- 158 -
Landbouw.
Aanfokken van vee.
Over den stand van Veld- en andere Getvassen
Politiek ©verzigt.
29 Sept. 5 Oct. 1871.
©emengde Berigten.
drechtb. voor Noord-Holland, de heer H. A. Cromraelin, te
Haarlem; c. in plaats van den heer Gevers Devnoot, de heer L.
van Es Jz., te Melissant.
Eindelijk werd benoenid tot sekretaris-penningmeester (welke
bcide betrekkingen overeenkomstig een vooraf door de vergadering
genomen besluit voortaan zijn gekombineerd) de heer P. F. L.
Waldeck, te Loosduinen, die nu reeds langer dan tien jaren onder
de leiding van den heer Gevers Deynoot werkzaam i§ geweest en
daardoor reeds met al de zaken der Maatschappij bekend is.
-De keuze van den heer Waldeck geschiedde bij akklamatie.
In den namiddag van denzelfden dag zijn; niettegenstaande het
gure weder, versehillende volksspelen gegeven, waarbij vele der
deelnemcrs met fraaijfe prijzen huiswaarts keerden.
Yrijdag is eene harddraverij gehouden, waaraan door dertig me-
deoingers om de prijzen werd gekampt. De eerste prijs, 25 gouden
Willems, is hehaald door de Koningin, zwarte merrie van G. Baren-
dregt, van Barendregt, bereden door J. de Boer. De tweede prijs,
10 gouden Willems, werd toegekend aan A. de Graaf, van Diemer,
hehaald met de Kwik kwakbruine bles merrie, bereden door den
eigenaar, terwijl de derde prijs, 5 gouden Willems, werd wegge-
dragen door de Wassenaar, bruine merrie van J. Munuikhuis,
van Purmerend, bereden door J. Koster.
Zaturdag daaropvolgende werd de tentoonstelling van vee ten 1
ure door den stormwind, vergezeld van zware stortregens, ver-
hinderd, zoodat de eigenaars genoodzaakt werden limine prachtige
'beesten van het terrein te verwijderen. Het ongunstige weder
blecf voortduren, zoodat het schieten naar den vogel verviel en
uitgesteld werd tot den volgenden dag, doch ook toen was het
weder zeer ongunstig. Vijf aanzienlijke prijzen werden door de
kommissie aan de hampers overbandigd. De herhaling van den
teestoptogt, die tot sluiting van de landbouwtentoonstelling des
narniddags zou gehouden worden, kon niet doorgaan, tot groote
teleurstelling van alle feestsierenden. 'sAvonds werd het weder
eenigzins gunstiger, van welke gelegenheid Hoorns ingezetenen ge-
bruik maakten, want in eeu oogenblik waren alle straten door
duizenden lampions verlicht. Het was waarlijk een genot de stad
door te wandelen, zoo prachtig was zij getooid met groen en
bloemen, waar tusschen die duizende liehten een prachtig effekt
maakten. Dit had ongeveer een uur geduurd, toen de liehten
alien door een zwaren stortregen werden uitgedoofd en in een
oocwenk waren de duizende toeschouwers van de straten ver-
dwenen. Het vuurwerk dat des avonds afgestoken zou worden is
uitgesteld tot den 13 dezer. Zoo kunnen wij dus gerust zeggen:
Dcze dagen waren rijk aan teleurstellingen.
Bevenvijk 3 Oct. De afdeeling Velsen der Ilollandsche
Maatschappij van landbomo hield heden eene harddraverij van
boerenpaarden met karreljes uit de afdeeling. Van 1 <i mede-
dingers is de prijs gewonncn door G. Abbrink te Uitgeest;
de premien door: A. TeelingC. Wafelbakker en G. van
Twuyvete Uitgeest, Bevenvijk en Uitgeest.
Capelle (Langstraat), 3 Oct. De vette varkens worden nu
reeds door vele boeren verkocbtdie ze of aan Tilburgsche
slngters afleveren of naar de mavkt le Eolterdam voeren. De
prijs is geiniddeld 56 cents per k.gr. schoon aan den haak.
De ziektewelke zich voor drie weken te Vrijhoeven-Capelle
openbaarde, breidt zich tot heden niet uit.
