Advertentien.
KEDilMSGEVIIVG.
Openbare Verkooping,
- 70 -
Veronlschuldiging in RT°. 16.
Amsterdamsche K anaa 1-Maatschappij
Droogmaking der Zuiderzee.
REGTSZAREN.
om contant Geld,
te Maarlemmerliede en Spaarnwoude
op Woensdag den 29 April 1874,
Te Vaals is op een avond in de afgeloopen week een vreeselijke dub-
bele moord gepleegd. De echtgenooten S. zijn beide den volgenden morgen
in hunne woning vermoord gevonden, hetgeen met bebulp van eene bijl d
is geschied, waama het in huis aanwezige geld ontvreemd is geworden.
Als' dader word aangewezen de dienstknecht die de vlngt beeft genomen.
Deze is de vijfde moord die in weinige maanden in het arrondissement
Maastricht wordt gepleegd.
Achttien jonge dames in den Noord-Amerikaanschen staat Minnesota
hebben besloten alle pretendenten te weigeren, die rooken. Uitwraakheb-
ben achttien jongelieden zich verbonden geen meisjes te trouwendie valsche
haren dragen.
Aangaande de werken der Amsterdamsche Kanaal-Mautschappij
wordt ons het volgende medegedeeld
Het werk werd in February voortgezet met 670 tot 720 arbeiders,
21 paarden, 2 lokomotieven met 68 tot 70 wagens, 3 stellen tijde-
lijke pompwerktuigen, 6 of 7 stoombaggervaartnigen, 56 grond-
schouwen en 2 sleepstoombooten.
Bovendien 6 of 7 afzonderliike ploegen, te zamen 45 tot 56 werk-
lieden, bij nacht op de stoombaggervaartuigen.
Roordzeehoofden. In het geheel zijn gemaakt 34,269 buiten-
blokken (345 in Februanj), bevattende '104,721 kub. meter (1480 in
Pebruarij) en 21,213 binnenblokken (156 in Pebruarij), bevattende
68,587 kub. meter (558 in Pebruarij).
Aan het zuiderhoofd werd de grondlaag van bazalt doorgetrok-
ken tot 1521 meter buiten het duin (21 in Pebruarij).
Van de schade van November jl. is hersteld 3166 kub. meter
(2230 in Pebruarij).
In het geheel zijn verwerkt 76,137 kub. meter buitenblokken
(1650 in Pebruarij) en 58,979 kub. meter binnenblokken (777 in
Pebruarij).
Hoofdkanaal. De ontgraving tusschen de Noordzee en het
Wijkermeer bedraagt in het geheel 4,106,663 kub. meter (4490 in
Pebruarij).
In he.t Wijkermeer waren met 1 Pebruarij gebaggerd 1,112,042
kub. meter; in Buitenhuizen 180,732 kuo. meter; in het wes-
telijk Y 1,610,167 kub. meter.
De kanaaldijken in het Wijkermeer en het westelijk Y waren in
aanleg over 26,053 meter lengtetot A. P. opgetrokken over
25,733 meter lengte (269 in Pebruarij) en voltooid over 18,111 meter
lengte (322 in Pebruarij).
Zijkanaal D NauermKanaaldijken in aanleg over 2560
meter lengte (150 in Pebruarij); id. boven water over 2275 meter
lengte (265 in Pebruarij); id. voltooid over 439 meter lengte.
Zijkanaal E WestzaanGebaggerd 4489 kub. meter (1150 in
February).
Kanaaldijken in aanleg over 936 meter lengte; id. tot A. P. op
getrokken over 495 meter lengte (225 in Pebruarij); id. voltooid
over 25 meter lengte.
Zijkanaal F (Halfweg). Gebaggerd 374,146 kub. meter (5930
in Pebruarij).
Kanaaldijken in aanleg en tot A. P. opgetrokken over 9878 meter
lengte; id. voltooid over 4767 meter lengte (97 in Pebruarij).
Droogmakerij I (Wijkermeer). Gemaakt 11,640 meter lengte
ringsloot en ringkade, 14,040 meter lengte togt, 39,000 meter len
gte bermsloot, 64,000 meter lengte kavelsloot, 26,700 meter lengte
heinsloot en 18,523 meter lengte polderweg.
Het noordelijk en zuidelijk deel van den polder was op het eind
van Pebruarij elk tot 2.30 meter beneden A. P. afgemalen.
De permanente stoomwatermolens zijn geregeld in werking.
Voltooid 4 houten bruggen.
