1875.
Vrijdag, 20fJunij.
Mo. 25.
VAN
AAN LANDBOUWGEMEENTE- EN POLDEE-BELANGEN GEWIJD.
Veertiende Jaargang.
Eerste Kamer der Staten-Generaal.
Haarlemmermeer.
EIoll. Maatschappij v. Landbonw.
Landbouw.
\\yuup
mmm
Prijs van het A_bonnement
in het Jaar
Prijs der A.dvertentien
van 16 regels 75 Cent, elke regel meer 12% Cent.
Bij den Burgerlijken Stand zijn aangegeven
van 11 tot 17 Junij 1873.
v^mr--
HAARLEMMERMEER
Prijs van een enkel Nommer 15 Cent.
ALLE TOEZENDINGENREDAKTIE EN UITGAVE BETREFFENDE
te adresseren aan VAN BOIVGA C°.te Amsterdam.
Elitertjjk Woensdag
Groote Letters worden naar hare plaatsruimte berekend.
Zitting van 18 Junij 1873.
De Eerste Kamer heeft heden de disknssie over de over-
eenkomst met de Amsterdamsche Kanaalmaalschappij aangevan-
gen. De heer Messchert van Vollenhoven heeft den loop der
geheele zaak sedert 1862 zeer breedvoerig besproken. Noch
de primitieve koncessie, noch de statuten deugden, zoodat steeds
op verkeerden grondslag is voortgearbeid. Hij dringt niet aan
op staatsovernamemaar op transaktie met de Maatschappij
de aandeelhouders en den aannemer, om alle belangrijke
punten, vooral wat het peil, de hoofden en het stoomvermo-
gen te Schellingwoude betreft, voor goed te regelen. En op
die nieuwe grondslagen moest dan de Maatschappij het werk
voortzetten, als het niet anders kan, en hangende een en
ander kon de regeering eenig nieuw voorschot geven. De
heeren Smit en Prins bestrijden mede deze overeenkomst
als niet zijnde eene behoorljjke, afdoende regeling. De heer
Cremers is voor de wet; aanvankelijk had hij liever dit groote
werk van staatswege zien uitvoerenmaar wij zyn gebonden
zoowel aan de bestaande wet als aan de koncessie. Hij wil
nu dat de Maatschappij voortwerke en is zeer tegen staats
overname; inmiddels onderzoeke de Regering de nog betwiste
technische punten, ook het advies der staatskommissie zelve.
De heeren Viruly en Nobel zijn geneigd voor het ontwerp te
stemmen, maar bevelen eenige nadere voorzieningen aan in
het belang der waterschappen en van de scheepvaart bij de
sluizen te Schellingwoude. De heer Rahusen integendeel is
het geheel eens met den beer Messchert van Vollenhoven en
andere bestrijders. Deze wet is eene bankiersoperatie in stede
der definitieve regelingswet. De heer van Goltstein betwist
het beweren van sommigendat uit de verwerpiug de over-
name van staatswege zou moeten volgen. Maar dit kontrakt
prejudicieert eene behoorlijke eindregeling. De Minister van
Binnenl. zaken verdedigt het ontwerp in het breede en beant-
woordt de verschillende bezwaren en bedenkingen.
Nadat de Minister van Financien ook kortelijk het woord
voerde, is de ontwerp-overeenkomst met de Kanaalmaatschappij
aangenomen met 24 tegen 6 stemmen; evenzeer het ontwerp
tot aanwijzing der gelden, met algemeene,stemmen. De Kamer
is op reces gescheiden
De predikbeurten te Abbenes zijn voor de maand Junij
geregeld als volgt22 Junij, Ds. Ostivan Warmond
29 Junij, Ds. Sluiterman, vanVoorhout; zij zullen elken
Zondag gehouden worden in de kerk te Abbenesdes morgens
ten half-tien ure.
GEBOREN: Hendrik, zoon van C. Blijleven en J. Blijker. Jannetje,
dochter van H. Hartman en N. Cave. Ignatius Antonius, zoon van
J. H. Bertels en M. T. van der Lans. Susannadochter van J. Witte
en T. de Bruijn. Pieternelladochter van B. Winkel en P. Kouwen-
berg. Heiltjedochter van Clazina Sleeuwenhoek.
