1877.
Vrijdag, 5 Januarij
N°. 1
VAN
AAN LANDBOUW, GEMEENTE- EN POLDER-BELANGEN GEWIJD.
Achtiende Jaargaug.
Haar 1 emmer meer.
Ijandboiiw.
Prijs van het Abonnement:
in het Jaar6.
Prijs der Advertentidn
van 16 regels 75 Cent, elke regel meer lS'/a Cent.
Bij den Burgerlijken Stand zijn aangegeven
Internationale Tuinbonwtentoonstelling-.
IIA A ft L E M M E R If E E R.
Prijs van een enkel Nommer 15 Cent.
ALLE TOEZENDINGENEEDAKTIE EN UITGAVE BETREFFENDE
te adresseren aan VAN BONGA C0., te Amsterdam.
Uiterl{fk Woettsdag.
Groote Letters worden naar hare plaatsruimte berekend.
De predikbeurt in de Hervormde Kerk te Hoofddorp zal
op Zondag 7 Januarij 1877, des morgens ten 10 urewor
den waargenomen door Ds., van Leeuwen Boomkarrip, van
Heemskerk.
Op Zondag 7 Januarij 1877 des morgens ten half-10
ure, zal de predikbeurt in de Hervormde Kerk te Kage
vervuld worden door Ds. Fest. (Voorbereiding.)
Tot hoofd-onderwijzer aan de sehool n°. 9 alhier, is be-
noemd de heer K. E. van Rijsinge te 's Gravenhage.
In 1876 zijn in deze gemeente geboren837 mannel.
302 vrouvvel., totaal 639 kinderenwaaronder 14 tweelingge-
boortenoverleden184 mannelijke, 10 vrouwelijke totaal
344 personenzijnde 1 op de 38 zielenlevenloos geboren
werden 43 kinderen; huwelijken 103; echtscheidingen 3.
Bevolkingin de gemeente gevestigd 669 mannen, 567 vrouwen,
totaal 1236 de gemeente verlaten 502 mannen, 531 vrouwen,
totaal 1033. De bevolking was op 31 December 1876 6841
m., 6350 vr., totaal 13,171 (die op 31 Dec. 1875 1 2,671),.
welke is verdeeld als volgtnederd. herv. 8610, fransch c
waalsch herv. 6, engelsch herv. 5, evang.-luth. 35, herstelfi
evang.-Iuth, 16, doopsgezinden 166, remonstranten 18, christ:-
lijk-gereforraeerd 610, roomsch-katholiek 3794, oud-roomschai
8, tot geene geziudheden behoorende 3.
ven 98 December 1876 tot 2 Januarij 1877.
GEBORENGeertruidadochter van C. van Dregt en A. van Immerseel.
Marinas, zoon van M. Sandifort en N. J. Schouten. Marinas, zoon .an
C. Zuilen en M. van der Werff. Arie Jacobus, zoon van T. j. van irr
Pol en J. Nieuwlcoop. Pieter Cornells, zoon van K. van der Veer en N. van
der Meulen. Sophia Johanna, dochter van J. Sinnige en A. C. an
der Pijl. Maartje, dochter van C. Eijken en T. Leeuw. Annexe,
dochter van G. Verbeek en C. Piet. Hermanus, zoon van M. Verhowen
en A. van der Meer. Dirk, zoon van A. van den Berg en D. Geldn.
OVEELEDENGeertje, oud 1 week, dochter van G. Clay en J. lak-
ker. Johannes Lambertus Kauffman, oud 44 jaren, ongchuwd.
Filippus Willem oud 4 maanden, zoon van K. J. den Dekkeren E. Niibe-
ring. Wilhelmus, oud 8 jarenzoon van P. Juffermans en C. van Oostei
Theodoras Willebrordnsoud 1 maand, zoon van J. Kerkvliet en G II
Dorbeck. Cornells, oud 7 maanden, zoon van T. Kulk en h. vai der
Wolf. Boudewijn, oud 13 jaren, zoon van D. Hoefhagel en H. Eiv.
Johannes, oud 10 maanden, zoon van Johanna Bras, ongehuwd.
ONDEETROUWDE. van der Lee met M. Molenaar
GEHUWDgeene.