7avOlle28 Sept. Op de heden hier gehouden paarden-
markt. was veel aanvoer. De enters en veulens werden voor
flinke prijzen door buitenlandsche kooplieden aangekocht. In
de andere paarden aan de rnarkt, waaronder er waren van
puike soort, zag men ook vrij veel omgaan.
IJtrecllt, 2 Oct. Van de 800 rumlerendie eergisteren
hier ter rnarkt waren aangebragt, zijn ruim 600 verkocht,
waarvan 500 aan Fransche en Duitsche kooplieden; vooral
van melkvee was het vervoer naar Belgie over den staats-
spoorweg buitengewoon groot.
Naar men verneemt heeft de varkensziektedie om
dcze gemeente in den laatsten tijd vele offers eischte, nage-
noeg opgehondendaar nu nog slechts enkele gevalbm bij
dadelijk geneeskundige hulp, meestnl niet doodelijk zijn. De
prijzen der varkens zijn echter buitengewoon lioog, daar er
zells tot 30 cents per 5 hectogr. betaald wordt.
Uit Drenthe meldt men dat de boekweitdie tijdens de
laatste droogte uitmuntend en voor het grootste deel is bin-
nengekomen, een ruim beschot oplevert en van zeer goede
kwalileit is. Gemiddeld dorscht men vier a vijf hectoliter van,
het voer. Met de aardappelen danrentegen valt het niet mee;
over het algemeen blijft de opbrengst beneden het mid-
delmatige.
Op growl van opgaven uit een groot aantal departementen
wordt de opbrengst van den tarvveoogst dezes jaars in Frank-
rijk geacht vijfendertig a veertig millioen hectoliters beneden
het gemiddelde totaal van goede oogstjaren te zijn; tnaar
daar bij wordt gevoegddat dit verlies gedeeltelijk wordt ver-
goed door ruime opbrengst van de garst en andere graan-
soorten in Frankrijk.
Leiden, 4 Oct. De doorlating van water aan den Leid-
schendam is geeindigd en mag dan ook zeker als overbodig
beschouwd worden. Zware regen toch heeft binnen acht dagen
groote verandering gebragt. Het boe^emwater rijst ten gevolge
van dien regen en van het bijmalen van water uit de polders.
De heer J. Buisman te 's Hage deelt in het bijblad van de
Landb. Ct. mededat de steenkolenasch als'meststof voor aard-
appelvelden gebezigd, de aardappelziekte te keer gaat. Deze
meststof moet uitsluitend en in droogen toestand gebezigd worden.
Vermengd met den aan eiwit rijken afval van beetwortelsuiker-,
aardappelensiroop- en stijfselfabrieken is de steenkolenasch meer
geschikt voor algemeene bemesting. De heer B. stelt zich
voor op de eerstvolgende tentoonstelling van de Hollandsche
Maatschappij van Landbouw van beide monsters ter bezigtiging
te stellen.
Terwijl er in Engelandgelijk doorgaans in dezen tijd des
jaars, uiteenloopende opgaven omtrent de uitkomsten van den
tarweoogst binnen 's lands worden gehoord lijdt de veestapel
er naarr alle berigten aan eene besmettelijke kwaaldie wel
niet doodelijk voor het vee is maar toch de vruchten der veeteelt
veel doet afnemen, namelijk het mond- en klaauwzeer of Aptha.
Zij heerscht juist in die landstrekenwelke het beste terrein
voor het graven van vee opleveren en het meeste wcrk van de
zuivelbereiding maken. Volgens de officiele opgave bestaat die
opizootie thans in vijftig graafschappen van Engeland en in
drieentwintig graafschappen van Schotlandwelke te zamen
nagenoeg vijfduizend besmettelijke plaatsen bevatten. Het aan
tal beesten, die zijn aangegeven als door de kwaal aangetast,
is niet minder dan twintig duizend; men meent echter, dat
het werkelijk nog veel grooter is.
Het naaste gevolgis, dat de veefokkers en landlieden ongezind
zijn thans inlandsch vee aan te koopen, en dat alzoode prijs
van het vee daalt; doch als eindgevolg wordt er belangrijke rijzing
van den prijs van het slagtvleesch verwacht.
