1877.
Vrijdag, 24 Augustus
No. 54.
A AN LANDBOUW, GEMEENTE- EN POLDER-BELAN GEN GEWIJD.
Achtiende Jaargang.
Haaiiemmermeer.
Landlbonw.
Prijs van het Abonnement:
in het Jaar0.
Prijs der Axlvertentiein
van 16 regels 75 Cent, elke regel meer 12/a Cent.
Bij den Burgerlijken Stand zijn aangegeven
van 15 tot 21 Augustus 1877.
Texel23 Aug. De sterfte onder de varkens neemt hier
toe; vooral in den polder Eijerland komen dagelijks vele ge-
vallen voor. Ook onder de aardappelen beerscht de ziekte
sterk.
H
A A R L E M M E It 11E E It
ALLE TOEZENDINGEN, REDAKTIE EN TJITGAVE BETREFFENDE
te adresseren aan VAN BONGA C°.te Amsterdam.
Prijs van een enkel Nommer 15 Cent.
WJiterHjte Woentdag.)
Groote Letters worden naar hare plaatsruimte berekend.
Op Zondag 26 Augustus e. k. zal in de Hervormde kerk
te Abbenes de predikbeurt worden waargenomen als volgt
des voormiddags ten 9% ure door den heer A. de Vink, en
des namiddags ten 2 ure door lis. BuchliFest, van Hillegom.
GEBOREN Johannes, zoon van J. Rijke en H. Klaa9seD. Aaltie,
dochter van W. Schoute en M. Maarssen. Johannes, zoon van J. Mes-
man en K. van Dam. Maria Theresia, dochter van C. Pijlman en J.
Horstman. Cent, zoon van P. van der Snee en A. Kool. Teunis,
zoon van A. van Duijn en M. Schaap. Cornelia, zoon van A. van
Bergen en C. Blonk. Elisabeth, dochter van C. Wiegel en M. C. Ba
ron. Gerritje, dochter van J. Hulsbos en J. Weststeijn. Gerrit,
zoon van J. van Rhijn en T. Klaarman. Adrianus Johannes, zoon van
C. Rijkelijkhuizen en A. van Wieringen. Cornelis, zoon van C. Bom
en J. C. Meenderinek. Hermanuszoon van J. de Vries en M. Geeven.
Pietertje, dochter van T. van der Sluijs en P. Edel.
OVERLEDENNanning Ouwerkerk, ond 54 jaren, wednr. van Johanna
Biesheuvel. Hendrik, oud 1 maand, zoon van P. Schrama en J. Ver-
heem. Louis, oud 15 dagen, zoon van L. Goebel en G. Eggink.
Pieteroud 1 maand, zoon van J. van Briemeu en A. Dijkstra. Wil-
lem, oud 5 maanden, zoon van P. Sluis en A. Molenaar. Maartje
Winder, oud 55 jaren, gehuwd met Jan Schuurmans. Hendrika!Eliza
beth, oud 4 maanden, dochter van H. Rijser en G. Stam. luicas^v^in-
gar, ongehuwd, oud 44 jaren.
ONDERTROUWD: geene.
GEHUWD: J. van Schaick met E. Witte.J. Stapel met G. Lewis.
II. Schreuders met S. van Krimpen. A. Jongenelen met G. Harding.
P. Pranger met C A. Kieviet.
Weesp22 Aug. Het 25jarig bestaan der albier gevestigde
afdeeling Weespercarspel van de Hollandsche Maatschappij van
Landbouw zal op 26 en 27 September as. feestelijk gevierd
worden, door het houden eener tentoonstelling van vee en an-
deren voortbrengseleuop den landbouw betrekking hebbende
het geven van volksspelenharddraverijen enz. Ter bijeen-
brenging van de daarvoor benoodigde gelden eirculeert eeue lijst
bij de leden der afdeeling, terwijl verder door de gemeente
Weesp een subsidie van f 150 en door Weespercarspel een
van 100 is toegezegd.
Steendereil, 22 Aug. Onze gemeenteraad heeft vastgesteld
eene verordening tegeu het uithalen van vogelnesten en het
vangen en dooden van vogels. Wat deze verordening van an-
dere dergelijke stukken onderscheidt, bestaat hierindat zij
niet alleen van kracht is voor de waudelingen wegen en eigen-
dommen der gemeente, maar ook toepasseljjk is verklaard op
de gronden van anderenwanneer men niet voorzien is van
een schriftelijke toestemming van den eigenaar of den regt-
hebbende.
Naar wij vernemen zal de tentoonstelling van Floralia ge-
houden worden den 23 en 4 September as. in het Park te
Amsterdam. Den 2 September ten 2 ure wordt zij plegtig
geopend en des avonds ten 8 ure worden de prijzen en pre-
mien uitgereikt.
De inlevering der planten moet geschieden op Vrijdag den
31 Augustus, van 8 ure 'smorgens tot 4 uur's namiddags.
De tentoonstellling zal door matinees en soirees musicales
opgeluisterden Dingsdagavond den 4 September met een
fraai vuurwerk besloten worden.
De bijenhouders in den omtrek van Harderwijk bebben een
voordeelig honiggewin. De korven zijn over het algemeen
zwaar. Nu de boekweit uitgebloeid is en er ten gevolge van
het ongestadige weer vele bijen stervenworden de meeste
korven binnengehaald. De beste tafelhonig wordt verkocht, voor
f 0.60 a /0.70 per kilogram.
