- 190 -
Landbonw.
Politick Overzlgl.
24 30 November 1871.
Gcmengde iierigten.
0NDERTR0UWD: A. ran Splunter met A. de Greeuw. E. W.
Lammerts met A. Bakker.
GEHUWD: J. Roos met A. C. W. S. Groen.
De afatanden zijn groot in de Haarlemmermeer. Mnar als
men wil dan kail men. Dit getuigde cle opkomst bij gelegen-
heid der tvveede volksvoorlezing van wege de vereeniging
Eenheid en Ontwilckelingin den avond van den 28 Nov. j. 1.
gebouden. Als spreker trad op Dr. S. P. Heringa van Zuid-
Scharwoude, met de afstammiug van den menschHoe
men luisterde en zich inspandeEr was waarlijk inspanning
bij noodig. Helder was de voorstelliug; streng logiscb bet
betoog. Darwin's theorie werd zoo duidelijk mogelijk ontwik-
keld. De soortengeslachten, familien, enz. kunnen niet zoo
scherp afgebakend geacbt worden als men vroeger wel raeende.
Er is geleidelijke overgang, al is die niet overal en altijd
duidelijk aan te wijzen. Wat is er voortgekomen uit hetgeen
was: het ontwikkelde van beden uit hut minder ontwikkelde
van weleer. Hangt de meer of minder ontwikkelde toestand
der soorten van de planten- en dierenwereld van een beirleger
omstandigheden af, evenzoo bij de menschenwereld. De
mensch maar wij kunnen den spreker in zijn krachtig en
schoon betoog niet gaheel volgen. De conclusiehoe ook
verwacht, maakte diepen indruk: „de mensch staat op een
ladder met den aap, al staat bij een tal van sporten booger."
Luisterde men met belangstellingniet minder diep was de
stilte, toen met nadruk en klem van woorden werd betoogd
hoe en godsdienstig geloof, en zedelijk leven, hierdoor krach-
tiglijk werden gesteund en gesterkt. Men genoot met voile
teugen. Moge Eenlieid en Oniwikkeling op den ingeslagen
weg voortgaandan zal zij een goed en schoon werk volbren-
,gen, ten zegen van ontwikkelden en on-ontwikkelden.
Ingezonden.
In den loop der vorige week had een treffend ongeval
plaats, waardoor een achtenswaardig huisgezin te Abbenes in
diepen rouw gedompeld werd. De veenman B., die met
zijne beide zoous weder eene schuitenvracbt turf van daar
verder de Meer zou invoeren, overnachtte op zijnen togt te
Nieuw-Vennep. Des avonds, na het gebruik van het gewoon
avondeten, legde het drietal zich in de schuit ter ruste, met
het voornemen den volgenden dag verder te gaan. Doch in
het midden van den nacht werd de vader plotseling gewekt
door een gil van zijn jongsten zoon, IJlings staat de vader
op, vraagt, roept, schudt hem, alles le vergeefs de
kille hand des doods heeft op het jeugdig leven van den
jongeling beslag gelegd in den slaap is hij het eeuwige
leven ingegaan. Hoe smartelijk de tehuiskomst was en hoe
het hart der troostelooze moeder verseheurd werd door vlij-
mende smart, nu zij haar kind, reeds aanvarikelijk eene hulp
in het huisgezin voor de broodwinning, als een ontzield lijk
terug ontving, dat den vorigen dag nog vol leven en gezond-
heid was; dat zal voorzeker een ieder zich kunnen voorstel-
len die in hunne kinderen bun tweede leven terugvinden.
Men schijnt dit plotselinge sterfgeval aan eene beroerte te
moeten toeschrijvenofschoon, volgens het oordeel van des-
kundigen, de oorzaak onbekend is. Gebrek aan zuurstoflucht
kan het niet geweest zijn, daar de vader en de andere zoon
vo'ikomen wel gebleven warenen het ook niet de eerste maal
was dat men op deze wijze in de schuit overnachtte. In elk
geval heeft dit voorval een diepen indruk te Abbenes te weeg
gebrngt en algcmeene deelneming verwekt ten opzigte der
bedrcefde ouders.
