1876.
Vrijdag, 17 November.
No. 46.
VAN
AAN LANDBOUW, GEMEENTE- EN POLDER-BELANGEN CEWIJD.
Zeventiende Jaargang.
aw*.
Haarlemmermeer.
Iiandbouw.
Prijs van het Abonnement
in het Jaary 0,
Bij den Burgerlijken Stand zijn aangegeven
Prijs der Advertentien
van 16 regels 75 Cent, elke regel meer 12/2 Cent.
<Ui
HAARLEM1IER1IEER
Prjjs van een enkel Nommeb 15 Cent.
De predikbeurt in de Hervormde Kerk te Hoofddorp zal
op Zondag 19 November 1876, des voormiddags ten 10 ure,
worden waargenomen door Ds. Hoog, van Haarlem.
Op Zondag 19 November, des morgens ten half-lOure, zal
de predikbeurt in de Hervormde Kerk te Kage vervnld
worden door Ds. van der Hoeve.
Den 16 November 1876 zijn op de Yee- en Paardenmarkt
te Hoofddorp aangevoerd 87 runderen, 44 paarden en 1
varken.
van 8 tot 14 November 1876.
GEBORENGerardus Gijsbertzoon van A. G. Voordendag en G.
bpaans. Maria, dochter van M. Roubos en M. Gennet. Hendrik
zoon van L. Tiggelman en B. Brninisse. Tenniszoon van T. Janzweert
en A. Kamerman. Huibert, zoon van H. Spierings en S Vink
Florazoon van F. Groeneveld en G. Vlieg. Hendrikadochter van
J. van der Moren en P. Kammeraad. Klaaszoon van K. Heeren en
*u®r- Mounts Egbertzoon van A. Berlijn en A. Bleijker.
Hendrik Wilhelmus, zoon van J. G. Jansen en M. F. de Wilde.
OVERLEDENJohanna Antonia oud 7 wekendochter van C. Klijn
en H. E. Brouwers. Albertoud 7 wekenzoon van D. Haster en
H. de Bruin. Hendrik Bras, oud 51 jarenwednr. van P. Zaalbeek.
Catharinaond 6 maandendochter van P. Dekker en A. Rietveld
Hendnkus, oud 1 maandzoon van B. Winkel en P. Kouwenberg
bransoud 6 jarenzoon van D. Walraven en P. Kloosterman.
ONDERTROUWDA. de Heer met M. van Egmond. P van Zijl
met M. van Dam (wed.) A. Bonsing met N. G. van Egmond.
GEHUWD J. van der Blom met A. Griekspoor (wed.) J. A. H
Eipmann met M. L. van Assema. P. Chevallier met C. Lewis.
Toen in den morgen van den 15 dezer het paard van den
korenmolenaar van Dijk, te Hoofddorp, werd ingespannen
liep onverwachts eenige meters vooruit, met het gevolg
dat door de roede van den molen twee zijner ribben °werden
stuk geslagen. De schok was zoo zwaar, dat de roede in
tweeen brak en het bovenwerk van den molen zeer werd be-
schadigd. Men begroot de schade op 600.
Een oud man, Scholte genaamdhad j. 1. Maandag het
ongeluk op den weg in het Hoofddorp door de gladheid te
struikelen waardoor zijn dijbeen gebroken is.
In een herberg te Haarlemmermeer was deze week de vol-
gende bekendmaking opgehangen:
Varkens slagter
woonente Ousiktarie den naam is Stoffelen de varkens
branden, en goet klaar maaken voor 80 cent stuk.
Zwolle12 Nov. In hunne laatste zitting hebben de Prov.
Staten toegestaan een bedrag van 1000, voor het houden
van 33 lezingen over landbouw door reizende leeraars gedu-
rende dezen winter. Van die lezingen zullen 24 worden toe
gestaan aan landbouwersvereenigingen en de 9 overigen in
later door Gedep. Staten aan te wijzen gemeenten.
