- 154 -
MINDER AALMOEZEN, MEER ONDERWIJS.
Polcierwezen.
Landbouw.
Blokz.ijl25 Sept. De handel in appelen en perendie
hier om zijne uitgebreidheidmet regt onder den groothandel
wordt gerangschikt en een hoofdtak van bestaan oplevert
heeft thans genoegzaam niets te beduiden om den hoogst ge-
ringen voorraad en de buitengewoon hooge prijzenwelke men
dien ten gevolge moet besteden. De peren worden ingekocht
van 6 tot /12 en de appelen van f 6 tot 8 per hektol.
Ilalfsen24 Sept. Als bewijs dat het vee een ongekende
duurte heeft bereikt, berigten wij, dat door koopman K. jl.
Vrijdag 10 koeijen zijn afgeleverd voor omstreeks/ 3000. Een
daarvan gold bijna 450. Allen zijn naar Duitschland vervoerd.
€*eineng«le Iferlgten.
Jtigczoubcti.
doorbrengen. Het vuurwerk, afgestoken in den tuin van den
kastelein J. de Vries, liet ook wel iets te vvensohen over,
daar men met groote tusschenpoozen en zeer onverwachts werd
onthaald op een vnnrpijl of een potje bengaalsch vuur.
Niet genoeg kan men de orde en eensgezindheid roemen
die den ganscheu dag en nacht onder het zeer talrijk opge-
komen publiek beeft geheerscht. Verblijdend was het te zien
hoe sommige leden der Rijks- en gemeente-politie, gerequireerd
ommoat de orde hier of daar verstoord wordendeze
krachtdadig te handhaven, als gewone Imrgers zich onder het
publiek in de herberg met dansen en springen konden ver-
makenof, hier en daar aan tafeltjea gezeten zich le goed
deden aan de gaven van Bacchus; kortomniets is er ge-
weest dat het verlangenom in het volgende jaar weder zulk
een feest te vieren kan onderdrukken.
Meuwer-Amstel21 Sept. Heden werd in het lokaal
Paardenburg de aangekondigde vergadering der Vereeniging
lot bevordering van waterschapsbelangen in Amstelland gehouden
bijgewoond door een veertigtal leden. De voorzitter van het
voorloopig bestuur, de heer mr. J. G. Kruimelopende de
vergadering met eene rede, waarin hij den treurigen toestand
van Amstelland, wat de waterschappen betreft, uiteenzette en
het groote belang dezer vereeniging voor den landbouw aan-
toonde. De vergadering besloot dezh rede te doen drukken en
verkrijgbaar te stellen. Daarna werd overgegaan tot de keuze
van een definitief bestuur; gekozen werden bij akklamatie,
tot voorzitter, mr. J. G. Kruimel te Ouderkerk bij stemming
tot leden, F. Halverhontte Nieuwer-AmstelP. N. van Kmys-
wijkte Uithoorn; H. van Blaaderente AmstelveenC. II.
Ciriaci, te Weesper-CarspelH. Koenderste Diemenen I'.
Hogenhout, te Nieuwer-Amstel.
De Vereeniging, die nu reeds vijftig leden in de verschil-
lende waterschappen teltwerd oorspronkelijk door slecht.s zes
personen, die direkt belang bij den landbouw hebbenin het
lesen geroepen. Op het groote belang dezer instelling behoeven
wij wel niet te wijzen. Onder de ontwerpers van het grond-
denkbeeld behooren vooral genoemd te worden de hh. J. van
den Berg, van de kweekerij de Tuinboww aan den Amstel
P. Hogenhout en P. Borst.
Capelle (Langstraat), 25 Sept. De kalfkoeijen hebben hier
voor het tegenwoordige een ongekende hoogte van prijs bereikt
zoodat het niet meer tot de zeldzaamheden behoort, wanneer
belgische kooplieden 200 a /250 besteden. Ook het vette
vee wordt grif tot 70 a 75 c. per kilogr. gekocht.
