1873.
Vrijdag, 22 Augustus.
IV". 54.
VAN
AAN LANDBOUWGEMEENTE- EN POLDEE-BELANGEN GEWIJD.
Veertiende Jaargang,
w\\n/j
Prijs van het A.bonnement:
in het Jaar
Prijs der ,A.dvertentien
van 16 regels 75 Cent, elke regel meer 12/2 Cent.
Haarlemmermeer.
Bij den Burgerlijken Stand zijn aangegeven
IIoil. Maatschappij v. Landbouw.
Landbouw.
Waarom barst de schors van boomstammen in
harde winters juist op het zuidwesten
1
HAARLEMMERMEER
Prijs van een enkei. Nommer 15 Cent.
ALLE TOEZENDINGEN, REDAKTIE EN UITGAVE BETREFFENDE
te adresseren aan VAN BONGA C°.te Amsterdam.
(IJiterHJU Woensdatf.)
Groote Letters worden naar hare plaatsruimte berekend.
Ds. P. Diermanse, van Westmaas, heeft het beroep naar de
Chr. Gereformeerde gemeente te Nieuw-Vennep aangenomen.
Tot predikant by de Hervormde Gemeente Haarlemmermeer
is beroepen Ds. W. Kraijenbeltte Bodegraven.
Op Zondag 24 Augustus 1873, des namiddags ten twee ure
zal in de Hervormde kerkin het Hoofddorp, gepredikt wor
den door Ds. Steinfort, van Bloemendaal.
De predikbeurt in de kerk te Abbenes zal aanst. Zondag
's namiddags ten 2 ure gehouden worden door Ds. Ruiten-
schildvan Oegstgeesten nietzoo als vroeger bekend ge-
maakt was, des morgens ten half-tien ure.
De hoofd-onderwijzer P. Boekel mogt deze week het on-
waardeerbaar genoegen smaken, op zijn eerbiedig schrijven
aan al de leden van het Koninklijk Huis, om door hunne
vorstelijke belangstelling den pastorie-bouw te Abbenes te
helpen bevorderenvan wege Z. K. H. Prins Hendrik der
Nederlanden voor dat doel te ontvangen de aanzienlijke som
van vijf-honderd gulden.
Warme dank en erkentelijkheid worde Z. K. H. daarvoor
toegebragt; doch wij wisten het, waar het Huis van Oranje
om hulp gevraagd wordt in den nood, heeft de getrouwe
onderdaan nooit te vergeefs gesmeekt.
Moge het loffelijk voorbeeld, door den geliefden Prins
Hendrik gegeven van opwekkende kracht zijn voor alle goe-
den en gegoeden in de gemeente Haarlemmermeer. Zoo vele
zaadkorrels werden ook hier uitgestrooid in hope dat ze ont-
kiemen zouden in warme, welwillende menschenhartendoch
bleef de vrucht tot heden achterwege, nieltemin hebben wij
goeden moed dat zij komen zal Ingezonden
van 13 tot 19 Augustus 1873.
GEBOREN Geertruida, dochter van J. Maaskant en N. de Regt.
Willem Antonie, zoon van J. A. Hendriks en G. van Voorst. Maria
Jacoba, dochter van J. Heil en T. Kort. Simon, zoon van C. Groot
en E. Hoogendoorn. Apolonia dochter van M. Keating en M. Kip.
Jozef, zoon van L. Speelmans en C. Jansen. Krijntje, dochter van
W. Houtkooper en N. Meijer. Johanna, dochter van G. Bus en A. C.
Vermeer. Adrianus, zoon van H. Timmers en P. van Leuven.
Johanna Maria, dochter van A. van Rijswijk en M. Koolhaas.
OVERLEDEN Jacob, oud 2 dagen, zoon van L. Houtkooper en E. de
Jong. Petrus Johannes, oud 10 maanden, zoon van B. de Ruijte en
P. van Meel. Gerardus oud 10 maanden, zoon van J. Wolvers en
J. Kersbergen. Hendrik, oud 12 weken, zoon van J. van Weelden en
J. Nieuwland. Johannes, oud 3 weken, zoon van C. Dolieslager en
G. Arisman.
ONDERTROUWD: geene.
GEHTJWD: J. Hobo met E. Nieuwkoop.