Droogmakerij II (Westelijk Y, bezuiden het hoofdkanaalenbewes-
te/i het zijkanaal naar Halfweg). Van de kanaaldijken om dezen
polder, lang 11,360 meter, waren op 1 Pebruarij zoo goed als vol
tooid 10,700 meter lengte, en boven water de ovenge 660 me
ter lengte.
Bovendien gemaakt 5259 meter lengte ringsloot, 3400 meter ring
kade, 11,570 meter lengte togt, 43,000 meter lengte bermsloot,
60,000 meter lengte kavelsloot, 65,000 meter lengte heinsloot en
14,418 meter lengte polderweg.
De afmaling werd met tijdelijke hulpmiddelen voortgezet. Water-
stand op het eind van February 2.95 meter beneden A. P.
De fundering van den permanenten stoomwatermolen is voltooid.
Voorts 162 kub. meter metselwerk (42 in Pebruarij).
Aangebragt 3.165 kub. meter hardsteen (1.665 in Pebruarij).
Droogmakerijen IF) V en FI (westelijk Y benoorden het hoofdka
naal, en bewesten de Voorzaan.) Van de kauaaldijken om dezen
polder, lang 10,39 meter, waren op 1 Maart in aanleg 10,271
meter lengte (150 in February); boven water 9545 meter lengte
(490 in Pebruarij) en ongeveer voltooid 3093 meter lengte (293 in
February).
Gebaggerd 4240 meter lengte togt. Wijders 700 kub. meter
onder zijkanaal D, tot latere plaatsing van den aan te brengen
grondduiker en 2000 kub. meter ontgraving voor den put van den
stoomwatermolen.
Oranjesluizen. In Pebruarij werden geschut1 bark, 1 brik, 8
sehoeners, 5 kofschepen, 112 raderstoombooten, 168 schroefstoom-
booten, 2475 tjalken of pramen, 1346 visschersvaartuigen en 15
andere vaartuigen; te zamen 4131. Vorige maaud 2895. Totaal in
1874 7026 sehepen. Jaar 1873 86,753; jaar 1872, na de opening
der sluizen op 18 Maart, 70,395. Totaal generaal 164,174 sehepen.
Of Nederland lene provincie aan zal winnen een twintigste
in grootle toeneemt, en een honderd duizend zielen aanwint
bij zijne landelijke bevolking, is dunkt mij eene zaakdie
zich de landbouwers in het algemeen aan moeten trekken. Tot
dus ver kan men daarop niet roemen. Men weet wel dat er
een ontworpen plan is en leest, zoo om de jaar twee drie
eens in de courant, dat dit nog niet geheel opgegeven is,
zelfs dat de Regeering zich er mede bemoeit; maar de alge-
meene indruk dien de zaak bij de leeken in het vak van droog-
maken en inpolderen gemaakt heeft, is tooh dat zulk eene
onderneming te groot is om niet een luchtkasteel te blijven,
en dat het tijd verbeuzelen is om zich met zulke hersenschim-
men in te laten. Dat waterstaatsmaunen er over redetwisten
en het als een vraagstuk opgeworpen hebbenom zich in het
plannen maken te oefenen mogen wij landbouwers gaarne
zien maar voor ons is het zaak om maar buiten het spel te
blijven. Het is waar dat er in der tijd ook zoo gedacht werd
toen de Haarlemmermeer uitgepompt zoude wordentoen men
besloot om ruim een ton goud van slaatswege aan de spoor-
wegen te besleden, en toen men begon te haspelen over het
droogmaken van het IJals gevolg van de doorgraving van
Holland op zijn Smalst. Het schenen alien zaken die maar
aan de mannen van 't vak te bedisselen moesten overgelaten
worden.
Waar zou 't geld vandaan komen Vanwaar de materialen
het rijshout om iets te noemen, dat bij alle groote werken
in ons waterrijke land onontbeerlijk is? Vanwaar de arbei
ders, zonder een onbereikbaar hoog opdrijven derdaghuren?
Vanwaar de Ingenieurs nu onze lieden zoo iets groots nog
nooit ten uifvoer hadden gebragt? Dus maar weer ingedom-
meldGemakkelijker is het, om de kat nit den boom te zien,
om af te wachten of er iets van komen zal. Van zelf moeten
de Heeren toch weer bij ons, boeren teregt komen, wanneer
die werken, eenmaal tot stand gebraataan den landbouw
gevraagd wordt om renle te bezorgen van het bestede kapitaal
Bij het voorgestelde droogmaken van de Zuiderzee gnat 't
weer den ouden weg ten opzigte der deelneming van het pu-
bliek, van de landbouwers in de eerste plaals: wier zaak't
niet is. Wel heeft men, door het uitgeven van plannen en
kaarten, door het benoemen van beoordeelaars over het voor-
stel, door het levende woord en aanschouwelijke voorstelling
der zaak van een paar apostels der grootste ondervinding, ge-
zocht nu het algemeen daarvoor in beweging te brengen;
maar wie durft er beweereu dat dit gelukt. is?