Te Vrijhoeven-Capelle heeft zich voor eenige dagen de
varkensziekte geopenbaardelf varkens zijn besmet verklaard
en vier daarvan reeds gestorven.
Xalt-ltommel22 Sept. Op de heden hier gehouden paar-
denmarkt wareo ruim 700 stuks aangevoerdvvaaronder vele
puike paarden. Vele fransche en duitsche handelaren werden
opgemerkt en de handel kenmerkte zich door eene buitengewone
levendigheid. Voor goede soorten bedong men 500 tot 600
gulden en werd lot die prijzen veel verkocht; voor enkelen
besteedde men zelfs /700 tot/800.
Zutphen26 Sept. De grasverkooping, hier vau wege
het gemeentebestuur gehouden, heeft nagenoeg/ 1 000 opgebragt.
Sneek, 21 Sept. Gisteren werd hier de gewone najaars-
paardenmarkt gehouden. Zij was vrij druk bezocht en in het
geheel waren pi. m. 300 paarden ten verkoop aangeboden.
De handel was zeer geanimeerdniet het minst door de aan-
wezigheid van vreemde kooplieden. Verschillende prijzen werden
besteedvan /100 tot /500. Een span paarden werd voor
1400 verkocht.
Zwolle26 Sept, De hooibouw van hot nagras begunstigd
door goed nnjaafsweder, is afgeloopen en leverde een ruime
opbrengst. De kwaliteit wordt even als de kwantiteit zeer
gerocmd, zoodat men hierin eerie vergoeding heeft voor de
mindere opbrengst der eerste snede.
De oogst alhier en in de omliggende gemeenten is voor
het grootste gedeelte binnen. Over het algemeen laat het beschot
der gewassen weinig te wenschen over. Alleen de aardappelen
die thans gerooid worden leveren een geringe opbrengst. Voor
meer dan de helft zijn zij door de ziekte bedorven.
Op de Vrijdag 11. hier gehouden weekmarkt is aan
een veehandelaar uit Gorinchem eene dragtige koe verkocht
voor de som van f 430. Ouden van dagen verzekeren van
zulk een enorm hoogen prijs nog nimmer te hebben gehoord.
De Amsterdamsche Courant bevat het volgende
„Wij vernemen dat de heer J. I. de Beucker, leeraar aan
de tuinbouwschool der Kon. Ned. Tuinbouw-Maatschappij Lin
naeus te Watergraafsmeer, die zich, om persoonlijke redenen,
genoodzaakt zag naar Antwerpen terug te keeren met 1 Oktober
a. s. zal vervangen worden door den heer Eug. Veulemaus
van Gilly. Wij betreureu het dat de heer de Beucker ons land
dat hij gewigtige diensten bewees, heeft verlatenmaar wij
wenschen het bestuur der Maatschappij Linnaeus geluk, wijl
het er>in geslaagd is zich van een niet minder begaafden op-
volger te verzekeren.
„Terwijl wij den heer de Beucker een hartelijk vaarwel
toeroepen uiten wij den wenschdat zijn onderwijs hier te
lande rijke vruchten moge achlerlatenen daarin tot in lengte
van dagen de schoonste herinneringen aan zijn leven en werken in
ons midden bewaard blijven. Velen zijn hier veel aan hem
verpligt, en de heer de Beucker kan zich overtuigd houden
dat de oude spreuk uit het oog - uit het hart" in Noord-
Nederland gewis niet op hem van toepassing zal zijn."
De Landbouw Courant bevat het volgende
Ook een argument voor Amsterdam en tegen 's Hage.
„Te Amsterdam kwamen op 19 April 1847 eenige belang-
stellende invloedrijke personen bijeendie onder voorzitting
van den Hr. mr. G.W.Verweij-Mejan eene voorloopige vereeniging
tot oprigting eener Hollandsche Maatschappij van Landbouw tot
stand bragteri.