De hevige nachtvorsten der laatste dagendie bij aan-
houdenden Z.O. en O. wind eer toe- dan afnemen, zijn oorzaak
dat het nog te veld staande veevoeder totaal is bevrorendat
meest al het vee stalwaarts is moeten gebragt worden, terwijl
verscheidene landbouwers al hunne aardappelen nog niet uit
den grond hebben. Tot groote spijt van sommige karig voor-
ziene hooischuren valt deze vroege winter zoo streng in. Het
vee liep op de meeste plaatsen nog ruimer in het gras dan
in het vroegjaar. De slooten zyn alle digt bevroren en worden
op sommige plaatsen door de jeugd reeds bereden. Het water
wordt door den oosten wind zoodanig zeewaarts gestuwd dat
de binnenwateren geheel onbevaarbaar zijn. Op het Zwarte
water zitten de meeste schepen aan den grond. Op den IJssel
ts het even treurig gesteld. Alle hoop is op het oude spreek-
woord: „strenge heeren regeren niet lang!" Het is trouwens
nog te vroeg.
15 November. Sedert eenigen tijd is bij de ingelanden
van de buurtschap of marke Dieze, Langenholte, enz. (een
belangrijke polder om Zwolle) het plan gevormd tot oprigtin»
van een waterschap. Deze polder heeft bij veel regen en op-
gestuwd zeewater grooten last van water, wat dikwijls den
landbouw belemraert en voor de weijerij belangrijk ongemak
bezorgt. Naar wij thans vernemen zijn ruim 2/8 der ingelan
den toegetredenom dit plan te verwezenlijken. Het plan is
wanneer de zaak tot stand komt, den polder te bekaden en
een stoomgemaal op te rigtenzoodat men ten alien tijde den
polder kan droog houden.
Hoorn. 13 November. Op de groote najaars-koemarkt
ALLE TOEZENDINGEN, REDAKTIE EN UITGAVE BETREFFENDE,
te adresseren aan VAN BOiVGA C°.te Amsterdam.
Uiterl\jk Woenadag.)
den 12 en 18 dezer alhier gehoudenwerden ruim 7000 stuks
vee aangevoerdover het algemeen van de beste kwal. De
handel in de beste soorten was vlRg^gAjdaarvoor werden
hooge prijzen betaald in t kat^l. waf de handel matig.
Groote driften werden van hier naaA elders gevoerd4 stoom-
booten en 24 vaartuigen werden almfa met vee geladen. De
stoombooten en vaartuigen hebben met groote moeijelijkheden
te kampenaangezien het water tot een zeldzaam gekende
laagte is gedaald.
Den 9 dezer was het voor de Nederlandsche Maatscbappy
voor Tuinbouw- en Plantkunde, (afdeeling Amsterdam) een
regt feestelijke avond. De eere-diplomatabehaald op de bloe-
mententoonstelling aan het Buiksloter-tolhuis, werden aan de
bekroonden uitgereikt, door den president der kommissie mr§
D. Visser van Hazerswoude. Het gastvrije genootschap Natura
Artis Magistra had der nederlandsche kommissie van de Brus.*
selsche tentooustelling toegestaan dat in deze zelfde bijeenkomst
de aldaar behaalde 31 medailles konden worden uitgereikt,
waaraan de president der kommissie, jhr. H. Hoeufft van Velzen,
voldeed. Al de bekroonden ontvingen de blijken van de be
haalde overwinning onder hartelijke gelukwenscbingen van het
bestuurvan de leden en genoodigden.
Daarna hield dr. D. J. Coster eene voordragt, in verband
met de bloemen-tentoonstelling aan den overkant van het Y,
en wees er op, dat men bij medailles en eere-diplomata, be
haald op bloemen-tentoonstellingenniet mag blijven staan
maar de wetenscbap, den weg naar de waarheid moet steunen
en daardoor bijdragen tot versiering van den schitterenden
tempel der wetenscbap. Daanid .crcenigden zich de bekroonden
en leden der jury tot een gemeenschappelijk zamenzyn en werd
de bloemententoonstelling besloten met een onthaal in Natura
Artis Magistra aan den disch van den gastvrijen directeur.
A Is vervolg op het vermelde betreffende de in 1877 te
Hamburg te' houden internationale tentoonstelling van melk-
en zuivelbereiding, wordt het volgende medegedeeld.
De' tentoonstelling zal op 28 Februarij 18 77 geopend en
op 4 Maart 1877 gesloten worden..