Zou de voor weinig weken vernieuwde poging al weder in
het water vallen? zou die geen petitie-storm bij den landbouw
opwekken waardoor wetgevende en uitvoerende magt gedrongen
wierden om tot het uitvoeren der droogmaking van de Zuider
zee te besluiteh? Zou de waarlijk grootsche gedachte geene
algemeene geestdrift opwekken, om den Koning in staat te
stellen tot het vieren van zijn zilveren feest op eene wijze
zooals nog nimmer zulk een koninklijk feest gevierd is, door
het uitvaardigen der wet, die het vaderland met eene provincie
zoo groot als geheel Zeeland vermeerdert?
Er is een boekje uitgekomen en alom voor eene enkelen gulden
te verkrijgen juist geschikt om die geestdrift op te wekken.
De Gebr. van Langenhuijsen in den Haag hebben uitgegeven
„Hoe staat liet toch met de droogmaking van de Zuiderzee
De inhoud,-opgehelderd door eene uiistekend fraaije kaart,
geeft op die vraag ten antwoorddat thans hot oogenblik ge-
kornen is om tot het droogmaken te besluiten.
8edert het plan in 1S66 door Beijerinck ontworpen en door
Stieltjes uitgewerkt is, heeft dit de vuurproef van herhaalde
beoordeelingen door commissien van onze eerste deskundigen
oudergaan. Grondig beoordeelden wat de bijzonderheden
aangaat herhaaldelijk gewijzigdis het plan thans verklaard
uitvoerbaar te zijn door mannen te bezadigd en te goed be-
kend met dergelijke zaken, dan dat men zich een oogenblik
bevreesd zoude behoeven te maken, voor eene te iigtvaardige
te enthusiaste beoordeeling. De zaak i9 in dit werkje zoo
duidelijk voorgesteld dat iedereen zotider in het minste water-
staatkundige te zijn getuigen moet dat de Zuiderzeeop de
liier voorgestelde wijze, droog te maken is; dat wij zoo
176000 hektaren bouwland kunnen aanwinnen en gelegenheid
geven aan 100,000 landbouwers om aan de kost te komen.
Voor 25000 vverkpaarden zal er veldarbeid te verrigten
vallen, in zoo ver die niet door 1000 stoomploegen vervangen
worden, terwijl 40,000 melkkoeijen met 20,000 schapen daar
tevens hun voedsel kunnen vinden.
De fraaije en duidelijke kaart, die bij dit werkje gevoegd
is, toont met een oogopslag aan, dat de mogelijkheid van
droogmaken uiet twijfelachtig is, nu men dit niet op de geheele
Zuiderzee wil toepassenmaar alleen op het gedeelte dat
bezuiden de 1 ijri van den IJsselmond op Urk en Enkhuizen
ligthierdoor wordt alzoo de IJssel buitengeslotenen hem ver-
oorioofd om voort. te gaan met het vergrooten van het Kamper
Eiland, tot dat wij, de San overgebleven Zuiderzee, voor onze
achter-kleinkinderen in vette kleilanden zullen hebben veranderd.
Vervolgens wordt, door een groot polder-en boezemkanaal
met hooge dijkende groote vlakte in onderseheiden kleinere
polders verdeeld waardoor achtereenvolgens onderdeelen van
het reuzenwerk gereed zullen komen, en dus het bebouwen
ook achtereenvolgens kan ondernomen wordendaarbij is ge-
zorgd dat de Zuiderzee, tot het vervoer naar en van Amster
dam, door vaarten en over spoorwegen vrij wat beter zal zijn
dan tegenvvoordig. De bodem is naauwkeurig onderzocht. Verre-
weg het grootste gedeelte bestaat uit eene kleiklaag van een me
ter en raeer dikte, de ons Nederlanders welbekende polderklei
die gedurende eene eeuw veroorlooft te oogsten zonder te
mesten. Moge de uitvoering ook 124,000,000 gulden kosten
en zestien jaren arbeids vordereneen eerste koolzaad-oogst
kan 40,000,000 gulden daarvan terug geven.
Wij hebben in de laatste jaren vrij wat ondervinding opge-
daan bij inpolderingen en droogmakerijenen behoeven niet
bevreesd te zijn dat er bokken geschoten zullen worden, die
de voltooijing van het werk zouden in den waagschaal stellen.