De verlofganger K. A. Peereboomdienende bij het 8 reg.
Inf., ligting 1872, n°. 38, uit de gemeente Apeldoornthans
zieh te Haarlemmermeer ophoudendewordt in zijn eigen be-
lang aangeradenzieh ter secretarie van laatstgemelde gemeente
aan te melden.
Wij vestigen de aandacht op de hierachter voorkomende
aankondigiging der Hollandsche Maatschappij van Landbouw be-
treffende de algemeene tentoonstelling van 2630 Septem
ber in het Paleis voor VolJcsvlijt te Amsterdam te houden. Prach-
tiger lokaal, geschikter terreinenmeer gelegenheid om zijne
voortbrengsels te doen waardeeren, bestaat er in het geheele
land niet. Het is er voor bestemd en alles werkt er toe mede.
Amsterdam, met zijne overtalrijke bevolking, levert bovendien
al dadelijk een waarborg op, dat duizende bezoekers dag aan
dag het tentoongestelde zullen komen bewonderenterwijl het
alles aanbiedt om landgenoot en vreemdeling het verblijf aange'
naam te maken en daardoor meer dan eenige andere stad een
magtig aantrekkingspunt is.
Men lette er vooral wel opdat de aangiften van inzending
voor 1 September moeten geschieden.
De Afdeeling Haarlemmermeer van de Hollandsche Maat
schappij van Landbouw zal op Dingsdag 26 Augustus aanst.,
des voormiddags ten 10 ure, weder eene vergadering houden
in het Lokaal: „De Beurs"aan het Hoofddorp.
Behalve de punten alsdan aan de orde gesteld zal op deze
vergadering gelegenheid worden gegeven om aangifte te doen
van inzendingen voor de tentoonstelling te Amsterdam; terwijl
heeren leden tevens worden opmerkzaam gemaakt dat de aan
giften voor die tentoonstelling voor 1 September gedaan moeten
worden bij de voorzitters of de secretarissen der afdeelingen
bij welke heeren tevens verdere inlichtingen te bekomen zijn.
Dalfsen, 19 Aug. Als een staaltje hoe duur de landerij-
en hier thans worden aangekochtberigten wijdat een boe-
renerf van ruim 5 hektaren, hetwelk voor omstreeks 20 jaren
f 600 kostte, thans reeds bij inzate en verhooging op ruim
4000 is gebragt, en met inbegrip der kosten reeds ruim
5000 beloopen zal.
Zutphen (Graafschap)20 Aug?V%e"opSr6ngst der rogge
is over het algemeen zeer voldoende geweest, die der tarwe
was aanzienlijk en van uitmuntende kwaliteit; de hooioogst
was gunstig; haver en garst hebben een zeer goed gewas ge-
leverd; de aardappelen staan bijzonder goed, zeer enkele ak-
kers uitgezonderd; de boekweit belooft een ruimen oogst; erw-
ten en boonen vindt men in meer dan gewoon getal. Ziedaar
in korte woorden de tegenwoordige staat van den landbouw
iu dit gedeelte van Gelderland.
Capelle, (Langstraat) 19 Aug. Het hooi van het nieuw
gewas, dat aan schelften aan het Oude Maasje geplaatst staat,
ruimt zeer langzaam op tegen een gemiddelden prijs van/13
per 500 kilogr.een prijs voldoende naar de opbrengst, maar
niet toereikend, als men de pacht in aanmerking neemt.
Kalfkoeijen en vaarzenbij weinig handel, aanmerkelijk min
der in prijs, zoodat het verschil tusschen nu en voor een paar
maanden 40 a 50 op de le kwaliteit bedraagt. Voor
de peren wordt hier 5 a 6 per hectoliter besteedde vroege
appelen worden tegen f 4 verkocht.
Deveilter20 Aug. De kwade droes die in den jongsten
tijd bij een veehouder te Wilp en te Bathoven onder de paar-
den heerschte is thans geheel geweken.
De opbrengst der vruchtboomen is in deze omstreken
uiterst gering. De appelen gelden 10 of 15 en de peren
tot 20 per mud. Er zijn boomgaarden die echter niet efen
mud opleveren.
Het hooigewin, dat zieh zeer gunstig Iiet aanzien, is
in den laatsten tijd zeer verminderd.
