1876.
Vrijdag, 27 October.
Rf°. 43.
VAX
AAN LANDBOUWGEMEENTE- EN POLDEE-BELANGEN GEWIJD.
Zeventiende Jaargang.
Haarl emmermeer.
LandRonw.
\\NV'U7
Prijs van het Abonnement:
in het Jaar6.
Prijs der A.dvertentien
van 16 regels 75 Cent, elke regel meer 12'/a Cent.
Bij den Burgerlijken Stand zijn aangegeven
van 18 tot 24 October 187b.
De onthulling van Dr. J. P. Heije's gedenkteeken
op zijn grafheuvel te Abbenes.
IIAARLEMHERMEER
Prijs van een enkel Nommer 15 Cent.
AXXE TOEZENDINGEN, REDAKTIE tN UITGAVE BETREEFENDE,
te adresseren aan VAN BONGA C°.te Amsterdam.
WJitert{fK Wt enadag.
Groote Letters worden naar hare plaatsruimte berekend.
Op Zondag 29 October, des morgens ten half lOure, zal
de predikbeurt in de Hervormde Kerk te Abbenes vervuld
worden door ds. Sigal.
GEBORENMaria, dochter van C. Groot en E. Hoogendoorn. Arie,
zoon van I). "Weasels en W. E. Staakenbroek. Gerritjedochter van
M. Nagtegaal en T. Tavenier. Hermina Johanna dochter van F. Tim-
iner en A. Ufkes. Jenneke, dochter van J. A. Millenaar en A. van
Wijk. Johannes Hendrikuszoon van it. van der Kwast en N. Bak-
ker. Leeudert Martinuszoon van P. Oosterom en A. Bnis. Jo
hanna, dochter van J. Bos en L. Kiskes. Dirk Lambertus zoon van
C. van Smeerdijk en A. Braakman. Fredrik Karel Xodewijk, zoon van
L. van Kolfschoten en P. J. Rube. Cornelia dochter van B. Edel en
A. Slagter. Geertruida dochter van J. C. Kempenaar en A. Vis.
Benedictus soon van B. de Ruijte en P. van Meel. Adrianus zoon
van K. Oldenburg en W. Meulekes. Arie, zoon van M. van Tol en
T. van Pol. Abraham zoon van J. Keijzer en M. Kapteijn. 1leiltje
Jacoba dochter van JRoodenburg en H. de Rijk. Gijsbertus Anto-
niuszoon van A. Bokkers en P. W. van der Woude. Frederik, zoon
van P. Maaskant en A. C. Kopje. Antje Elisabethdochter van H.
van der Sar en J. 't Hart.
XEVENXOOS GEBOREN 1 Kind van J. Hoensen en K. S. van Oud-
heusden. 1 Kind van M. van Tol eu G. Bos.
OVERXEDEN Johanna oud 10 dagen dochter van J. Beers en M.
Kerkvliet. Maria van Mouwerik oud 30 jaren gehuwd met G. Ho-
nigh. Klasina Sophia van Oudheusden oud 32 jaren gehuwd met J.
Hoenson. Christina Elisabeth, oud 11 maanden dochter van J. C,
Koch en G. M. Guuther.
ONDERTROUWD J. Xeeggangers (wednr.) met J. Huntink (wed.)
P. Korringa met B. Peetoom. J. van der Blom met A. Griekspoor
(wed.) P. Hersman met S. Mulder (wed.)
GEHUWD: M. J. Blokker met A. Ruiter. G. van der Xaan met
M. Davidzon. J. Nagtegaal met K. Tavenier.
Agenda voor de Vergadering van den Gemeente-
raad van Haarlemmermeer, te houden op Donderdag
2 November 1876, des voormiddags ten 10 ure,
in het Baadhuis.
1. Ingekomen stukken en mededeelingen. 2. Verzoek
om eervol ont9lag van den hoofd-onderwijzer E. van Zwet-
selaar. 3. Suppletoir kohier van den hoofdelijken omslag
voor 1876. 4. Begrooting voor 1877. 5. Begrooting
van het Burgerlijk Armbestuur voor 1877. 6. Beslnit tot
bepaling der Subsidie voor het Burgerlijk Armbestuur voor
1877. 7. Besluit tot beschikking over gedeelten der
Personele belasting, dienst 1877/78. 8. Adres van T. Folmer,
om toelage als veearts. 9. Adres van M. Verhage, om
verhooging van jaarwedde als gemeente-ontvanger. 10.
