9
ii
1871
Vrijdag, 1 September.
No. 35.
VAN
A AN LANDBOUW, GEMEENTE- EN POLDER-BELANGEN GEWIJD.
Twaalfde Jaarffanff.
Haarlem mermeer.
S®olclerwezen.
Landbonw.
i
mmmms mmmm
r 1
Prijs der A d vcrtentien
van 1—6 regels 75 Cent, elke regel meer 12/2 Cent.
Bij den Imrgerlijken Stand zijn aangegeven
"egdheW^le^ S°ram'ge bepalingen' weIke bl,iten b°-'
Garrelsweer, 29 Aug. Gelijk op vele plaatsen in Hunsin-o
en het n esterkwnrtierzoo heerseht thans ook in Pivelin<r0
de varkensziekte op eene buitengewoon erge wijze. Te dezer
plaatse en in den omtrek blijft bijna geen vnrken over. Som-
mtgen hebben hunne gezonde varkens, uit vrees voor-de ziekte
nog tydig geslagtanderen wae.hten tot zij het eten weio-eren'
terwyl nog anderen ze laten sterven. De landbouwer van z'
heeft onlangs, binnen een week tijds, vijf varkens door de
ziekte verlorenzoodat deze kwaal wel eeii^ varkenspest mn«
heeten. A p
Verslao- van de verwachtingen omtrent den oogst in de
l»rovincie Groningen in Augustus 1871.
lii'ji
f
i
•I
f
mw~av\
t ARLEMMERMEER.
o o
Prijs van een enkel Nommer 15 Cent.
ALLE toezendingen, redaktie en uitgave betreffende,
te adresseren aan VAN BOAGA C°., te Amsterdam.
Utterly h Woenstlat/.)
Groote Letters worden naar hare plaatsruimte berekend.
In bet nummer van 11 Augustus 11. van dit blad wordt
berigt dat^ J. B.zoon van een welgesteld landhouwer alhier,
bij het uitgaan der kerk van de Chr. Afgescheidene (lees:
GereformeerdeGemeente, aan den Aalsmeerderwegdoor
onbezonrien en wild te rijden, terwijl hij andere rijtuigen
voorbij reed, den arbeider P. S.welke ook uit die kerk
kwam, onder den voet gereden heeft.
Om misverstand te voorkomen, dient, dat de hier bedoelde
J. B. niet tot de voormelde Gemeente, maar met zijne ouders
tot een ander Kerkgenootschap behoort.
Het bovenstaande is onsmet verzoek van plaatsinq toeae-
zonden. Red.
Door eenige notabelen en zeer geachte ingezetenen is gisteren
avond 30 Aug. het programma vastgesteld om bij toestemming
van het gemeentebestuurop 14 September e. k. aan het
hoofddorp eene harddraverij te houden op groote schaal,
afgewisseld door volksspelen en eindigende met een de Haar-
lemmermeer waardig vuurwerk. Onmiddellijk na de vaststelling
werd er door velen voor een aardig bedrag ingeschreven
hetgeen bewijst hoe zeer men met deze echt landelijke feesten
is ingenomenvooral als zij komen op een tijd als deze, nu
de meeste arbeid is afgeloopen en men den voorraad in de
sohuren heeft. Men twijfelt dan ook niet aan de guile mede-
weiking van het publiek, vooral nu deze harddraverij zooveel
belovend is.
van 23 tot 29 Augustus' 1871.
GEBOREN: Marijtje, dochter van H. Bakker en J. Op den Kelder. -
Mam Cornelia, dochter van W. P. van Andel en J. Branderhorst. -
Hendnkzoon van J. van der Linden en A. M. Mulders. Johannes
Iianciscus eu Antonie (tweel.)zoons van A. Lockefeer en A. Vonk.
Hiubertzoon van L. Bol en E. van Baren. Lourens zoon van T.
van Til en J. Slooten. Johanna, dochter van J. den Ouden en A Hoo-
gendoorn Lysje, dochter van W. J. Ket en M. Markus. Cathari-
ter'van J Vanv der P1°eS «n K- der bans. - Naatje, doch
ter van J. W. Verwoerd en C. de Rniter.
HKT)N Ibjltje ond 7 weken dochter van J. Kate en A. van
VelW Hendnkaoud 6 jaren dochter van ,T. Ravesloot en E. van
V t C,orn.ella> °ud 12 dagen, dochter van E. de Ruig en E. Parle-
vliet. Antomus Johannes, oud 8 maandeu, zoon van J. H. Bertels en
NcJeRelT ArS' ,'N!artha Lena,-oud 5 maanden doehter van J.