V Igens het Maandag jl. publiek gemaakte wetsontwerp tot
wijziging der militiewet, wordt de jaarlijksche ligting ver-
hoogd tot het cijfer van 13,000 man. Ten einde tevens „het
zedelijk en verstandelijk gehalte der miMtie" te verbeteren
wordt verder de plaatsvervanging en het nummerverwisselen
afgeschaft, Om echter de Sezwaren te verminderen aan de
persoonlijke dienst verbondenworden twee nrtikelen voorge-
dragen, waarbij ieder loteling of vrijwilliger voor de militie
het regt heeft, omzich voorziende van eigen kleedingstuk-
kenhet korps te kiezen waarbijen de garnizoensplaats
waarin hij dieuen wil; zoolang de troepwaarbij zij dienen,
in het garnizoen blijft, zorgen zij voor eigen woning en voe-
ding; zij erlangen dagelijks theoretisch onderwijs; hun rekru-
tentijd duurt zes wekenzij zijn vrij van corvees en werk-
beurtenzij doeu slechts zoo veel nachtbeurtenals noodig
is om hun die dienst behoorlijk te leeren. Zooveel mogelijk
wordt hun tijd gelateo om zich aan hunne studien Qf beroeps-
bezigheden te wijden; en in de akademiesteden worden de
oefeningen zooveel mogelijk zoodanig geregelddat de stu-
denten hunne kolleges kunnen bijwonen. Na zes maanden
kunnen zij tot een examen worden toegelaten ter bekoming
van den graad hetzij van korporaal of onder officier. Het
wetsontwerp is a^ngeboden door de ministers van binnen-
landsche zakenvan oorlog en marine.
Bij beschikking van 27 Nov. j. I., door den Minister van
Binnenlandsche zaken, is de vergunning voor eene stoomsleep-
dienst in de provincien Noord-BrabantGelderland, Zuirl-en
Noord-Holland, ZeelandUtrecht, Overijssel en Limburg
vroeger verleend aan de Erven P. Langeveld Pz.te Hardinx-
veld, en W. Kalis Kz.te Sliedrecht, overgeachreven ten name
van de heeren Jan Blokland Jz 8c C°.te Hnrdinxveld.
Uit Blokzijl wordt ons de volgende bijzonderheid gemdd
twee kippen, die in het begin van 1871 nog kuikens waren
hebbeu nu reeds 8Q eijeren gelegd.
SlieeK, 26 Nov. Dat de waarde der landerijen ook in de
omstreken dezer stad belangrijk gerezen is, kan blijken uit
de verhuring van 15 perceelen greidland toebehoorende aan
de gemeente Sneek. Deze, te zamen .groot 26 hectaren4
aren en 47 centiarenhebben bij de gehouden publieke ver
huring 4961.93 per jaar, zijnde 1983.42 meer dan in
1866, opgebragt.
Het is zoo goed als zeker, wordt uit Rijnsburg gemeld
dat al de te veld staande bloemkool aldaar, ouder Valken-
burg en andere plaatsen, geheel verloren is. Men had steeds
gehoopt op eenigen tijd zacht NovemberweSr, ten einde de
kool, waarvan velen de bloem ter grootte van een stuiter
droegen, weldra als ter verzending geschikt gewas van de
akkers te kunnen ruimen. Er is echter, na verscheidene
ruwe dagen, winter gevolgd met eene vorst, sterker dan het
gewas, dat anders zwaar in het blad stondkan verduren;
door dit onheil is er, tot groote schade der verbouwers voor
een aanzienlijk kapitaal verloren gegaanterwijl de huisgezin-
nen der dagloonerswaarvan o, a. te Rijnsburg de meesteu
bestaan van het verbouwen, het hakken in partijen schikken
ter verzending of het inrnaken der kool, hierdoor gevoelig
worden getroffen.
Voortaan zal het in de provincie Groniagen in te voeren
vee met zekere letters worden gebrand, wegens het mishruik
dat door sommige veehandelaren gemaakt wordt van de gegeven
vergunning tot invoering van buitenlandsch vee.
