- U -
Holl. Haatscliappij v. Landbouw.
Landbouw.
Een voornaam punt.
Over het misbruik van wit rattenkruid (arsenic-
zuur) op landbouwkuudig gelded.
fiemeng-ele Herigten.
V
De afdeeling Haarlemmermeer der Hollandsche Maatschappij
van Landbouw zal op Dingsdag 1 February 1 876, dea avonds
ten 6 ure precieseene vergadering'houden in het Lokaal
„De TTapens van Haarlemmermeerte Hoofddorpen aisdan
de volgende punten behandelen
1°. Mededeeliug van ingekomen stukken. 2°. Aanneming
van nieuvve leden. Verslag van de afgevaardigden naar de
buitengewone algemeene vergadering, te 's Gravenhage gehou-
den. 4°. Uitreiking van prijzen behaald op de tentoonstel-
ling te Zaandatn. 5°. Voorstel van het beatuur, betreffende
het houden van een wedstrijd met paarden-dorachmachinen.
6°. Verloting om niet onder de aanwezige leden. 7°.
Voordragt te houden door den heer W. Boomkamp, van
Noordwijk.
Daar de leden door het Bestuur opmerkzaam worden ge-
inaaktdat bij lezingen ook vrije toegang verleend wordt aan
hunne vrouwen, mita onder hun geleide, gelooven wij dat het
voor de vrouwen der leden van groot nut kan zijn die lezin
gen bij te wonen en vermaenen haar dan ook daartoe te
mogen opwekken. [Red.)
Haarlem26 Jan. Op de veemarkt alhier zijn in het af-
geloopen jaar verkocht327 koeijen en oasen36 atieren
50 vaarzen 67 pinken 2 graa-kalveren40 vette kalveren
1049 riuchtere kalveren, 3214 schapen2044 lammeren,86
varkena en 966 biggeri. De gemiddeldehoogate en laagate
prijzen waren reapectivelijk/118 a 204; 79 a 100;
f 70 a 10 5; 51 a 66; 25; 34 a 46; 6 a 13;
16 a 29; 8 a 13; 0,26 a 0,27 en 9 a 18. Er
werden gedurende het jaar 1875 aangevoerd 1059 paarden en
54 veulens. De prijzen der paarden varieerden van 67 tot
933, die van de veulens van 136 tot 220 het stuk.
Meppel26 Jan. In het jaar 1875 werd hier de aan-
zienlijke hoeveelheid van 1,680,900 kilogr. boter ter markt
aangevoerd. Ook was de aanvoer van varkens beduidend, nl.
7561 vette, 3483 magere, 1111 dragtige en 7770 biggen.
Capelle (Lnngstraat), 25 Jan. De vraag naar hooi blijft
aanhouden aangezien de persen die eenigen tijd hebben stil-
gestaan, weldra vveder in werking zullen komen. De prijzen
zijn van f 2b tot f 27 per 1000/2 kilogram, ofschoon ook
mindere kwaliteit, zoogenaamd schraal hooi, tot p. m. 20
wordt gezocht. Ook het stroo heeft een buitengewone dnurte
bereikt en wordt tot 15 a 26 per 1000/2 kilogram
druk gezocht.
De weilanden worden voor het aanstaande saizoen weder
hooger verpacht dan ten vorigen jare, en brengen thans/100
a 120 per hectare op.
Blijkens de jongste bij de regering ontvangen officiele be-
rigten uit Zwitserland omtrent den stand der veeziekten daar
te lande, was in de eerste hellt dezer maand de lougziekte
in de gemeente Malterskanton Luzernin eenen stal met
14 koeijen uitgebarstenzonder dat men tot nog toe de aan-
leideude oorzaak had kunnen opsporen. Onverwijld waren ge-
strenge rnaatregelen genomen om verdere verspreiding tegen
te gaan.