Groilino'en, 15 Augustus. Het weder was deze week ver-
anderlijk. Woensdag heeft het veel en ook gisteren nog al
wat geregend. De oogst van Zomer-Garst en Haver, die, op
weinige uitzonderingen na, gesneden op het veld staat, wordt
hierdoor vertraagd. Met het snijden van Tarwe heeft men hier
en daar een begin gemaaktde opbrengst schijnt niet te zul
len beantwoorden aan de gunstige verwachting die men daar-
omtrent heeft gekoesterd. Ook over de Winter Aardappelen
worden de berigten minder gunstig; door het te vroeg afster-
ven der planten vreest men dat de vrucht niet voldoende rijp
zal worden en daardoor niet best zal kunnen duren.
Ongetwijfeld ligt bij velen de Maatschappij voor Landont-
ginning gevestigd te Apeldoorn nog versch in het geheugen.
Zij toch was de eerste die op het denkbeeld kwam de belangen
van den Landbouwenden stand op de minst bezwarende wijze
te bevorderen.
Gaf zij daarvan in het begin dezes jaars, door het uitgeven
van eene premieleening met uitlotingen in vast goed van aan
zienlijke waardereeds een krachtig blijkdat het haar
ernst is met hare taakblijkt ons thans weder uit het pros
pectus van hare tweede premieleening, dat voor ons ligt
Wordt aan deze onderneming door het publiek eene even wel
willende ontvangst bereid als aan de eerste operatie dezer
Maatschappijdan bestaatnaar wij vernemen bij haar het
voornemen, telken jare eene Loterij-Negotiatieals de thans
geannonceerdeuit te geven. Wij zullen wel niet behoeven
aan te toonenvan hoe groot maatschappelijk belang het doel
dezer Maatschappij is, en hoe zeer wij dus wenschen dat zij
allerwege krachtige ondersteuning vinde. Indien dat het ge-
val is, en wij twijfelen er niet aan, dan zullen ook de zegen-
rijke vruchten niet uitblijven. De mindere boerenstandlang-
zamerhand ontheven van het knellend juk der armoede en
daardoor minder belemmerd in zijne bewegingen, zal dan met
de Maatschappij het begonnen werk voortzettenen in den
letterlijken zin des woords de hand aan den ploeg slaan.
Waar zoo schoon eene onderneming valt aan te bevelen
willen wij dan ook niet achterwege blijven en wenschen de
Maatschappij voor landontginning het meest volkomen welslagen
op hare pogingen toe.
Het Provinciaal blad van 1873 bevat eene circulaire van
Gedep. Staten van Noord-Holland aan de gemeentebesturen
dd. 6 Aug., houdende mededeeling dat het getal der inspec-
teurs van het middelbaar onderwijs nader is bepaald op twee-,
dat dientengevolge aan den inspecteur dr. W. C. H. Staring
eervol ontslag als zoodanig is verleend en dat aan den hoog-
leeraar-inspecteur dr. M. Salverda het toezigt op het landbouw-
onderwijs is opgedragen.
Men meldt van den Rijnkant: Dikwijls heeft de lucht met
donder en regen gedreigddoch de wind joeg de buijen tel-
kens uiteendie zee- of landwaarts in wegdreven. Eenige
regenvlagen hebben- echter verkwikking gebragt, want bouw-
en weilanden hadden het droog. Het gras geraakte op en
op hoog gelegen stukken zag het er kwaad uit. De polders
begonnen water in te lateneen hulpmiddel, dat wel tot ver-
frissching van de weilanden strektdoch de groeizaamheid
weinig bevordert. Veel zonneschijn en veel wind hebben niet
weinig medegewerkt om de droogte te doen toenemen. Het
jaar is niettemin in vele opzigten zeer gunstig. De hooibouw
is met een geweaschten uitslag geschied en de oogst van gra-
nen, boonen en erwten volgt met even bevredigende uitkomst.
Uit de Veenen komen schuiten vol met snijboonen en augur-
ken die wijd en zijd vervoerd worden en waarbij de teelders
goede zaken doen. Ook komkommers komen er bij duizend-
tallen. Eene wel geslaagde teelt van deze produkten alleen
bewijst genoeg voor een warmen zomer.
