1874.
Vrijdag, 25 October.
V A
A AN LANDBOUWGEMEENTE- EN POLDER-BELANGEN GEWIJD.
I\k 45.
Vijftiende Jaargang.
\m\mw
Prijs van het Abonnement:
in het Jaar6.
Prijs der Advertentien
KONINKLIJKE BESLUITEN.
It U "land.
Iliiar I emmermeer.
Bij den Burgerlijken Stand zijn aangegeven
Landbonw.
Berig't onitrent tie Longziekte onder liet Bund vee.
Ai-T-Vg/
lIAARLEMAfERMEER
Prijs van een enkel Nommek 15 Cent.
ALLE TOEZENDINGEN, REDAKTIE EN UITGAVE BETREFFENDE
te adresseren aan VAN BONGA C°.te Amsterdam.
(ITiterlijk Woensdag
van 16 regels 75 Cent, elke regel meer 12 /2 Cent.
Groote Letters worden naar hare plaatsruimte berekend.
Z. M. de Koning heeft: 1°. op hun daartoe gedaan
v erzoek, een eervol ontslag verleend, aan R. Wal
ter, als dijkgraaf van het waterschapsbestuur van Gassel en Eschareu
(Noord-Brabant)J. H. Jacobs, als heemraad van het polderdis-
trikt Wageningen en Bennekom (Gelderland)P. A. Over water
als keeinraad van den Strijeuschenpolder (Zuid-Holland)M. van
Strien, als gezworen van den Willempolder, Noord-Beveland (Zee-
land) 2°. b e n o e m din het bestuur van het waterschap van
ien Eetenschen en Meeuwenschen Zecdijk (Noord-Brabant)tot
heemraden M. Smits en A. van Lier en tot sekretaris-penning-
meester M. A. Boll; tot gezworen van het bestuur der polders
van Nieuw Vosmeer (id.), J. C. Schoutens; tot heemraad van het
bestuur van den Hoogeu Maasdijk van Stad en Lande van Heusden
vereenigd met den Oudheusdenschen- Doevenschen- en Drongel-
schen Zeedijk (id.), E. van Bokhoventot heemraad van het be
stuur van de Mark en Dintel (id.), M. Blankers; tot gezworen van
het bestuur van den Noordpolder te Ossendrecht (id.)C. P. Ul-
lenstot hoogheemr. van de Vier polders, gemeente Dordrecht en
Dubbeldam, (Zuid-Holland) J. P. B. Onderwater van Brandwijk en
P. de Vogcltot dijkgraaf van het waterschap de Sckermeer (Noord-
Ilolland), Wde Geustot lid van het bestuur der waterkeering van
het calamiteuse waterschap Nieuw-Bommenede (Zeeland) E. C.
Koklertot lid van het bestuur der waterkeering van het calamiteuse
waterschap Oud en JongBreskens (id.), P. Leenkouts; tot lid van
het bestuur der waterkeering van het calamiteuse waterschap Brui-
nisse (id.), J. Elenbaas; tot dijkgraaf van den polder Willem III
(id.), J. Vereecken; tot gezworen van den polder Zonnemaire (id.),
J. M. van den Bout; tot lid van het dagelijksch bestuur van het
waterschap Sehouwen (id.), C. L. Gast; tot raad van het polder-
bestuur van W.alcherec (id.), P. Melis; tot lid van bet bestuur
der waterkeering van den calamiteusen polder Hoofdplaat (id.)
B. J. Tkomaes; tot voorzitter van het koofdbestuur van het water
schap Fivelingo (Groningen)F. D. de Jager; tot lid van het
hoofdbestuur van het waterschap Oldambt (id.), voor het 8e onder-
deel, E. I. Voortkuis.
Agenda voor de Vereenigde Vergadering van Rijnland,
op Woensdag 28 October 1 874, in het Gemeen-
landshuis te Leiden.
1. Mededeelingen. 2. Benoeming der Financiele Com-
missie. 3. Vaart van Katwijk aan zee naar het Katvvijk-
sche kanaal.
Agenda voor de Vergadering van den Gemeenteraad
van Haarlemmermeerte houden op Donderdag 29
October 1874, des voormiddags ten 10 ure, in
het Raadhuis.