Het mond- en klaauwzeer bleef sedert het midden van De
cember gestadig afnemenhet getal der met die ziekte be-
smette stallen was van 173 op 16 December verminderd tot
121 op deu 16 Januarij jl.
In de eerste helft dezer maand waren in de kantons Zu
rich, Aargau, Thurgau en Wallis onderscheiden gevallen van
kwaden droes voorgekomen.
Volgens de jongste officiele beriglen uit Oostenrijk, loopende
tot 17 Januarij jl.bleef in een aantal gemeenten van Dal-
matie de ruuderpest heerschen.
Het transport van stroo langs het noordernet is tegen-
woordig weder zeer belaugrijk. Groote hoeveelhedentegen
hoogen prijs opgekocht, tot zelfs van 14 en 16 per 500
kilo, worden naar Holland en 't huitenland geexpedieerd
meerendeels voor veevoedering en strooijing. Nog nooit heeft
dit artikel zooveel waarde gehad als zulks thans 't geval is.
Te Tubbergen zijn twee kalveren in een stal doodgevroren.
Wei een bewijs van geen goede inrigting van dien stal.
Door de werkzame onder-afdeeling Brummen der Geldersche
Maatschappij van Landbouw zijn onlangs eenige belangrijke be-
sluiien genomen
len eerste is besloten tot het oprigten eener Hulpbank
voor kleine landbouwers, waar men voorschotten kan bekomen
tegen matige rente, voor aankoop vanrundvee, varkens, raap-
en lijnkoeken euz.het gebeurt toch menigmaal dat de kleine
landbouwer op den tijd, wanneer zoodanige producten van
goede kwaliteit tegen matigen prijs te bekomen zijn het noo-
dig voorschot daartoe mist. Verondersleld dat een boerenar-
beider in het voorjaar met weinig opoffering een paar jonge
varkens kan onderhoudenwaarvoor hem het noodige geld
ontbreekt, dat veelal uitstel met opleggen geeft tot ria afloop
van den eekbosch (25 Junij) die dan met December een ge
wigt kunnen hebben van 90 kilo, terwijlals hij die "in
April had kunnen opleggen, die een gewigt van 140 kilo
zouden hebben gehad dat van twee stuks een verschil van onge-
veer 60 geeft, zonder nog de meerdere waarde van zware
varkens en het voordeel van dikker spek in de huishouding in
aanmerking te nemen. Nog werd goedgevonden op de wijze,
zooals verleden jaar springsh'eren zijn aangekocht, thans het
geldelijk bedrag beschikbaar te stellen om tot veredeling van
het varkensras drie stuks goedsoortige beeren te stationeeren.
Ook werd bepaald, dat in de maand October aldaar eene
tentoonstelling van voedergewassengranen en boomvruchten
zal gehouden worden.
Nog werd besloten tot het oprigten eener leesinrigting
van landbouw-boekwerkenwaarvoor een matige som werd
beschikbaar gesteld, en tevens een beroep gedaan op wel-
willende en belangstellende ledenom zoodanige boeken, als
daarvoor geschikt zijn, ten behoeve der onder-afdeeling te willen
afstaan.
Voor vijf jaren werden aldaar slechts gevondeu negen dorsch-
werktuigen; het landbouwverslag der gemeente over 1875
geeft aaneen en dertig dorschwerktnigen die met paarden
gedreven worden, elf Amerikaansche grasmaaiwerktuigen en
vier paarden hooibarken door een en ander wordt een magt
van handenarbeid bespaard.