OVERLEDENLaurens van der Oord, oud 40 jaren, ongeh. Teunis
Kruikemeijer, oud 23 jaren, ongeh. Comelis, oud 10 weken, zoon van
H. van der Werf en T. van der Wagt. Pietjeond 6 maanden, doch
ter van A. Noordam en P. Sonneveld. Herman, oud 4 jarenzoon van
J. Pater en J. van der Kemp. Gerardus Anthonyond 6 maanden
zoon van A. Spoor en L. Arrachart.
ONDERTROUWDM. Verkuijl (wednr.) met H. Steinrath (wed.)
J. van Ondenaaren met M. Vermeer. J. C. Hugens met A. de Vos.
GEHOWD: J. de Wilde met R. de Koster. P. J. Vermunicht met
C. Sprangers. G. Siebeling met J. Hessels.
Overgenomen uit de Amsterdamsche Courant.)
Op een uitgestrekt grasveld, aehter den van ouds vermaarden,
geen Amsterdammer onbekenden, Roomtuin, werd heden morgen
(18 Junij) een vergelijkend examen gehouden, niet van aspirant-
telegrafisten, kandidaat-snrnumerairs of liefhebbers naar een baantje
bij de Staatsspoorwegen, maar van werktuigen voor den hooibouw,
die ingezonden zijn voor de algemeene tentoonstelling door de
Hollandsche Maatschappij van landbouw van 26 —30 September e. k
in het Paleis voor Volksvlijt te honden, doch waarvan de beproe-
ving, met het oog op het saizoen, reeds heden geschiedde. Het
boofdbestuur van de Maatschappij volgde nl. het voorbeeid van
engelsche tentoonstellings-kommissien, die, door de ondervinding
geleerd, niet op het oog af over landbonw-werktuigen een oordeel
vellen, maar altijd eerst de praktische toepassing willen leeren
kennen. Teregt is dus ook hier dat goede voorbeeid gevolgd. De
tij len zijn voorbij toen de door de hand bestuurde scherpe zeis of
aikkel het alles afdoende instrument tot maaijen scheen, en ook
voor het schndden, het harken van hooi en andere veelomvattende
werkzaamheden in het open veld heeft de vernuftige, op vooruit
gang bedachte mensch werktuigen uitgevonien, die hoe langer hoe
meer het burgerregt verkrijgen, en door eene beproeving gelijk aan
die welke heden geschiedde voor hen die daarin belang stelden in
ruimeren kring bekend worden.
De Maatschappij heeft niet dadelijk alle werktuigen doen deelnemen
aan de nieuwe wijze van beoorJeeld te worden. Zij bepaalde zich
tot drie kategorien, om later, bij volgende tentoonstellingen, ook
aan andere inzenders gelegenheid te geven op uitgebreide scbaal
van het examen gebruik te maken. Ongelwijfeld zal het blijkea dat
de bemoeijingen der Maatschappij in deze door de landbouwers op
hoogen prijs worden gesteldniets toch kan voor hen en ook voor
de leden der Maatschappij in het algemeen aangenamer zijn, dtyi
zich persoonlijk op een uitgestrekt terrein te overtnigen van de
meerdere of mindere deugdelijkheid der machines van de verschillende
firmaas, welke zich met den invoer belasten, ten verkoop aangeboden.
Op het programma van heden stonden acht grasmaaiwerktuigen, nl.:
1. 1 Buckeye n°. 1. Nieuw model, voor den en voor twee paar-
den, snijdt 1.22 meter, met extra mes, reservestukken en al de
benoodigde gereedschappen. Landre Glinderraan, te Amsterdam.
2. 1 Samuelson's tweepaards, genaamd Balance-Draftkompleet
met een aantal losse messen en al de noodige gereedschappen; 1
extra mes. Boeke Huidekoper, te Groningen.
3. Hornby's grasmaaimachine voor twee paarden. J. Peignat
C°., te Amsterdam.
4. Woods C°. grasmaaimachine voor twee paarden. Idem.
5. Woods C°. grasmaaiwerktuig voor 66n paard. Idem.
6. Brigbam CVs »Star Buckeye" gekombineerde gras- en
graanmaaimachine, met bijvoeging van twee extra messen, vier ver-
vangingsmesjes, twee vingers, schroefsleutels, oliekan, koudbeitel,
klinkbout enz. Kompleet. Voor bey lei C°., te Bergen-op-Zoom.
7. Brigham C°.'s Buckeye Junior" gekombineerde gras- en
graanmaaimachine, met bijvoeging van twee extra messen, vier ver-
vangingsmesjes, twee vingers, schroefsleutels, oliekan, koudbeitel,
klinkbout enz. Kompleet. Idem.