Onder dit opschrift bevat de Landbouw-Courant het volgende:
De landman kan op het oogenblik niet genoeg vee aan
fokkenwant de handel is sterk, zoowel voor Fransche als
voor Pruissische rekening, buiten hetgeen Engeland en Belgie
hog behoeven. Laatst een Franschen koopman sprekendever-
telde hij mijdat er nog wel 160,000 stuks voor Frankrijks
noordelijke departementen benoodigd waren, en dat die, zoo niet
alle, dan toch zeker voor het grootste gedeelte in Nederland
opgekocht zouden worden. Een boer, welke zich op de vee
teelt en weiderij toelegt, zal altijd daar beter bij varen dan
de bouwboer, want al wat van het vee komt, is geschikt
voor den buitenlandscben handel; van al wat uitgevoerd wordt,
heeft de boer profijt, en met al wat ingevoerd wordt, zoo
als het graankan hij niet concurreren. De bakkers zeggen
liever buitenlandsch graan te gebruiken dan het inlandsche
en zulks schijnt waar te zijnwant zij durven voor buiten
landsch graan hooger prijs te besteden. Daarom is het zaak
om vele weiden aan te leggen op gronden, die daartoe ge
schikt zijn, om den veestapel te vergrooten en het vee goed
te doenopdat men zoo veel te meer zuivel verkrijgen kan.
Boter en kaas toch zijn ook geld waarden mogt het al eens
in prijs verminderende uitvoer van hooi zal toch altijd blij-
ven bestaan. De prijzen zullen ons leven lang wel niet veel
dalende bevolkingen immers nemen overal toe, zoodat voor
onze arme luidjesen ja voor sommige burgerluialreeds in
geen jaren een stukje vleesch overschoot. De behoeften zijn
en blijven groot.
M., 20 Sept. 1871. V. v. O.
Balfseu 3 Oct. Het spurrie- en knolgroen leveren thans
reeds meer op dan het geheele najaar van 1870. Etgroen
staat nog overheerlijk te groeijenzoodat de hooiprijzen voor-
eerst wel niet hooger zullen worden. Een en under werkt
gunstig op de boter, welke wekelijks in prijs is vooruitgegaan.
scbrijft men aan de Leidsche Courant het volgende
„In het Westland is na eene o/ervloedige teelt van aardappelen
gebleken, dat de verzendingen niet meer die uitgebreidheid mogten
erlangen als eertijds het geval was. Met Engeland kon geen ge-
schikte koop, ook wegens verschil in de prijzen, gemaakt worden,
zoodat dit Rijk zich elders van aardappelen voorzag. Bovendien
begint Engeland zich meer op de teelt van dat produkt toe te
leggen. Ten gevolge daarvan werden de meeste aardappelen op
de tiinnenlandsche markten aangevoerd, waardoor, gerikend hetgeen
van dat produkt van zoo verschilleude zijden kwam afzetten, bijna
eene overvoerde markt ontstond. Het kon niet anders of de prijzen
moesten daardoor laag wordenzij werden dan ook zelfs zoo laag
als van de vroege aardappelen bijna nooit was gehoord, hetgeen
wel den werkenden stand zeer te slade kwam, doch, in aanmer-
kin°- o-enomen de booge huurprijzen, die voor de houwlanden wor
den bedongen, den tuinders teleurstelling en eene nadeelige rekening
berokkende. Men is daarmede tot de ervaring gekomen, dat de
teelt van sommige gewassen, gelijk vroeger, niet meer uitsluitend
aan Holland toebehoort. Heeft Engeland behoefte aan aardappelen,
het voorziet zich daarvan reeds vroegtijdig bij den franschen na-
buur of uit andere aan Frankrijk grenzende rijken. Frankrijk daar -
ent.egen zendt in het prille voorjaar bloemkool, als er hier of
elders aan dat gewas niet kan gedacht worden. En slaagt de
druiventeelt, hier of elders niet naar wensch, dan is het Frankrijk
geworden, dat met schoone, rijpe druiven in de vraag kan voor-
zien. Gelijk door de alles overheerschende magt van den stoom
de afst.anden zijn vernietigd, is het denkbeeld van monopolie tot een
hersenschim gedaald. Het is echter buiten twijfel dat in Oktober
de rijpe druiven van den zoogeuaamrien kouden grond zullen ver-
zonden worden. De maand Augustus en een groot deel van Sep
tember strekten ten waarborg voor bet welslagen van deze en andere
fijne vruchten. Voorts zijn de akkers nog met bieten bezet, die
later voor de fabrieken van beetwortelsuiker bestemd zijn en ge-
woonlijk als de laatste vrucht van het veld kunnen aaugemerkt
worden.