In het begin van het jaar 1845 werd voorgeschrevendat
jaarlijks voor 1 Febr. opgaven moeten worden verstrekt he-
trekkelijk tot de longziekte onder het rundvee over het dan
afgeloopen jaar. Daar ingevolge eene aanschrijving van dit
jaar, thans wekelijks opgave moet worden gedaan van het
aantal gevallen van de hier bedoelde ziekte, waarvan bij de
burgemeesters der gemeenten in deze provincie aangifte is
geschied gedurende de week daaraan voorafgegaaukunnen
de jaarlijksche mededeelingen als overbodig worden beschonwd.
Dientengevolgc wordt de aanschrijving van het jaar 1845 bij
die van de legenwoordige ingetrokken.
Ilooril, 27 Nov. Op de Schei- of kleine najaars koemarkt
alhier waren ongeveer 1 500 stuks aangevoerdde prijzen der
beste kwaliteit waren hoog met vluggen handel, althans in
den voormiddag; later was de handel over het geheel vlug.
Dr. L. Mulder, te Arnhemis henoemd tot beschermend
lid van het sedert 1864 te Gent bestaande genootschap Be
boomieeltkundige Jcring van Belgie.
In afwachting van de hervatting der werkzaamheden van
de nationale vergadering in Erankrijkis het volk aldaar niet
zeer tevreden. Vooreerst keurt men zeer af de meer dan
gewone gestrengheid waarmede tegen de dagbladen wordt
gehandelden nog wel door mannen die, toen zij r.iet aan
het bewind waren maar een bewind hestreden drukpersvrijheid
als een der oumisbaarsle vereischten voorstelden en aanhou-
dend dringend verlangden dat zij zou worden verleend. Een
tweede reden van misnoegen is ontstaau door het ter dood
brengen van Eossel, een officier van het fransche leger, die
zijn vaandel ontrouw was geworden en als aauvoerder der
strijders voor de commune vijandig tegenover de regerings-
troepen stond. Men had gedacht dat hij zou gratie krijgen
en van verschillende kanten en door de invloedrijkste personen
waren stappen hiertoe gedaan, doch de kommissie van gratie
bleef, uiisschien te regt, onverbiddelijk.
Pruissen mag, uit een fiuaneieel oogpunt, een raodel-Staat
genoemd worden en bijna zou men tot de veronderstelling
komen, dat Pruissen oorlog belioeft om zich in een gunstigen
toestand zijuer schatkist te kunnen verheugen. Niettegen-
staande den verschrikkelijken oorlog, die in 1870187 1
werd gevoerd, zijn de geldmiddelen van het koningrijk des
duitscben keizers zoo voortreffelijkdat lot schuldaflossing en
tot belasting-vermindering niet alleenmaar ook eindelijk tot
een laug gewenschte en hoog noodige verhooging van de
jaarwedden der staatsamblenaren en der schoolonderwijzers
overgegaan kan worden. Het moet voor den grijzen Willem I
een streelende zelfvoldoening zijn geweestdeze blijde bood-
schap aan de vertegenwoordigers van zijn land te kunnen
brengen in zijne trocnrede jl. Maandag. Een andere verte-
genwoordigingte Berlijn vergaderdde duitsche rijksdag
(te onderscheiden van den pruissischen landdag), heeft op
voorstel van Beijeren een belangrijk besluit genornenin het
duitsche rijks-strafwetboek zullen nl. straffen bedreigd worden
tegen geestelijkendie in de uitoefening van hun ambt daar-
van misbruik maken door de politieke hartstogten op te
wekken en dusdoende verdeeldheid onder de burgers te
zaaijen. Let men op den voorsteller Beijeren, waar
Dollinger de held is door koning en regering ondersteund
dan zal het wel geen betoog behoeveu dat de nieuwe mnat-
regel gerigt is tegen de katholieke prelaten en lagere geeste
lijken, die, in strijd met het landsbestuurde besluiten van
het vaiikaansche koncilie, wat betreft's pausen onfeilbaarheid
alkondigen en het geloof aan dat dogma verspreiden.
Nog een troonrede is deze week in Europa uitgesproken.