Sedert Douw de doorgraving van Holland op zijn Smalst voor-
stelde en Leeghwater „de Edele, wijze en Voorzienige Heeren
Staten van Holland en zijne Hoogheid den Prins van Oranje"
aanspoordehet Haarlemmermeer droog te maken, tot op
den tijd dat die werken ondernomen zijn, heeft men zich
derde-halve eeuw bedacht. Het droogmaken van de Zuiderzee
zal vroeg of laat gebeuren. Laten wij toonen in deze eeuw
van stoomkracht, spoorwegen en kunst van kapitaal scheppen
tot uitvoering van groote werkenhooger te staan dan onze
bedachtzame vaderen ennu de mogelijkheid der uitvoering
bewezen is, geen tijd verloren doen gaan en niet de eer der
uitvoering overlaten aan het nageslacht.
Tegen een gedeelte van het ontworpen planmoeten wij
ons echter ten sterkste verzetten. De uitvoering behoort vol-
strekt niet aan concessionarissen overgelaten wordenmaar
de natie moet de zaak regtstreeks door de Regeering doen
verrigten. Er dient geen penning verloren te gaan noodig tot
bet verkrijgen van de gelden door concessionarissenmaar de
staat moet de zaak ten uitvoer te brengenzooals die ons
staatsspoorwegne.t heeft tot stand gebragt. Mogt dit een mil-
lioen of wat meer kosten, hetgeen echter nog te betwijfelen
valt, zoo is de natie ook zeker dat het werk goed en dege-
Ijjk tot stand kome en dat geen speculeeren met aandeelen, ge-
knoei met geldschieters en gedreigde bankroeten van onder-
nemers eeD smet werpen op de volvoering van deze echt na-
tionale onderneming. De ontwerpers van het plan, de aanvra-
gers van concessie, verdienen vbrstelijk beloond te worden
wegens het doen der eer3te stappen en het openen der oogen
aan het volk van Nederlandmaar de zaak is te grootsc'h om
die tot eene geldelijke speculatie te verlagen. Wanneer de staat
de ondernemer isvervallen alle angstvallige berekeningen van
het waarschijnlijk te verkrijgen voordeel. Want dat de staat,
regtstreeks hoogstwaarschijnlijk en zijdelings zonder den min-
sten twijfel, verbazend groot voordeel van de onderneming
te wachtefn heeft, zal geen verstandig man betwisten.
Wat verlangt gij nu van ons lezers van het Maandblad
hoor ik u vragen. Schaf u het boekje aan herlees dat een
paar maalhang de kaart tegen den wand zoodat er telkens
uwe oogen op vallen, leg nan uwe huisgenooten uit waarom
t hier (e doen is, en toon dan dat gij met Leeghwater in-
stemt toen bij de Overste Bewindhebbers" verzocht „hierin
een weinig te speculeeren en mede helpen handhaven eendrag-
telijk te zamen met goeden raad en daad om dit groote
treffelijke, heerlijke en lofbaarlijke werk eens bij de hand te
nemen en, met Gods hulpe, te mogen bedijken en voltrekken."
Staking.
[Overgenomen uit liet Maandblad voor den Nederlandschen
Landbouwer.)
Een zaak, welke het publiek nog al heeft bezig gehouden, werd 24
Maart jl. voor de arrondissements-regtbank te's Hertogenbosch be-
bandeld. Het gold niet minder of meer dan het toedienen van
een half bierglas jeneverbitter aan een driejarig knaapje, eu wel met
doodelijken afloop voor het kind. Deze strafzaak, die aanvankclijk
groote proportien dreigde aan te nemen, althans zoo men de
berigten der dagbladen mogt gelooven, werd bij de behandeling
ter teregtzittiug tot beperkter afmetingen terug gebragt; desniet-
temin moge deze procedure een les zijn voor zooveel onvoorzigti-
en, die zonder nadenken aan kinderen sterken drank laten gebrui-
en, iets dat in vele opzigten zoo gevaarlijk is. Uit de onder eede
afgelegde getuigenissen ter openbare teregtzittiug bleek het volgende
Nabij het kanaal te Schijndel bevindt zich een steenbakkerij,
waarlangs een zestal woningen voor de arbeiders. Een dezer werk-
lieden, C. genaamd, een overigens oppassend huisvader, had een drie
jarig zoontje, Arnoldus. Onder de arbeiders bestond een gebruik om
op verschillende tijdstippen voor gezamenlijke rekening jenever of
bitter te_ doen^halen; een van hen ging dan'met de fleschronden
schonk ieder een glas in." Velen hadden de afkeurenswaarde ge-
woonte om wanneer er nog eenige droppels in het glas waren
overgebleven, ze door dem driejarigen Arnoldus te laten uitdrinken,
die langzamerhand verzot werd op sterken drank; zelfs de vader
af, in voege voorsckreven, jenever of bitter aan het kind. Voorts
leek ook, dat het knaapje reeds herhaalde malen in beschonken toe-
stand naar huis moest worden gedragen.