Adressen van de doodgravers J. Knol en J. Lewis, om ver
hooging van jaarwedde. —11. Adres van E. van Zwetselaar
om verhooging van jaarwedde als hoofd-onderwijzer. 12.
Hulp op de school n°. 2.13. Idem op de school n°. 4.
14. Idem op de school u°. 10. 15. Aanvragen om af-
schrijving van den Hoofdelyken Omslag, wegens vertrek uit de
geraeente.
Een paard van L. van der Wilk teNieuwveen, gespannen
voor eene tilbury, is op den Sloterweg bij deD Lisserweg,
aan het bollen gegaan. Het werd door Hendrik Verzijde
tusschen de Oude en Nieuwe Wetering met moeite gegrepen,
die daarvoor eene belooning ontving van 50 cents.
Schade of ongelukken zijn hierbij niet veroorzaakt.
Eene ongewone schare van genoodigden en belangstellenden
had zich op Zaturdag 14 October vereenigd aan de stil en
rustig gelegen groevewelke het stoffelijk omhulsel besloten
houdt van Ur. J. P. Heije. Ongeveer ten uur had de
plegtige onthulling en de overdragt aan de familie van den
overledene plaats van het monument door kinderharten en
gaven toegewijd aan den vriend en dichter der Nederlandsche
jeugd, den man, wieus leveu een lied, wiens graf een bloem-
ruiker, wiens nagedachtenis eene weemoedvolle herinnering is.
Om elf ure waren de commissie-ledende heerenC. H.
den Hertog, W. H. de Groot Wz., C. Kappenburg Pz.
G. H. Maassen, J. v. d. SpekP. C. Mellink Pz.J. H.'
SwildensJ. Jelgerhuis, H. v. Voorthuijzen F. C. Wijle
(alien te Amsterdam) en P. Boekel te Abbenesop de groote
kamer van de bouwhoeve „Vondels Lantleeuw" bijeenwaar
2ti gu', gastvrij en vriendelijk ontvangen waren door den
heer Zervas, mevrouw de weduwe Heije, benevens de overige
familieleden. Onder de aanzittenden merkte men ook op: den
Burgemeester J. W. Lanzendorffer, den Wethouder J. Ten-
sen, den Secrelaris D. Eggink, den Dijkgraaf Jhr. J. W. M.
van de Poll. Behalve andere mannen van aanzien en invloed
was het tevens verkwikkelijk te zien, dat de beide heeren
hoofd-onderwijzers K. F. Eoosdorp en W. C. Spruitenburg
uit de gemeente Haarlemmermeer! door hunne tegenwoordig-
heid van hunne belangstelling iu de plegtigbeid getuigden.
Op den grafheuvel werden alien welkom geheeten door den
heer C. H. den Hertog, hoofd-onderwijzer te Amsterdamvan
wien het eerst het denkbeeld was uitgegaan tot het oprigten
van dat gedenkteeken. Daarna zongen de schoolkinderen, on
der leiding van den heer Boekel, de eerste twee versjes van
„Groen Takje", een der kinderliei'eren van Dr. Heye
Groen Takje! dat uit de aarde spruit,
Wat zal er van u groeijen?
Wordt gij onnut of schaadlijk kruid
Zult ge als een roos of anjer bloeijen,
Of zult gij geven lekktr fruit?
Jong vogeltjenog klein en teer,
Wat zal er van u groeijen?
Zult gij tot schande meer en meer.
Of wel tot heerlijk sieraad bloeijen
En vruchten dragen, God ter eer
Ilieruit nam de spreker aanleiding om Heije te beschouwen
als kindervriend en kinderdichter. Hij deed dat op zijne ei-
genaardige, voortreffelijke wijze. Menige aanhaling uit Heije's
kindergedichten staafde zijne stellingen. Fijne karaktertrekken
werden in het licht gesteldwaar het beeld van den onver-
getelijken man ons geschilderd werd in al zijn ijver en kracht,
in zijne diepe ontvankeljjkheid van gemoed en verheven geest-
kracht, in zijne kinderliefde en menscheumin. Toenop eeu
wenk van den redenaar onthulden eenige waardige handen
het sierlijk gedenkteeken, waarop verder de kioderen het lied
van Heije aanhieven.