In Zwitserland wil menin navolging van Duitschland
waar, gelijk men weeteen Bijks-landbouwraad bestaat, een
centraal landbouw-ligcbaam voor het geheele land tot stand
brengen waarbij de regering raad zal kunnen inwinnen. De
bondsvergadering heeft reeds een voorstel in dien zin ont
vangen dat nog nader overwogen zal worden. Ook bij ons
gaan meer en meer stemmen op, die ook zulk eene instelling
verlangen. O. a. zal, naar wij vernemenbinnen kort in de
werken der „Nederlandsche Maatschappij tot Bevordering der
Nijverheid" een advies van Directeuren aan den Minister van
Binnenlandsche Zaken medegedeeld wordenwaarin wordt
aangedrongen op het tot stand brengen van een Rijks-land-
bouwkamer of Rijks-landbouwraad. Zoodra wij kunnendeelen
wij het advies aan onze lezers mede. [Landb. Ct
Geen functie van het diejlijk ligchaam is geheimzinniger, dan
die der voortteling. Het schijnt alsof de natuur daarover kiesch-
heidshalve een digten sluijer geworpen heeftwaarvan het ons
slechts vergund is even een tip te mogen opligten. Toch zou
den we van onze beperkte kennis in dit opzigt meer partij
kunnen trekkenals we aan den eenen kant maar niet zoo
onnadenkendaan den anderen kant maar niet zoo waanwijs
waren. Zoo onnadenkend, als we onze huisdieren als 't ware
maar in 't honderd laten voorttelenzonder te letten op
leeftijd afkomst, bloedverwantschap ligchaamsgrootte en vor-
men, innerlijke hoedanighedenerfelijke gebreken, en wat
dies meer zij. Zoo waanwijsals we meenen der natuur het
werk geheel uit de hand te kunnen nemen en schepselen doen
voortkomen, overeenkomstig onze grillen en onze wenschen.
Aan het eene euvel gaan wij, aan het andere onze overzeesche
naburen mank. Over het geheel zijn onze veehouders afkeerig
van het aanbrengen van vreemd bloedvan het kruisen; en
tot op een zekere hoogte hebben ze gelijk, want onze in-
landsche rassen zijnbodem en klimaat in aanmerking geno
menoorspronkelijk goedalleen drage men maar zorg, om
ze niet door eene ondoordachte paring te verzwakken of door
eene onoordeelkundige kruising te verbasteren; gelukkig is
hierin gedurende de laatste jaren veel verandering ten goede
gekomen. De Engelschen vervallen in het tegenovergestelde
uiterste; daar bestaan bijna geen oorspronkelijke rassen meer,
is schier alles gekruist; daar heeft, wat de vormen betreft'
de kromme lijn plaats moeten maken voor de regte, de boog
voor den hoek het gewelf voor het vlak; zie hunne magere
renpaarden, hunne vette ossenhunne vierkante schapen of
hunne rondronde varkens, en ge kunt u er van dvertui<reu.
Dit alles moge nu teregt onze bewonderiDg opwekken, maar
of zulke dieren in den strikten zin schoou te noemen zijn
of die rassen constant zullen wezen, of het bereikte doel niet
te eenzijdig van nut is, ziedaar vragen die ik niet gaarne
toestemmend zou durven beantwoordenen dit is zoo waar,
dat de Engelschen zelf dit in den jongsten tijd hebben leeren'
inzien en er op terugkomen, althans wat de renpaarden betreft.
Een voornaam punt vooral is er, waarop bij de aanfokking
van onze huisdieren te weinig, of liever in 't geheel nie"t
gelet wordt, namelijk op den grooten iuvloed dien de eerste
dragt op de volgende uitoefentdeze toch zet als 't ware een
onuitwischbaren stempel op al de volgende. Yolgens dr. Noirot
is dit ook bij den mensch het gevalzoo oefent, volgens hem
een vroeger huwelijk dikwerf invloed uit op de kiuderen van
een daaropvolgendzoodat het gebeuren kan dat eene voor
de tweede maal gehuwde vrouw kinderen krijgt, die op haar
eersten man gelijken, en ziet men niet zelden dat uegerinnen
die bij een blanken man mulatten hebben voortgebragtlater
bij negers kinderen voortbrengendie in kleurentrekken op
een Europeaan gelijken. Bij de dieren is het bewezenen daar-
aan is vermoedelijk het bestaan toe te schrijveu van het aan
tal speelsoorten van den bond en wordt tevens bet anders
raadselachtig feit opgelost, dat b. v. eene merrie een veulen
voortbrengt dat in kleur, enz. noch op haar, noch op den
hengst, zijn vader, gelijkt.
