1877.
Vrijdag, 12 Januarij.
VAN
AAN LANDBOUWGEMEENTE- EN POLDER-BELANGEN GEWIJD.
Achtiende Jaargang.
No. 2.
Prijs van het Abonnement:
in het Jaar6.
Prijs der Advertentien
van 1—6 regels 75 Cent, elke regel meer lg«/a Cent.
Haar 1 emmer meer.
Bij den Burgerlijken Stand zijn aangegeven
van 3 tot 9 Januarij 1877.
Polderwezen.
Landbouw.
Boll. Maatschappy v. Landbouw.
Gemeng-de Berigten.
IIAARLEMAIERMEER
ALLE TOEZENDINGEN, REDAKTIE EN UITGAVE BETREFFENDE
te adresseren aan VAN BONGA C°.te Amsterdam.
Prijs van een enkel Nommer 15 Cent.
iJiterl{fk W< -ti*(lag.)
Groote Letters worden naar hare plaatsruimte berekend.
De predikbeurt in de Hervormde Kerk te Hoofddorp zal
op Zondag 14 Januarij 1877 des morgens ten 10 ure, wor
den waargenomen door Ds. Smeeding, van Haarlem.
Op Zondag 14 Januarij 1877 des morgens ten half-10
ure, zal in de Hervormde Kerk te Abbenes, het H. Avond-
maal bediend worden door Ds. Ostipredikant te Warmond.
Ds. H. M. M. Eappard, te Amstelveenheeft voor het
beroep naar de Herv. Gemeente Haarlemmermeer bedankt.
GEBORENJan, zoon vsn J. Wassenaar en M. van Andel. Maria
Johanna, dochter van J. Melraan en J. A. van Egmond. Geertruida
Maria, dochter van J. Noordermeer en G. Boon. Antje, dochter van
J. Schalk en T. de Graaf. Aaltje Fijtje, dochter van B. van't Riet en
G. Boele. Rokus, zoon van A. Blom en F. J. Bok. Pietemella
dochter van J. Vis en E. Verzijde. Jan, zoon van P. Schalk en E. de
Vos. Maria, doehter van W. van der Riet en G. Zeestraten. Theo-
doruszoon van C. van der Meer en J. de Roode. Maarten, zoon van
T. van Gulik en J. Blanken. Berendina Annetjedochter van H. J.
ten Zijthof en T. Onnes. Gysbertus Hendrikus, zoon van J. Bouwman
en S. van der Laan.
OVERLEDEN: Jacobus, oud 3 jaren zoon van M. Jelierse en M.
Snoek. Rokus, oud 2 dagen, zoon van A. Blom en F. J. Bok.
Johanna Kelders, oud 74 jaren, gehuwd met Johannes Jansen. Petrus
Joannes, oud 1 jaar, zoon van B. de Ruyte en P. van Meel. Fran-
ciscus, oud 3 maanden, zoon van F. Boele en M. L. de Ruyt. Dirk
van Klodewijkoud 66 jarengehuwd met Jantje van Dovieweerd.
Geertjje, oud 3 maanden, dochter van C. GrotenWr cn F. Walraven.
ONDERTROUWDF. van Meurs met B. van der Poel. T. van der
Helm met A. Kieft.
GEHUWD: W, Zwart met J. Smit. J. Loogman met P. van Seine.
De hulponderwijzer Ort, aan de Chr. school te Oude-
Wetering, is met de noorderzon vertrokken met achterlating
van eenige schulden.
Den 8 dezer is alhier bij den landbouwer M. Braataan
den Yweg (Venneperweg)een rund, lijdende aan besmettelijke
iongziekte, onteigend afgeraaakt en begraven. Er zijn nog
51 verdachten aanwezig.
Bij de Tweede Kamer is ingediend een wetsontwerp tot
goedkeuring van eenige bepalingen van de bij Koninklijk be-
sluit van 10 Junij 1876 u°. 8, verleende concessie tot
indijking en droogmaking van de plassen beoosten de Vecht,
gelegen in de provincien Noord-Holland ea Utrecht, door
welke indijking een oppervlakte van 5000 kectaren grond kan
worden aangewonnen. De concessionaris is de heer W. C.
Timmermante Amsterdam, welke een plan van droogmaking
heeft aangeboden, gevolgd naar, ook ten opzigte der defensie,
de voorstellen van de commissie in 1858 tot onderzoek der
zaak benoemd. Bij de concessie is bepaalddat binnen tien
jaren de droogmaking moet zijn voltooid.