Toen op 3 February jl. weer volgens gewoonte jeneverbitter was
ekocht voor de arbeiders, ging een hunner, S. genaamd, met de
esch en een bierglas rond, om in te schenken. De jeugdige Ar
noldus, hopende zijn deel te krijgen, volgde hem op den voet steeds
om drank vragende. S. schonk in gedachten het bierglas ruim halfvol
met bitter en liet dit door het knaapje uitdrinken. Kort daarop
viel het kind bewusteloos neder en moest naar huis worden gedragen
De spoedig ingeroepen hulp van den plaatselijken geneesheer mogt
niet baten; hevige stuipen verergerden de ziekte, en daags daarna
volgde de dood. Twee dokters, die de lijkschouwing hadden bewerk-
stelligd, verklaarden eenstemmig, dat, zoowel blijkens de versckijn-
selen, kort voor den dood waargenomen, als naar hetgeen bij de
lijkschouwing zelve was gebleken, het overlijden door jeneverver-
giftiging was veroorzaakt.
De voorzitter der korrektionele kamcr bragt in kernachtige be-
woordingen den beklaagde, alsook' den vader, onder het oog, hoe
verkeerd - zij het dan ook zonder kwade bedoeling - zij hadden
gehandeld, door aan een nog zoo jeugdig knaapje sterken drank toe
te dienen, waardoor het hoogst waarschijnlijk, al ware het in leven
gebleven, toch voor de maatsckappij zou zijn veeloren geweest;
imrners, bij een dergelijke opvoeding zou er niet veel meer dan een
liederlijke dronkaard van gegroeid zijn. De officier van justitie rekwi-
reerde schuldigverklaring aan het wanbedrijf van manslag door on-
voorzigtigheid, strafbaar gesteld bij art. 319 Code Penal, en veroor-
deeling tot een cellulaire gevangenisstraf van drie maanden. Den 31
Maart jl. deed de regtbank uitspraak, en veroordeelde 8. tot eene
cellulaire gevangenisstraf van veertien dagen.
Mijne geliefde Echtgenoote, J. VAi\ RLAADEREN, be-
viel door Gods goedheid heden van eene DOCHTER.
Haarlemmermeer21 April 1874.
J. G. SCHOIVE.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Haarlemmermeer
Gelet hebbende op Art. 264 der Wet van den 29sten
Junij 1851 Staatsblad N°. 85),
Brengen ter openbare kennisdat het door hen voorloopig
vastgestelde KOHIER van den H00FDELIJKE1V OMSLAG,
voor het loopend Dienstjaar, gedurende veertien dagen, en wel
van Maandag den 27 April tot en met Maandag den 11 Mei
aanstaande, ler Secretarie dezer Gemeente voor een ieder ter
lezing zal nederliggen.
En zal deze worden afgekondigd en aangeplakt, waar zulks
te doen gebruikelijk is.
Haarlemmermeer, 21 April 1874.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
J. W. LANTZENDORPFERBurgemeester.
EGGINKSecretaris.
De KIP was g'econsnmeerdalvorens er verden-
teing van dolheid bestonil, daar hij soms weer achter
dezelve liep. Dan nog wensch ik den Publicateur mot betrek-
king zijner laatste Phrase, de beoefening in Mattheus VI,
vers 14 en 15 uitgedrukt.
ten Huize van W. VAN RIEMSDIJKaan den Nieuwen Weg
naar de Haarlemmermeer, bij de Draaibrugten overstaan.van
den Deurwaarder A. GLASER,
des voormiddags ten 11 ure, van; 5 beste Kalf-Koeyen,
2 gelde Vaarzen 3 I'hiIcen 20 Sefiapen voorts
f Tilbury op Veeren, 1 Wiarretje op Veeren, alsmede
t FiarnMellteminer# en verdere Boeren- en Bouiv-
gereedsehappenen eindelijk Palen, Beuren, Ko-
ts{jnen en hetgeen meer ten Verkoop zal worden aangeboden.
Zij, die in deze Verkooping eenig VEE of GOEDEREN
wenschen bij te voegenvervoegen zich bij W. VAN RIEMS
DIJK voornoemd.
