Advertentien.
Ouders en Voogden!
- 132
€lemengde Hcrtgten.
1 n e ii t ft n g.
voor Landbouwers en Veehouders.
Het ontbosschen der landende vloek van Europa
Do gele lupine wil nog niet aarden op onze zandgroiiden.
Ontboezemino' van een Engelschinan over
konijneu- en rattenplagen.
Betreffemle de scliade die de rocken den boer toebrengen
N°.
AFDEELINGEN van Landbouw-Naatschappijen, die
geeft hij de vootrkeur aan de donker gekleurde Brahma-poetras
ook hier te lande wel bekend. Ze zijn sterkgroeijen spoedig
en worden zeer groot, terwijl de hennen goede legsters ziju,
zelfs in den winter, en tevens goede, trouwe moeders. Een
boofdzaak bij het kippenhouden is om zeer vroeg in het
jaar, in Januarij, Februarij en Maart, reeds kuikens te hebben.
Men heeft dan jonge lianen juist in den tijd wanneer zij den
hoogsten prijs op de markt geldenen geheel volwassen hen
nen die reeds vroeg in den volgenden winter leggen, de eiers
alzoo die het dnurst betaald worden. Daarvoor evenwel, moet
men over een afzonderlijkbepaald daarvoor ingerigt gebouw
kunnen beschikken, met broedcellen van 9 bij 12 decimeter
ruimte en de noodige loopruimte voor de kuikensalles onder
glas en door warm-water-pijpenals anderzinswarm gehouden,
tot zoolang de zon kracht heeft verkregen om de noodige
warmte te geven. Het geheele hier bedoelde broedpaleis is
voor 21 hennen en een kalkoen ingericht en kost omstreeks
24 gulden de cel. Elke hen kan twintig eieren uitbroeden
zoodat er hier 420 vroege kuikens geleverd worden. De
hoenders worden overvloedig gevoederd met allerliande graan
als tarweroggehavergarstmaisgierstrijstboek-
weit en hennepzaad, alsmede met gekookte aardappelen meel-
papsla- en koolbladeren. Yandaar gaan ze nimmer op roof
nit. Buitendien kunnen ze zooveel kalkgrint en houtasch
vindenals ze verlangen. Met een cent daags kan men een
kip onderhoudenals wanneer 200 eieren, de mest, de veeren
en de dieren zelve zeker eene behoorlijke rente geven. Ge-
woonlijk raadt men aan om alle honnen na afloop van haar
tweede jaar tot den pot te doemen; maar dit is verkeerd. In
haar derde jaar leggen zij wel wat minder, maar grootermeer
ontwikkelde eierenen zijn dan juist geschikt om haar ge-
slacht voort te plantenzonder dat men voor verbastering
en verzwakking behoeft te vreezen. S.
van de landen bovenal die de Middellandsche zee omringen
het groote kwaad dat geheele bevolkingen verdreven heeft
of gedund tot slechts een schaduw van die welke vroeger
dezelfde plaats bewoondengevoelt men tegenwoordig ook
reeds in de Yereenigde Staten. Bij een landbouw-congres te
Sint-Louis aan den Missouri gehouden, is zulks ernstig ter sprake
gekomenterwijl men stappen gedaan heeft om het gevaar-
lijke van dien toestand alom te doen inzieu en maatregelen
tot herstel te beramen. Geheele landstreken in de Westelijke
Staten zijn reeds ontbloot van goed timmerhout. In het
Noordenin de Zuidelijke Staten en op de kust der Stille
zeeis het verbruik en de navraag zoo verbazend groot
dat de aanvoer over niet langen tijd daaraan niet meer zal
kunnen beantwoordenwanneer daarin niet op eene andere
wijze voorzien wordt. Zelfs op het gehcel met wouden bedekte
Ttotsgebergteverdwijnen de reusachtige dennen, sparren en
ceders voor de bijl van den landbouwer, den mijnwerker,
den timmerman enniet het minst van den spoorwegingenieur.