Victor Emanuel, koning van Italie, opende de ziiting van
zijn parlement voor de eerste maal in 's lands nieuwe hoofd-
stadBorne. Is dit feit op zich zelf gedenkwaardighet
erlangt een nog veel grooter gewigt door de omstandigheid
dat de koning van Italie zetelt te Rome en daar de aan zijn
souverein gezag verbonden konstitutionnele regten uitoefent,
terwijl gelijktijdig de paus, de geestelijke souverein, in die
stad verblijf houdt en als gewoonlijk op het Vatikaan zijn
liof heeft. Victor Emanuel heeft in zijne troonrede onbewim-
peld verklhard dat hun gelijktijdig wonen in Rome geen be-
zwaar hoegenaamd oplevert; de paus zijnerzijds is niet voor-
nemens de stad te verlaten om elder3 zich te vestigen en
geeft bij elke gelegenheid zijn onwrikbaar besluit te keunen
met de regering van Italie zich niet te verzoenen.
Ln Belgie zijn de dagen van het kabinet d' Anetha i hoogst-
wnarschijnlijk geteld. De aanvallen tegen hem en zijne ambt-
genooten door de liberale party gerigt, over de benoeming
van den heer De Decker tot gouverneur der provincie Lim
burg, hebben volksopschudding en ongeregeldheden op de
openbare straat ten gevolge gehad en men verwacht nu de
optreding van een nieuw ministerie, ook katholiek, als het
nog fungerende maar veel minder klerikaalen dat door
den heer Thonissen, lid der kamer van vertegenwoordigers,
zal zamengesteld worden.
Dr. Metzger te Amsterdam heeft thans in behandeling prins Gustaaf,
oudsten zoon van prins Oscar, kroonprins van Zweden. De jonge erfprins is
in Maart gevallen en heeft zich toen zoo hezeerd. dat hij op een kruk
loopt. Hij heeft met zijne moeder en gevolg incognito zijn intrek genornen
in het Arnstel- Hotel.
Men meldt uit FrederiksoordDe onbekende weldoener der Maat-
schajtpij van weldadiyheid, die haar in 1864 25,000, in 1867 5000
en in 1870 weder f 5000 schonk, heeft thans deze inrigting met f 10,000
hegiftigd, na de lezing van het jongste jaarverslag, waaruit blijkt dat de
toestand der Maatschappij nog niet gunstig is. Even als de vorige schen-
kingen is ook deze aanzienlijke gift, door tussehenkomst van Jhr. Mr.
J. K\YQuarles van Ufford, te 's Gravenhage, bij het bestuur der Maat
schappij ontvangen, terwijl ook nu de edele gever onbekend wenscht te
blijven.
Uit Blokzijl wordt van 22 November gemeld: De gevallen vorst
heeft niet alleen de scheepvaart gestremd, maar" men is gisteren en heden
reeds uit de aehtergelegen gehuchten in de omstreek op schaatsen hor-
waarts gekomen.
De paus heeft den aartsbisschop van Parijs, mgr. Gnibert, een prach-
tigen herderstaf ten geschenke gezonden.
Een schipper, die te Oud-Gastel eene vracht pulp had geladen, hegaf
zich te kooi en is op zijn bed gestikt, meer dan waarschijnlijk door de
uitwasemingen der in gisting zijnde pulp. Zijn knecht, die zich, zoo het
schijnt, nog niet ter rust had begeven, maar bij de kagchel zat, is half
bewusteloos boven gekomen, na eerst nog vruchteloos zijnen schipper ge-
roepen te hebben. Alle pogingen, door de onmiddellijk toegesnelde buren
aangewend om dezen te redden, bleken ijdel.
Dr. E. v. d. Ven, schoolopzigter in het 5e district van Noord-
Holland, heeft een hoofdonderwijzer te Haarlem bij den gemeenteraad aldaar
aangeklaagd wegens het bezigen van beleedigende uitdrukkingen te zijnen
opzigte in een brief aan het dagelijksch bestuur.
Dingsdag 21 dezer was het ijs in het St. Jamespark te Eonden reeds
zoo dik, dat honderdeu liefhebbers er zich met snaatsenrijden vermaakten.
Te Vollenhoven heeft een man, dien men voor doodarm hield, zijn
eenigen broeder f 20,000 nagelaten.
Bij Bolsward kon men dezer dagen het zonderlinge schouwspel zien
dat men op eene weide druk aan het maaijen was, terwijl op vrij breede
slooten aan de eene zijde op schaatsen gereden werd en aan de andere zijde
in de vaart een schip zeilde.