Zelf heb ik hieromtrent het volgende waargenomen. Iemand
had een goede merrie om een veulen bij te fokken, alleen
was ze maar wat laag van voren en dit schrikte hem er van
af; ik raadde hem aan van haar te laten dekken door eene
hengst, die voor te hoog was; dit gebeurde, en de merrie
wierp een veulen dat, wat de hoogte van den schoft betrof
het midden hield tusschen zijne beide ouders inen ofschoon
later door andere hengsten gedekt, bleven ook die veulens
voor een goede maat houden.
Een veehouder had een stier van kennelijk buitenlandsch
ras. Na zijn taak hier op aarde volbragt te hebbenging die
stier den weg van alle rundvleesch; anderen, alien inlandsche
stieren, volgden hem op, jaren en jaren zijn sedert verloopen
maar nog altijd kan men bij de runderen van dien veehou
der duidelijke sporen van het vreemde ras herkennen. Een
wit ooischaap werd voor de eerste maal door een zwarten ram
besprongen, ze wierp daarop zwarte lammeren later voor de
tweede en ook voor de derde maal door witte rammen be-
sprongen bragt ze toch telkens zwartbonte lammeren ter wereld
Men ziet dus, is het altijd raadzaam om voor de aanfok
king een paar goede ouders uit te kiezenzulks is het voor
het mannelijk dier vooral dan, wanneer het eene eerste paring
betreft, wijl deze op al de volgende geslachten een blijvenden
indruk schijnt achter te laten.
Nieuwveen, Louwmaand 1876. D. van Hulst.
Onder de vergiften, die, om hun bedriegelijken vormbui
tengewone voorzigtigheid eischen, behoort zeer zeker het bo-
vengenoemde, en iedere poging, die aangewend wordt om een
dergelijke hoogst gevaarlyke stof. buiten gebruik te stellen,
verdient toejuiching en aanmoediging. Wit rattenkruid wordt
nog steeds in aanzienlijke hoeveelhedentegen de schurft en
de luizen der schapen, door de veefokkers in Noord-Holland
gebruikten wel het meest in zuiveren en dan vooral zoo
hoogst gevaarlijken vorm. De later in gebruik gekomen mid-
delen van Thomas Bigg, en datzelfde middel verbeterd door
Lemkes te Edam, mogen zich al onderscheiden door een be-
teren vorm, gevaarlijk voor het leven der beesten blijvenzij,
om haar aanzienlijke rattekruid-gehalte evenzeer.
In Engeland en Busland echter gebruikt men, voor het
hier besproken doel, al sedert jaar en dag, en naar't schijnt
met uitnemend gevolg, oplossingen van carbolzuur als wasch-
middel, die ook in den laatsten tijd door Nederlandsche vee-
artsen en veehouders met aandrang worden aanbevolen.
Cliff's waschmiddel. uit de fabriek van Calvert C°te
Manchester, bij de firma Van Doom C°te Amsterdam
verknjgbaar, geniet voor dit doel in Engeland een uitmuntende
reputatie.
Ook werden nog dezer dagen door den heer Van Rijn te
Amsterdam agenten gevraagd voor den verkoop van Mc. Leod's
patent gifvrije compositie tot reiniging van schapen, dat wel
spoedig in den handel verkrijgbaar zal zijn en evenzoo uit
carbolzuur is zamengesteld.
Beiden kosten ongeveer 8 a 9 cents per schaap.
