1871.
Vrijdag, 28 April,
No. 17.
VAN
A AN LANBBOUW, GEMEENTE- EN POLDER-BELANGEN GEWIJD.
Twaalfde Jaargang.
Prijs van het Abonnement:
in het Jaary 6.
Prijs der Advertentien
van 1C regels 75 Cent, elke regel meer 12/2 Cent.
KONINKLIJKE BESLUITEN.
Rlfnland.
Haarlem merineer.
Bii den Burgerlijken Stand zijn aangegeven
van 19 tot 25 April 1871.
"ESSTi
ilAARLEMMERMEER
Prijs van een enkel Nommer 15 Cent.
ALLE TOEZENDINGEN, REDAKTIE EN UITGAVE BETREFFENDE,
te adresseren aan VASY 1IOVGA C°.te Amsterdam.
WJiterltfk Woensdag.)
Groote Letters worden naar hare plaatsruimte berekend.
Z. M. heeft: 1°. op hun verzoek, eervol ontslag verleend: aan
.T. van Dam, als gezworen van den polderKlinkerland, gemeenten
Nieuwe Tonningen, Herkingen en Melissant (Zeeland) en aan F.
Rendorp, als lieemraad van den Amstel en Nieuwer-Amstel (Noord-
Holland) - 2°. benoemd: tot lieemraad aan het heemraadsckap van
de Mark en Dintel, (Noord-Brabant), tor. J. L. de Grez tot gezworen
van den Dintelpolder, gemeente Dlnieloord (id.), J. Yogelaar PWz.
in Let bestuur van den Augustapolder (id.), tot gezworen J. M.
Smits, en tot sekretaris-penningm. J. L. la Fontijn; in het be
stuur van den Theodoruspoldcr (id.), tot dijkgraaf M. G. van Loen-
hout, en tot sekr.-penningm, J. L. la Fontijn; tyt heemraad van
het polderdistr. Bommelerwaard boven den Meidijk (Gelderland),
H. Vermeulen; tot lioogheemraad van Delfland (Zuid-FIolland),
D. Ammerlaan Jz.van Schieland (id.), F. van Yollenhoven van
den Krimpenerwaard (id.), G. L. van Oosten Slingerland van den
Cabauw en Zevendertot heemr.van den Ivleinen Zuiderpolder
(id.), G. Hollaarvan den Grooten Zuiderpolder (id.), M. Breem;
van den polder de Rooklaasplaat (id.), G. Hollaar; van de polders
Oud en Nieuw Westerloo en den Nieuwen Oostdijk (id.), G. Hol
laar; van den Bokkepolder (id.), L. W. Kooman; tot gezworen
van de vereenigde polders het Oudeland, Noordland, Oostende,
Tille en Molenpolder, gemeente Oude Tonge (id.), C. van Loon;
tot heemraad van den polder de Zeevang (Noord-Holland), P.
Klein Jz.van den polder Waard Nieuwland op Wieringen (id.),
W. Heyblok; van hot dijksbest. van Wieringen (id.), P. Kooy Hz.;
van den polder Waard en Groet (id.), T. J. Geertzema; tot ge
zworen van de vrije polders onder Tholen (Zeeland) M. Christiaanse;
tot hoogheemr.van het groot waterschap van Wocrden (Zuid-
Holland en Utrecht) G. H. L. baron van Boetzelaer; van den
Lekdijk Benedendams en den IJsseldam (Utrecht) W. H. J. Cam-
bier van Nooten en dr. J. C. van Feten van den Lekdijk Boven-
dams (id.) jhr. H. Striek van Linsehoten van Rhijnauwen en P. FT.
Testas van Oudwulven; tot dijksgedeputeerde van het dijksbestuur
van den Oosterpolder Zeedijk, onder Holvverd, (Friesland) H. J.
Jensma; tot geeommitteerden van het polderbestuur van Oost-en
West-Dongeradeel (id.) J. Y. Botma, J. W. Idsardi, P. J. Idsardi
en AP. Douma; in het bestuur van den polder bewesten Hol-
werd (id.) tot dijkgraaf L. H. Hesseling en tot dijksgedeputeerde
T. A. de Boer; in het waterschap Hunsingo (Groningen), tot lid
van het hoofdbestuur en voorzitter van het 2e onderdeel K. J.