In de vorige week was een dienstmeisje te Wezel des avonds uitge-
gaan om met haar vrijer den avond door te brengen. Of zij pu de klok
geheel vergat, of dat zij meende, dat het nog //zoo laat" niet was, is niet
bekend, maar wel, dat het, toen zjj om //haar huis gaan" daeht, reeds
zoo laat was, dat zij zelve begreep niet meer binnen gelaten te znllen wor
den. Goede raad was duurer bestond echter nog een middel om binnen
te komen, en dat rvilde zij beproeven. Tusschen het huis waar zij diende
en het nevenstaande was een naauwe gang of slop, zoo naauw echter, dat
geen volwassen mensch daar door kon. Door dit slop zou zij gaan; zij kon
dan aan het achterhuis een venster bereiken en zoo ongemerkt op haar
kamertje komen. Zoo gezegd, zoo gedaan. Zij kroop in het slop en wor-
stelde er zich een eind weegs in; hoewel het zeer moeijelijk ging, gaf zij
den moed niet verloren; zij drong al verder en verder tot zij eindelijk niet
meer kon. Maar helaas....! nu kon zij ook niet meer terug. Den geheelen
nacht moest zij in dien alles behalve aangenamen toestand doorbrengen,
tot dat des morgens de buren, op haar geroep om hulp, haar ontdekten.
Zij had zich echter in haar angst zoo vast gewerkt, dat zelfs de hulp dier
buren haar niet verlossen kon en men eindelijk moest overgaan, onder een
toevloed van nieuwsgierigen, een stuk uit den muur te breken.
Zuturdag 11. zijn door J. T. van Doesburg, brigadier-rijksveldwachter,
gestationneerd te Soestdijk, naar de gevangenis te Atnersfoort overgebragt
de door hem te Soest gearresteerde arbeider C. v. d. B. en zijn zoon G.
v. d. B., hebbeude de zoon, volgens zijne bekeutenis daartoe aangezet door
zijnen vader, vuur gelegd in eene mijt met heide, behoorende aan den
landman B. te Soest. De brand, daardoor ontstaan, is weldra door buren
en anderen gebluseht. Naar men veronderstelt, was wraakzucht de aanlei-
ding tot deze brandstichting.
Door de politie te Rotterdam is aangehouden zekere P. D. C., een
87-jarig man, die leefde van hefdegiften, door langs de straten het mede-
lijden van het publiek op te wekken, waaraan hij de voorkeur gaf boven
een liefderijke verpleging ten koste der familie. Deze man liep nu en dan
quasi met lucifers te koop en is bij zijne aanhouding in het bezit gevonden
van p. m. f 435 aan bankbiljetten, zilver- en kopergeld.
Een telegram uit Alexandria meldt, dat een algerijusehe bark met 75
Mekka-bedevaartgangers in de haven is verongelukt, en al deze personen
verdronken zijn.
Het geregtshof te Londen heeft drie misdadigers - tot geeseling met
zweepslagen veroordeeld; het getal slagen was 25, 30 en 40. Deze straf
komt meer en meer in zwang.
Een gasontploffing in een steenkolenmijn bewesten Bromwich heeft aan
zeven mannen en een jongen het leven gekost.
Digt bij den Pont Louis Philippe (bij het Stadhuis) te Parijs, staat
een klein houten hutje, waarin over dag een oud vrouwtje gebraden aard-
appelen verkoopt. Dat hutje huurde zij van den eigeuaar, die het alleen
's naehts bewoonde, daar hij over daz de straten van Parijs doorliep met
een langen stok, waaraan eenige doode ratten hingen. Het was een grijs-
aard, van wien men nooit iets anders heeft geweten, dan dat hij tot een
der aanzienlijkste familien van Frankrijk behoorde. Ook na zijnen dood,
die deze week voorviel, is het geheim zijner geboorte niet opgelost. Hij:
was bekend als een eerste rattendooder en riep altijd met een gebroken
stem: La mort aux rats! Hij nam een sou voor iedere rat, die hij in
iemands kelder, pakhuis of woning doodde. In een houten kist heeft men
het portret gevonden van een edelman uit de vorige eeuw, vermoedelijk
zijn vader.