1. Ingekomen stukken en mededeelingen. 2. Aanvraaw
van den heer A. P. van Tooren, om ontslag als gemeente-
geneesheer. 3. Idem van den heer A. van Riessenals
lid der Sehoolcommfssie. 4. Adres van M. van Daalen
om te worden benoemd tot Makelaar. 5. Benoeming van
een hulp-ondervvijzer voor school N°. 4; voordragt J. de
Ven, te Oosterbeek 6. Idem voor school N°. 2.7. Idem
voor school N°. 7. 8. Gratificatie P. Rier, voor hnlp op
school N°. 1 verleend. 9. Verandering der tweede voor-
jaarsmarkt in Mei 1875. 10. Aanvraag om benoodigd-
heden voor de teekenscholen. 11. Besluit tot heffing van
schoolgeld op de avondschool te Hoofddorp. 12. Supple-
toir Kohier van den Hoofdelijken Omslag voor 1874.
13. Begrooting voor 1875. 14. Idem van het Burgerlijk
Armbestnur voor 1875. 15. Besluit tot verhooging der
opcenten op de personele belasting.16. Besluit voor%ub-
sidie aan het Burgerlijk Armbestuur voor 1875. 17. Adres
van M. Verhage, om verhooging van tractement als Ge-
meente-ontvanger. 18. Als voren van M. van Tolhulp-
onderwijzer aan school N°. 3. 19. Weg naar Abbenes.
van 14 tot 20 October 1874.
GEBORENAnna Mariadochter van M. van Hulten en M. Mark-
man. Theodorus, zoon van J. de Paus en P. Meijer. Johannes,
zoon van S. Weij en A. M. Baaijens. Martinus, zoon van K. Sloot-
weg en M. van der Voet. Adriana Segerina, dochter van C. van Noor-
loos en A. Lankhaar. Maria dochter van F. van Diemen en M. van
Vlaardingen. Barend, zoon van C. de Wit en M. de Groot. Catha-
rina Margarethadochter van A. van' Duin en M. Schaap. Meeuwes,
zoon van B. Degenaars en S. J. Verhoeve. Johanna Maria, dochter van
L. van Hofwegen en J. van der Groef. Maria Johanna, dochter van
A. van Rijsvvijk en M. Koolhaas. -Jan, zoon van C. Dolieslager en G.
Arisman. Leonardus, zoon van J. Witteman en M. Klaasse. Jacob,
zoon van W. Kuilboer en A. Smal. - Karel, zoon van II. van Keulen
en E. M. Koolhaas.
OVERLEDENMaria Elisabeth Angelina Schut, oud 56 jaren, gehuwd
met A. van der Vijgh. Maria van de Kerkhof, ond 44 jaren, weduwe
G. H. Olles. Adrianus, oud 13 dagen, zoon van A. van der Linden
en M. Mulders. Cecilia, oud 2| jaar, dochter van A. de Groot en J.
Spiering. Bruinoud 3 jarenzoon van W. Blitterswijk en L. Visser.
Gerrit, oud 3 maanden, zoon van Wijmpje Bruinekool, ongehuwd.
ONDERTROUWD J. Dekker met W. Busekool. D. Sijts met G.
van Zwol. H. T. V. Brink met M. J. G. Cloppenburg.
GEHUWD: G. Meijer met M. Verburg. C. Sehaap met D. Snij-
ders. G. van der Unit met H. van der Linden. J. V. Nomes
(wednr.) met T. Verslnis (wed.) H. den Dekker (wednr.) met L. van
Willegen. A. van Someren met C. Teeuwis.
Midwolda21 October. Het weer was dit jaar bijzonder
gunstig voor den oogst. Niet alleen wat op, maar ook wat
in den grond groeide, werd en wordt met goed succes bin-
nengehaald. Immers we zijn reeds met de tweede herfstmaand
bezig en nog hebben we dag- aan dag zonnig weer. Vooral
in Aezen tijd is dit van belang, nu er nog voor den minderen
man zooveel in den grond valt om te wroeten. Aardappelrooijen
en cichoreirooijen zijn aan de orde van den dag. De aardap-
peloogst levert een ruimer beschot op dan men in het eerst
vermoedde. De nacht van den 21sten Junij, die in weerwil
van zijn kortheid, een langen, trehrige nasleep scheen te zul-
len hebben heeft minder kvvaad gedaan dan zich in den beginne
liet aanzien. De velden zijn weer opgeklaard en daarmee de
vele treurige gezigten. De prijzen der aardappels zijn matig
en varieren voor de beste soorten tusschen 1.50 en 2 de
hectoliter.
Dillfseil20 October. Ten bewijze dat de landerijen steeds
in prijs toenemen berigten wij dat een stuk hooi-landdat
twintig jaar ueleden vnor 19^0 -verd verkoebt, hcdcn is
ingezet op ruim 4600 en komt nu reeds met inbegrip der
kosten op ruim f 5000.