Nede veld en T. Nieuwenhuys. Cornelisoud 26 jaren zoon van J
huwd metL HuT Keter TOn den Bent' °ud 57 jaren - <*>-
LEVENLOOS AANGEGEVEN: 1 Kind van A. J. van Schaik en K. Soet.
T" K' EIand met M' Kars- J- van Staverden
met H. Wittekock. P. M. Zeestraten met1 C. van der Riet.
GEHUWDG Markus met A. B. van der Pad. J. II. Kok met
Meester. J. Koot met A. N. van Bavel.
(I N G E Z O N D E N.)
Bij de op 8 Aug. jl. plaats gehad hehbende stemming over
het al of met voortbestaan van het kieskollegie der Hervormde
Gemeente van Haarlemmermeer, hebben er vijf leden van dit
kollegie met aan de stemming deelgenomen. In het kollegie
waren 2 vacaturen. Van de overige 20 leden hebben naar
eene met ongegronde gissing, IB leden gestemd voor de'ma*-
tiging des kerkeraads en slechts 5 voor het behoud van het
kieskollegie.
Het kantongeregt te Alphen aan den Rijn heeft, bij vonnis
van den 17 Augustus, den hoofdonderwijzer Lemkes veroor-
deeld tot eene geldboete van/5.42, uithoofde hij op 18 April
dezes jaafrs in zijne bijzondere christelijke school had toe»e-
aten een leerhng, die geen bewijs van vaccinatie of van
natnurlijke kmderziekle had overgelegd. De veroordeelde heeft
zich in hooger beroep voorzien bij de arrond.-regtbank te
Geiden.
nmatre^len t ?m6r 15 aanSebot|en eeu wetsontwerp, houdende
het eouvfirnem r®rm?+van bcsmettehjke ziekten. De meening van
bevo?W afT 18 niek> de,zorg v00r gezondheidsbelaugen der
v gemeentebesturen te ontnemen, maar bij dreigende
besmetting hunne magt, waar die te kort schlet, uit te Sen
Het ontwerp van wet bevat o. a. de volgende bepalingen:
Onder besmettelijke ziekten verstaat de weta. aziatisehe cholera-
roodvonU' /Zhif fT P°.kken (variolae en varioioides)j
rooctvonkf. diphtheritisehe keelziekte; q. mazelen- h kink
inwen'diV f Te lj e ,00gziekte- algemeenen maatregel van
ndig bestuur kan de wet geheel of gedeeltelijk ook op andere
besmettelijke ziekten van toepassing verklaard worden.
eene00SmJ™teddenSCte Vers,obij»?n« van een besmettelijke ziekte in
a!!! ,?emeen.te den geneeskundigen ambtenaar is gebleken, o-eeft
deze daaivan kennis aan den burgemeester. Deze maalt daarop door
openbare aankondigmg bekend, dat die ziekte in de gemeente eni-
SXCndVv0n°n 7mt'/an/N tij(istip af maakt b'i vekefijks (de week
n il ^0,lda& tot' en met Zaturdag) bekend - bii aziati
therit'ise0herak w' ^Phoidea= pokken, roodvonk en diph-
over if keelziekte, het aantal der aangegeven aangetasten en
overledenen - by mazelen en kinkhoest dat der overledenen - h
besmettelijke oogziekte dat der aangetasten.
De burgemeester is bevoegd, lijders aan eene besmettelijke ziekte,
,m s'aapsteden of logementen bevinden, naar eene andere
verblijrplaats ter vernleging te doen overbrengen, wanneer de orn-
s andigheden dit uoodzahelijk doen voorkomen en de toestand van
ne.n Jijder, overeenkomstig de verklaring van deD geneesheer, zulks
gedoogt. Hij wordt verder bevoegd -verklaard tot onderscheidene
maatregelen ter ontsmetting van verblijven en voorwerpen, en ter
voorkorning van aanraking van gezondc personen met aangetasten of
besmettende voorwerpen.
Overledenen aan aziatisehe cholera, typhus, febris typhoidea,
pokken, roodvonk of diphtheritisehe keelziekte mogen niet worden
vervoerd iiaar andere dan de voor do gemeente gebruikelijke, alge-
meene of bijzondere begraafplaatsen. Het vervoer' moet langs aen
kortsten weg ge3chieden.
Bij elke begraafplaats wordt een lokaal ingerigt voor tijdelijke
bewaring van overledenen aan eene besmettelijke ziekte.
B anneer aziatisehe cholera, pokken of roodvonk in eene °-e-
meente epidemisch verspreid zijn, worden aldaar geen kermisscn of
jaarmarkten gehouden.