Nu dergelijke middelen verkrijgbaar zijn, eischt het belang
van den veehouder, zoowel voor zijn beesten als voor zijn
gansche omgeving, dat hij zal afzien van het gebruik van een
zoo hoogst gevaarlijk vergift als het rattenkruid dat misbruik
moet genoemd worden, zoodra hij in de gelegenheid gesteld
wordt, zijn beesten met niet-gevaarlijke middelen te helpen
en te genezen.
In de vergadering van den geneeskundigen raad voor Noord-
Holland van 30 November werd besloten, de aandacht van
alle veehouders hierop te vestigen.
Aan het spoorwegstation te Schiedam is een treffend ongeluk voor-
gevallen. Bij het lossen van vee werd een boerenftnecht door een der koeijen
van de brug gestooteuzoodat hij tusschen den wagon en de losplaats viel
en een been brak. Hij werd naar het station en vervolgens naar zijn wo-
ning overgebragt.
Men schrijft het volgende aan de Veend. Ct.De landbouwer H.
K. van Deen, te Duurkenakkeronder Muntendam, Zondag zijne brand-
vrije ijzeren kast ontsluitendebevond tot zijne teleurstellingdat daaruit
voor /-24,500 aan effekten, ten laste Rusland, OostenrijkSpanje en
Turkije, verdwenen warendie voorhanden waren geweest in twee gesloten
trommen, welke met geweld schenen geopend te zijn. Daar de brandvrije
kast in de daags bewoonde en 's naehts beslapen huiskamer stondbehoor-
lijk gesloten was, v. D. steeds den sleutel bij zich droeg, geen'der bui-
tandeuren of vensters eenig spoor van braak vertoont, eu wij niet meer in
de tijden leven, waarin spoken of toovenaars door een sleutelgat kunnen
komen en gaanverdiept men zich in allerlei gissingen naar dezen zonder -
lingen diefstal. De rijksveldwachter Schut en de gemeente-veldwachter
Roukes hebben evenwel bij onderzoek daar aan huis geen spoor van de
papieren kunnen vinden."
In de wereldgeschiedenis komen voor 2540 keizers eu koningendie
geregeerd hebben over 64 volken. Van deze souvereinen zijn: 299 van den
troon verjaagd geworden, hebben 64 afstand van de regering gedaan, heb
ben 20 zelfmoord gepleegd, zijn 11 krankzinnig geworden, zijn 100 op
het slagveld gestorven werden 113 krijgsgevangen gemaakt, ondergingen
25 den dood der martelaren, werden 151 vermoord met wapenen en 62
vermoord door vergif, werden 108 ter dood veroordeeldEn toch vindt
men nog altoos liefhebbers naar kroon en schepter I
Te Sneek maakt een schandelijke zaak veel gerucht. Zekere heer uit
den hoogeren burgerstand, en vooral diens 4e vrouw, zouden een voor-
kind, dat nagenoeg 40.000 bezit, waarvan de vader na doode eenige
erfgenaam is, zonder ophouden zoo mishandelen, dat de buren er zich
mede bemoeid en de zaak ter kennis van de justitie gebragt hebben. Het
kind (een teer meisje) is naar den toezienden voogd overgebragt.
Dezer dagen kwam te Liverpool op een bankierskantoor een welge-
kleed persoonvroeg als klant van het huis, een bianco cheque, welke hij
invulde met de som van honderd-drie-en-twintig-millioen pond sterling.
Men bemerkte dat de man niet wel bij het hoofd was, en vroeg hem of
hij papier of specie voor de som verlangde, Het antwoord wasin goud.