Zelliem20 October. De uitkomst heeft de vroeger ge-
opperde vrees bevestigd, dat dit jaar voor de bijenhouders
niet gelukkig zou zijn. In de maand Julij was er geene boek-
weit waaraan zich de bijen konden te goed doen en in Au
gustus was het weer te koud. Dit heeft ten gevolge gehad
flat de zwaarste korven naauwelijks zoo veel honig bevatten
dat zij er den winter mede kunuen doorkomen zoodat de prijs
van den honig aanzienlijk is gerezennl. tot 50 cent per
half kilogram.
De bouwhoeve Schoondertogtgroot ruim 66 hectaren on-
der de gemeente Elburg gelegenwerd Woensdag bij publieke
veiling verkocht voor 133,500 behalve de onkosten. Acht
jaren geleden bragt zij 67.000 op buiten de onkosten.
De Landb. Ct. meldt dat aan den heer F. J. v. Peschte
Deventer, een der rijkstoelagen van f 1000 per jaar toegestaan
is om ten dienste van het examen bij het middelbaar onder-
wijs hier te lande, aan het landbouw-instituutverhonden aan
de universiteit te Halle, gedurende eenigen tijd de lessen bij
te vvonen. Volgens verdere inlichtingen heeft ook een van de
leerlingen van Linnaeus de toelage gekregen.
Uit het noorden des lands meldt men ons, dat dit jaar een
tamelijk goed honig- en wasjaar is. Door den laten bloei der
boekweit is er veel van het eerste zomergevvin verloren gegaan;
maar de bloei van het late koolzaad heeft veel goed gemaakt.
De heidebloem heeft een aantal bijkers ruim profijt opgeleverd.
Phans reeds kan men met gerustbeid den winter te gemoet
gaan daar de korven het noodige wintervoedsei ruimschoots
bevatten en vele bovendien nog eene behoorlijke opbrengst
leveren. De bijkers, waaronder er zijn, die meer dan 100 kor
ven hebben gestald, maken over het geheel nog een goed jaar.
Warflmizeil, 17 October Meldde men voor kort dat in 't
Oldambtvooral op de polders, het koolzaadgewas zoo uitmun-
tend stond in deze omstreken en in geheel de Marne is verre-
weg het meeste weder omgeploegd en dat er nog staat heeft
voor het grootste deel groei noch bloei, zoo als de landbou-
wers zich wel eens uitdrukken. Misscbien wordt »het dus in
een volgend jaar wel eens omgekeerd, daar het koolzaad hier
dit jaar goed, ja bij velen uitmuntend was en men in het
Oldambt zeer weinig had overgehouden. De aardappels zijn
uitmuntend uitgevallen zoowel wat kwaliteit als kwantiteit aan-
gaat, zoodat men dan ook algemeen hoort dat de prijzen da-
lende zijn. Voor eerste kwaliteit jamnren en oude gelen noemt
men per hectoliter f 2.25. Het zaaijen der wintergranen is
afgeloopen of het mag nog een enkel stuk zomertarwe zijn,
dat men waagt te zaaijen. Door het fraaie en vruchtbare berfst-
weder is het winterzaad natuurlijk best in den grond gekomen
en ontwikkelt zich buitengewoon voorspoedig. Ofschoon er over
het geheel niet zooveel stroo is geoogst als wel vroeger, ver-
wacht men toch een goede opbrengst van het graan, en daar
de prijzen goed zijn, hebben de landbouvvers niet te klagen.
Appel- en pereboomen hebben ook zeer goed aangebragt, zoo
dat ook deze vruchten matig in prijs zijn. Goede appels, zoo-
als zoogenaamde grijze jeupen per hectoliter 1.50, betere
en minrlere soorten naar evenredigheid. Het vleesch is in de
laatste tijden wel in prijs gedaalddoch men meent toch vrij
algemeen, dat het nog te duur is, zoodat men hoopt, dat
mede door den invloed der cooperatieve slagterijen de prijzen
bilhjk. zull(m worden. Het fraaie weder draagt er mede toe bij
wifff^eMjpj^ooners tot nu goed in de verdienste zijn. De prij
zen tte* -Zoogenaamde stalossen of ossen om te mesten zijn
ofschoon juist nu niet zoo hoog als in den herfst van 1873
toch zeer gewild. Sommigen meenendat ze 15, andere
dat ze 20 a 25 lager zijn. Velen zijn er reeds verkocht
doch de aanvoer op eenige binnen kort plaats hebbende mark-
ten zal toch nog wel aanzienlijk zijn.