vOogenschijnlijk zouden er weinig perziken zijn of zouden zij, door
het koude weder in den groei belemmerd, niet tot voldoende rijp-
heid komen. Zooveel als het vorige jaar waren er nergens, toen zij,
bij overvloed klein van stuk zijnde, voor weinige centen werden
rondgevent. De pluk is echter vrij gunstig geweest; vooral sappige
en "roote vruchten hebben de boomen opgeleverd en wel niet eens
ten-en hooge prijzen. Oogstmaand bragt, zonneseliijn en warmte.
Weldra werden er eene menigte moerbezien geplukt, die in Julij
nog een groen aanzien hadden; dagelijks vermeerderde het getal
meloenen-, appelen en peren, hoe schraal ook de oogst daarvan dit
jaar moge zijn, begonnen te zwellen de broeikassen leverden schoone
druiven op veldgewas, dat hagchelijk stond, herstelde en dat acht.er
was begon te herleven. Gedurende de beide laatste maanden werden
uit de° Veenen ruimschoots snijboonen en augurken verzonden
terwijl versehillende groenten uit de moezerijen ter markt werden
gebragt.
»Het schoone weder begunstigde bovenmate het binnenhalen
van het vlas, het koolzaad,'de graansoorten en den hopibouw. De
opbrengst van het vlrs bleef dit jaar beneden het middelmatige;
het had in het voorjaar te veel geleden en was diensvolgens schraal
opgeschoten. Daar het vlas echter dit jaar zeer gewild is, gaven
de°prijzen schadeloosstelling voor de opbrengst. Ook het koolzaad
was ten gevolge vau het ongunstige voorjaarsweder niet zwaar
beladen; bij de dorsching bleek dat de verbouwing van het
zaad op de helft van andere jaren kon geschat worden, hetgeen
dan ook niet zonder invloed op de prijzen bleef. V an de graan
soorten kwam de rogge voldoende binnendaarop volgden de
tarwe en de gerst, terwijl de haver eindelijk zeer bevredigende
uitkomst opleverde. Over het algemeen was de oogst der granen
gunstio- Nog kort geleden hield men zich met den hooibouw on-
Iedig. "llij was laat begonnen, met een schijnbaar niet gunstig
vooruitzigt en eindigde voorspoedig. Het groeizame weder stelde
de landlieden in staat sommige stukken land twee- tot dnemaal
af te hooijen; het drooge weder werkte bijzonder mede om het
o-emaaide gras als geurig hooi binnen te halen. De weilanden ver-
keeren nog in een voldoenden staat, en zoo het gure najaarsweder
zich no"- wat laat wachten en Oktober eenige verkwikkelijke dagen
schenktf zal men zich over gebrek aan gras .voor bet vee met
behoeven te bekommeren. Met bet rooijen der late aardappelen
heeft men een begin gemaakt. Na eenige zware regenbuijen in
Julij, vertoonde zich de ziekte onder het gewas vrij pfotsehng en
alo-emeen, schoon hier ernstiger, daar ligter, naar mate van de
hoedanio-heid van den bebouwden grond. De duinzand-aardappelen
bleven nog het meest van ziekte bevrijd. Men kan het er voor houden
dat de struiken niet minder of meer dan andere jareii door ziekte
werden aangetast. De buitengewone, ieder jaar toenemende teelt
van aardappelen noopt daarbij de ramp niet te zwaar op te vatten
en zich op geen hoogere dan anders besteed wordende prijzen te
verlaten, terwijl het beschot van aardappelen overal medevalt. Van
versehillende koolsoorten is allerwege veel gepoot. Ook daariu
neemt ieder jaar de verbouwing aanmerkelijk toe. Bloemkool werd
o. a. te Itijnsburg veel verzonden, daar het gewas niets te wen-
schen overliet. Met levendigen handel kwam het ter markt of bleef
het voor Engeland bestemd. Daar vochtig weer kool uitnemend doet
groeijen, kwam de droogte van de beide laatste maanden zeer onwel-
kom, ten gevolge waarvan het nog te veld staande gewas klein en
onaanzienlijk blijft en ter naauwernood voor den iumaak geschikt is.
