds de
kleinste zaden voort; men denke slechts aan den Populier en
den Wiig, welker zaden zoo klein zijn, dat de meeste men-
schen ze eigenlijk nooit gezien hebbenvliegen ze ook som
tijds bij millioenen door de lucht.
En nu brengt de Helmplant toevallig ook zeer kleine zaad
korrels voort; zoo klein zelfs, dat men ze onmogelijk voelen
kan, als men de aar nijpt, ja dat ze tusschen de vingers
wegglijden, zonder dat meu 't bemerkt, en men ze zelfs al
leen dan Tinden kan, als men goed weet, hoe ze tezoeken,
en dat wel niettegenstaande ze bij honderdtallen door eene
aar voortgebragt worden.
Kan het ons dus wel verwonderen, dat het volk, oudtijds,
ja zelfs nog tegenwoordig, met de zamenstellende deelen der
planten en inzonderheid die der grassen alleen in zooverre
bekend als zijn belang dit direct medebrengt, door't bijgeloof
tot de veronderstelling kwam, dat die daar uit het zand
voortkomende gewassen, welker aren min of meer op koren-
nren gelekeutarweplanten moesten zijn, die wel is waar,
wat haar uiterlijk voorkomen betreft, wat van de gewone
tarweplant verschillen, maar welk verschil alligt op rekening
der groeiplaats gesteld worden kon?
Is het wel zoo vreemddat men in de aren geen korrels
vindende, ze voor onvruchtbaar hield en zulks in verband
bragt met het, verhaal, dat omtrent het ontstaan van het
zand, waarin de plant groeide en nog groeitin den mond j
van 't volk leefde?
Verwonderen mag het ons echter teregtdat er tlians nog
menschen zijn, verre van tot het volk te behooren, die
juist in die zoogenaamde onvruchtbare tarwe dat Vrou
wenkoren iets zien, 't welk, al komen zij daar niet
regtstreeks voor uit, tot die verschijnselen behoort, die van
den gewonen weg der natuur afwijken en misschen aan het
volksverhaal van a tot z meer geloof hechten, dan men ver-
moeden zoudat mogelijk was.
De verklaring hiervan ligt gedeeltelijk in het ge'isoleerd
voorkomen dezer plant op die plaatszooveel ik weet de
eenige in de geheele provincie, of liever in de noordelijke
provincien (de Noordzee-eilanden uitgezonderd), waar de Helm
plant groeit. Inzonderheid in Holland en Zeeland goed bekend,
is zij daar vreemd en kent men haar welligt niet eens bij
naam; terwijl zelfs van zeer elementair onderwijs in de plant-
kunde, nog tegenwoordig door velen als noodeloos, zoo niet
schadelijk voor andere vakken van onderrigt beschouwd, vroe-
ger geene de minste kwestie was.
Nu velen echter beginnen in te zien, dat het plantenrijk,
bij slechts eenige zeer oppervlakkige en gemakkelijk te ver-
krijgen kennis, eene rijke bron van genot kan zijnen men
de jeugd zooveel er van meedeelt, dat er althans iets van
meegenornen wordt in 't leven, zal dat vermoedelijk wel
spoedig anders worden, en zal men een voorwerp als dit,
't welk voor 't product van een wonder in triviale be
teekenis gehouden wordt, in de hand hebbende, niet
beginnen met te gelooven, wat de verbeelding daaromtrent
iu vroeger tijd bijeenflanste maar met het voorwerp te bezien
en zal men eindigen met te weten wat er van te gelooven
is en wat men er van kan oververtellenzonder zich den
scliijn van bijgeloof op den hals te halen.
Of nu ten slotte de Helmplant werkelijk een voor ons
vaderland zoo nuttig gewas is, deze vraag kan met een weder-
vraag beantwoord worden, of de zeeduinen voor ons land van
belang zijn en het antwoord daarop zal wel niet twijfelachtig zijn.
Die onverzetbare en ondoordringbare dijkenreeksdoor de
zee zelve opgeworpen en die haar tevens belette zich van een
aanzienlijk deel van onzen vaderlandschen bodem meester te
makenmoeten daar blijven liggen, zal het lager liggende
land tcgen geweldige overstroomingen beveiligd zijn.
Op eene onbegroeide zandvlakte of zandhoogte valt echter
in dit opzigt weinig te rekenen, daar of aan de zeezijde het
water, bij hoogen vloed het losse zand toch even goed weer
meeneemt als het dat straks aanspoelde, of aan den anderen
kant de stormwind het gestadig en somtijds zelfs tot op niet
geringe afstanden verplaatst.
Een digt plantenkleed beschermt het echter zoowel tegen
de een als tegen den ander.
Hiertoe is de Helm bij uitnemendheid gesehikt, daar deze
met hare door den grond kruipende Stengels als met hare
fijne wortels niet alleen een digt netwerk vormtwaardoor
het zand gebonden wordt, maar bovendien hare lange slappe
bladeren zich vlak op den grond buigenzoowel wanneer de
zee er op valt als wanneer de stormwind er over blaast
en op die wijze een gesloten dak vormen.
't Schijnt inderdaad, alsof dit gewas er op berekend is om
deze t-aak op zich te nemenwant betere beveiliging ,voor de
duinen zou met geene mogelijkheid uit te denken zijn, en
dat wel te meer, dhar de Helm hier volkomen in haar element
is en nergens beter groeit dan juist daar waar ze zoo goed
te pas komt.
Ik geloof dan ook niet, dat ik zoo geheel ongelijk had,
toen ik ze vroeger de grenswachters noemde, die de voor-
naamste sterkten van ons land beschermen en ze goed be-
schermen ook (1).