8. Brigham C°.s beroemde „Star" grasmaaimachine, uitmun-
tende door eenvoudigheid, zoowel als soliditeit, met twee extra
messen, vier vervangingsmesjes, twee vingers, schroefsleutels, olie
kan, koudbeitel, klinkbout enz. Kompleet. Idem.
Tien hooischudders, nl.
1. Palmerston hooischudder n°. 9, vervaardigd door Ashby, Jeffery
Luke, te Stamford. Kompleet met windscherm. Landre
GlindermaD.
2. Albert hooimaker n°. 9, vervaardigd door Ashby, Jeffery
Luke, te Stamford. Kompleet met windscherm. Idem.
3. Howards H. H. hooischudder met dubbele werking, breed 8
voet (2.44 meter). Kompleet met windscherm. Boeke Huidekoper.
4. Bobys n°. 1 hooischudder met dubbele werking, houten wielen,
breed 8 voet (2.44 meter). Behoeft geen windscherm. Idem.
5. Bobys n°. 3 hooischudder met dubbele werking, houten wielen,
breed 7 voet (2.13 meter). Idem.
6. Howards hooischudder, merk H. H. J. Peignat C°.
7. Howards hooischudder, merk H. Idem.
8. Ashbys hooischudder Prince Albert. Idem.
9. Howards hooischudder, merk S. H. Idem.
10. Ashby, Jeffery en Lukes hooischudder n°. 9, genaamd »The
Albert," met extra scherm. Kompleet. Yoorbeytel C°.
Negen paardenbooiharken, nl.
1. N°. 28. Paardenhooihark met 2 hefboomen voor het ligttoe-
stel en de zitting voor den voerman, vervaardigd door Ashby,
Jeffery Luke, te Stamford. Landrd Glinderman.
2. Ransomes, Sims Head, patent star paardenhark met 24
stalen tanden, met zitbank. Boeke Huidekoper.
3. Howards patent paardenhark met 24 stalen tanden. Idem.
4. Howards zelfwerkende patent paa'denhark met 28 stalen
tanden. Idem.
5. Amerikaansche houten paardenhooihark, in Noord-Holland veel
in gebruik, 26 tanden. Idem.
6. Ransomes hooihark met zitting. J. Peignat C°.
7. Ransomes hooihark zonder zitting. Idem.
8. Ashbys hooihark. Idem.
9. Ransomes, Sims Heads paardenhooihark, merk M. A., met
extra zitting. Voorbeytel C°.
Reeds vroeg in den morgen zag het in de Roomtuinen allerbe-
koorlijkst uit. Een zoel windje speelde door het geboomte, en de
schoone aanleg werd aangenaam beschenen door een niet te krachtig
en dus ook niet hinderlijk zomerzonnetje, dat de schitterende kleu-
ren van de vlaggen en wimpels op het terrein geplaatst op het
voordeeligst deed uitkomen. Tot het vreedzame landbonwfeest was
alles in gereedheid gebragt, en reeds v6or tien ure, het tijdstip
waarop het examen zou beginuen, waren vele belangstePenden,
waaronder verscheidene onzer voornaamste nederlandsche grond-
eigenaars, aanwezig. Van tijd tot tijd kwamen er heereboeren van
dat ferme, oud-hollandsche slag, die met hunne flinke, weldoor
voede paarden - mr. J. P. Amersfoordt met een prachtig vierspan
voor een wagen gespannen - sierlijk het hek van den Roomtuin
binnenreden en met een netten zwaai paard en voertuig stalwaarts
voerden. De tuin zelf heeft in de laatste twee jaren groote ver-
beteringen ondergaan. Een sierlijke koepel verheft zich op de
plaats waar vroeger een onoogelijke sloot de afscheiding naar de
grasvelden vormde, en fraai aangelegde bloemperken brengen aan-
gename verscheidenbeid. In een woord dus, en de plaats waar, en
de wijze hoe, en het gehalte der bezoekers, alles was een indus
trial landbouwfeest - als wij het zoo eens mogen noemen - ten
voile waardig.
Aan frissche boerendeernen op haar Zondags uitgedost, met schit-
terend hoofddeksel en in zijden kleeding, was geen gebrek niets
ontbrak er dus aan om den stempel van het nationale op het lana-
bouw-examen te drukken. Een detachement politie was langs de
met hoog gras begroeide velden geposteerd om ongenoodigd bezoek
te beletten. Langs den Zeeburgerdijk stonden vele liefhebbers naar
^het schouwspel te staren, dat inderdaad voor hen die niet gewoon
zijn dagelijks met landbouwers om te gaan, of zelden in de gele
genheid zijn de bebouwing en bewerking van den grond gade te
slaan, zeer verrassend was.