Op herstelling is zelfs bij veelvuldigen regen niet meer te hopen,
daar de groeitijd voor die vrucht begint te verstrijken. De andere
soorten, zooals savoye- en wittekool, zouden wel goed staan, zoo
zij niet schrikbarend door de rupsen waren geteisterd. Als zij echter
van die bezoeking zijn verlost, zullen zij tot aanvulling der winter-
spijzen nog ruim kunnen bijdrageu. In de roode kool hebben de
rupsen geen smaak. Boouen en erwten zijn meest overal »oed geslaagd.
Uit de Veenen zijn de tuinders sinds eenige dagen begonnen met
het vervoer van aanzienlijke scheepsvracliten andijvie, die mede
als zeer voldoende in aanraerking komt.
»De fraaije zomerdagen hadden niet weinig invloed op do kwee-
kerijen. Het jong en teeder geboomte, dat veel lentekoude had
te trotseren gehad, kreeg een gezond aanzien. De kwijnende
bloemen ontloken en spreidden hare schoone kleuren ten toon
de rozen bloeiden met eene menigte bloemen. Men behoefde in
Augustus niet meer verlegen te staan bij de voor een paar
maanden nog zoo weinig belovende planten en heesters. En daarbij
prijkten dit jaar de lelien niet alleen met vele knoppen, maar zij
bloeiden met eene zelden te aanschouwen pracht."
In de vorige week hadden wij waarlijk niets aan onze lezers
te vertellenen wat wij hun heden mededeelen is ook al
van niet bijzonder gewigtIn FranJcrijk, waar de krijgs-
raden voortgaan met het vonnissen der commune-mannen en
commune-vrouwenwaar de haat en de wrok tegen de Duit-
schers elken dag veeleer toe- dan afnemen; waar, zoo als
blijkt, nog veel geld en welvaart onder de menschen zijn,
niettegenstaande de ondervonden rampen blijft Thiers als
president der republiek het gezag uitoefenen, thans in zekeren
zin gekontroleerd door een permanente kommissie van 25 leden
der nationale vergadering, door deze gekozen om haar gedu
rende de vakantie bij de regering le vertegenwoordigen. De
onderhandelingen over de tolkwestie van Elzas-Lotharingen
nl. over de vraag welke regteu en hoe lang zij zullen geheven
worden in Frankrijk en in Duitschland bij den invoer van
voortbrengselen van fabrieknijverheid uit het eene in het
andere land, zijn nog niet afgeloopen en worden netelig.
Ofschoon de nationale vergadering reeds bij eene wet goedge-
keurd heeft de overeenkomst, zoo als zij door de twee rege-
ringen was ontworpe'nwerd door die vergadering echter in de
g'emaakte bepalingen een wijziging gebragt, die volstrekl niet
naar den zin van Bismarck is en aanleiding heeft gegeven
tot nieuwe korrespondentien en nieuwe bijeenkomstenwaar
van de uitslag op dit oogenblik nog niet bekend is.
De jeugdige koning van Spanjedie pas verseheidene pro-
vincien van zijn rijk bezocht heeft em overal regt hartelijk
ontvangen is geworden moet het niet prettig vinden dadelijk
na zijnen terugkeer in de hoofdstad voor een kabinetskrisis te
staan. Ten gevolge van een ten nadeele der ministers uit-
gevallen strijd over de keuze van den president der Cortes
(landsvertegenwoordiging)hebben al die heeren gemeend bun
ontslag te moeten aanbieden, dat door den koning dadelijk is
aangenomen. Wie zijne nieuwe raadsmannen zullen zijn weet
men nog niet; maar wel weet men dat Esparteroofschoon
taclitig jaren ouddoor Amadeus I is uitgenoodigd geworden
een nieuw ministerie zamen te stellen, doch de grijze staats-
man, te regt, geantwoord heeft, dat hij te oud en te zwak
is om zulk een taak op zich te neraen.