De inzendingen moeten uiterlijk op 15 December 1876 op-
gegeven worden aan het „Ausstellungs-Comit6 fur die Inter
nationale Molkerei-AusstellungHamburg," volgens lijsten,
welkebenevens de programmaas, op franco aanvraag ver-
krijgbaar zijn bij het lid van gemeld coraite, dr. L. Mulder,
te 's Gravenhage.
Versche boter moet ingeleverd worden voor 20 Februarij
1877 alle andere voorwerpen tusschen 1 en 16 Februarij
1877.
De kosten van vervoer naar en van Hamburg zyn voor re-
kening van de inzendershet aldaar ontvangen en bezorgen
van de inzendingen geschiedt door het comite, dat ook de
verzekering tegen brandschade op het terrein der tentoonstelling
op zich neemt.
Plaatsgeld wordt voor de meeste voorwerpen niet geheven.
Met spoorweg- en stoombootdirektien en met het duitsche
tolverbond wordt onderhandeld over kostelooze terugzending
der niet verkochte voorwerpen.
Binnen het gebied van de hamburgsche vrijhaven worden
geene inkomende regten geheven.
Verdere bijzonderheden zijn vervat in het programma, waar-
van exemplaren zijn gezonden aan de Hollandsche en Geldersche
Maatschappijen van Landbouw.
Het Leidsche Dagblad behelst de volgende belangrijke waar-
schuwing voor. vfeehouders. Dezer dagen werd bij een vee-
houder in deze gemeente eene uitmuntende koe kwijnende en
stierf kort daarna. Onderstellende, dat het beest iets schade-
lijks had gegeten, werd het geopend, waarvan de uitslag was
dat men in de maag of zouter vond 630, zegge zeshonderd
dertig groote en kleine spelden en naaldenbenevens eene
groote stopnaalddie dwars in de maag zat; op sommige
plaatsen was de maag geheel doorboord. De oorzaak daarvan
was, dat de eigenaar gewoon was aardappelenschillen tot voe-
der te gebruiken, die hoe ook gereinigd, nooit geheel van ge-
vaarlijke voorwerpen kunnen worden gezuiverd. De eigenaar
beeft van dit oogenblik af besloten, geene schillen meer als
voeder te gebruiken, om op die wijze niet meer koeijen te
verliezen. Want dat het voeren van aardappelschillen de oor
zaak iswordt bewezen door de slagersdie zelden of nooit
vee hebben geslagt, afkomstig van veehoudersdie gewoon
zijn aardappelschillen te voerenof in de ingewanden vonden
zij de vreemdsoortigste voorwerpen, zooals spelden, naalden,
stalen pennen, vingerhoeden enz. Ja zelfs werd eens bij eene
koe, die aan het kwijnen raakte en daarom verkocht werd,
een klein aardappelmesje gevonden en by eene andere een
borduurschaartje. Eene zekere waarheid is hetdat als derge-
lijke voorwerpen blijven zitten of eene verkeerde rigging nemen,
Groote Letters worden naar hare plaatsruimte berekend.
zij onvermijdelijk verkwyning en den dood ten gevolge moeten
hebben.
In de vorige maand hield de afdeeling Zmtplien der Gel
dersche Maatschappij van Landbouw te Ilengelo eene vergadering,
waarop eerst eenige huishoudelijke zaken besproken werden,
maar die overigens gewijd was aan een voordragt van den
heer F. B. Cortendaartoe uitgenoodigd. Spreker begon met
aan te toonen het gewigt der wetenschap en hoe zij en zij
allien in vele gevallen den regten weg kon aangeven. Kennis
van den grond was al dadelijk noodig, om te weten hoe men
mesten moet, en het was dan ook in het verschil in zamen-
stel van den bodem, dat de oorzaak lag dat de kleibodem
slechts na langer tijdsverloop, maar dan ook sterkerde zand-
grond daarentegen veelvuldiger, maar dan ook minder moest
gemest worden. Kennis van den grond was ook noodig voor
eene met oordeel plaats hebbende bewerking van den bodem.