Dit denkbeeld vond ingang. Nog in hetzelfde jaar, op
12 Nov., had daarop te Haarlem eene grootere zamenkomst
plaatswaarin besloten werd tot de vorming eener JLollandsche
Maatschappij van L,andbouwIn de mededeelingen en berigten
van 1841 wordt deze bijeerikomst dan ook teregt genoemd de
eerste algemeene vergadering dier Maatschappij.
Te Amsterdam is nu daarna, op 29 April 1848 de tweede
algemeene vergadering gehouden, waarop werd medegedeeld
dat zich toen reeds 29 afdeelingen hadden gevormd met 1 368
leden. De voorloopige bestuurders zijn toen door een defi-
nitief bestuur vervangenmet mr. G. W. Verwey-Mejan als
voorzitter en Jhr. mr. D. R. Gevers Deynoot (die op de ver
gadering van 19 April 1847 mede aanwezig was) als algemeen
Secrelaris.
De JLollandsche Maatschappij van Landbouw is dus tot stand
gekomen in Noord-Ilolland en wel bepaald te Amsterdam. En
het komt ons dan ook voor dat voor de feestviering van haar
25jarig bestaan, op grond van hare wordingsgeschiedenis
Noord-Holland, speciaal Amsterdam als het ware is aangewezen."
Te Hoorn is gisteren, op de algemeene vergadering der
JLollandsche Maatschappij van Landbouwmet groote meerder-
heid ondanks herhaalde pogingen van Amsterdam om het
tegendeel te verkrijgen gehandhaafd het besluit
om h e t 25-j arig bestaan derMaatschappij in 1872
te 'sGravenkage te vieren, en dus ook in de resi
de ntie de tentoonstelling te houden.
Uit Velsen meldt. men ons, dat de hofstede Thornin de
nabijheid van Santpoort, met het overbosch in publieke veiling
heeft opgebragt f 28,100. Het stuk weiland is opgehouden.
De plannen tot voorhereiding der oprigting van een Rijks-
landbouwschool zijn thans in overweging en zullen waarschijn-
lijk nog voor het einde van dit jaar tot een praktisch resultaat
hebben geleid.
Men meldt uit Alkmaar dd. 21 September: //Den 13 dezer beviel te
Farmsum eene vrouw van drie zonen en in dezelfde week kwam ook eene
drieling-geboorte te Purraerende voor. Het is zeer bijzonder, maar nog meer
bijzonder is het welligt dat drie heerenook drielingen alhier geboren
25 September 1831 Maandag e. k. te zamen hunnen 40stcn verjaardag
zullen vieren. De een werd in het vorig jaar benoemd tot notarisde
tweede tot directeur van het postkantoor, beide alhierterwijl de derde
dit jaar als offieier van administratie bij de nederlandsche marine gepensio-
neerd ook hier kwam wonen.
In het logement De Oude Hoorn te Oad-Beijerland is een geval ge
beurd, dat zeer ernstige gevolgen had kunnen hebben. Een koopman uit
Rotterdam, die aldaarHogeerdehad op zijne kamer een reistasch neerge-
hangenwaarin zich een geladen revolver bevond. De schoonmaakster op
die kamer bezig zijnde stootte bij toeval tegen de taschzoodat defce op
den grond vielten gevolge waarvan het schot op den revolver afging en
de schoonmaakster in den voet trof.
Een slagter te Utrechtdie eene koe uit eene weide had gekocht
maar //bij vergissing" eene veel betere uit het land haalde, is tot 6 maan-
den cellulaire gcvangenisstraf veroordeeld. De regtbank beschouwde die
//vergissing" als diefstal.
Als eene bijzondere zeldzaamheid wordt uit IJreterp gemeld dat al-
daar wonen de tweelingbroeders J. en D. Keuningen dat de eerste is
gehuwd met Otje van der Veen de andere met Maaske van der Veen.
Beide vrouwen schohken hare echtgenooten 7 zonen en 5 dochterswaar
van aan beide zijden nog 5 jongens en 2 meisjes in leven zijn, wier voor-
namen evenzoo luiden als die hunner neven en nichten.
