1874.
Vrijdag, 50 October.
1V°. 44.
V A IV
A AN LANDBOUW, GEMEENTE- EN POLDER-BELANGEN GEWIJD.
Vijftiende Jaargang.
ViNA'i^
Prijs van het Abonnement:
in het Jaar(J,
Haarl eminer meer.
Bij den Burgerlijken Stand zijn aangegeven
Polderwezen.
Holl. Maatschappy v. Landbouw.
Landbouw.
Prijs der Ad vert en tien
IliARLEMNERIUEER
Pry's van een enkel Nommek 15 Cent.
De Minister van Binnenlandsche zaken, gelet op art. 16
der wet van 8 Julij 1874 Staatsblad n°. 98); den raad van
bestuur van 's Rijks veeartsenijschool gehoordheeft goedge-
vonden: voor het examen van hen die op 1 Mei 1874, doch
korter dan tien daara ora 'aande jarenvan een patent
als veearts voorzien warendoch geen diploma als veearts
bezitten en thans een bewijs van loelating tot uitoefening der
veeartsenijkunst verlangen, vast te stellen het volgende pro-
gramma voormeld examen loopt over: 1°. de ziekte- en
geneesleer der besmettelyke veeziekte genoemd in art. 1 van
het koninklijk beslnit van 30 Oct. 1872 {Staatsblad n°. 105),
benevens de maatregelenwelke tegen deze ziekte op het tijd-
stip waarop het examen wordt afgelegdvan regeringswege
zijn voorgeschreven 2°. de ziekte- en geneesleer van de overige
veeziektenwaarvaningevolge het bepaalde bij art. 1 1 van
de wet van 8 Julij 1874 Staatsblad n°. 98), regelende de
uitoefening der veeartsenijkunst, kennis moet worden gegeven
aan den distriktsveearts en aan den burgemeester; 3°. de
ziekte- en geneesleer van die veeziekten, welke met de onder
1°. en 2°. bedoelde gemakkelijk verwisseld kunnen worden;
4°, de werking en de gebruikswijze van de in de veeartsenij-
kundige praktijk meest gebruikelijke vergiften5°. de bepa-
lingeu van de wet van 20 Julij 1870 {Staatsblad n°. 131),
regelende het veeartsenijkundig staatstoezigt en de veeartsenij-
kundige politie. Belanghebbenden worden opmerkzaam gemaakt,
dat bovenstaand programma eenige bekendheid veronderstelt
met het maaksel en de verrigtingen van die ligchaamsdeelen
welke bij de bedoelde ziekten zijn aangedaan. en dat voor
een goed begrip van het doel der toe te passen politiemaat-
regelen eenige kennis van de gezondheidsleer onmisbaar is.
Naar gebleken iswerd in het vorige jaar meermalen van
longziekte verdacht rundvee gedurende den winter in den-
zelfden stal geplaatst met niet verdacht vee, hetgeen in strijd
is met art. 35 der wet van 20 Julij 1870, waarbij het op-
zettelijk in verdaehten toestand brengen of doen brengen van
vee met straf wordt bedreigd. Op verlangen van den Minister
van Binnenlandsche zaken is den gemeentebesturen die wets-
bepaling herinnerd en zijn zij aangeschreven voor strenge af-
zondering van wegens longziekte verdacht vee ook in den
winter te willen waken.
Predikbeurten in de kerk te Abbenes en Kage.
Zondag 1 Nov., Ds. Sluijtermante Abbenes. Zondag 8
Nov.Ds Fortuijn, te Kage. Zondag 15 Nov., Ds. Rui-
tenschildte Abbenes. Zondag 22 Nov., Ds. Buehli Fest,
te Kage. Zondag 29 Nov., Ds. van der Kemp, te Abbenes!
van 21 tot 27 October 1874.
GEBOREN: Abraham, zoon van J. Borat en J. Kersbergen. Leentie
dochter van klasma SjJeurwater, ongebuwd. Arie, zoon van M. Tulen
en P. van Velzen. Trijntje, dochter van P. Selser en J. van Baren
Maarten zoon van M. Dorat en G. Benee. - Arie Lonrena zoon'van
A. de Haan en A. v. d. Plas. Hendnka Theodora, dochter van W
dem e? Eutte" Cornelia, dochter van G. Bakker
en A. Motenaar. Lambertus, zoon van J. van Herwijnen en E. Versteee
LEVENLOOS GEBOREN: 1 Kind van J. Verbeek en W. Smits.