Laat dat ons Nederlanders herinneren onzen duren pligt
om de honderdduizenden hectaren kale zeeduinenkale heiden
en kale veeweidendie wij bezitten met boomgewas te be-
zetten. S.
Ilier en daar wordt van eenig aankweeken melding ge-
maakt onder Bergh en Doetinchem in Gelderlaud en onder
Bergen in Limburg, als tot groene beinesting gebezigd
maar het vroeger algemeen beproeven om ze tot voeder,
vooral van schapente gebruikenheeft geen voortgang gehad.
En evenwel hoort men de teelt nog altijd als een zegen voor
de zanden van Lunenburg prijzen, waar in der tijd zeker de
veelvuldige gele lupine-velden den spoorwegreiziger reeds van
verre in het oog vielen. Mogelijk is het dat de thans aange-
prezen wijze van de plant te gebruiken, tot groene beines
ting van zandgrondendie niet veel anders dan rogge en
boekweit voortbrengenzoo als die van Drenthe, de Yeluwe,
de Peellanden en dergelijkeaanleiding geeft om zich op
nieuw op hare teelt toe te leggen. Men zaait namelijk 2 hec
toliter lupinen op de hectare in de rogge wanneer die op het
bloeien staat. Wordt de rogge gemaaid dan is de grond om-
trent geheel met lupinenplanten bedekt. In den laten herfst
worden die alsdan ondergeploegd en geven eene goede be
inesting voor aardappelen in de volgende lente. Voorzichtig
zal het echter wel zijn om niet alleen op de lupinen te
betrouwenmaar een halve bemesting koemest daarbij te
voegen. S.
Ik heb veel ondervinding van konijnen- en rattenplagen en
moet aliendie in mijn geval mogten verkeerenaanraden
dat ze het voorttelen bij dozijnen van katten en wezels
zoeken aan te moedigen, De kat is een dappereonder-
nemende, ridderlijke klant, die noch nooit betrapt is op een
gemeene daad tegenover het zwakke geslacht, terwijl ik dik-
wijls ooggetuige geweest ben van de geheimzinnige wijze
waarop zij mijnheer en mevrouw kouijn magteloos weet te
maken. Waar men haar veroorlooft naar hartelust in het
vrije veld om te dolenzullen geene afgeknaagde en afge-
schilde boompjes te vinden zijnen de brave poes kunnen wij
daarenboven niet missen in onze woningen, terwijl zij hoogst
nuttig in den tuin is. Maar tot mijn groote grief, moet ik
thans betuigen dat de beide, zoo zeer door mij aanbevolen
vrienden, in deze streek genoegzaam uitgeroeid zijn, ten ge-
rieve der strenge bescherming van het wild. Waar ikeenige
jaren geledenhonderden acres met houtgewas vond beplant
zonder dat het door konijnen en hazen afgeschild werd, ziet
men nu alles afgeknaagd binnen een week tijd nadat het ge-
poot is. Koddebeiers vermoorden de wezels en de katten,
roeien ze zelfs uiten alle ongediertekonijnen en hazen niet
uitgezonderdtiert welig. Maar wanneer de koddebeiers niet
onkwetsbaar zijn ten opzichte der gebeden onzer hnismoeders
dan hebben ze weinig hoop op zaligheid hiernamaa's. Want ga
waar ge wilt in deze streken, overal luidt het: „De vloek des
hemels op hem, die mijn poes vermoordde, want sedert wij
die verloren hebben, worden ik en de kinderen opgegeten
door dat dievengespuis van ratten en muizen." Daarop volgt
een verhaal hoe de geplaagde man de rattenvesting onder
een boomstomp, in tie lucht deed springen, door er voor
zichtig pillendoosjes met buskruit gevuld in te schuiven en
deze aan te steken. De half verschroeide en verminkte ratten
werden liefderijk opgenomen en in andere rattenholen gestoken
opdat zij aan hunne bloedverwanten de ramp zouden over-
vertellen. Dit hielp uitstekend goed. Het geheele gezelschap
verliet voor altijd dit voor hen zoo ongastvrije verblijf.