Bij epidemische verspreiding van besmettelijke ziekten kan het
.louden van kermissen en jaarmarkten, waar zij niet van gemeente-
wege geschorst zijn, door de Lands regering verboden worden in
aan te wyzen gemeeuten, gewesten of het geheele liijk.
Personen uithuizen of vaartuigen, waarin eene besmettelijke ziekte
voorkwam, mogen geen scholen als leerling bezoeken noch aldaar
onderrigt geven, tot na verloop van 8 dagen nadat de ziekte, vol-
gens schnftelijke verklaring van eenen ^necskundige, uit die hui-
flain
lAii
d geldt omtrent fabrieben
zen of vaartuigen is geweken. Gelijk v
en andere werkplaarsen.
Onderwijzers, onderwijzeressen of leerlingen, die niet, blijken
verklaring door een geneesknndige afgegeveh, met goed gevolg of
meer dan eens de inenting der koepokken hebben ondergaan, wor
den m scholen met toegelaten.
Bestuurders van liefdadige gestiehten en gevangenissen zijn ge
houden de personen, daarin opgenomen, binnen 14 dagen na hunne
opnetnmg de koepokinenting te doen ondergaan, al waren ze vroe-
ger mgeent.
Gelijke verpligting rust op de kommandanten van korpsen of
oorlogsschepen, ten opzigte van de onder hunne hevelen geplaatsten.
Wanneer in eene gemeente aziatisehe cholera voorkomt, geschiedt
daarvan door het gemeentebestuur, onverniinderd het bepaalde in het
2e lid van art. 2onmiddellijk openbare bekendmaking aan de imre-
zeteren. Het maakt vervolgens dagelijks bekend, hoevele personen
in de verloopen 24 uren als overleden aan aziatisehe cholera, chole
rine, eliolerische diarrhoea en choleratyphus daaronder begrenen
aangegeven zijn. Het cijfer der in elke gemeente aan cholera overlede-
lien wordt wekelijks m de Staats-Courant bekend gemaukt.
De tien huizen, waar in eene gemeente het eerst cholera voorkwam,
worden op last van den burgemeester door minstens twee leden
tier cuolerakommissie onderzocht.
Het lijk van een aan aziatisehe cholera overledene moet, tenzii de
burgemeester daaromtrent anders beseliikke, binnen 24 nrennit het
sterfhuis worden verwijderd. Het hoofd des huisgezins of die
hem vervangt is daarvoor verantwoordelijk.
De Raad van State, „afdeeling voor de geschillen vanbestuur",
zal op 25 Sept. a. s. des voormiddags ten 11 ure, eene
vergadering houden waarin versing zal worden uitgebragt in
zake van het beroep van D. J. Wiersma c. s., ingelanden van
het vvaterschnp „de Vereeniging", in de gemeente Grijpskerke
van een besluit van Gedep. Stnten van Groningenvan 5 Mei
1871, n 62, le afd. houdende afwijzende beschikking op
hun verzoek nopens de uitvoering van besluiten van ingelan
den, betreffende den aanleg van werken ten behoeve van het
waterschap.
Olst, 29 Aug. De toestand van den veestapel is in deze
omstreken bevredigend. Er is veei vet vee voorhanden dat
tegen booge prijzen bij de veehouders van-de stallen of uit
de weiden door vreemde kooplieden wordt opgekocht.
Deveater, 27 Aug. De bijen hebbenvolgens beweren van
sommige- ymkersmeer honig gewonnen dan men aanvankelijk
dacht. Behalve dat zij genoej; hebben vergaderd om den winter
door te komen, zal er ook wel wat in den handel kunnen
gebragt worden.
Wijhe, 27 Aug. De roggeoogst is geeindigd. De opbrenest
is zoowel wat stroo als korrel betreft, boven verwachting.
Men is thans bezig met het binnenhalen van de haver welk
produkt mede zeer goed gelukt is. Boomvruchten zijn er bijna
met. Het weinige dat de boomen opleveren, wordt tegen nooit
gehoorde pnjzen opgekocht.
2S Aug. Het wemelt in deze omstreken van hazen en
komjnendie aan de veldvruchten veel schade toebreno-en
Het ware te wenschen dat de jagtwet opgeheveu wierde daar'
zooals nu het geval is, de landbouwers het regt niet hebben'
om hunne vruchten, welke thnns op de akkers staan en
waarvoor zij menigen zweetdroppel hebben laten vallen te2en
dat gedierte te beveiligendoor het te dooden.