1 Kind van R. Gul en A. Molenaar.
OVERLEDEN: Pietje oud 8 maanden, dochter van P. Noordam en
en P. Sonneveld. Antje, ond 8 maanden, dochter van W. van Dalen
en H. ixodvliet.
ONDERTROUWD: geene.
GEHUWD: K. Jongkind (wednr.) met G. J. van Lochem. G. G.
den Boer met W. Herbers. P. van Leeuwen met P. H. van de Geer.
Tot leden van het bestuur van den Wijkermeerpolder zijn
gekozen de heeren K. Brantjes, te Purraerende; C, F Quien
te Beverwijk; jhr. H. Teding van Berkhout, te Haarlem;'
A. S. Fransen van de Putte, te 's-Hage; en W. Meijer, te
Haarlemmermeer. Tot voorziter is gekozen de heer K. Brantjes.
In 't begin dezer week is door belanghebbenden te Uithui.
zen eene vergadering gehouden, waarin besloten is tot de in-
dijking van de kwelderlanden achter Uithuizen en Uithuizer-
meeden, waardoor 800 hectares uitmuntende grond aan de zee
zullen worden ontwoekerd.
Door het polderbestuur van Walcheren is aanbesteedhet
bestorten van een gedeelte van den onderzeeschen oever en
het maken van een nieuw rijshoofd aan de Oostwatering, met
de leverantie van de daartoe benoodigde materialen. De min-
ste inschrijving was die van den heer J. van Gelder te Mid-
delburg voor f 16,990.
ABLE TOEZENDINGEN, REDAKTIE EN UITGAVE BETREFFENDE
te adresseren aan VAN BONGA C0., te Amsterdam.
{Wliterlijk Woen*dag.)
Afdeeling„Haarlemmermeer".
Onder begunstigiDg van fraai herfstweder, heeft de Ploeg-
wedstrijd, uitgeschreven van wege de afdeeling Haarlemmermeer
der Tlollandsche Maatschappij van Landbouwop 27 October jl.
plaats gehad.
Elf ploegers boven de 22 jaren en vier ploegers jonger dan
22 jaren, betwisten elkander den voorranc.
Over het algemeen was het werk te prijzen en de taak van
keurmeesters moeijelijk.
De uitslag was als volgt
Ploegers boven de 22 jaren
le prys, zilveren tabaksdoos, aan Bastiaan van Buiten
ploeger bij den heer A. de Leeuw.
2e zilveren savonnet-horologie, aan J. van Koolen
ploeger bij den heer B. A. baron van Verschuer.
zilveren horologie, aan M. Roubos, bouwmeester
bij de heeren Gebr. van der Beek.
4e berlijnsch-zilveren tabaksdoos met zilveren pijpen
wroeter en zilveren lucifersdoosaan Hendrikus
van Maarsbergen, ploeger bij den heer W. P.
van Andel.
getuigschrift, aan Jan Verdoes, ploeger bij den
heer J. Kalis.
"e getuigschrift, aan Joost de Graaf, ploeger hij
den heer Steven Knaap.
Ploegers ond&r 'ae 22 jaren.
le prijszilveren savonnet-horologie, aan Arie Jansen
ploeger bij den heer D. Krom.
schildpadden sigarenkoker met zilver gemonteerd,
aan Cornelis van Baren, ploeger bij den heer
P. Verkuyl.
Capelle (Langstraat)28 October. De Langstraatsehe vee-
houders hebben deze week weder belangrijke aankoopen van
koeyen op de markten te Montfoort en te Woerden gedaan.
Zoo als gewoonlijk werden die koeyen gekocht om nog eenigeu
tyd te melken en in bet aanstaande voorjaar als kalf-koeijen
aan de Belgische kooplieden te verkoopen. De prijzen thans
besteed, zijn gemiddeld 15 a 20 per stuk minder dan
in het vorige jaar.