In het begin dezes jaars is onder de gemeente Finsterwolde een gevecht
ontstaan tusschen eene meer dan 20 personen telle nde bendewelke zich
vereenigd had tot het frauduleus vervoeren van gedistilleerd, en drie kom-
miezentoen deze de bende aanriepen te blijven staanten einde zich te
laten visiteren. De kommiezen werden beleedigdbedreigd en verwond.
Vijf van de twintig man werden echter toen gearresteerd en den 14 dezer
werd hunne zaak voor het Pro v. geregtshof in Groningen behandclddat
den 20 dezer uitspraak deed. Twee der beschuldigden zijn veroordeeld tot
eene tuchthuisstraf voor den tijd van 5 jaren en 3 maanden twee anderen
tot eene tuchthuisstraf vau 5 jareu en de vijfde is vrijgesproken.
Dat niet alleen overmatig gebruik van sterken drank hoogst nadeelig
werktmaar dat dit ook m$t koffij het geval is hiervoor kan het vol
gende tot bewijs strekken. Op de kermis van de gemeente W. in Belgie
was door het bestuur ook een wedstrijd uitgcschreven voor de vrouwdie
het grootste aantal koppen koffij zou uitdrinken. Een prijs van 10 francs
was daarvoor uitgeloofd. De vrouw, die den prijs won, had zeventien kop
pen koffij gedronkenmaar bij den achttienden kop viel zij neder, en voor
haar geneeskundige hulp kon worden verstrektwas zij een lijk.
Kort geleden was iemand op zijn retour van Arnhem naar Amster
dam met een retourbiljettoen te Ede, een beambte hem zijn biljet afvroeg
hij weigerde het af te gevenwaarop de beambte hem verzochtzoo hij
geen biljet had, de vraeht van Arnhem naar Edc te vol doen. De reiziger
weigerde ook dit en nu werd proees-verbaal tegen hem opgemaakt. De
kantonregter te Wageningen aan wiens beslissing deze zaak onderworpen
werdherft den gedaagde van alle regtsvervolging ontslagenop grond der
volgende overwegingen 1°. dat met gemeld artikel van Het algemeen re-
glement niet bedoeld kan zijn aan de spoorweg-beainbten het regt te geven
om de plaatsbewijzen ten alien tijde van de reizigers af te vragenen hun
onder bedreiging van proces-verbaaldat is van strafde verpligting op te
leggen van hunne plaatsbewijzen af te geven en daardoor hen te dwingen
afstand te doen van hun regt om naar eene bepaalde op het bewijs aange-
geven plaats vervoerd te worden, en 2°. dat het bewezen feit bij geen an
dere wet of verordening, die wettelijHe kracht l^eft, is strafbaar gesteld.
Te Leeuwarden, is een uiterst fraai bewerkt vloertapijt tentoongesteld,
dat, geheel met de naald vervaardigd, niet alleen een voorbeeld van keurige
bewerking, maar tevens van taai geduld mag heeten. Het bestaat uit
stukjes laken van 140 verschillende kleuren, te zamen ter oppervlakte van
ruim 40 ellen en 3462 el koord van 20 onderscheidene kleuren. Prach-
tig za&mgestelde bloemen, bladeren en andere figuren, ten getale van 2114,
versieren het geheel; de geciseleerde binnen rand heeft eene breedte van 5
centimeters en eene lengte van 58 ellen hieraan werd 86 dagenaan den
buitenrand ongeveer 2 jaren en aan het geheele tapijt, met eenige tusschen-
pozing, 6 jaren gewerktruim 26,000 strengetjes koord waren tot de ver-
vaardiging van dit kunststuk benoodigddat tot in de kleinste details fraai
en net afgewerkt mag heeten en niet ligt zijn weergade zal vinden.