Men meldt ons uit Anna Paulowna, dd. 25 dezer:
„Aan de laatst gehouden harddraverij te Anna Paulowna
nnmen 10 panrden deel. De prijs, bestaande in een sierlijk
gemoriteerd hoofdstelwerd behaald door het zwarte paard
van den heer I). A. Bakker, te Anna Paulowna, bereden
door P. Koningen de premie, bestaande in een Friesch
paardendekwerd behaald door het bruine paard van mej.
de wed. A. Sipmante Anna Paulowna, en bereden door
de Ridder. Het feest werd begunstigd door fraai zomer-
weder, en alles liep in de beste orde af."
De Groninger Courant meldt, dat dezer dagen door den
yleeschbouwer H. lleinkingh aldaar een buitengewoon zvvaar
kalf is aangekocht van J. Meinders, te Essen; pas vier maan-
den oud, heeft dit dier het e'norm gewigt van 300 halve k.gr.
Tegen H. R.le Boodenis den 26 Augustns, door de
politie te Groningeneen proees-verbaal opgemaakt wecens
let nan de markt brengen van stukboter, die het verei«ehte
gewigt niet had.
De Landboutc-Courant hevat onder het opsclirift „Genees-
middel tegen de bloedluis in de appelboomen" het volgende:
„Eenigen tijd geleden werd er, van wege de Hollandsche
Maatschappij van Landbouween premie uitgeloofd aan deno-ene
die een proefhoudend middel aan de hand deed tot vernieti-
ging van de bloedluis in de appelboomen. Zonder te willeu
mededingen naar die premie, wenscht de ondergeteekende in
het belang van de zaak openbaar te maken dat hij reeds bij
herhahng en met goed gevolg heeft aangewendPetroleum.
Het spreekt van zelf dat zulks met omzigtigheid dient te
worden aangewend, maar dan ook lijdt de boom niets, en
de verderfelijke ziekte, wanraan de booin anders bezwijken
moet, komt men te boven.
Naardtcijk
6 Augustus 1871.
J. A. van der Goes.
Ofschoon de dit en de ander wat aanwendt
om zijne varkens gezond te houden of weer teVrstellen
behoort een prohaat voorbehoed- of geneesmiddel tot hiertoe
nog onder de verborgenheden. De arme daglooners varen
er intusschen het beste bij zij hebben thans veelal nan spek
geen gebrek. Doch omrelukkig gaat het, ofschoon onder den
pekel bedolvenspoedig lot verderf over. Het spek van zulke
gestorvene varkens heeft dan ook een akelig aanzien en het
is wonder, dat sommigen dit slcchte voedsel, dat eiirenlnk
voor bet graf bestemd is, nog zonder tegenzin en met sinank,
zooals zij zegpeukunnen nuttigen.
Sommigen gelooven dan ook, dat zulk slecht voedsel alles
behalve gezond is, en dat, bij vcelvuldig gehruik, dit ligt
erge gevolgen kan hebben. Wij achten het daarom in het be
lang der volksgezondheid zeer wenschelijkdat zulk spek eens
door deskundigen onderzocht worde, ten einde te oordeelen
of het ook voor de gezondheid naderlige bestanddeelen bevat!
By den tegenwoordigen bloei en welvaart van den landbouw
behoorde de daglooner ook zooveel te verrlienen, dat hij bii
voldoende vlijt en spaarzaamheidiets beters kon erlangon en
zich aan bet spek van aan ziekte gestorvene varkens niet lie-
hoetde te vergasten.
Ook uit het Oidambt wordt weder van de varkensziekte
melding gemaakt, die nu algemeeri schijnt te beerschen en in
veel ergere mate dan vroeger.
De strengc winter van 1 870/7 1 deed vele gewassen wrooten-
omkomen. Dit was het geval met de" wintertnrwe de
wintergerst en het winterkoolzaad. Ten gevolge daarvan werden
vele landen omgeploegd en daarin meestal zomergranen «ezaaid
enkele stukken werden met vlas hebouwd.
Deze voor den landbouw ongunstige omstandigheid waarbij
kwam de langdurige koude, waardoor bet voorjaar van 1871
zich kenmerktebenamen het uilzigt op een goeden oogst. En
mettegenstaande dit alles, zijn thans de berigten aangaande den
oogst over het algemeen niet ongunstig; de zomeruranen zijn
goed geslnagd; sommige zelfs beloven een ruimen oogst; hoven-
dien werkt het sehoone weder op de inoogsting gunstig.
Omtrent de opbrengst der verschillende geNIssen zij bet
volgende medegedeeld.
