- 10 -
HHHHR9BI
-
Landbouw.
Rattekrnid eu Kwikniiddelen.
286ste Staats-fjoterij.
N°.
f
f
r
f
(Jemengdc Slerigten.
swsi |v SS
■MHHHH
De heer Dorbeck daarentegen acht bet noodig om met hard-
maken voort te gaan.
Het voorstel der Financieele Commissie wordt aangenomen
met 14 stemmen tegen een, zijnde de stem van den heer
Tensenzoodat de post met f 100 wordt verhoogd.
De Volgnr. 53. tot en met 74 worden goedgekeurd.
Volgnr. 75. Op de vraag van den heer Amersfoordt of
ook de brandspuiten zijn nagezien, antwoordt de Voorzitter
toestemmend. De post wordt goedgekeurd, als ook de volgnrs.
76 tot en met 81.
Volgnr. 82. Jaarwedde Veearts. De heer Amersfoordt
licht het rapport der Finantieele Commissie toe, waarop de
Voorzitter antwoordt, dat de grief, die men tegen den veearts
Cransberg heeft, vroeger gegrond was, maar dat hij meent
dat die grief thans niet meer kan bestaan. Burgemeester en
Wethouders zouden het dan ook onbillijk achtenom Crans
berg te ontslaan en het tractement van 200 aan den veearts
Folmer te geven. Wil men Cransberg ontslaan, dan dient
men de betrekking tegen een zekeren tijd op te hefTen.
De heer Amersfoordt dringt aan op het voorstel der Finan
tieele Commissie, en meent dat het niet goed zou zijn tegen-
over de provincie, om de betrekking op te hefTen, zonder
daaromtrent vooraf met Gedeputeerde Staten in overleg te
treden, want ook de provincie geeft voor den veearts alhier
jaarlijks f 100, ingevolge vroegere overeenkomst.
De Voorzitter zegt die overeenkomst niet te kennenjaar
lijks wordt die subsidie door den veearts aangevraagd.
Nadat was nagezien wat omtrent deze zaak in de raadsver-
gadering van 9 October 1873 is gesprokenstelt de heer
Amersfoordt voor, om de post goed te keurenen aan den
veearts Cransberg aan te zeggen dat zijne betrekking wordt
opgeheven den 1 Mei 1 875 met welk tijdstip hij mitsdien
eervol wordt ontslagen.
De heer de Jong zou dan soliicitanten willen oproepen voor
een anderen veearts.
De Voorzitter en eenige leden zijn daartegen.
Het voorstel van den heer Amersfoordt wordt aangenomen
met 11 tegen 4 stemmen. Voor stemden de heeren Klapwijk,
van Riessende Brenk, Verkuijl, de Jong, Kuiper, Knaap,
Timmerrnans, Buijs, 't Hooft en Amersfoordt. Tegen de heeren
Dorbeck, van Vuuren, Tensen en Bultman.
Volgnr. 83. Het rapport der Financieele Commissie, be-
treffende dezen post, wordt door den heer Amersfoordt toe-
gelicht, en spreker herinnert dat de Financieele Commissie den
post met f 200 wil verhoogenten einde de jaarwedde van
sommige hulponderwijzers te verhoogen, in welk geval hulp-
onderwijzers zouden gevraagd behooren te worden, die de
acte hadden voor de Fransche taal.
De heer Bultman zou aan de hulponderwijzers 50 ver-
hooging willen geven voor elke aanteekening op hunne acte,
in eeuig vak waarin zij onderwijs geven.
Over deze zaak worden gedachten gewisseld, doehnaar-
dien de gevoelens nog al verschillen, stelt de heer Amersfoordt
voor de post met f 200 te verhoogen, om dan nader naar
omstandigbeden te beslissenhoe, of op vvelke wijze die gel-
den zullen worden besteed.
Het voorstel van den heer Amersfoordt wordt aangenomen
zonder hoofdelijke stemming.
Volgnr. 84. Onderhoud van scholenooderwijzers-woningen
en schoolmeubelen.
De Voorzitter zegt, dat Burgemeester en Wethouders in
persoon al de gebouwen hebben nagezien, en, om ze goed in
orde te doen maken, de geraarade som ontoereikend geacht
wordt.
De heer Amersfoordt, zegt, dat de post dan met f 2000
verhoogd moet worden, en maakt er de leden attent op, dat
daartoe de omslag zal moeten verhoogd worden want daarvoor
gelden te leenendat kan niet.
De heer Amersfoordt stelt dus voor om de post met 200 0
te verhoogen.