De handel in hooi is voor het oogenblik weinig geanimeerd
zoodat men weinig beweging van aflevering gewaar wordt en
ook niets van prijsverandering hoort.
De aardappelen werden uit de kleistreek voor winterprovisie
tot 2 a 2.50 per heciol. afgeleverden do appelen tot
f 2.50 a f 3 per hectol., naar kwaliteit.
De heer M. H. Salomonson heeft den 9 Mei 1874 aan Di-
rekteuren der „Nederlandsche Maatschappij ter bevordering van
Nijverhetd" een brief geschreven waaruit als zijn gevoelen
blijkt dat de kultuur van meekrap hier te lande nog niet als
hopeloos is te beschouwen. De heer Salomonson raadt aan
in Zeeland op goeden bodem proeven met kiemen van texel-
sche meekrap te nemen, en heeft zelfs een geldelijke subsidie
er voor beschikbaar gesteld. Ook zijn door hem zaden van
napelsche meekrap ingevoerd en pogingen aangewend om kie
men van een soort uit Elzas te bekomen, die de napelsche in
kwaliteit moet everaren. Belangrijk is de verklaring van den
heer Salomonson, dat men met goeden wil in Nederland in
de meekrapkultuur meer kan doen dan in Frankrijk en even-
veel als in Italie. Napelsche meekrap wordt nog betaald met
f 17, Zeeuwsche is niet meer den 13 /2 waard. Nu zal
men in Italie de teelt kunnen volhouden, hier zal zij verlo-
ren gaan, om de eenvoudige reden dat wij hier slecht verwen-
de kiemen hebben. De konklusie is: neem goede kiemen,
goed land, voldoende bemesting, en de meekrapkultuur kan
blijven bestaan.
In Semper Yirens leest men onder de „Berigten van verschil-
lenden aard" het volgende:
"Naar men verneemt is door Z. M. den Koning van Italie
benoemd tot Officier der Orde van de Kroon van Italie:
de Heer J. H. Krelage, voorzitter der Ned. Maatschappij van
Tumbouw en Plantkunde, te Haarlem. Yoorts zijn tot Bidders
derzelfde Orde benoemd: de H.H.: W. F. K. Suringar, hoo<r-
leeraar te Leiden Prof. N. W. P. Rauwenhoff, hoogleeraar te
Utrecht; Prof. P. de Boer, hoogleeraar te Groniugen; Prof.
C. A. J. A. Oudemans, hoogleeraar te Amsterdam; J. A. Wil-
link Wz. te AmsterdamW. Eamann, directeur der Kon.
Ned. Stoomboot-maatschappij, te Amsterdam; en Redeker Bis-
dom, leeraar bij de inrichting Linnteus, te Amsterdam, en ge-
van 1 6 regels 75 Cent, elke regel meer 12'/2 Cent.
Groote Letters worden naar hare plaatsruimte berekend.
delegeerde der Ned. Commissie bij de tentoonstellino- te Flo
rence.
"Met het oog op deze benoemingen, maar vooral op de
eerste, mag men wel zeggen dat onze tuinbouw meer en meer
tot zyn regt komt.
«Een aanmoedigend teeken des tijds gewis
Als een bewijs dat de meslstoffen, volgens het stelsel-
i le °°k met vrucht kunnen worden toegepast op zand^rond
moge het volgende dienen. In den afgeloopen zomer zijn in'
de duinen nabij Haarlem proeven genomen met die raetstoffen
uit de fabriek van de heeren Sandeling C°.te Willems-
dorp, welke, ondanks de buitengewone droogte, die vooral
op zandgrond van zoo grooten invloed is, zeer bevredi^end
kunnen genoemd worden. Van een stuk land, groot 15 42
aren, werden op 13 59 aren 135 kilogr. Ville-mest gebragt;
1.60 are werd met varkensmest voorzien en 0.23 are blee'f
onbemest. De ville-mest bragt 25.7 hektol. en de varkensmest
2.5 hektol. aardappelen op van uitmuntende kwaliteit; van
het met bemeste gedeelte werd in verhouding de helft geocst
Men verkreeg dus per hectare: 190 hectol. aardappelen op
Ville-mestter waarde van 165; 161 hectol. aardappelen
op varkensmest, ter waarde van 191, waaronder het ver-
v°er begrepen, en 69 hectol. aardappelen van den onbemesten
grond. Bij den Ville-mest was duidelijk eene veel krachtiger
werking te bespeuren, daar sommige planten en knollen een
buitengewonen omvang hadden verkregen en de plant zich
door hare donkere kleur van die, op stalmest geteeld, mede
zigtbaar onderscheidde.