Den 17 September jl. is tusschen Sens en Montereau, in het depar-
tement der Yonne (Frankrijk)een vreeselijk ongeluk gebeurd. Van een
met ijzer geladen waggonwelke geplaatst was tusschen twee personen"
wagensbrak de as. De schokdie daarop volgde was zoo hevig en
oogenblikkelijkdat 12 personen als het ware verpletterd, en 30 personen
ernstig verwond werden.
Den 15 dezer is te Berlijn een uitgestrekt gebouwvier verdiepingen
hoog en door een aantal gezinnen bewoond plotseling onder een oorver-
doovend gekraak en een hartverscheurend hulpgeschrei ineengestort. Hulp
aanbrengen behoorde aanvankelijk tot de onmogelijkhedenwant een dikke
stofwolk omringde de plaats van het onheil. De pompiers sloegen zoodra
mogelijk handen aan het werk. De pogingen om in de beneden-lokalen
door te dringen waren echter vruchteloos, want die vertrekken waren door
staande en liggende balkenplanken en andere voorwerpen gebarrikadeerd.
Wie daar bedolven lagen konden eerst later worden geholpen, ten ware zij
vddr dien tijd, onder het gewigt der massa verpletterd, een Snellen dood
hadden gevonden. Van boven moest dus de opruiming van het gebouw
worden aangevangen. Een paar uren later werden enkele personen te voor-
schijn gehaald; zij waren derwijze verminkt, dat zij schier alien kort na
hunne redding den geest gaven. Anderen werden aangetroffen, die blijk-
baar weinige oogenblikken voor hunne redding waren gestikt. Een der
bewoners en diens echtgenoot werden wel niet ongedeerdmaar toch levend
van onder het puin te voorschiju gehaald. Hoevele personen nog onder de
ingestorte massa bedolven lagenwist nieraand met zekerheid op te geven
de rneest overdreven geruchten waren te dien aanzien in omloop. Geluk-
kig hebben deze zich niet bewaarheidwant zonder zware verwondingen te
hebben bekomen zijn de overige personen aan het gevaar ontsnapt. Be-
treffende de aanleiding tot het onheil is geblekendat menom het win-
kellocaal te vergrooten, den hoofdmuur van het gebouw had doorgebroken,
zonder de vereischte stutten aan te brengen.
De heer Schone spreekt, in nommer 38 van dit Weekblad
over een opatel van mijne hand, en zegt dat het scheeve
voorstellingen bevat; hij zegt dat ik het tot eene gewoonte
aanneem alles wat mijne goedkeuring niet wegdrnagt, door
zaken verkeerd voor te stellenverdacht te maken enz. enz.
Zoolang ik nog burgemeester was, moest ik dergelijke
schampere gezegden van den heer Schone en andere conser-
vatieve leden van den Gemeenteraad geduldig aanhooren.
Immers. de Gemeentewet zegt, dat de Burgemeester belast is
met de uitvoering van de besluiten van den Raad. Dit arti
kel werd en wordt door vele Raadsleden aldus opgevat, dat
dns de burgemeester de hoogstbezoldigde dienaar van den
Raad is, en aan diens bevelen heeft te gehoorzamen.
De heer Schone vergeet in zijn opstel, dat, sedert ik mijn
eervol ontslag als burgemeester van Zijne Majesteit den Koning
heb verzocht en verkregen, ik uit deze dienstbaarheid ben
verlosten dat het Raadslid Schone dus zich niet meer het
regt mag aanmatigen, mij in het publiek beleedigingen te
zeggen. Integendeelsedert mijn aftreden bleef ik in de ge
meente wonen; ik ben daar kiezer en de hoogst belaste der
ingezetenennog in 1871 werd mijn hoofdelijke omslag en
andere belastingen belangrijk verhoogdhet blaadje is thans
omgekeerd; ik meen thans het regt te hebben aan de leden
van den Raad te vragen, waar of de dubbeltjes blijven, die
ik moet betalen; en nu zeg ik in het openbaar: mijne arbei-
ders, de bevolking die mij omringt, hebben minder aalmoe-
zen, meer onderwijs noodig.