Alkmaar 3 Jan. Gedurende het jaar 1876 werdu op
onze wekelijksehe en jaarmarkten verhandeldop de week-
markteu 56,776 Schapen7706 Lammeren, 9211 vet!< Kal-
veren, 3020 nuchtere dito, 5365 vette Varkens, 821" ma-
gere dito, 11,421 Biggen, 699 Koeijen, 406 Paarden t i 753
Bokken, Geiten enz. te zamen 103,655 stuksop de. jaar
markten 8032 Runderen en 763 Paarden, te zamen J95
totaal 112,450 stuks. Op de wekelijksehe Kaas- en C'raan-
en Zaadmarkt werden verkocht 3,977,737 kil. Kaas en 8J.549
hektol. Graan.
t Velseil3 Jan. De raad dezer gemeente heeft in zijie gis-
teren gehouden vergadering besloten tot instelling eene-markt
alhier, waarop alle zaken betreffende landbouw, veeleelt en
visscberij zullen kunnen gebragt worden, wekelijks op Vrijdag
te houden.
Capelle, (Langstraat) 3 Januari. De handel in hooi is
weinig beduidend geweestzoodat ook geene verandi ing van
prijs is op te geven. De Boter-markt had een rui ien aan-
voer, terwijl de prijs varieerde van /I 32 tot/l.55 en der-
balve weder hooger was dan in de vorige week.
^erpachtingen van weilanden uit de band yschieden
bier en daar reeds. De hooge pachtsom van het virige jaar
schijnt nog geen afsebrik ingeboezemd te hebbenpant men
durft ook thans weder 120 it 130 per hectare voor de
beste kwaliteit te besteden.
AOoist3 Jan. Bij ons gemeentebestuur is bengt ontvan-
gen dat van wege de provincie eene toelage ran/bOO's jaars
aan den veearts Eggink te Twello is toegeker.d.
Zaandam, 3 Jan. Gepasseerden nacbt is de dijk van de
rooggemaakte Polder III (in het Y) bezweken, ea staat die
polder bijgevolg geheel onder water.
Haarlem, 3 Jan. In de maand December 1875 zijn alhier
ter markt verkocht 2100 HL. aardappelen180 PL. appelen
20 HL. peeren, 1078 KG. boter en 291 bigger. De aard
appelen golden van /2,25 tot ,'5,25 appelen van /4 tot
6, peeren vau/5 tot/7,50 per HL.; de prijs der boter
was van /1,60 tot 1,90 per KG., biggen werden verkocht
van f 6 tot f 22 per stuk.
Onder het tot de gemeente Midwoud behoorende Oostwoud
werd dezer dagcn eene boerenplaais, groot ruim I7'/2becta-
ren, verkocht voor de kapitale 30m van 81,903 welke
boerderij voor ongeveer zeven jaren was aangekoeht voor
38,500.
De groote rijzing van de prijzen^ler landerijen in deze streken
moet eensdeels worden toegeschreven aan de steeds toenemen-
de welvaart van den boerenstand alhier, nnderdeels aan de
verbeteringeu die voor eenige jaren gebragt zijn in den af-
voer van het water, zoodat men dit thans bier geheel mees-
ter is, terwijl men iD vele strekeo van ons vaderland nog
niet genoeg doordrongen is van de waarheiddat het land
dan eerst volkomen gezond en v.uchtgevend blijft, wanneer
het in den winter geen last van 'i water heeft.
Uit de Marne meldt mendat de stand van 't wintergraan
nitmuntend is te noemen en vooral op de ligte zavel-.
achtige kleigronden in de gemeenh Kloosterburen. ^De zachte
herfst en winter waren hiervan m tuurlijk deoorzaak, daar de
ontwikkelirig en wasdom tot nu niet was gestoord. Voor een
strengefl winter' is het wel bestand, indien 't maar eenige
scbuil heeft, en alzoo tot nn is b 'veiligd voor scherpe winden
die doorgaans het zaad en den mulgevroren grond doen stuiven
waardoor in den regel 't winterzaad meer lijdt dan door strenge
vorst. Buitengewoon veel is er niet uitgezaaid, zoodat het
zeer te wenschen is, dat er niet *eel verloren ga.
Ei™
Gedeputeerde Staten van I
deeld onder de hoofdonderwf'.m
pBrabant hebben /400 ver-
die in 1 879 in dat gewest
onderwijs hebben gegeven in de Landbouwkunde.