In Frankrijk heerscbt vreugde over den voortreffelijken wijn-
oogst van dit jaar. Van de vlakten in Champagne tot de
heuvelen in Bordelais, van de oevers der Loire tot die van
de Rhone, schiet de zon hare gouden stralen over meer dan
twee millioen hectaren wijnvelden, die aan meer dan zeven
millioen landbouwers werk verschaffen en zeventig millioen
hectoliters wijn voortbrengen. Deze hoeveelheid wordt als een
maximum gerekenddat slechts eenmaal bereikt is, namelijk
in 1869. De jaren van 1847 tot 1857 waren een exceptioneel
tijdvak, waarvan de eerste jaren tot de beste behooren welke
men toen kende, en sommige van de laatsten zich kenmerkten
door verwoestingen ten gevolge van het oidium. De opbrengst
in 1854 was nog geen 11 millioen hectoliters en in 185 5
iets meer dan 15 millioen. De elf jaren van 1863 tot en
met 1873 bragten gezamenlijk op 592 millioen hectoliters,
zijnde gemiddeld 53 millioen per jaar, en ook in 1870 ver!
kreeg men, ondanks den oorlog, dezelfde hoeveelheid. Het
ODgunstige wijnjaar van dit tijdvak was 1873, toen de op
brengst nog geen 36 millioen hectoliters bedroeg; maar het
last zich aanziendat het jaar 1874 grootendeels in het
tekort van dat sleehte jaar zal voorzien. In bet geheel worden
4/i percent van Frankrijks oppervlakte voor de wijnteelt ge-
bruikt, ter wij 1 in tien departementen in het geheel geen wijn
verbouwd wordt.
Het is een verwonderlijk jaar, waarin wij leven. In Enge-
land voederen de landbouwers hun vee met tarwe, omdat de
ze goedkooper is dan hooi. Nu maakt men in Iowa, Veree-
nigde Staten, gebruik van hooi om het vuur onder de stoom-
ketels te stoken, wijl het hooi zoo overvloedig is.
Plannen worden ontworpen tot droogmaking van het Wie-
ringerraeer, een watervlakte tusschen het eiland Wieringen en
den West-Frieschen zeedijk tot Medenblik. Voorloopig wil men
20,000 hectaren indijken. De bezwaren zijn alleen v'an finan-
cieelen aard; het werk zou 23,500,000 moeten kosten,
waarvan 6 millioen voor recteverlies gedurende den aanleg
De provincie Noord-Holland en het Eijk zullen minstens een
subsidie van 5 millioen moeten toestaan. In het vervolg van
tijd zal de aangewonnen grond ruimschoots de kosten vergoe-
den. Bij zeer uitgewerkt request hebben de ontwerpers reeds
aan de provincie een subsidie van 1 millioen aangevraa^l, te
betalen in 10 jaren.
Op de den 26 October jl. te's Hertogenboscb gehouden jaar-
markt waren aangevoerd 380 paarden waaronder 230 veulens;
490 runderen; 22 nuchtere kalveren 690 varkens en biggen!
14 schapen; 10 geiten8890 meter wit linnen; 4860 meter
grijs linnen; 2800 meter pellen.
De voor paarden uitgeloofde premien werden behaald als
volgt
le premie: L. van Os te Engelen, als aanvoerder van de
belangrijkste partij graspaarden van 1/2 jaar oud, 40.
2e premie: A. Maas te St. Michiels-Gestelals verkooper
van het schoonste graspaard van 1 /2 jaar oud, 25.
3e premie: J. Verhagen te Heeswijk, als verkooper van het
beste zoogveulen, 25.
4e premie: Adr. van den Meerakker te Schijndel, als ver
kooper van het daaropvolgende beste zoogveulen, 15;