De Dorpsvereeniging Laren en Lochem heeft weder hare
gewone maandelijkscbe vergadering aan den Dollenhoed onder
llarchem gehouden. Het hoofddoel dezer samenkomst was het
zien werken van een ploeg voor het rooijen van aardappelen.
Het was de aardappelrooier van Corbett en Peele te Shrews
bury in Engelanddie in 1873 aldaar voor de beste werd
gehouden van alle dergelijke werktuigen en nu, voor 's Rijks
verzameling van landbouwwerktuigen te Utrecht aangekocht,
ter beproeving was afgestaan aan den secretaris der Vereeni-
ging. Het werktuigwaarmede reeds de oogst van een drie-
tal hectaren uitgeploegd is, voldoet uitnemend. De aardappels
worden beter dan op eenige andere wijze uit den grond ge-
ligt, zoodat er, na het opgaren, geen noemenswaardige hoe-
veelheid meer op den akker blijft liggen. Het opgaren van
hetgeen de rooier in anderbalf uur opgeploegd heeft, is Hag-
werk voor minions twaalf man. Na het bezigtigen van dit
zoo hoogstbelangrijke werktuig, dat de kosten van aardappel-
rooien wellicht tot de helft terug brengt van hetgeen zulks
tegenwoordig kostwerd er een voordragt gehouden over
den toestand van de Buurschap Barchem ruim zeventh jaar
geleden, toen de markgronden nog onverdeeld en de garf-
pachten oyeral in zwang waren. Door vergelijking van den
tegenwoordigen toestand met den vorigenkvvam men tot de
overtuigmg van op den goeden weg te zijn tot het bereiken
van het beste wat voor deze streken te bereiken is. Onder
bereikbare verbeteringen werden bijvoorbeeld opgenoemd
groote graanoogsten door meer telen van voedergewassenmeer
volledige oogsten door dieper ploegen en rijenteelt, zwaarder
mesten der landerijen door het aanhouden en op stal voede-
ren van meer en beter vee en aankoop van handelsmest; meer
en beter meat maken door beter inrigten der stallen ar-
beidsloon besparen door gebruik van werktuigen en denre-
hjke meer. 6
In het tijdperk van vier weken, beginnende 6 September en
eindigende 3 October jl.zijn, blijkens ingekomen ambtsbe-
rigten door longziekte aangetast:
In Zuid-Holland 37, in Noord-Holland 4, in Utrecht 6,
in Friesland 34, en in Groningen 1; te zamen 82 runderen!
In het vorige tijdperk van vier weken waren 96 runderen
door die ziekte aangetast.
Voor zoover bekend is, is in den loop der week van 11
tot en met 17 dezer maand in de provincie Noord-Holland
slecbts edn rund, uithoofde van longziekte, onteigend en afge-
maakt. Het geval deed zich voor in de gemeente Sloten.°
In de Transvaal repnbliek in Zuid-Afrika bestaat eene Trans-
vaalsche Maat.schappij van LandbouwFeeteelt en Nijverheid
waarvan de Staats-presidentde heer Thos. F. Burgers, be-
schermheer is, en die onder bestuur staat van de heeren M.
W. Pretorius, president; O. W. A. Frossmanvice-president;
J. H. Rozellsecretaris en penningmeesteren Joan Eck
secretaris.
Van die Maatschappij hebben de te Potchefstroom aanwe-
zige leden eene vergadering gehouden, die bijgewoond werd
door de heeren Dr. B. Poortraan, A. Z. Munnich A F
Schubart, A. M. Goetz M. J. van der Hoff, Geo. Reid en
R. L. Daly. Daarin is besloten tot het uitgeven van mede
deelingen om personen wier doel het is zich in de Zuid-
Afrikaansche repub'iek met der woon neder te zettente voor-
zien van eenige geloofbare berigten omtrent de voordeelen die
de verschillende onderdeelen van die republiek aan onderne-
mende landbouwersveehouders industrielen enz. beloven.
De Zuid-Afrikaansche republiek (Transvaal) is zamengesteld uit
de districten Potchefstroom Pretoria Lijdenburg, Rustenburg,
Mariko Christiania (Bloemhof), Heidelberg Waterbergen (Nijl-
stroom), ZoutpansbergenWakkerstroom, Utrecht en Nazareth.
Van ieder dier districten worden de bijzondere voordeelen
afzonderlijk opgegeven in eene circulaire, die ter algemeene
verspreiding is bestemd.