Borgmantot lid van het hoofdbest. en voorz. van het 9e onderd.,
J. Y\ Rooda, en tot lid van het hoofdbest. en voorzitt. van het
lOe onderd. R. J. van der Burg; tot leden van het hoofdbest. van
het waterschap Reiderland (Groningen), voor het 2e onderd. F. Ebels
en voor het 3e onderd. H. 0. Ebbens; in het waterschap Wester-
kwartier (id.), tot voorz. van het hoofdbest. P. J. Sehuiringa en
tot leden van het hoofdbest. voor het 6e onderd. J. E. Boersema
en voor het 7e onderd. L. Aurvema; tot ovcrste schepper van
het dijkregt van Oosterwijtwerd (id.) jhr. mr. W. C. A. Alberda
van Ekenstein; tot leden van het hoofdbest. van het waterschap
Oldambt (id.), voor het 3e onderd. S. O. Knottnerus en voor het
8e onderd. P. L. Geertsema.
Bij de op 20 April j. 1. gehouden /^/stemming, ter verkie-
zing van een hoofd-ingeland van Eijnland waren ingeleverd
554 briefjes waarvan 282 stemmen zijn uitgebragt °op den
beer G. van der Pool Jz., te Soetenvoude en 272 stemmen
op den beer B. W. Wttewaall, te Leiden, zoodat ecrstgemel-
de is gekozen.
Postkantoor van Vertrek te Haarlemmormeer.
Tweede lielft der raaand Maart 1871.
t.IJST VAN BR1EVEN DIE, UITIIOOEDE VAN ONBEKENDIIETD DER
deadresseerden, niet besteed zijn kunnen worden.
1. J. J. de Bontte Amsterdam,
2. K. Sckipperidem.
3. Wed. Zagejes,Leiden.
4. E. Jansma, Oud-Carspel.
A. van den Berg, Nieuwe-Wetering.
J. SiddemeWaddingsveen.
GEBOREN: Elisabeth, dochter van "W. ven der Vijver en A. Blijker.
Johanna Wilhelmina, dochter van AJ. G. Timmemums en J. Streefkerk.
ohanna Klasina dochter, en Abraham Andries, zoon, (tweel.) van L. de
Kraai en G Muller. Jacob, zoon van J. van Ilolst en E. van Log-
chcm. Maria, dochter van M. Knipers en A. Stokman. Gijsbert,
zoon van A. de Jong en K. Krijgsman. Pieter, zoon van J. Heij en
Heuvel Adnana Ellsal>eth, dochter van J. Hulsbos en L. van den
OVERLEDEN: Cornelia, ond 16 maanden, dochter van L. van der Woude
en L. Homers. Guurt|e, oud 10 maanden, dochter van C. de Wit en
A. van Koon.
ONDERTROUWD: A. A. Montauban met A. C. W. Wcsselius. C.
Blom met P. van den Kommer. A. Lammers met G. van Bavel.
K. Stroet met M. Bomrner. G. Kerkvliet met C. van Egmond. K.
Zomer met M. Tol. L. van Oudenaarden en J. Ton. H. W. Ilekket
en A. de Graaf.
GETROUWD: J. de Paus met P. Mcijer. J. J. van den Berg met
A. Gelein.
Dr. Mouthaau heeft eene Beschouwing over de Volksvoeding
geleverdwelke vvij niet ondienstig aohtenbier mede te
deelen.
Daarin worden de gebreken in de voeding beredeneerd uit-
eengezet en aangevvezenhoe nevens loonsverhooging zoo
algeraeen onder den werkman gewenseht ook betere voeding,
en wel in de eerste plaatsnoodzakelijk is. Loonsverhooging
kan daarin wel ten deele voorzien maar van het bestaande
loon zou mcer nut getrokken worden als het aan andere spijzen
besteed werd. De schrijver wijst, om maar iets te noemen, op
het wenschelijke van het gebruik van gedroogden visch die,
in gelijke hoeveelheid genuttigd, viermaal meer voedende be-
standdeelen bevat dan verscb vleescb en dns daar hij ongeveer
even zoo veel kost als vleescb3 a 4 malen goedkooper i°9.
Eet zegt hij, eenmaal slokvisch het onderhoudt uw
ligchaam evenveel als 4 man! vleesch. Gebruik voor afwisseling
zoutevisch.
Ook tegen bet dagelijkseh gebruik van aardappelen trekt hij
te velde. Na de verhouding van de verschillende voedings-
stoffen in erwtenboonenrijst en granen met aardappelen te
hebben vergeleken komt hij tot deze slotsom
En wat leeren ons nu dezen opgaven? Dat aardappelen
als het ongunstigste voedsel voorkomenwegens bet groote
watergebaltedat daarin het minst bfevnt zijn de twee hoofd-
groepen, de ademhalingsstoffen" en de bloedvormende", die
een menschen vooral een die ligchamelijken arbeid verrigt,
bet meest behoeft.