Nadat de heer Buis inlichtingen had gevraagd, de Voorzitter
bad geantwoorden de heer van Riessen had in bedenking
gegeven of eene verhooging van f 1000 niet voldoende zou
zijn wordt het voorstel van den heer Amersfoordt in stem
ming gebragten aangenomen met 8 tegen 7 stemmen.
Voor stemden de heeren: de Breuk, deJong, Kuiper, Knaap,
Timmerrnans, Buis, Amersfoordt en Bultman. Tegen de
heeren Klapwijk, van RiessenVerkuijl, Dorbeck, vau Vuuren,
Tensen en 't Hooft.
Volgnr. 85 tot en met 88 worden goedgekeurd.
Wordt vervolgd.)
Zwolle, 13 Jan. Als een bewijs dat op de hotermarkt
alhier grootelijks prijs wordt gesteld op zuiver helder vaatwerk
dient, dat door den ijker van het vaatwerk te dezer stede
proces-verbaal is opgemaakt tegen H. K. Tigchelhof te Wijhe
en G. J. Timmerman te Nieuw-Leusenwegens het ter markt
aanwezig hebben de eerste J/16 en de tweede l/8 vat met boter,
die niet zindelijk en blank waren.
De Utrechtsche veemarkt is in het afgeloopen jaar gebleken
steeds in levendigheid toe te nemeu en kan thans als een der
drukst bezochte in ons land beschouwd worden. Er werden
356 paarden323 veulens, 19,004 varkens en biggen en
25,780 runderen en kalveren aangevoerd, een groot deel kwam
nit het noorden des Rijks. Aan den handel wordt voortdurend
door vele buitenlandsche kooplieden deelgenomen.
Dat de liefde voor tuinbouw en plantkunde steeds meer en
meer wordt, bleek verleden week in het lokaal het Vosje te
Amsterdam, waar, onder leiding van dr. D. J. Coster, zich
eenige belangstellenden vereenigden tot het oprigten van een
Botanisch Leesgezelschap. Reeds dadelijk verbonden zich 24
leden om deel te nemen. De jaarlijksche kontributie werd
op f 10 vastgesteld en tot leden van het bestuur gekozen
de 'heeren dr. D. J. Coster, C. A. A. Dudok de Wit, J. J.
Kruseman en Tj. van Holkema.
Uit Duitsche bladen vememen wijdat men in Rusland een
groot corps marechaussees wil oprigteno.a. om dienst te doen
ten opzigte van de runderpest, aan welke ziekte jaarlijks on-
geveer 300,000 runderen omkomen; de handel in vee, vooral
naar 't buitenland lijdt daaronder erg.
Steeilbergeil11 Jan. Van den landbouwer Joh. Kroon
te Dinteloord is een vaarskalf, lijdende aan longziekte, ont-
eigend en afgemaakt. Op den besmetten stal staan nog 25
jonge runderen.
De heer J. C. Billrothdistrikts-veearts voor Groningen en
Drenthe, deelt in de Groninger Courant het volgende mede
Het is mij bekend gewordendat er schapenhouders
vooral in de -nabijheid dezer stad (Groningen) zijn, die
hunne schapen tot het dooden van ongedierte of de genezing
der schurft met vocht begietenwaarin arsenicum ratte-
kruid (acid, arsenicosum) of mercurius-subliraaat (cJiloretum
hjdrargyricum) zich bevindt.
Dat het gebruik van deze zeer gevaarlijke vergiftige zelf-
standigheden aan vele bedenkingen onderhevig iszal men
mij wel toestemmen.
Afgezien van het gevaar, dat daaruit voor menschen zal
kunnen ontstaan, is de aanwending voor de schapen zelve
nadeelig.
Het benadeelt den groei van de wol, maakt ze dor en
broos verlies van elasticiteit en doet het gewigt afne-
men. Bovendien gaan deze vergiften bij zoodanig gebruik door
de huid in het vleesch der schapen.
Het is mij om de opgegevene redenen doelmatig voorge-
komen het aanwenden van de genoemde vergiften. tot het
beoogde doel ernstig af te radenmaar daartoe aan te raden
te gebruiken andere zelfstandighedendie geen vergif bevat-
ten. Deze middelen zijn bij alle gepromoveerde veeartsen in
deze provincie voorhanden en te bekomen.