„Vergeef mij", vervolgt de geplaagde man, „mijn wat lang-
wijlig gepraat; maar ik wenschte u slechts te zeggen, dat
konijnenen ratten evenzeer, uitgeroeid humeri worden
wanneer men zulks ernstig wil, en dat van alle kwalen, welke
deze beide schavuitenbenden kunnen overvallen, zij het meest
beangstigd zijn voor verschroeien en voor verpletterd worden
door den heer Salpeter." S.
door het optrekken van tarwe, knollen en aardappelplanten
zegt een Engelsch landbouwer een waar woorddat ook wij
wel ter harte mogen nemen wanneer we roekennesten zien
vernielen, ten einde de dieren te verjagen die men van zooveel
kwaad beschuldigt. Eene veertigjarige ondervinding heeft den
Engelschman geleerddat de roeken, bij bun ijverig zoeken
naar maden en larven, in het minst niet alle planten zonder
onderscheid optrekken om het schadelijk gedierte van de wor-
tels af te lezenmaar dat zij bepaald die planten uitzoekeu
welke door geel worden en een kwijnend voorkomen aandui-
deu, dat de vijand den wortel aangevallen heeft en bezig is
om de plant te vermoorden. Ik wil niet volhoudenzegt
de Engelschman, „dat de roeken, als de Paus infallibel zijn;
maar wanneer ze in edn morgen een geheel kriollenveld opge-
trokken en vernield hebbengelijk verhaald wordtdan kan
men verzekerd zijn dat dit veld evenwel al spoedig door de
maden zoude zijn vernield". S.
De heer Polak, bijna 102 jaren oud, vroeger te Zwolle eu thans te
Deventer woonachtig, bezocht bij gelegenheid der kermis in volmaakte ge-
zondheid zijne kinderen te Zwolle. Hij hoopt binnen eenige weken de
gouden bruiloft van een zijner kinderen te gaan bijwonen.
De Neue freie Presse geeft eene beschrijving van den brand, welke
in een deel van het tentoonstellingsgebouw te Weenen heeft gewoed en
waardoor de Elzasser boerenwoning en restauratie werden vernield. Volgens
die beschrijving mogt men er spoedig in slagen de vlammen hierbij te be-
perken. Men onderstelt dat het onheil is ontstaan door een boerenjongen
die met een brandende sigaar te bed is gaan liggen.
Maandag is te Brussel zekere heer Glorieux met een luchtballon op-
gestegen. Hoog in de lucht heeft hij gymnastisohe toeren verrigt.
In Schotland hebben weder onweersbuijen gewoedwaarbij drie men-
schen het leven verlorenonder hen was een man die zich met zijne vrouw
en zijne dochter huiswaarts begaf en een ijzeren haak in de hand droeg.
De bliksem denkelijk door het ijzer aangetrokkenwierp den man dood
op den grond en maakte een diepe scheur in de aarde. De kleederen van
den getroffene werden aan harden gescheurd en zijne laarzen in stukken gesneden
Bij bevelschrift der arrond.-regtb. te Middelburg, is naar den pro-
cureur-generaal bij het prov. geregtshof in Zeeland verwezen Eugenia de
Weerdt, oud 32 jaren, dienstmeid, wonende te Waterlandkerkje, thansge-
detineerd te Middelburg, ter zake dat zij in den avond van den 28 Mei
jl. haar kind, den 24 Maart te voren geboren, nabij de herberg de Rond-
uitonder de gemeente Heille, met een touw heeft geworgd tot dat het
dood was, en het daarna in de waterleining aldaar geworpen.
De optogt van Myers paardenspel te Veendam is eenigzins ge-
stoord geweest door de verregaande dwingelandij van den tolmeester J., die
voor de passage van de olifanten een ongehoorde som eischte, want deze
dieren staan niet op het tarief. Twee dingen vallen bij dit berigt op
te merken of de dieren staan niet op het tarief en dan behoeft voor hen
ook geen tol betaald te worden; of men rangschikt ze onder de klasse
vviervoetige dierenzoodat zij gelijkgesteld worden met paarden, muilezels
enz. Van dwingelandij kan dus geen sprake zijn.