Het voormalig landbouwkundig opvoedings-gesticht te Mont-
foort, met zijne ruime gebouwen en fraaijen tuin zal in het
midden der volgende maand aldaar publiek worden verkocht.
De oogsttijd der vruchtboomen is wefer aanstaande en het
kan mitsdien zijn nut hebben iets over het plukfcen van appe
len en peren ten beste te geven.
Ik druk hier op het woord plukkenomdat het schudden
en ofslaan, zoo als dit nog veel pleegt te gebeurengeen
kunst vereischt en ook niet kan verbeterd worden, daar het
eene manier van oogsten is die en de boomen fen de vruchten
totaal vernielt. Beschouwt men met eenige opmerkzanmheid
hoe en waar de vrucht aan den tak van den boom zieh hecht,
dan vindt men eerst het steeltje en daaraan een knobbel.
Juist in het midden van dezen knobbel moet men de vrucht
van den tak losmaken om den sierlijken steel aan de vrucht
te behouden en ook vooral om den boom voor het volgende
jaar niet te benadeelenwant achter dien knobbel aan het
takje vindt men, bij eenige verdikking van het jeugdige hout,
over een centimeter afstand, vier, vijf of zes knopjes, die de
bloemknoppen bevatten voor het volgende jaar. Breekt men
nu met ruwe hand de vrucht af, dan worden al zeer ligt deze
knopjes beschadigd. Ook de tijd wanneer er moet geplukt wor
den is niet van belang ontbloot, wil men de vrucht smake-
lijk en saprijk hebben, ze langdurig bewaren en zieh den oogst
voor het volgend jaar verzekeren. Een vaste tijd is niet te
bepalen, omdat dit afhangt van de honderd en een soorten
en vooral van het weer. Plukt men te vroeg dan verliest men
te veel aan gewigtdaar juist in het laatst de vrucht het
meest iu omvang toeneemt en als ze niet goed rijp is mist
ze den fijnen smaak en ze wordt slap en oneetbaar. Laat
men ze te lang hangen dan doet men den oogst van het vol
gend jaar groote schade, omdat dan de bloemknoppen, die dit
jaar zieh reeds gezet hebbenvlak achter den steel der vrucht
zoo als we boven gezegd hebben, geen kans hebben om zieh
te ontwikkelen, omdat de vrucht al de toestroomende sappen
verzwelgt, waardoor de bloemknoppen verdooven. En aan
het slordig plukkenen aan het te laat plukken is het
doorgaans te wijten dat de vruchtboomen slechts om het an
dere jaar dragen. Doch ook voor de vruchten is het nadeelig
als men te laat plukt, ze kunnen niet lang duren. De zo-
mervruchten worden spoedig beukziek of beurs en de winter-
vruchten beginnen reeds in de maand December of Januarij
melig te worden. De beste tijd is mij altijd voorgekomen
wanneer de spits der pitten eenigzins begint te kleurenzijn
ze zwart, dan is het reeds te laat. Het is mij ook bij on-
dervinding gebleken dat de vruchten uit den top smakelijker
zijn en beter bewaard kunnen worden dan die lager bij den
grond aan de druiptakken wassen. Vooral plukke men niet
als de vruchten nog bedaauwd zijn of bij nat weder en bij
de fijnere soorten is het altijd verkieslijker ze te verzamelen
in platte houten bakken dan in manden of zakken waarin ze
ligt worden gekneusd. Wie zijne vruchten lang wil bewaren,
plukke ze op tijddoe dat voorzigtig en legge ze op eene
donkere, koele, maar tevens luchtige plaats, goed uitgespreid,
zoodat ze elkander niet aanraken en late ze verder zoo veel
mogelijk ongestoord liggen. Salomo te Oempt.
In het Tijdschrift Be Folksvlijt leest men
Allerhande boomen lijden aan dat euvel, maar geene ster-
ker dan jonge beuken, zoodanig, dat van nieuw-beplante
beukenlanen, vooral wanneer de heesters glad van stam en
niet met takjes bezet zijner gewoonlijk veel meer open-
barsten dan er gaaf blijven. De jaarringen van de boomen
zijn altijd breedermeer ontwikkeld aan de zuidzijde dan aan
de overige. Men heeft gemeend dat, wanneer men bij het