In de week, eindigende met den 23sten December werden
in Friesland 10 gevallen van longziekte geeoDstateerd en 2
Dieuwe koppels daardoor aangetast bevonden. Op last van
den minister van binnenl, zaken zijn of worden tevens drie
verdacbte koppels, ter gezamenlijke sterkte van 82 runderen,
afgemaakt.
Blijkens de jongste bij de Regering ontvangen officiele be-
rigten uit Zwitserlandaangaande den stand der veeziekte
daar te lande, was het mond-en klaauwzeer, ten gevolge
van den invoer van buitenlandsche runderen en varkens, we
der aaDmerkelijk toegenomen. Het getal der daardoor be-
smette stallen was van 65 op 1 December tot 125 op 16
December geklommen en dus met 60 vermeerderd. In het
knnton Aargau heerschte de ziekte in 25gemeenten; over bet
algemeen was zij echter goedaardig. Van besmettel'ijke long
ziekte wordt geene melding gemaakt.
Volgens de jongste officiele berigten uit Oostenrijk, duur-
de de veepest in Gallicie steeds voort, hoewel niet in hevi-
ge mate. Intusschen is dientengevolge in Pruissen de invoer
van rundvee uit Gallicie verboden.
Als eene bijzonderheid wordt gemeld dat eene boerenplaats
te Den Ham (Groningen), welke in 1784 verkocht werd voor
/1500, in 1824 voor/12,300, Donderdag jl. is verkocht voor
de enorme som van/1S3.580.
Aan de Gietelsche Brouwerij te Voorst heeft de tweede open-
bare voordragt plaats gehad vanwege de onderafdeeling Voorst
behoorende tot de afdeeling IJseloever van de ,,Geldersche
Maatschappij van Landbouw". Zij werd gehouden door den
beer G. J. Hengeveldleeraar aan de veearlsenijschool te
Utrecht. De behandelde onderwerpen waren voor de eerste
afdeeling zijner mededeelingen bet paardzijne afkomst,
eigenschappenaanfokking, kruising en bestemming. Het
tweede gedeelte bevatteeen algemeen overzigt van den ak-
kerbouwmeer byzonder met betrekking tot den aard der
bouwgronden, in verband tot de daarop geteelde gewassen
den aard en de zamenstelling van planten en dierenwaaruit
eenige wenken werden afgeleid om bij de voeding der land-
bouwdieren in het oog te houden de verschillende bestemming
die men daaraan wenscht te geven. De inhoud van het ge^
sprokene was degelijkzoc als men dit van den heer Hen
geveld kon verwachten; de vorm bleef echter, met het oo<r
op de aanwezige hoordcrs, beneden dien van den echt prac-
tischen populairen spreker, den heer Corten.
De Geldersche Maatschappij van Landbouw telde bij het einde
des vorigen jaars ruim 2800 leden. Op de begrooting der
Maatschappij is voor dit jaar een som van f\ 470 uitgetrok-
ken voor wandelleeraars. De provincie verleende daartoe een
subsidie van /1000. De voordragten der leeraars zullen zoo-
veel mogelijk worden gehouden in elke der 17 afdeelingen
waaruit de Maatschappij beslaat.
In enkele afdeelingen zijn deze landbouw-voordragten reeds
weer begonnenblijkens de daarvan gegeven verslagen. Uit
die verslagen, evenals uit die van 't vorig saizoen, blykt
altijd het practiscbe nut dezer lezingen; maar juist niet altijd
die belangstelling, welke zij verdienen. Immers eindigen som-
tijds mededeelingen met eene betuiging van leedwezen over
het slecht bezoek der vergaderingenwaarin een landbouw-
leeraar was opgetreden. Verleden jaar hadden de landbouwers,
omdat men wat laat. met de voordragten aanving, welligt
eenige reden tot verschooning voor hunne afwezigheiduit-
boofde van drukke bezigheden. Aan goeden wil zal het in
alien gevalle bij hen niet ontbreken. Hoe zou dat ook mogelijk
zijn, waar het geldt iets goeds en nuttigs te hooren. Wij
hebben te goede verwacbting van den Gelderschen landbouwer,
dan dat wij zouden kunnen denken aan onwil om de pogin-
gen te steunendie tot bevordering van den landbouw, dus
in bun belangworden aangewend en hopen dan ook, dat
ditmaal de verslagen zullen spreken van groote belangstelling
en voile vergaderingen, wat voor de leeraren misachien nog
de grootste belooning zou zijn.