In Engeland, welks koningin bij voortduring in zeer on-
gunstigen gezondheidstoestaml verkeert, cluren de werkstakin-
gen en in Duitschland duurt de strijd der oud-katholieken te
gen de katholiekenm. a. w. der tegenstanders van het on-
feilbaarheidsdogma tegen de voorstanders er vanonvermin-
derd voort.
Den koning van Zweden en Noorwegen is een nieuwe poging,
om een legerorganisatie tot stand te brengen misluktweder
heeft de daartoe strekkende voordragt bij den rijksdag geen
genade kunnen vinden.
Portugal heeft thans twee oproeren tegelijk te bedwingen
in zijne overzeescbe bezittingente Macao en te Goa.
Door wiilen ds. Hofman, in leven emeritus predikant te Velzen (Noord-
Holland) en aldaar in Aug. jl. overleden, is aan de hervormde kerk- en aan
de diakonie te Kuinre, alwaar hij van 1813 tot 1818 als predikant werk
zaam was, gelegateerd ieder eene som van f 1000, vrij van alle regten.
Men meldt uit Sloten (Noord-Holland): //Een wandelrid door het
detachement huzaren, te Amsterdam in garnizoen, dezer dagen in deze ge
meente gehouden, ondervond in de nahijheid van ons dorp eenige stoornis.
Terwijl het eskadron zich op de Osdorperweg bevond, kwam eensklaps eene
vrouw uit het gras te voorschijn en kroop tot voor de paarden. Stelhg
zou zij vertrapt zijn geworden, had niet de bevelvoerende officier halt ge-
kommandeerd. Toen de manschap was afgestegen, is de vrouw op een ua-
bijgelegen boerenerf gebragt en heeft de officier van het voorgevallene kenms
gegeven aan den burgemeester. Bij onderzoek bleek dat zij in verrcgaand
hesehonken toestand verkeerde. Zelfs had zij nog een blikken keteltje bij
zich, geheel met jenever gevuld. In den laatsten tijd had zij hier in den
omtrck rondgezworven en een liederlijk leven geleid. Zij is wegens land-
looperij aangehouden en overgebragt naar het huis van arrest te Amsterdam
Vermoedelijk zal zij nu eerlang naar een van 's Rijks bedelaarsgestichten
worden opgezonden." Uit dezelfde gemeente wordt nog gemeld, dat de
olielampen ter straatverlichting aldaar door petroleumlampen zullen worden
vervangen.
Chloralhydraat is door de Russische geneesheeren met het beste gevolg
aangewend tegen cholera. Bij gevallen die hopeloos schencn, was nog vol-
komen genezing gevolgd. De dosis was 1 drachme chloralhydraat opgelost
in I once water.
Omtrent het allertreurigst geval, dat in den nacht van 22/23 Sep
tember jl. te Nieuw-Appelacha heeft plaats gehad, deelt de Friesche Corn.
het volgende mede: //De man des huizes was reeds te drie uur opgestaan
en had koffij klaar, toen zijne vrouw het bed verliet en zich naar buiten
begaf. Toen de man eenig geraas hoorde, meende hij dat schuitladers, die
naar het turfveld moesten om schepen te bevrachten, elkander over de vaar
toeriepen. Voor de tweede maal het geroep hoorende, verneemt hij dat net
de stem zijner vrouw is. Hij ijlt daarop naar buiten en ziet dat zijne
vrouw midden in de vaart ligt, roepende //helphelpZonder heraad
begeeft hij zich te water, doch de vaart is te diep om zijne vrouw te bc-
reiken. Daarop klimt hij weer op den wal en roept zijne beide zoons, die
nog rustig slapende te bed lagen. Zonder zich aan te kleeden, spnngen de