Leeuwarden12 Jaiw- Als een bewijs, dat na de in-
gebruik-stelling op den 17 April 1874 van de uieuwe vee-
marktplaats de veehandel alhier in omvang is toegenomen,
kan dienen, dat gedurende bet jaar 1874 10,152 stuks vee
meer dan in 1873 zijn ter markt gebragt. De gebeele aan-
voer beliep in 1874 1 19,574 stuks.
Berekend naar dep middenterm van de laagste en hoogste
prijzeukomt men tot het resultaat, dat er voor eene waarde
van 12,981,527.50 is ter markt geweest.
VIJFDE KLASSE.
i'rijzen van f 100.en daarboveu.
3389
3501.
3915.
5209.
5704.
5905.
6937.
9745.
N°. 188
1179.
4802.
6243
7583
8061
8974.
9024
9620.
t 9863.
10006.
533.
926.
2706.
4542.
6157.
7195.
8007.
8341.
9117.
9616.
9697.
1634
2073
2100.
2271.
4608.
4843.
5207.
5658.
7166.
7241.
9013.
9364.
Twaalfde Lijst.
100.—
N°.
10691.
1000.—
It
200.—
H
11477
100.—
II
1500.—
II
14326.
100.—
100.—
16340.
400.—
100.—
H
16601.
100
u
100.—
n
16787...
1000.—
100.—
u
18164.
200.—
II
200.—
u
19817.
200.—
u
1000.—
n
100.—
II
100.—
Dertiende Lijst.
100.—
N°.
11994.
1000.—
100.—
u
12280.
200.—
400.—
12615.
400
1000.—
II
13308.
100.—
100.—
II
13961.
200.—
200.—
II
14273...
1000.—
1000.—
n
14837.
100.—
II
100.—
n
15177.
1000.—
II
1000.—
n
17835...
100.—
100.—
n
19745.
200.—
100.—
n
19813.
n
1000
II
1000.—
u
20963
200.—
Veertiende Lijst.
100.—
N°.
10299.
1500.—
50000.—
u
1000.—
100.—
II
10475.
1000.—
100.—
u
10477...
400.—
400.—
II
10608.
400.—
400.—
II
13409.
100.—
200.—
II
13837.
100.—
II
200.—
H
100.—
400.—
II
15762.
200.—
100.—
II
15991...
200.—
II
100.—
n
19708.
400.—
Vijftiende Lijst.
200.—
N°.
400.—
400.—
100.—
100.—
12322
400.—
14472.
400
u
15153.
400.—
100.—
II
15793.
100.—
400.—
II
400.—
lOO-
H
16688.
100.—
lOO—
n
18142.
15000.—
400.—
u
18611...
200.—
100.—
19294.
100.—
200
n
19714.
200.—
400.—
n
19781...
100.—
400.—
Men meldt uit Texel dd. 7 Jan. aan de Amst. Com. het volgende
Eene erfenis met eene schaduwzijde. t De oude moeder (wanrtoe
namen?) was dood; haar nalatenschap werd onder de kmderen verdeekl
Daartoe behoorde (want de vrouw had een drankaffaire gedaan) een met
onaardige voorraad spiritus. Ieder erfgenaam vulde zijne krmken. Nieuw-
iaarsdag komt; de jencver zal dus niet behoeven te verschalen. Een der
kinderen, een riike landbouwer, onthaalt zijn fam.elje en ook eemge zyner
knechts, die hem zegen kwamen weuscheu, op het lekkere, goedkoope
sloki'e Reeds was er een borrel naar binuen - maar vreeselyke ontstel-
tenis, welk eene uitwerking - welk eene benaauwdheid - welk een wan-
hoon! Men ontwaart dat men jenever met rattekruid heeft gedronken
De kruik die men bij de verdeeling des boedels vulde, was vroeger ge-
hruikt voor rattekruidswater om de schapen te wasschen. Een geduchte
hoeveelheid arsenicum was daarin nog aanwezig en vervolgcns door den
daarop geschonken drank opgelost. Braakmiddelen melk drinken alles,
alles werd aangewend, en gelukkig niemand is bezwekenmaar alle ge-
hruikers zijn ongesteld en een hunuer, een der arbmderszeer ernstig. Den
man, die een groot gezin heeft en die thans met meer werken kan breekt
het goedkoope slokje van zijn meester duhbel opdaar deze hoewel hij
hem den drank overreikte, thans het weekloon mhoudtf
Men verhaalt dat bij een onlangs te Gorkum gehouden collecte voor
de armen der diaconie zich een der collectauten vervoegde aan de woning
van iemand, die met aardsche goederen ruim gezegend m. De dienstbode
leide eeii dubbeltje op de schaal en sprak ietwat verlegen//dat is van
mijn meester"daarop nam zij een kwartje uit haar knipbeursje en legde
dat eveneens op de schaalmet de woorden//en dat is van mijomdat
het winter is".