Een hevige brand is te Portlandin Oregonuitgebrokenwaardoor
366 huizen zijn verbrand en 150 huisgezinnen van dak beroofd. De schade
wordt op 1,500,000 dollars geschat.
Te Sneek heeft zich het volgende voorgedaan. Voor een dag of vier
was uit Franeker een krankzinnige ontsnapt, die, na rondgezworveu te
hebben, Woensdag avond half tien bij zijne familie aankwam. De politie
was al spoedig van zijne aankomst verwittigd en nam maatregelen hem naar
Franeker terug te brengen. Dit ging echter hoogst moeijelijk. De krank
zinnige had zich n.l. op den zolder zoodanig gebarrikadeerddat de gewone
toegang geheel versperd was. Toen men daarna door een raam op den zol
der wilde binnendringentrachtte hij zich met een mes te verdedigen. Eindelijk
inziende dat hij tegen de overmagt niet was opgewassenontsnapte hij over
het dak, waarna een wezenlijke jagt begon. Over drie daken, de pannen
stuk trappende, trachtte hij te ontkomen. Eindelijk werd hij op een huis
gegrepennaar beneden gevoerdgebonden en onmiddellijk per rijtuig naar
Franeker teruggebragt.
Te Arnhem heeft men gevankelijk van Dieren binnengebragt zekeren
A. C.aldaar wonendeter zake van verregaande mishandeling op zijn
eenig kind, oud 11 maanden, gepleegd. Deze ontaarde vader had de armp-
jes van het kind met geweld zoo lang omgedraaid en omgebogeu dat ze
beiden gebroken zijn. Volgens zijn eigen zeggen had hij reeds lang het
plan beraamd om het kind van het leven te berooven en had het daarom
op zoo schrikkelijke wijze gemarteld, vermeenende dat het aan de gevolge
zou sterven. Op requisitoir van den officier van justitie, is door den reg-
tercommissaris tegen den verdachte een bevel van voorloopige aanhouding
uitgevaardigd.
Het kantongeregt te Maastricht heeft 22 personen veroordeeld elk
tot eene boete van/7,50 wegens misbruik van hnnne stemorganen. Zij
hadden bij eene boschverkooping zoo geschreeuwddat die zaak niet kon
doorgaan.
De heer 31. Viruly J.D.z., onlaugs in den Haag overleden, heeft aan
onderscheiden instellingen van weldadigheidzoo daar als eldersgelega-
teerd de belangrijkc som van/83,600 in kontanten en vrij van succes-
sieregten
Nabij Onderdendam, is een droevig ongeval gebeurd. Een oppassend
arbeidsmante huis behoorende te Hanlerwijkmaar sedert eenige dagen
werkzaam bij den landbouwer J. Nienoord om den oogst te helpen inzaiue-
len en daardoor ook voor zich en de zijnen van de flinke daghuren te pro-
fiteeren, had zich Zaterdagavond in de schuur van genoemden landbouwer
ter rust begeven in de nabijheid van een partijtje hooi, dat daar den vori-
gen dag geborgen was. Terwijl de man sliep, schijnt dat hooi aan t glij-
den geraakt en op en over hem gevallen te zijn. Den volgenden morgen
vond men zijn lijk er onder bedolven. De ongelukkige laat vronw en kin
deren na.
In New-York bestaat een instituut voor leeraressen, waarin jaarlijks
1000 tot 1200 meisjes onderrigt ontvangen en waaruit elk half jaar mins-
tens 100 goed onderwezen ouderwijzeressen vertrekken. Alleen voor de stad
New-York bestaat de inrigting, en toch is ze naauwelijks in staat in de
behoefte aan leeraressen te voorzien. Het onderwijs in de latijnsche taal,
hetwelk verpligt gesteld is, wordt meest door jeugdige onderwijzeressen
gegeven. Mannen staan aan het hoofd der hoogere klassen. De directeur
heeft een vaste aanstelling en wordt door 4 mannelijke en 16 vrouwelijke
onderwijzers, behalve een teeken- en muziekmeester, in zijne taak bijgestaan.