Acbtereenvolgens werden de hierbovengenoemde werktuigen be-
proefd. Met kloeke paarden bespannen en gevolgd door den jury,
bestaande uit de hh. Amersfoordt (Haarlemmermeer), de Blocquery
(Haarlem), Viruly (Voorburg), Sluis (Beemster), Kieftenburg
(Wognum), Barendregt Gzn. (Barendrecht) en Hulleman (Twisk),
sneden de zeissen door de halmpjes en voerden de hooischudders
en paardenhooiharken hunne evolutien nit. Uit den sard der zaak
ligt het niet in onze roeping en behoort het niet tot onze kompe-
tentie een oordeel te vellen over de verdiensten der verschillende
werktuigen, en hoe gaarne wij ook de uitspraak van den jury zouden
willen mededeelen, ook dit moet voorloopig achterwege blijven.
De proefneming toch, die tot laat in den namiddag duurde,
maakt deel uit van de in September a. s. te honden tentoonstel
ling, en niet voor dat tijdstip zal de jury ofiicieel van zijne be-
vinding kennis geven. De bezoekers van die tentoonstelling echter
zullen dan de zekere overtuiging hebben dat de bekroonde machines,
na eene deugdelijke beproeving door degelijke mannen, de eer der
expositie zijn waardig gekeurd.
Waar de Maatschappij van landbouw, krachtig ondersteund door
het atdeelingsbestuur te Amsterdam, zoo goed voortgaat om de
expositie van September a. s. te doen slagen, zal wel niemand
aehter blijven, hetzij door morelen steun, hetzij door materielen (in
den vorm van bet lidmaatschap) een steentje tot een welverdiend
succes aan te dragen.
Dalfseil16 Junij. Vele grondeigenaren zijn van oordeel
dat nu de boeren zoo enorme prijzen voor het vee en de
boter weten te bedingende pacht dan ook wel wat kau
worden verhoogd. Sommige zelfs hebben hunne pachters 30
pet. opgeslagen. Zoo is, bij voorbeeid, de pacht van eene
boerenplaats van 900 op 1500 gebragt.
De regen heeft aan het land bijzonder veel goed gedaan.
Het gras belooft een goeden oogst. De verpachtingen tot
nu gehouden worden berekend op stam circa f 10 de 1000 pd.
te hebben opgebragt.
Het oude stroodat bijna opgeruimd iswordt thans op
12 gehouden.
De eerste nieuwe aardappelen zijn hier aangebragt.
Wegens de duurte der landerijen en de steeds hooger
wordende loonen van meiden en knechts onder den boerenstand
wordt hier van de vlasteelt hoe langer hoe minder werk ge-
maakt, zoodat de aanvoer van linnen op de aanst. ommer
hissing hoogst waarschijnlijk iveder geringcr zal worden dan
in de vorige jaren.
Varsseveld, 16 Junij. Op 25 en 26 April jl. is het
koolzaad voor het grootste gedeelte aan de toppen bevroren
en men dacht dat er niets van teregt zoude komen. Het is
echter in de laatste dagen van onderen weiir uitgeloopen, en
staat nu voor de tweede maal in vollen bloei.
Zntplien14 Junij. Heden zijn door vrouw Brouwer de
eerste nieuwe aardappelen van den kouden grond ter mark!
aangebragt.
Deventer, 17 Junij. De hooibouw neemt reeds een aan-
vang. De opbrengst is boven verwachting en de kwaliteit
wordt zeer geroemd. De prijzen die op stam besteed worden
worden gerekend op 12 a 14 de 500 kil.
Den 13 dezer zijn alhier de eerste aardbezien ter markt
gebragt.
Meppel16 Junij. De alhier gehouden groote jaarlijksche
grasverpachting heeft tot resultaat gehad dat de opbrengst
aanzienlijk hooger was dan verleden jaar, ten gevolge van den
minderen stand van het gewas, voornamelijk in de wijd uit-
gestrekte oeverlanden. Door elkander bedroegen de prijzen
per bunder 80 a /120; puike stukken gemest land liepen
zelfs tot 130 a 140. Er was veel animo; van heinde en
verre waren liefhebbers opgekomen. Voor duizenden guldens
is weder geveild. Het maaijen neemt spoedig een aanvang.