Het kan derhalve aan geen twijfel onderhevig zijn, van welke
voedsels men gebruik moet maken om zich te voeden. Allijd
zijn erwten en boonen de goedkoopste voedingsmiddelen seweest,
vooral tegenwoordig, daarze ongeveer met tarwe gelijk in prijs
staanen die prijs nooit veel hoogcr dan tarwe komt.
Naar het eiwitgehalte stelt Mulder het voededn vermogen
dezer voedingsmiddelenvergeleken met eijerenpis volgt
Eijeren 19; Envten, boonen 17; Tarwe 11; Rogge 9;
Haver 9; Rijst 4, en aardappelen slechts 1.
Gij moet dus", zegt hij 19 maal meer aardap
pelen eten dan eijeren, om evenveel door het eiwit, dat in
aardappelen voorkomt, gevoed te worden, en 17 maal meer
aardappelen dan boonen of erwten. Voorts wordt gij bijna
even zooveel gevoed door evenveel gewigt eijeren of boonen
te eten.
Van rijst heeft men tweemaal zooveel noodig ais van tarwe
of rog ge, om evenveel gevoed te worden.
Is het dan geen treurig verscliijnseldat, met deze gege-
vens voor oogen, nog zoo veelvuldig de aardappelen bet hoofd-
voedsel uitmaken? In de 16e en 17e eeuw, voor dat de aard
appelen hier te lande bekend waren was brood het voornaamste
voedsel, en bier de algemeene drank. Ons volk was toen een
forsch en krachtig volk. En thans?"
De Nieuwe Rotter damsche Courant bevat het volgande
Men schrijft ons uit Sloten (Noord-Holland) van 20 April:
„Voor eenige dagen werd in deze gemeente een arrestatie
gedaandie een nieuw bewijs opleverde van den treurigen
diep gezonken toestandwaarin sommige gezinnen verkeeren.
„Yele maanden zwierf hier een knaap rond van een gezond
en blozend voorkomendieop een lecftijd wanrop hij een
getrouw bezoeker der school moest zijn, zijnen kost ophaalde
met bedelen aan de huizen. Door een rijks-veldwacliter aan-
gehouden en ondervraagdlegde hij nu een verkiaring af,
die betreurenswaardige feiten aan bet licht bragten zoowel
om den inhoud als om de aandoeDlijke naiveteitwaarmede
zij werd uitgesprokentot innige deernis stemmen moest. Hij
verhaalde het volgende: Vier malen reeds was hij uit de
ouderlijke woning vveggezondenvooral door bet bedrijf zijner
„tweede moeder". Ten lnatste had hij besloten niet daarheen
terug te keerenen tot bedelen de toevlugt genomen. Tot
bedelwijk had hij gekozen den hoofdweg van Amsterdam tot
Heemstede; maar hij strekte zijne togten ook tot de zijwaarts
gelegen plaatsen uit. Den eenen dag zwierf hij onder Sloten
rond, den tweeden onder Sloterdijk, den derden in de ge
meente Haarlemmermeer en zoo vervolgens. De nachten
werden bier of daar op een boerenerf in bet hooi doorgebragt.
Nu en dan had hij zijn ondergoed laten wnsschen door een
vrouvv te Heemstede, die voor weinige centen hem deze dienst
bewees. Een nieuw liemd, dat hij aan 't lijf droeg, had hij
reeds van zijne bedelpenningen gekoclil. Verder verhaalde
hij, dat hij drie zuslers haddat twee van haar „mooije dames"
waren, erne te Harderwijk, een andere te Amsterdam, en dat
de derde ook nl „een beetje" een „mooije dame" begon te
worden, en dergelijke mededeelingen meer, de eene al treu-
riger dan de andere.
„llij is van liier i.aar zijne oudersonder Amsterdam woon-
aebtig, ternggezonden. Mogt hij eerlang die bedorven afmos-
feer voor goed kunnen verlaten Mogt spoedig een toevlugts-
oord als Nederlandsch Mettray zich voor deu armen zwcrver
openen
In de Amsterdamsche Courant leest men het volgende, het-
welk wij om bet belang dat er voor elk in opgesloten ligt,
gemeend hebben ook onzen lezers te moeten mededeelen
„l)e wethouder voor den burgerlijken stand alhier (Amster
dam), mr. B. H. M. DriesSen, heeft onlangs een maatregel
genomen, of liever op nieuw ingevoerddie voor hen, die
een tweede of opvolgend huwelijk aangaan en minderjarige
kinderen hebben uit vorig hnwelijkvan het hoogste gewigt
is. Het betreft de uitreiking aan de zoodanigen, weduwnaar
of weduwebij gelegenheid dat zij zich ten huwelijk doen
aauteekenenvan een gedrukt biljetwaarin bun de wetsbe-
palingen herinnerd wordendie door hen of haar moeten
worden nagekomen voor de voltrekking van hun huwelijk,
ten einde de voogdij over de minderjarige kinderen die zij
hebben niet voor altoos te verliezen. Om de strekking hier-
van beler te doen gevoelenlaten wij den inhoud van zoo-
danig, ons ter hand gekomen biljet hier volgen
WAARSCHUWING.