De Groninger Courant bevat bet volgende omtrent de
De maanden April en Mei naderen al meer en meer, en
daannede het tijdstipwaarop de Internationale Tentoonstel-
ling van voortbrengselen uit het plantenrijk, als voornaam
onderdeel van de Internationale Tuinbouwtentoonstellingouder
beschermbeerschap van Z. M. den Koning, te Amsterdam een
aauvang zal nemen.
G ii mceneu goed te Joen met npgrasals de aandacht onzer
lezeis op dit feit te vestigen, te meer daar de voorbereidende
werkzaamheden in vollen gang zijn en alle kans geven dat de
tentoonztelling niet alleen ten voile zal slagenmaar iu haar
soort eenig in omvang en inrigting zal worden.
Wat in de eerste plaats den omvang betreftzoo kunnen
wij mededeelen, dat het geheele Paleis voor Volksvlijt, met
het daar voor gelegen Frederiksplein en de tuin voor de ten-
toonstelling zijn afgestaan, zoodat zij op onbekrompen wijze
kan aangelegd worden.
Hieifoe draagt tevens in groote mate bet Bijks-subsidie van
/30.000 bij welk bedrag men door partieuliere stortingen
nog aanzienlijk hoopt te verhoogen. De gemeente Amsterdam
stond daarenboven 3000 toe. Meer nog dan de omvang
zal de inrigting der tentoonstelling, voorai wat de afdeeling
voortbrengselen uit het plantenrijk" aangaat, haar tot eene
van wQar internationaal belang maken. De commissie, die de
regeling dezer tentoonstelling op zich heeft genomen bestaat
uit de heereu
Prof. C. A. J. A. Oudemans te Amsterdam, president;
1 rof. P. de Boer te Groningen; W. J, de Bordes, katoen-
makelaar te Amsterdam; H. F. R. Hubrecht, directeur der
bandelsschool te Amsterdam; J. H. Lieftinck, tabakshandelaar
te Amsterdam; Prof. N. W. P. Rauwenhoff te Utrecht; P.
Smidt van Gelder, papierfabriekant te Amsterdam; Prof. W.
F. L. buriDgar te Leiden; J. Voute Czn., makelaar in verf-
waren te Amsterdam; J. E. de Vry, oud Oost Indisch amb-
tenaar bij 's Rijks kina-cultuur op Java; Mr. L. Schorer
advocaat te Amsterdamsecretaris.
Deze commissie is zeer teregt vau bet denkbeeld uilgegaau
slecbts weinige artikelen te moeten vragen, opdat de kans
grooter zij, om van die gevraagden zooveel mogelijk volledige
verzamelingen en inzendingen te verkrijgen.
Een veertiental artikelen werd gekozen, namelijkkatoen
tabak, kina, meekrapindigo, caoutchouc (gom-elastiek) en
gutta percha, vetten (waaronder begrepen vette olien), aethe-
riscbe olien, plantaardige grondstoffen voor papier, granen,
catechu (cachou), vauielje, rabarber en sarsaparilla.
Het plan nu bestaat om voor ieder dezer artikelen een be-
paald en afzonderlijk gebouw in te rigten, dat in overeen-
stemmiug met het daariD tentoongestelde zal worden gedecoreerd.
Tevens zullen tegelijkertijd congressen gehouden worden van
de voornaamste specialiteiten op ieder gebied. Hierbij zal
zooveel mogelijk het oog op de praktijk gehouden worden.
In de laatstgebouden vergadering der afdeeling Brummea
van de Gelder sche Maatschappij van Landbouw beeft de Voor-
zitter: 1°. medegedeeld dat de lees-inrigting van landbouw-
kundige boekwerken bij den heer J. G. Cromhout is openge-
steld. Hij vertrouwt dat de leden van deze nuttige inrigting
een getrouw gebruik zullen maken, en herhaalt den weuacb
at het loffelijk voorbeeld van den heer van Hasselt navolging
moge vinden, om belangrijke boekwerken op landbouwkundig
gebied aan deze inrigting te offreren, aan welken wensch nog
in deze bijeenkomst voldaan werd door de leden van Walree"
Romenij en J. Schoonmandoor de aanbieding der werketi
Be doelmatigste voedering van het Rundvee, door Prof J