Toen men hem beduidde dat het met de zaak niet in orde kon zijnwerd
hij zoo woedend dat tien man noodig waren om hem het kantoor uit te
werken
De heer C. te Zwolle, die veel liefhebberij heeft voor landbouw,
veeteelt en vetmesterijheeft Vrijdag jongstleden een zonderlingen verkoop
gedaan. Hij verkocht aan een slagter van Akkrnm, toen men het over den
prijs niet eens kon wordeneen jonge vette koeop de navolgende wijze
600 halve kilogr. voor niets en daarboven f 10 voor elk half kilogr. Het
beest is te Zwolle geslagt en daarna gewogen. Het gewigt bedroeg 608
halve kilogr.zoodat de verkooper voor een puik gemeste jonge koe 80
ontving, terwijl de slagter het vleesch verkocht voor 30 ct. het halve kilogr.
en met dat grapje de zuivere winst van f 102.40 opstreek. Of C. wel
ooit meer dergelijke zotte verkoopen zal doenwordt zeer betwijfeld.
Te Groningen wordt in het ziekenhuis verpleegd een 3- a 4-jarig
ouderloos kind uit Steenwijk of Steenwijkerwolddat tijdens de jongste
koude zoodanig is verwaarloosddat de beide voetjes zijn bevroren, ten
gevolge waarvan het eene reeds is afgevallen en het andere waarschijnlijk
zal volgen.
- In de vorige week vervoegde zich des avonds bij een landbouwer in
het graafschap Zutpben een armoedig geldeede vrouwdie nachtverblijf
verzocht. Dit werd haar toegestaau, en men wees haar drie bossen stroo
in de schuur tot nachtleger aan. Bij eene temperatuur van 5° beneden
vriespunt, beviel zij daar van eene dochter. De veldwachter werd gehaald,
en het kostte dezen ambtenaar niet weinig moeite den boer over te halen
om de half verkleumde moeder met haar kind tegen betaling een meer
doeltreffende ligging, dat is een gewoon bed, te geven.
De dienstbode van een bakker, die bij den slager drio pond vleesch
gehaald had, kwam haastig weer bij den slager terug, zeggendeBaas
het vleesch weegt te licht, er is geen drie pond." u He," zegt de sla
ger n't verwondert me zeerwant ik heb 't vleesch gewogen tegen het
driepondje roggebrood, dat de jongen juist bij uw baas gehaald had.
Een ontzettende gebeurtenis is 11. (Zondag) namiddag te Ant-
werpen voorgevallen. Eenige maanden geleden ontmoette de han-
delsbediende Elie V. D. M., 34 jaar oud, uit Luik, doch verblijfhou-
rfende in eerstgenoemde stad, aldaar een meisje van 17 of 18 jaar,
Sidonie V. D. H., naaister, en die bij hare moeder woonde. Beide
werden smoorlijk op elkander verliefd. De moeder, die aan het la
ter te sluiten huwelijk niet twijfelde, verzette zich niet tegen het
verkeeren van de jongelieden. Na verloop van eenige weken, ge
durende welke niets ongewoons zich had doen kennen, meende de
moeder te bespeuren Cat de zaak niet was zoo als het behoorde.
Hare dochter wendde te dikwijls bezoeken bij eene nicht voor, en
eindelijk ontdekte de moeder dat Sidonie de waarheid niet had
gezegd. In plaats dat zij die nicht bezocht, begaf zij zich in het
gebeim en reeds geruimen tijd bij Elie V. D. M. die een kamer
in het huis n°. 81 rue de la Flecke bewoonde. Op het oogenblik
toeD de moeder dit vernam, was Sidonie niet te huis, en ongctwij-
feld bevond zij zich dus bij haren minnaar. Pijnlijk verrast door
deze ontdekking, snelde de moeder naar de rue de la Fieche. Zij
vroeg aan de vrouw van den hoofdbewoner of haar huurder op de
eerste verdieping niet nu en dan bezoek kreeg van een meisje. De
vrouw gaf een bevestigend antwoord, dooh voegde er bij dat zij
niet wist wie het meisje was. De weduwe v. d. H. verklaarde toen
dat het hare dochter was en verhaalde aan de vrouw de liefdesbe-
trekking van Sidonie met Elie. De vrouw des huizes zette groote