Uit Munnekezijl wordt aan de Veend. Ct. geschreven, dat
het nieuwe kanaal naar de nieuwe Friesche sluis tbans gereed
is en men bezig is het Friesche van het Groninger water af
te dammen. Tot dusver stroomde het water der Lauwers nog
in het Eeitdiep.
Met het vorstvrije winterweder kan men op dit oogenblik
de laatste werkzaamheden van de inpoldering geregeld voort-
zetten en zal in April of Mei het geheele werk wel voltooid
zijn. Het land in den nieuwen polder kan, wat de waarde
betreft, tegen de beste landerijen in prijs concurreren. Er is
reeds 8 pondemaat (een pondemaat is 36| are) naar 1100 de
pondemaat verkocht. Alleen de stad Grooingen mag rekenen
voor meer dan 6en millioen gulden aan landerijen door deze
inpoldering te hebben verkregen.
Binnen korte jaren mag men een nieuwe inpoldering van
een ander gedeelte der Lauwerzee verwachten, en wel van
Oostmahorn bijlangs de Buiten-Hunse tot Zoutkamp, omdat
nu reeds door de hoogere ligging der sluizen bij de Zoutkamp
de riet van de Dokkumer Nieuwezijleo begint op te slibben
en deze als uitlozingskanaal spoedig zal blijken ongeschikt te
worden.
Leeuwarden, 10 Jan. Ten bewijze van de belangrijkheid
onzer veemarkt kan dienendat in 1876 niet minder dan
112,663 stuks vee ter markt zijn geweest. De marktgelden
klommen dan ook tot het aanzienlyk cijfer van 11,018.41.
De grootste aanvoer bragt 1254 melkkoeijen ter markt, in
November; de kleinste, in Januarij slechts 11 stuks. Overi-
gens behoorden onder het opgegeven cijfer 21,177 melk- en
8596 vette koeijen, 2081 ossen, 1853 stieren, 1803 pinken,
6062 vette, 4582 gras- en 512 nuchtere kalveren, 32,993
vette en 6078 melk-schapen, 13,879 lammeren, 3460 vette,
1837 magere varkeus, 3255 vette, 4166 magere biggen, 734
werkpaarden en 100 geiten en bokken.
Als een niet alledaagsche bijzonderheid kunnen wij mede-
deelendat jl. Vrijdag aan de veemarkt alhier een stier, oud
2 jaar en 9 maanden, werd gewogen, die 762 kilogr. had
bereikt. Het zware dier was door den landbouwer J. Douma,
te Oudegain Smallingerlandgemest.
Groessen, gemeente Duiven4 Jan. Algemeen verneemt
men, dat bet winterkoren te velde zich uitmunteud voordoet
en menige weide grashoudend gebbven is, zoodat men hier
des daags menig jong paard en rund ziet grazen. De veestand
is over het algemeen zeer gezond doch het voeder niet zoo
overvloedig als wel in vorige winters.
Schaick, 8 Jan. Voor een week of drie werd hier uit een
schuur een levend varken gestolen en vervolgens op korten
afstand gedood. Een gelijke diefetal is thans gepleegd ten
nadeele van den landbouwer S. Hillens. Ook is dezer dagen
onder Geffen by J. van Bergen een varken gestolen. Ieder
zij dus op zijne hoede.
Zwolle10 Jan. Onze notitie over de vermaarde Zwolsche
veemarkt gedurende 1876 bevat de navolgende merkwaardig-
heden aangevoerd zijn ruim 40,000 stuks. Naar Belgie ver-
zonden ruim 20,000 stuks. Stalbandel over Zwolle p. m.
22,00A stuks. Verhandelde soin p. u.. 6 millioen gulden. In
1876 werd de markt bezocht door ruim 800 Belgen en bijna
even zooveel inlandsche kooplieden. Vergeleken bij vroegere
jaren, zijn aanvoer, handel en prijzen toegenomen.
Door de Zwolsche Tuinlieden-Vereeniging Stilstand is
Achteruitgang is dezer dagen aan 45 bekroonden op de ver-
leden zomer gehouden tentoonstelling een zilveren medaille
met inseriptie uitgereikt.
Op 18 Julij a. a. zal alhier eene harddraverij van Over-
ijsselsche paarden gehouden worden.