De mannelijke leeraren zijn verpligt tot het geven van 18 nren onderwijs,
de vrouwelijke tot 20. De leervakken zijn: zielkunde, beginselen der wijs-
begeerte, vormleer, latijnsche, fransche en duitsche taal, engelsche letter-
kunde, uiterlijke welsprekendheid, rekenkunde, dierkunde, plantenkunde,
delfstoffenkunde, aardkunde, uatuurknnde, natuurlijke historie en scheikunde,
geschiedenis. De inrigting besteedde ten vorigen jare meer dan/8000 aan
natuurknndige toestellen.
Noodlottig einde van een luchtschipper in JoniaMichigan.
Onder de vertooningenwelke den 4 Julij, tot viering van den dag, den
verjaardag van de onafhankelijk verklaring der Vereenigde Staten, ter plaatse
waren aangekondigdwas ook eene luchtvaart van prof. Lamountainuit
Brooklyn, Michigan, die met een reuzen-ballon zou opstijgen. Duizenden
toeschouwers hadden zich reeds lang voor het bepaalde uur op den public
square verzamelddoch er woei zulk een heftige winddat men nog drie
uren na het aangekondigde tijdstip moest wachten, eer de lucht wat be-
daard was. De vulling van den ballon met verwarmde lucht geschiedde
onder bijzonder toezigt en leiding van den professor, en weldra stond de
bal van 75 voet in de lucht. De gondel, uit mandewerk, werd aan 6
of 8 lange touwen, die van den ballon afhingen, bevestigd. Hij was jnist
groot genoeg om een man gemakkelijk op te nemen. Reeds bij het vullen
van den ballon viel het in het oog, dat hij niet met een netwerk van
koorden omgeven was, hetwelk dien aanmerkelijk versterkt zou hebben.
Slechts de touwenwaaraan de gondel hingliepen ook om den ballon
maar zoo onregelmatigdat men reeds vreesde dat hij er uit kon ontsnap-
pen en het vrije zoeken. Professor echter, die toch zaakkundig was, be-
kommerdenaar het scheenzich er niet ommaar nam in den gondel
plaats zoodra de vulling was afgeloopen, en gaf het sein tot loslaten. De
ballon verhief zich snel en de professor groste de ademlooze menigte met
het zwaaijen van zijnen hoed. Reeds bij het opstijgen wankte de ballon
zoo zonderling tusschen de touwendat eene katastrofe onvermijdelijk scheen,
en toen het luchtschip zoo hoog was dat het niet grooter scheen dan een
gewoon okshoofdvat, volgde het gevreesde onheil inderdaad; de ballon kromp
in en ontsnapte uit het touwwerk de gondel met den professor viel als
een steen naar beneden. Men zag den man nog beproeven de mand om te
keeren om ze als een parachute te bezigen op welk redmiddel hij bedacht
scheen te zijn geweest. De manoeuvre gelukte hem ook werkelijk, maar
op ongeveer 100 voet van den grond begaven hem de krachtenhij liet
los,, en kwam neder op den bodem, of liever in den bodem want de
val van het ligchaam maakte een inholling van wel 6 duim als een vorm-
looze massa van vleeschbeen en bloedterwijl de ballon zelf als een vo-
gel heenfladderde. Groote ontzetting deed de menigte her- en derwaarts uiteen-
stuiven. Maar zoo zijn de menschen in Amerika niet lang daarna
scheen men van den schrik weer bekomen. Althans wat er verder nog op
het feestprogramma van den dag voorkwam werd geregeld uitgevoerd en het
ontbrak geenszins aan deelnemers.