Een lied, een lied, uw leven lang!
Ochmogt gij 'tweten, lieve vrinden
Dat (zij uw harte blij of bang)
Gij beter weerklank niet kunt vinden
Dan in gezang.
Van wat er aamt in veld en vloed
Heeft niets een schooner, zaalger leven,
Dan 'tvooglijn, dat met frisschen moed
In duizend liedren, onder 't zweven
De schepping groet.
Of zoo het diertje u vroolijk schijn,
Omdat het vlpuglen heeft ontvangen
Gij vliegt zoo goed als 't vogelijn,
Laat maar de dankbaar blijde zangen
Uw vleuglen zijn.
Het gedenkteeken muni uit door eenvoud en netheiden
verheft zich eenigszins piramidaal twee meter boven den grond.
Aan de voorzijde leest menDe Nederlandsche jeugd aan den
kindervriend en dichter Dr. J. P. Heije. 1809 1876.
Daarboven bevinden zich in eene krans twee omgekeerde fak-
kels het zinnebeeld van den dood, waartusschen een
vlinder naar omhoog stijgt het zinnebeeld der opstanding.
Eenige attributenwelke betrekking hebben op de werkzaam-
heid en waardeering de9 dichters, versieren het bovendeel.
Aan de achterzijde leest men: „Een lied, een lied uw leven
langDe ontwerper en vervaardiger van het monumentde
heer Molkenboerte Leeuwardenverdient den dank hem
door den spreker toegebragt. Na de overdragt aan de familie
en nakomelingen van den overledene, dankte de beer Zervas,
schoonzoon van Dr. Heye, de Commissie voor hare welvol-
bragte taak, in bewoordingen zoo gemoedelijk en ongekuu-
steldzoo waar en degelijkdat beiden en het gevoelvolle
hart en het gezond verstand van den beminnelijken spreker
er duidelijk in doorblonk. De schoone krans, die de zerk
tooide, was van zijoe echtgenoote, eenig kind van Dr.
Heije. Twee fraaije photographien van den grafheuvel,
zooals by thans iswerden door de commissie aangeboden
aan mevrouw Heye en den heer Zervas, toen men weder op
„Vondels Lantleeuw" vereenigd was. Ongeveer ten half vier ure
ging ieder huiswaarts; gelukkig, voorzekerbij de gedachte
aan hetgeen dien dag te Abbenes gebeurd waswant is het
waarheid, wat Heije ergens gezegd heeft: „Liederen des kinds
zijn daden des mans I" gewisdan heeft Heije het leven
begrepen, met zijne gaven en krachten gewoekerd en ten voile
het huldeblijk verdiend, dat onze vaderlandsche jeugd hem
gesticht heeft.
De algemeeue synode der Nederduitsch Hervormde kerk
heeft zich bij adres tot den Koning gewendbetreffende de
regeling der schooluren
in artikel 23, alinea 3 van de wet op het lager onderwijs
2, 6 middelbaar
ii I n I. hooger
opdat aan de bevoegde magt in de gemeente, na overleg met
de plaatselijke kerkelijke autoriteitende school-uren op zulk
eene wijze geregeld wordendat voor het godsdienst-onderwijs
van wege de kerkgenootschappen te gevenvoldoende tijd
overblyft.
De algemeene Kerkelyke Commissie der Hersteld Evangelisch
Luthersche kerk heeft aan dit adres hare adhaesie gegeven.
—a
Sloten (N. H.), 25 Oct. Bij de stemming voor een Lid
van den Gemeenteraad, in plaats van wijlen J. Vlug, zijn uit-
gebragt 83 stemmen. De meeste stemmen haddenP. Lambert
27 en J. Bosch 14, zoodat tusschen deze twee eene herstem-
ming moet volgen.