En daarom is men ook jaarlijks onafgebroken bezig om de
kale plekken der duinen van Helm te voorzienwant al groeit
ze daar ook nog zoo menigvuldig, er blijven tbch plaatselijk
hier en daar hoogten of vlakten open, en hij, die in't duin
niet geheel vreemd is, weet welk eene verwoesling de wind daar
in dat zand en met dat zand't welk over beteelde akkcrs
stuift, kan veroorzaken.
Wat men dan ook reeds uitdacht en met welke planten men
de duinen, bij gebreke van een genoegzaam aantal Helmplauten,
trachtte te bezettenallien deze bleek tot hiertoe werkelijk
doelmatig.
Waar men nu aan deze planten gebrek heeftsteekt men de
stengels bij den grond af (deze worden 9poedig weder door
nieuwe oploopers vervangen), bindt die b(j bosjes en zet die op
geregelde lijnen digt bijeen in 't zand. Ook op die wijze bevei-
ligt men dit tegen afspoelen en verstuiven, hoewel natuurlijk
niet zoo goed als de levende planten dit doen, terwijl die
bosjeshoe weerstandbiedend ooktoch na verloop van een jaar
of drie weer vernieuwd moeten worden.
Zij, die in de veronderstelling mogten zijn, dat dit laalste
van betrekkelijk weinig beteekenis is, lezen slechts wat ik
elders (2) dienaangaande mededeelde en ze zullen zien wat
die Helmplant, dat vermeende Vrouwenkoren, voor
ons te beteekenen heeft.
Nu moge er van die Iegende van Stavoren waar zijn zooveel
er wil, dit is zeker, dat de als Vrouwenkorenbekende
plant evenmin daarmede in de geringste betrekking kan staan
als de halmen op den naam van korenhalmen aanspraak heb
ben. 't Is geen tarwe, maar 't is Helm, en daarmede is
tegelijk zoowel de eigenaardige groeiplaats als de schijnbare
onvruclnbaarheid dier aren duidelijk geworden.
(1) In 't Lommer, te Haarlem bij de Erven E. Bohn, bladz. 75.
(2) t. a. pi. bladz. 69 en volg.
DIJKGRAAE en HEEMRADEN van den Haarlemmermeer-
polder zullen op W o e n s d a g den 2 3 November 1870,
des namiddags ten 2 ure, aan de Sechetakie van den Polder,
overgaan tot de -OPENBARE AANBESTEDING, bij enkele
inschrijvingvan:
BESTEKKEN en VOORWAARDEN zijn, op franco aan-
vrage, gratis verkrijgbaar aan de Secretarie des Polders, en
liggen op de gebruikelijke plaatsen ter lezing,
INLICHTINGEN zijn te verkrijgen bij den Hoofd-Opzigter
te Haarlem en bij de betrokken Polder-Opzigtcrs te Haarlem-
mermeer.
Dijkgraaf en Heemraden voornoemd
J. W. M. VAN DE POLL, Dijkgranf.
J. C. VAN DE BLOCQUERY, Secretaris.
is hot onze pligt een of ander middel te zoeken om de onzuiverheden uit
het Iigcliaam te verdrijven of ze ten minste schadeloos te maken. De
Professor Holloway hoeft een geneesmiddel uitgevonden dat in slant is
om dat kapitale punt te bewerkstelligen en hij heeft het in hereik gesteld
van de armste lieden. Deze Pillen zijn de bescherming van de zamen
stellende deelen van het bloed, dat, wanneer zij bedorven of vernietigd
zijn, vat geven aan koortsen, ontstekingen en andere ziektendie het
gestel aanlasten en eindigen met de slagtoffers er van vroeglijdig ten grave
tp doen dalen. In de ongezonde landcn en steden, na zich door hunne
eigenscliappcn zelve en zonder publiciteit het besle behoedmiddel tegen
de koortsen enz. enz. geloond te hebben, zijn sedert de laatste jaron
aangenomen door do mnnncn van de kunst en liet publiek in't algemcen.
Doosjes Pillen en Potjes Zalf
0.80, 1.85, 3.—.
6.75, 13.50, 20.50.
zijn op franco* aanvraag J conlant te bekomen bij ALLE APOTHEICERS
in Hollandalsmede in HOLLOWAY's ETABLISSEMENT te London,
353 Oxfort Street, vroeger Ui Strand.
in den Geoctroijeerden Veenpolder lAsserbvoelcGemeente
Haarlemmermeer. INLICHTINGEN, op franco aanvrage,
ten Kantore van D. J. VAN STOCKUM, Notaris te Lisse.
Belangrijk vraagstuk.
Omringd, zoo als wij zijn, van tot ziekten aanleiding gcvende oorzaken,
Londen, 7 November. Graanmaekt. Met het zaaijen der Tarwe
worden fiiuke vordevingen gemaakt, en daar de lange droogte aan het ziii-
veren van het land bevorderlijk was, zal het zaad zich goed kmmen ont-
wikkelen en vdof den winter goed gezet zijn. Garst heeft een overvloedigen
oogst van puike hoedanigheid opgeleverd. f)e jongste zware regens en mist
hebben op de nieuw gedorschte Tarwe zoodanigen ongunstigen invloed uit-
geoefend, dat hare inferieure kwaliteit de hoogergaande beweging heeft ge-
stuit; onze markt en enkele andere oudergingen dan ook eenige verlaging.
Daar echter goede kwaliteiten vreemde, zoowel voor consumtie als voor
exportatie, tot onveranderde prijzen verkoopbaar waren, lerert dit liet be-