Lichtenvoorde, 9 Jan. Een zeer aanzienlijk getal land-
bouwers en belangstellenden was in de school alhier vereenigd
om te profiteeren van een voordragt, waarop de heer dr. O.
Pitsch leeraar aan de landbouwschool te Wageningen ons ont-
haalde. Met onverdeelde attentie werden zijne woorden gevolgd,
toen hij ons achtereenvolgens de bestanddeelen der stalmest schet-
ste gevolgd door wenken hoe deze het best te bewaren was
zonder meer dan noodig van haar kracht te verliezen, en be-
toogde verder dat, wanneer men ze op het land moest laten
liggen een onmiddellijk uitstrooien het beste was. Aan het einde
zijner populaire voordragt sprak hy nog over de nuttigheid van
kunstmest waar gewone stalmest ontbrak daarbij wijzende op
een doelmatige inrigting in Bijn-Prnissenwaarvan de land-
bouwers kosteloos gebruik konden maken om de kunstmest
te laten onderzoeken teneinde zeker te zijn die qualiteit welke
hun bij den verkoop gewaarborgd wordt. Niet zelden toch
waren de laatste verkoopers onschuldig aan het bedrog. Wij
zijn den heer Pitsch dankbaar voor deze nuttige aanwijzingen,
die tevens aangenaam en onderhoudend werden voorgedragen
waardoor de belangstelling niet weinig werd verhoogd.
Naar de Landb. Ct. verneemt, zijn tot den 1 Januarij 1877
bij het bestunr 224 aanvragen ingekomen, om dieren in het
Nederlandsch Kundveestamboek op te nemen. Daarvan zijn
slechts 139 koeijen en 29 stieren van zuiver inlandsch ras
kunnen aangenomen worden, benevens 1 stier en 5 koeijen
van gekruist ras, te zamen 174 stuks. Er zijn dus 50 stuks
afgekeurd. Behalve enkele nommersdie verkocht zijn, be-
slaat er een deugdelijke kern ter langzame en zekere ver-
betering van het inlandsch rundveeras.
De inschrijvers leggen zich ernstig op de verbetering toe
wetende dat verbetering van het inlandsch vee door uitge-
zochte keuze vaD inlandsche fokdierente verkiezen is boven
de kostbare invoering en acclimatatie van vreemde rassen.
Daarvan getuigt, naar wij vernomen hebben, het kalverboek,
waarin het aantal 85 stuks bedraagt, Dat aantal zal nog toe-
nemen.
Te Veendam is de school voor nijverheid en landbouw be-
gonnen met 51 leerlingen. In het geheel hadden zich aan-
gegeven 61 personen. Van deze heeft men echter 8 moeten
afwijzen terwijl 2 verhinderd zijn van de lessen gebruik te
maken. Van de toegelatenen wonen 40 alle lessen en 11
alleen die in het teekenen bij,
dat de wet vaa den 26stea Ventose jaar IV is ingetrokken en
dat alzoo de besturen der gemeenten, waar over rupsennesteu
wordt geklaagd wel zullen doen ten spoedigste door plaat-
selijke politie-verordeningen het gevreesde kwaad tijdig te
voorkomen.
Men schrijft aan de Leidsche Courant:
De winter kenmerkt zich tot nog toe door groene weilanden
weinig zonneschijn en veel nattigheid, behoudens een paar
dagen dat het streng heeft gevrorenhetgeen ieder in de
meening bragt, dat de winter begonnen was. Hoewel het
zachte weer daar beginnen reeds knoppen te zwellen van
vroegbloeijende heesters nu veel brandstof spaart in de
kweekerijen veroorzaakt bet gemis aan zonneschijn weinig
vertier in de kassenzoodat er toch meer dan gewoonlijk
moet gestookt worden om het eene gewas te doen vooruit-
komen en het andere voor bederf te behoeden. Er wordt
intusschen allerlei houtgewas gerooidgepoot en vervoerd, en
als uit (S^Den mond verneemt men dat de winter-granen uit-
muntend staan, De poldermolens kunnen op den duur aan
het malen blijven; ook is er genoeg wind aan de lucht, en
dan zwelt de boezemdie eerst met een gunstigen wind op
lageren stand was gebragt, weer met ieder uur.