Te Yuren heeft een zeldzame verloting plaats gehad. Twee jonge-
lieden kregen in een herberg verschil over een meisje wie van beide haar
bezitten zou. Een der aanwezigen bragt hen op de gedachte er om te
dobbelenterwijl de winner zich moest verbindeu een gelag van 25 borrels
te zijnen koste uit te keeren wat door beide werd goedgekeurd. Zekere
A. H. had het geluk met twaalf oogen den prijs te winnen en de
borreb te verliezen.
In de vorige week zijn in den nacht van Woensdag op Donderdag
in de Watergraafsmeer verscheidene schapen van drie veehouders deerlijk
gehavend geworden, en is op de hofstede Roosenburgh een vreeselijke ver-
woesting aangerigt onder de eenden en ganzen. Het vermoeden dat een
der verscheurende beesten, uit Artis losgebroken, dit bloedbad zou hebben
aangerigt, heeft zich niet bevestigdallerwaarschijnlijkst evenwel is het
dat een schadelijk wild dier hier zijne klaauwen in het spel heeft gehad.
Te Wageningen is een allerdroevigst ongeluk voorgevallen. Twee
knapen hadden de onvoorzigtigheid zich op het brooze ijs der stadsgracht
te wagen. Zij zakten er spoedig doorheen en zouden waarschijnlijk ver-
dronken zijn, toen een jongeling van circa 18 jaren hun ter hulp snelde.
Doch ook deze verdween in de diepte. De broeder van dezen laatste, oud
20 jaar, het gevaar ziende, waarin de drie drenkelingen zich bevonden,
begaf zich ook op het ijs, om ten minste zijnen broeder te reddenmaar
ook hij verdween in het water. Oudertusschen had een der twee knapeu
het geluk, den wal te bereiken eu kwam er nieuwe hulp opdagen. Twee
andere personen begaven zich te water en haalden met eigen levensgevaar
de drie ongelukkigen op het drooge. De beide broeders, die het eerst als
redders waren opgetreden, waren echter reeds lijkeu. De ongelukkige
ouders, die uit de kerk te huis kwamen, vouden hunne zonen, die voor
een groot deel den kost voor hen verdienden, levenloos weer.
Een treurig ongeval heeft te West-Kapelle veel sensatie verwekt. De
23-jarige L. Iiuybregtse wilde voor zijn //meisje" een stoof maken. Hij
gebruikte daarbij een steekbeitel, waarvan hij om een of andere reden het
hecht wilde afneinen. Daarbij wat onhandig te wcrk gaandetrof hij zich
met den scherpen beitel zoodanig, dat deze tot in de ingewanden door-
drong. Geneeskundige hulp werd aanstonds ingeroependoch terwijl doctor
S. de Graag de eerste hulp verleende, bezweek de ongelukkige aan bloed-
verlies.
Z. M. de koning heeft f 500 ter beschikking gesteld van de koin-
missie van weldadigheid te Apeldoorn tot verschaffing van werk op gronden
Z M. toebehoorende.
Wederom heeft in Engeland eeu schrikwekkend ongeluk plaats gehad.
Bij Rotherham is eene mijn ontploft en hierbij moeten ongeveer tachtig
menschen zijn omgekomen.
In de op 18 Januarij gehouden veiling in iTet O. Z. Heeren-Loge-
mentte Amsterdamzijn onder meer anderen verkochteen horologe van
cristal de roche uit de XVe eeuwvoor 705; een gedreven zilveren plaat,
voor f 136; eene kleine ivoren pedestal, voor f 355; een paar diamanten
oorsieraden, voor /1345; een paar dito, voor f 500, en een paar kapspel-
den, voor f 580; en een horologe met diamanten oinzet werd voor f\\98
opgehoudeu.
Uit een staat, door den Franschen ekonomist Block opgemaakt en
voorkomende iu een door hem uitgebracht rapportblijkt hoe verbazend
het gebruik van tabak in Frankrijk is toegenomeu. Men weet dat de staat
het monopolie van den verkoop heeft. Het cijfer van de opbrengst was
54 millioen in 1815, 67 millioen in 1830, 95 millioen in 1840, 120
millioen in 1850, 195 millioen in 1860. Voor dit jaar 1874 is de
opbrengst op de begrooting geraamd op 287 millioen francs.