De vermaarde Houede man met den vork, is overleden Op ze
keren dag bevond zich de heer Houe aan tafel en at met goeden eetlust
toen op eens een beentje hem in de keel bleef steken. De ongelukkige
leed verschrikkelijk en beproefde alles om het kwijt te raken. Eindelijk, ten
einde raadneemt hij de olieflesch en drinkt er uit met voile teugen
vervolgens vat hij met zijne vette vingers een vork met de tandenen
brengt het achtergedeelte in den strot. Engoddank I het been gaat door
en baant zich een weg naar de maagmaarmet die schielijke beweging
schiet hem de vork uit de vingers en volgt het been. Achttien maanden
lang bleef dat tafelgereedschap in zijn maag. Een beroemd geneesheer
hierovcr geraadpleegdhad geantwoordLaat maar zitten Een goede
raad, maar een sinartelijke toestand, want de arme man durfde zich bij
na niet bewegen. Op een goeden dag echter scheen de vork zich in haar
verblijf te vervelen, en verliet de maag van den heer Houe, in weggevre-
ten en verroesten toestandzoodat hij van zijn martelwerktuig verlost werd-
De vork bevindt zich in het kabinet van kunsten en wetenschappen. Se
dert zijne verlossing heeft Houe er niets meer van gevoeld; hij is overle
den aan asthma.
Na een kortstondige ongesteldheidOverleed heden nacht
ons eenigstgeliefd BochtertjeJOHANNA AV1LHELMINA
in den leeftijd van ruim 2 jaren.
A. J. G. TINNER MANS.
HaarlemmermeerJ, TINNERNANS
2 Augustus 1873. STREEFKERK.
Revalleil van eene DOCHTER
J. TINNERNANS—STREEFKERK.
Haarlemmermeer, 6 Augustus 1873.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Haarlemmermeer,
Gelet op Art. 18 der Wet van 4 December 1872 {Staais-
Had N°. 134),
Brengen ter algemeene kenuis, dat op de liieronder ver-
raelde Dagen en Plaatsen, gelegenheid zal worden gegeven tot
kostelooze Inentiii" en Herinenting; door de Gemeentelijke
Geneeskundigen als:
111 tie Scholeu:
1 op Dingsdag, 19 August.
1873,
's voorm. van
9 tot 10
ii
2
ft
Maandag, 18
it
1873,
ii
9
It
10
a
3
ii
18
it
1873,
ii ii
9
it
10
i)
4
ii
Dingsdag, 19
it
1873,
ii ii
9
ti
10
a
5
it
19
tt
1873,
ti ii
9
II
10
it
0
a
Maandag, 1 8
it
1873,
a tt
9
II
10
a
7
a
Woensd. 20
ii
1873,
's nam.
12
ti
1
M
8
a
Douderd. 21
ti
1873,
tt it
12
ti
1
a
9
a
Maandag, 18
it
1873,
ti ii
2
tt
3
it
III
a
Dingsdag, 19
tt
1873,
It
2
tt
3
Haarlemmermeer, 7 Augustus 1873.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
J. W. LANTZENDORFFERBurgemeester.
EGGINK, Secretaris.
Te Haarlem bestaat, bij een jeugdig Onderwijzervan de
P. G., die zich uitsluitend met opvoeding en onderwijs bezig
houdt, gnnntige gelegenheid tot plaatsing van
Jongelieden uit den gegoeden Boerenstand die
men, bij eene zorgvnldige verpleging, DEGELIJK ONDER
WIJS en een FLINKE OPVOEDING wenscht te doen geven.
Ouders van reeds geplaatste Jongelui uit Noord-Holland ziju
gaarne bereid alle inlichtingen te geven. Meu gelieve zich
te adresseeren onder Letter P, aan de Erven LO'&SJES
Boekhandelaars te Haarlem.
RIJDRAGEN voor den volgenden Jaargang worden
verzocbt voor 15 September.
een Exemplaar van dezen ALMANAK aan hare Leden willen
schenkenkunnen daarvan 35 of meer Exemplareil ont
vangen voor sleehts 30 €ent.s ieder (bevattende
80 bladzijden Mengelwerk)mits voor 1 October aangevraagd
bij den Uitgever
Leeuwarden, yy U 0 F F.
6 Augustus 187o.