Een diep losse grond ging veiliger en gaf een meer zeker
product; maar of men bij die diepere bewerking den onder-
grond bovenbrengen dan wel hem eenvoudig loswoelen en
onderlaten moest, dat hing af van zijne geaardheid. Alle
vruchten slaagden ook niet gelijkelijk op zulk een nieuwen
grond, en de granen zeker minder dan anderen. Haver slaagde
beter daarop dan roggemaar behakte vruchten zouden in
dit geval het best voldoen. De grond was intusschen eigenlijk
met anders dan het werktuig, terwijl de zaadkorrel en de
mest de grondstolfen waren waarmede men werkte. De waarde
van den stalmest mogt niet berekend worden naar den kubieken
meter. Stalmest en kuustmeststoffen moeten eigenlijk dezelfde
bestanddeelen bezitten, maar de eerstgenoemde bezit meer
ballast daarnevens, en dat moet ook zoo. Wel gezien, zitten
de werkzame bestanddeelen reeds in den voerbak en geeft
goed voeder ook goeden mest. Veel mest geeft dan ook niet
altijd een groot product.
Ook wat betreft de meststoffen, was het .intusschen de
wetenschap die ons voorlichten moest. Zonder die kennis
hoort men ze noemen, maar weet niet hoe zij staan tegenover
de plant. V aarom b. v. de houtasch goed is op grasland
wordt door de wetenschap geleerd, die ons aanwijst dat en
het gras en de asch veel potasch bevatten. Zoo is o. a. ook
beenderenmeel een uitstekende raeststof. Maar wat meent nu
de onkundige? Hij meent namelijk dat het in bet vet der
beenderen zit, terwijl dit alleen dient om de werking dezer
meststof te belemmeren. Anders is het met het phosphorzuur
daarin vervat, dat in groote hoeveelheid voor de korrels van
het graan noodig is. Het is trouwens een wondere omloop
dien dat phosphorzuur volbrengt. Van het dier afkomstig,'
wordt het in den grond gebragt en door de plant opgenomen,'
aan het zaad toegevoerd, dat door mensch en dier wordt ge-
bruikt, zoodat het ten slotte weder als element dient tot
opbouwing van het beenderenstelsel.
Maar daar was een ander onderwerp nog, waarover hij
een en ander wilde zeggennamelijk de veefokkerij. Wat voor
deze eigenlijke grondslag ziju moest, dat was alweder een
uitgestrekt, ruim voederverbouw. Zeer groote diensten konden
daarbij bewijzen kunstweiden, die twee of drie jaar bleven
Iiggen. Een reeks van gewassendie als zoodanig dienen
konden, werd door spreker opgenoemd en daaronder een soort
van Lucerne, de zandlucernedie vier jaren duurde. en
waarvan by bij Xanten zeer goede uitkomslen zag. Voor'het
overige hing bij de fokkery alles af van het eig°enlijke doel,
dat men zich voorstelde. Dat was hier een geheel ander dan'
in Engelanden voor enkelen slechts, die vooral vleesch-
vorming beoogdenkon dus eene kruising met vreemd ras
verkieselijk zijn. Zeer algemeen was echter hier de veredeling
in eigen bloed aan te prijzen, waarbij hij ten sterkste aan-
beval om vooral bij de keuze der fokdieren (beide mannelijke
en vrouwelijke) af te gaan op een goedenruim melkgevenden
stam. Zoo was men bij het jonge dier verzekerd van een
goeden aanleg, en werd nu aan zulk een dier de vereischte
zorg besteedwerd het gevoed zooveel mogelijk in overeen-
stemming met de eischen door de natuur zelve gesteld, dan
mogt men hopen dat er wat goeds van zou worden.
Vervolgens werden de tentoongestelde stieren bezigtigd en
daarbij een eersten prijs uitgereikt aan M. Ezermanland-
bouwer te Larenterwijl de tweede prys te beurt viel aan
P. J. A. Schutte, landbouwer te Hengelo.
Een groot aantal leden van den Duitschen Rijksdag is voor-
nemens een wetsontwerp in te dienen, strekkende om straf-
bepalingen te stellen op het vangen of dooden van nuttige
vogelshet uithalen der nestenenz. Het aantal vogelsoorten
welke volgens het voorstel beschermd behooren te worden en
derhalve in het ontwerp zijn opgenomen bedraagt meer dan 80.
Bij dit ontwerp zou gevoegd worden een voorstel om den
Rijkskanselier te verzoeken met OostenrijkZwitserland
Frankrijk Spanje Italie Portugal en Griekenland overeen-
komsten tesluiten, ten doel hebbende een onderlinge verbind-