De correctionele regtbank van Soissons (Aisne) zal eerlang eene in
zeker opzigt netelige zaak te behandelen hebben. Men weet dat het vergif-
tigen van huisdieren een vergrijp is, zelfs wanneer men het deed ter be-
scherming van eigendom of oogst. Gij kunt /dus uws buurmans kippen,
die op uw erf komen stroopen, doodschieten; men heeft echter geen regt dat erf
te bezaaijen met giftige planten, tot verderf van het gevogelte. Er bestaan
vele regterlijke uitspraken in dien zin. Zie hier nu, wat een landbouwer
te Fontenoy heeft uitgedacht. Daar het gevogelte van een zijner verwanten
een zijner met graan bezaaide akkers zoo geheel had omgewroet, dat hij
dien op nieuw moest bezaaijen, overstortte hij het zaaizaad met Petroleum
Zijn verwant weigerde hardnekkig zijn gevogelte op te sluiten; het kwam
met nieuwen lust het nieuw bezaaide veld bezoeken, en den anderen mor-
gen lagen er acht stuks dood. Vandaar aanklagt in alien vorm. De zaaijer
gaf op, dat hij gehandeld had volgens een door wetenschappelijke mannen
aanbevolen systeem, dat hij wilde beproeven, en daartoe het voile regt had.
Een dagblad in Ohio veroorlooft zich een niet onaardige scherts met
zijne lezers. Het levert een nieuwsartikel, waarvan de aanhef niet meer of
minder dan een zeer ernstig spoorweg-incident doet verwachten, zoodat zelfs
Amerikanen, aan het relaas van vreeselijke katastrofen gewoon, er kippenvel
van moeten krijgen. Ten slotte echter, als de spanning het hoogste is,
loopt alles met een sisser af. Het eigenlijke verhaal van al den omslag
der inkleeding ontdaan, komt hierop neder. Op een nachttrein van den
Ohio 1 Centraal-spoorweg steekt een passagier bij de eerste halt het hoofd
uit het portier en vraagt den kondukteur of men te Palentine Bridge is
Neen, antwoordt de kondukteur, en de trein snelt voort. Aan het volgende
station herhaalt de reiziger met verdubbelden nadruk zijne vraag en bekomt
hetzelfde antwoord. Aan een derde station evenzoo. Nu echter begint dat
dringende en gedurige vragen den kondukteur te vervelen. //Wees zoo goed
en vermoei u zelven en mij niet meer met vragen, mijnheerl" antwoordt
hij gemelijk, //vraag niet meer en ik beloof u, dat ik u waarschuwen zal
als wij te Palentine Bridge zijn." De passagier stelt zich met die verzeke-
ring tevreden en slaapt in. Maar wat gebeurt? De trein bereikt Palentine
Bridge, doch de kondukteur vergeet den reiziger, en herinnert zich de ge
geven belofte eerst (pen de trein weder voortijlde. Dadelijk brengt hij Me
seinklok in beweging. Op dit signaal stopt de lokomotief, de wagens
worden geremd en de trein staat stil. Algemeene konstematie, niet weinig
vermeerderd zoodra men op Palentine Bridge terngstoomt. Naauwelijks staat
hij weder stil of de tyradukteur opent reeds het portier. //Wij zijn er I
Gelief uit te stappen!" //Zoo waarlijk," zegt de passagier, //weet je't wel?"
//Ja, jal" is het antwoord, stap maar zoo gaauw mogelijk uit, want we
hehben geen minuut te verliezen." Och neendank je," hervatte de
reiziger droogweg, //ik moet er niet uit. Nog lang niet. Maar mijn
dokter had mij gezegd, dat ik te Palentine Bridge mijn tweeden pil moest
innemen."
Hoe lang het nog duren zal eer het gebouw van het Ministerie van
Financiende Tuilerien en het Palais-Royal te Parijs weder hersteld zijn
is eenigermate hieruit af te leiden, dat de prefekt der Seine aldaar heeft
aangekondigd de verpachting van het regt tot aanplakken gedurende drie
zes en negen jaren op de schuttingen en rasterwerkendie om de terrei-
nen geplaatst zijn.