De Noord-Amerikaansche doctor Allen zegt, dat de type en
het karakter der ziekten veranderen. In stede van acute on-
gesteldhedenhevige aanvallen en de sterk ontstekingachtige
soort van ziekten waaraan de twee voorgaande menschenge-
slachten leden hebben de doctoren thans slecbts te maken
met ehronische ongesteldheden ontstaande uit algemeene zwak-
heid indigestie en ziekelijken toestand van het bloed of het
zennwgestel. Het aderlatende krachtige medicijnen en ande
re paardennviddelen van de oude school hebben plaats gemaakt
voor de tonische, pijnstillende behandeling van onze tegen-
vvoordige praktijken die wijziging is in even groote mate
het gevolg van de veranderde type van ongesteldheden als
van de vorderingen der medische wetenschap. Het tegenwoor-
dige geslacht heeft minder spieren meer zenuwen, min
der physiek e levenskracht meer zenuwachtige energie min
der weerstandsvermogen meer geestwerkzaamheid. Dr. Allen
trekt deze conclusies uit veranderingen die door de anatomie
en physiologie worden aangewezen. Het menschelijk ligchaatn
is niet meer zoo breed, zoo stevig, zoo goed geproportioneerd
als vroeger. De weefsels zijn teerder en fijnerde kleur blee-
ker, de gelantstrekken scherper dan vroeger. De uitdrukking
van het gelaat heeft gewonnen in verstandigheidmaar ver-
loren in gezondheid de hersens worden ontwikkeld ten koste
van de rest van 't ligchaam. Vandaar dat zenuwziekten en
plotselinge slerfgevallen door beroertenverlamming en hart-
kwalen meer voorkomen. De gemiddelde levensduur is ver-
lengd door betere hygienische wetgeving, en door de vorde
ringen der geneeskunde; maar de gemiddelde levenskracht,
(vitality) de levensorganen zijn achternitgegaan door tal van
andere oorzaken waarop te weinig acht wordt geslagen.
Dr. Allen meent dat deze verschijnselen over twee of drie
geslachten waar te nemen zijn. Onder deze noemt hij het
uitoefenen van bedrijven binnonshuis en het verzuim om de
nadeelen daarvan door ligchaamsoefeningen tegen te gaande
grootere gejaagdheid en concurrentie in zakende kunstma-
tige levenswijzede minder gezonde kleeding; de hooge tem-
peratuur in de woningenen de overprikkeling der hersens
zoowel in de school als in het meergevorderde leven. Waar
die oorzaken werken op de constitutie der vrouw verminde-
ren zij oogenblikkelijk de levenskracht der kinderen, zoodat,
terwijl het moderne leven steeds grootere eischen stelt, elk
volgend geslacht mannen en vrouwen ter wereld brengt, die
minder in staat zijn aan die eischen te voldoen.
Het fransche instituut heeft zijn bibliotheek vcrsierd met de
bustes van een zestal beroemde mannen, en onder hen aan wier
nagedachtenis deze hulde in het Palais Mazarin werd gebragt, be-
hoort de groote Dupnytren, de. operateur bij nitnemendheid. In
een fransch blad vinden wij bij deze gelegenheid het volgende hem
aangaande vermeld..
Dupuytren, innig goedhartig, maar als vreesde hij dit te doen
blijken, was ruw en hard in zijne manieren. Men noemde belli le
Bourn Bienfaisant. Op zekeren avond te huis komende, vond hij
een armen dorpsgeestelijke, die reeds verscheidene uren gednldig
op hem had zitten wachten. »Wat wil jeP" was de norsche vraag,
waarmede hij zijn bezoeker verwelkomde. »U dit laten zien", ant-
woordde de geestelijke, die al dadelijk begreep, dat hij kort moest
zijn, eu een grove wollen halsdoek afdoende, ontblootte hij een
afzinfelijk gezwel. Dupuytren liet hem in ziju studeervertrek konien,
onderzocht, en zonder dat er middelerwijl een woord tnssehen beide,
na de medegedeelde ontmoeting, gesproken was, zeide hij kort af
en op niet minder barschen toon, dan hij begonnen was: "Dat is
de dood, heer abbe." «Ik dank u", antwoordde deze, terwijl hij zijn
halsdoek weder omdeed, en geen zweem van ontroering liet blijken.
»Ik dank u, dat ge mij onbewimpeld de waarheid zegt; nu kan ik
mij voorbereiden en voor mijne arme parochianen alles rustig in
orde brengen." Dupuytren had in zijn praktijk veel bijgewoond,