Zwolle, 24 Oct. De sluiting van Nederland begint reeds
nadeelig te werken op het beste melkgevende oost-friesche
vee, dat in Duitschland schier algetneen aangefokt en gehou-
den werd. Men heeft de toevlugt moeten nemen tot Walster-
Maruh en Breitenburger vee, benevens zuiver gefokte Angeler-
koeyen. Van het oldenburgsche vee wordt het jeverlandsche ras
vooral in den handel gebragt. Wat ook wordt aangevoerd
het vee uit onze noordelijke provincien overtreft alles. In
ons land wordt evenzoo het puike vee in het noorden opge-
kocht, maar de groote omzet van jong vee, tot de fokkerij
bestemd, vooral voor Duitschland, is oatuurlijk opgehouden
en dat nu is juist tot groot nadeel van den frieschen boer,
die met kalveren en pinken blyft zilten of bij verkoop 75 a
100 pet. minder moet van de hand doen. Wenschelijk wa
re het, dat Duitschland den ongunstigen toestand beter be-
greep, dan werden Duitsche en Nederlandsche belangen be
grepen en de veestapel bleef behouden.
Leemvardeil25 Oct. JI. Vrijdag was hier ter stede eene
vreemdsoortige koe ter markt. Zij was roodwit en zwart
gevlekt en had achtereenvolgens een wit-, een zwart- en een
roodborst kalf ter wereld gebragt. Het zeldzame dier werd voor
200 gekocht.
Het aantal schapen, 't welk dit jaar in Nieuw Zuid-Wales
(Engeland) zal worden geschorenschat men op 25 millioen
en de opbrengst der wol op 125 millioen kilo's.
In de vorige week heeft zich de schurft onder de schapen
van een enkelen schapenhouder te Uithuizen van twee anderen
onder Oldehove en van een eigeuaar te Grootegast geopen-
baard.
Het menigvuldig dooreenloopen der schapen in 't najaar is
nu de oorzaak van de uitbreiding der besmetting, waarop
zooveel mogelijk gelet moet worden.
Het aardappelrooyenzoo schrijft men uit Sappemeer, is
hier bijna geeindigd. De hoeveelheid der opbrengst en ook
de deugd dezer vrucht overtreft verre de verwachting. Ten
gevolge waarschijnlijk van den gevallen regen beginnen de
gerooide aardappelen erg te rotten. Van sommige koopen
gaat er tot 20 procent verloren. Sommige fabrieken hebben
daarom haar inkoop gestaakt en koopen nu op levering No
vember. Over 't geheel is er op 't oogenblik voor dit arti
kel weinig kooplust en zijn de prijzen dalende.
In de vorige week werden in Friesland 10 gevallen van
longziekte geconstateerdwaarvan 6 in een koppel, en geene
nieuwe koppels aangetast. In dezelfde week van 1875 kwa-
men 7 ziektegevallen voor en werden 2 nieuwe koppels aan
getast bevonden.
Op de tentoonstelling te Philadelphia zijn nog medailles
toegekend aande Hollandsche Maatschappij van Landbouw
voor kaas, en eene dito voor vlas en hennep; aan de
Zeeuwsche Maatschappij van Landbouw, te Middelburg, voor
gerst; aan de Geldersche Maatschappij van Landbouw, te
Arnhem, voor tabak.
StieilS, 24 Oct. Met den aardappeloogst ziet het er zoo
bedroevend uit, dat sommige landbouwers niet eens de moeite
doen om ze te rooijenmaar eenvoudig den ploeg in den
grond zetten en de vrucht in den grond laten zitten. Hoe
snel het bederf, in de beste soorten vooral, toeneemt, kan
hieruit afgeleid worden, dat iemand, die 39 hectoliter aard
appelen had uitgezocht, na drie dagen daarvan 19 hectoliter
kon weg doenals totaal bedorven.
Fivelingo, 24 Oct. Het aardappelrooijen is hier, bij
gunstig weder, overal zoo goed als geeindigd. Veel zijn er
1.1. voorjaar uitgepooten ofschoon de groote zomerdroogte
weinige hoop op een goeden oogst gaf, is het beschot even-
wel veelal goed te noemen. Ze zijn doorgaans goed van stuk
en best van smaak. Deziekte,die anders gewooniijk in Julij
reeds begintnam dit jaar gelukkig eerst in September een
aanvang en is nog niet geheel weder geeindigd zoodat on
der de gerooide aardappelen er nog zijndie door ziekte