Ik ontken dat de Raad het regt zoude hebben voor mij
aalmoezen uit te deelenik herinner den Raad dat ik het
regt heb, volgens de Grondwet, om overal in het Rijk vol-
doende onderrigt te vragen. Ik zal dit ook weder thans
doen en daarbij trachten die beleefdheidsvormen in aeht le
nemendie de heer Schone tegenover mij meent te mogen
vervvaarlozen.
De heer Schone voert aan dat de gewone uitgaven voor
het onderwijs alleen J/j der gemeente-begrootiug innemen.
Hij vergeet daarbij te vermeldendat de gemeente Haarlem-
mermeer niet, zooals andere gemeenten, voor bruggen en
wegen behoeft te zorgendat zij geeneof bijna geenever-
lichting heeft, geene pleinen of andere inrigtingen, die elders
kostbaar zijn.
Het is dus niet de vraag of de gemeente f3 of wel f3
voor onderwijs besteedt, het is de vraag of zij geuoeg voor
onderwijs besteedt; en dit is niet het geval waar eene school
voor 80 kinderen wordt gebouwd, waarin voor 120 plaats
behoort te zijn de onderwijzer geen huis heeft, en de hulp-
onderwijzer ontbreekt.
De heer Schone zegt, dat, sedert ik burgemeester was, de
uitgaven voor het onderwijs met 30 zijn verhoogd. Yoor
wie de geschiedenis der zaak niet kent, schijtit dit fraai;
maar de heer Schone verzwijgt, dat, tijdens ik het hoofd der
gemeente was, het mij gelukt was vele kinderen, die op de
grenzen wonen, te doen deelen in het onderwijs eldersonder
anderen te Slotenwaar destijds 66 kinderen uit Haarlem-
mermeer school gingen. Toen dit getal zoo groot werd,
begon Sloten aan Haarlemmermeer eene bijdrage te vragen
voor den hulp-onderwijzerdie daardoor noodig werd.
De Raad van Ilaarlemmerrneer weigerde dit; de kinderen
werden te Sloten geweerden nu had de Raad de verpligting
om eene school voor deze kinderen te bouwen. lets dergelijks
is bij Halfweg gebeurden vandaar de vermeerdering der
kosten van lager onderwijs met 30
De Raad heeft eene school laten bouwen, wetende, of
althans kunnende wetcn dat die te klein zoude zijn dit is
mijne grieve; en dat die grieve niet ligt is, maar verdient
publiek gemaakt te worden bewijs ik reeds daardoordat de
kinderen mijner arbeiders sedert zij in het nieuwe lokaal ter
school gaantelkens ziek terug komenin de vorige week
zijn er op eenen dag zeven kinderen uit school met de koorts
terug gekomen.
A1 bewijst dus de heer Schone, dat aan het onderwijs in
Haarlemmermeer veel geld wordt besteed, 30% meer dan
onder mijne administratieik blijf beweren dat dit niet ge
noeg is, dat het onderwijs niet gebrekkig of karig mag zijn,
maar voldoende moet wezett.
De heer Schone hehandelt in zijn opstel, behalve het on
derwijs, ook nog een ander onderwerp: het proces in zake
den aannemer van het Raadhuis, en zegt dat de gemeente
daarin de dupe is geworden van de onjuiste meeningen en
eigenmagtige handelingen van den heer A. als burgemeester.
De heer Schone spreekt van den afloop van het proces; hij
kon als Raadslid zeer goed weten dat dit proces niet is
afgeloopenmaar daarin slechts eens weder een vonnis in
eerste instantie door de regtbank te Haarlem is gewezen,
wier vroeger vonnis in dezelfde zaak door het Provinciaal
geregtshof op verschillende punten werd te-niet gedaan terwijl
dus ook dit vonnis voor hooger beroep vatbaar is.
De zaak is dus niet afgeloopenzooals de heer Schone