Een boerenplaats te Grijpskerkbestaande uit eene behui-
zing, met 28 hectaren, 36 aren, 10 centiaren land, doende
tot huur 240, is verkocht voor 54,735 aan den heer
W. A. Scholten, te Groningen.
Een boerenplaats by Ezinge, met 30 hectaren, 8 aren, 40
centiaren land, doende f 15 2.75 huur, is verkocht voor
f 80,625. Voorts zijn nog' twee kleine eigendommen verkocht
voor 193. Deze goederen werden voor ongeveer 50 jaren
aangekocht door A. K. Iweraavoor 7000.
Gelijken tred met de hooge koopprijzen der landerijen houden
de hunrprijzen. Zoo is te Bellingwolde eene boerenplaats met
ruim 76 hectaren (waaronder 38 hectaren veen) van mej. de
wed. E. Uniken, te Groningen, verhuurd voor/4410'sjaars,
buiten 260 voor slijk, al de lasten behalve de grondlasten
en met belemmering van den verkoop van stroo, kafdong
en mest.
In het tijdperk van vijf weken 26 November tot 30 Decem
ber 1876, zijn, blijkens ingekomen ambtsberigten door Iong
ziekte aangetast: in Gelderland lj in Zuid-Holland 35; in
Noord-Holland 3; in Zeeland 1; in Friesland 40; totaal 80
runderen. In het vorige tijdperk van vier weken waren 55
runderen door die ziekte aangetast.
Gedurende het afgeloopen jaar (26 December 1875 tot 30
December 1876) zijn door Iongziekte aangetast 1723 runderen;
in 1875 2227 runderen; in 1874 2414 runderen; in 1873
2479 runderen; in 1872 4009 runderen, en in 1871 6078
rundereD.
Van onderscheiden plaatsen komen klagten in over de vele
rupsennesten, welke men waarneemt en waarnit groote schade
te voorzien is. De Landbouw Ct. vestigt er de aandacht op
De afdeeliDg Aahmeer en omstreken der Hollandsche Maat-
schappij van Landbouw zal op Woensdag 17 January 1877
des avonds ten half zeven ure, weder eene vergadering hou
den in het lokaal van P. Kaptein, te Aalsmeerin welke
vergadering: 1°. rekening en verantwoording zal worden gedaan
over het jaar 1876; 2°. landbouw betreffende onderwerpen
zullen worden besprokenen 3°. eene voordragt zal gehouden
worden door den heer G. Dros, van Kudelstaart.
Met betrekking tot den dezer dagen door de Maatschappij tot eiploitatie
van Staatsspoorwegen genomen maatregel, vernemen wij dat de retourkaar-
ten in binnenverkeer thans geldig zijn: van 1—150 kil. afstands, 2 dagen
van 150 kil. en daarboven, 3 dagen. Vroeger was dit voor een afstand
van 40 kil., 1 dag; van 40150 kil., 2 dagen en daarboven 3 dagen.
Men schrijft nit Deinum. Den laatsten Kerstdag ging een arm man
op scbaatsen zijne welgestelde broeders, die in de nabijheid van Hennaard
wonen, bezoeken. Onderweg kwam hij te vallen. Hij is in de vreeselijke
koude blijven liggen totdat een schaatsenrijderdie daar voorbij kwam,
hem vond. Met een gebroken been en bevroren vingers werd hij in eene
slede naar een zijner broeders gebragt die hem echter den toegang tot zijn
hnisweigerde. De andere broeder heeft hem opgenomen en vier
dagen later per wagen naar Deinum terng laten voeren.
Men meldt van den Helder. Als een bewijs van welk gehalte de
menschen zijn die de zee ter vischvangst bevaren, kan dienen, dat de ka-
pitein van de viscbsloep Pollux de laatste reis viermaal '24 unr onafgebro-
ken het roer in handen heeft gehouden.
In het laatst der vorige maand zijn door eenen 42-jarigen polderwer-
ker, wonende te Rotterdam, in een slaapstede te 's Gravenhage onverzorgd
achtergelaten zijne twee kinderen, oud 8 en 6 jaren. De hoofdkommissa-
ris van politie aldaar verzoekt opsporing en berigt.
De tweede serie van £100,000 der leening, groot 500,000, uit-
geschreven door de Nederl. Rijnspoorweg-maatschappijis volgens het V
S.ruim zestien maal volteekend. Aan niet-aandeelhouders kan niets wor
den toegewezen, daar de bestaande aandeelhouders alleen reeds voor veer-
tien maal het bedrag inschreven.
Eene vereeniging in de Pruisische stad Ltmeborg, die in alle deelen