wetsbepalingen
voor Jtendie ten tweede of opvolgend hnwelijk overgaan.
Art. 405 (Burgerlijk' Wetboek). Indien de moeder, voog-
desse zijnde, tot een volgend huwelijk wil overgaan, zal zij,
voor het aangaan van dat huwelijk, zich lot den kantonregter
moeten wenden welke, na de bloedvenvanten of aangehuwden
van den minderjarige te hebben gehoord of behoorlijk opge-
roepen, en behoudens beroep aan den hoogcren regter, zal
beslissen of de moeder de voogdij zal kunnen behouden.
„Wanneer zij in gebreke blijfl aan dit voorschrift te voldoen
verliest zij van regtswege de voogdij, en haar man is hoof-
delijk voor het geheel aau9prakelijk wegens alle gevolgen der
voogdij, welke zijne vrouw onbevoegdelijk behouden heeft, enz.
Art. 407 (Idem). De vader of de moeder, alvorens een
nieuw huwelijk aan te gaanis verpligt aan den toezienden
voogd der minderjarigen aan te bieden eenen behoorlijken
staat der goederen welke bet vermogen van den minderjarige
uitmaken.
Wanneer de vader of de moeder in gebreke blijft, om
voor bet aangaan van het huwelijk, aan dit voorschrift te
voldoen, verliest dezelve de voogdij, en zal er een andere
voogd benoemd worden.
„Art. 411 (Idem). Wanneer de moeder, hertrouwd zijnde,
niet in de voogdij is gebandliaafd, of niet op nieuw als
voogdesse is benoemd: of, wanneer de vader of de moeder,
naar aanleiding van artikel 407 van de voogdij is nitgeslo-
ten zijn zij oribevoegd om eenen voogd over hunne minder
jarige kinderen (bij uitersten wil) te benoemen."
Met dit biljet nu kan hij of zij, die zich ten huWelijk bij
dan burgerlijken stand heeft aangegevenzich tot den kanton
regter van zijn of liaar kanton wenden, of tot een notaris,
om het noodige in het werk te stellenterwijl degeen, die
onvermogend is om de dnarop vallende kosten te dragen, zich
vooraf bij den buurtmeester van een bewijs van onverruogen
kan voorzien, om kosteloos geholpen te worden. Het is voor
zoodanige onbemiddelden juist niet het minst ndddig, om den
anngewezen weg der gemelde Waarschuwing te volgen, want
later, lietzij wat de personen der minderjarigen betreft, lietzij
bij het deelen eener hun toegekomen erfenis, jain zeer vele
onvoorziene gevallen is het van wezenlijk belang, ook nl zijn
er, bij de huwlijksvoltrekking, geene noemenswaarde gekle-
iijke middelendat in de toekomst de magt over de personen
der minderjarigen, of hetaeen door ben geerfd wordt, onder'
beheer van hunnen vader of hunne moeder kunne blijven.
Deze maatregel komt tevens te gemoet aan de bedoeling van
art. 417 Burgerlijk Wetboek, voorschrijvendedat de ambte-
naar van den burgerlijken stand aan den kantonregter kennis
geeft van alle tweede en volgende huwelijken van ouders, die
minderjarige kinderen hebben; in groote sledeu toeli is het
niet wel mogelijk, dat de kantonregter al die personen op-
roepe en aanmane, om hunne verpligtingen na te komen.
Wij herinneren voorts een opstel in populaireri trant van
wijlen den ijverigen notaris W. P. C. Fabius, getiteldMoet
een smidsknecht al dan niet met eene Iniwelijksvoorwaarde trou-
wen? Men vindt dit in den AlmanakBe goede Raadgever
voor 1871, biz. 24. Daarin wordt tevens zeer bevattelijk
datgene niteengezet, wat wij hier behandelen. Voor slechts
7/2 cent is die almanak overal te bekotnen."