Zwolle22 Aug. De ymkers of bijenhouders maken dit
jaar goede znken, De kleistreek, zoowe! als de boekweit-
velden hebben groot voordeel aangebragt. Men vindt korven
van 60 tot 70/2 kilo's gewigt. Ook zijn de vroege bijen-
zwermen dit jaar buitengewoon bevolkt en is door dezen een
groote voorraad honig voor den winter ingezameld. Algemeen
wordt groote dating in de honigprijzen verwacht.
Op het nardappelveld bij Schildau aan de Saksische grens,
zijn, blijkens nader berigt, behalve de larven, 150 ten voile
ontwikkelde Coloradokevers gevonden. Evenals te Miilheim is
men aldaar overgegaan tot verbranding en omploeging, niet
slechts van dat eene veld, maar ook van omliggend terrein.
Bij de laatstgehouden veiling van paarden uit de Bonds-
stoeterij te Trakhenenzijn 95 paarden verkocht voor een
bedrag van 101,919 mark; de gemiddelde opbrengst per stuk
was iets hooger dan in het vorige jaar. Een hengst-veulen
gold 105 mark, zijnde het laagste bedrag dat be3teed werd;
de hoogste som betaalde men voor een vierjarigen hengst,
namelijk 3180 mark.
In het, tijdperk van vier wekeii, 15 Julij tot 11 Augustus
1877, zijn, blijkens ingekomen ambtsberigtendoor longziekte
aangetast: in Noord-Brabant 2 rnnderen, in Zuid-Holland 29,
in Noord-Holland 1, in Priesland 3; totaal 35 runderen.
Wil men zijn vruchten of aodere eetwaren tegeD de aan-
vallen van insectenvooral van wespen, beveiligenweg dan
met vliegenlijm, honig- of suikerwater, papieren of glazen
znkjes en alle dergelijke middelen; plaats eenvoudig fleschjes
of andere glazen voorwerpen, gevnld met water, waarin zich
een weinig roode wijn bevindt, het is reeds voldoende dat
het vocht rood gekleurd is, in de provisiekamel en bij de
vruchtboomen. Het is niet noodig om de fleschjes tussehen
de vruchten en het gebladerte aan de ranken of takken te
binden; integeDdeelzet ze in de onmiddellijke nabijheid der
boomenzoover mogelijk boven den grond verhevenopdat
ze in het oog vallen en de uitkomst van dit eenvoudige mid-
del zal boven verwachting verrassend wezen. Misschien glim-
lagchen sommigen omdat het nist evenals de Revalenta Ara-
bica van mysterieusen oorsprong isdoch men neme eens de
proef er mede en men zal moeten beamen, dat een edele gave
als de wijn, die een struikellfl.fk voor velen en hooger be-
gaafden werdvoor wespen en konsorten kan worden een
Roode Zee, waarin al die snoepers en roovers hun graf vinden.
In de Croninger Courant leest men het volgenrle
Varkensziekte. Even als op vele andere plaatsen heeft
deze ziekte ook hier te Tjugchem weder vele offers geeischt
enkele dieren zijn er aan gestorven, velen daarom ontijdig
geslagt. Bijna geen jaar blijft onze streek van die gevreesde
ziekte verschoond en toch heeft schrijver dezesdie gewoon
is 'sjaars een paar varkens te mestener gelukkig tot heden
nooit mede te doen gehad. Of dit toeval, dan of het aan de
door mij in acht genomen voorzorgsmaatregelen te danken is
waag ik als niet-geneeskundige geenszins te beslissendoch
daar men op vele plaatsen ijverig en ernstig over het vinden
van zulke maatregelen begint na te denken kan het misschien
zijn nut hebbendat ik de mijne in dit bladwaar zoo dik-
wijls de belangen van den landbouw en die der veeteelt ter
sprake komen, mededeel. Voor ongeveer 12 jaar vreesde ik,
dat mijne varkens door de ziekte zouden worden aangetast.
Ik vroeg daarom velenof er ook wat ter voorkoming daar-
van gedaan kon worden. Bijna alle antwoorden waren ont-
kennend, een persoon echter ried mij het toedieuen van zwa-
vel aan. Daar ik deze stof als bloedzuiveringsmiddel kende,
nam ik die raadgeving dankbaar aan en maakte er sedert dien
tijd bij tusschenpoozen gebruik van. Bovendieu merkte ik
toen opdat de ziekte het meest beerschte op kleigronden
in het algemeen op plaatsen, waar slecht drinkwater is. Deze
omstandigheid spoorde mij aan om te zorgendat er niet met
put- of slootwatermaar steeds met regen- of gefiltreerd water
gekarnd werd, opdat de karnemelk een deel van het var-
kensvoeder niet met ongezonde aardachtige bestanddeelen
bezwangerd werd. Mijn derde of laatste voorbehoedmiddel
als ik het zoo eens noemen mag, is, evenals het tweede,ge-
grond op reinheid. Eenmaal per week wordt de mest uit het
hok verwijderd en dit van nieuw stroo voorzienalsook het
drinkvat, ter voorkoming van schimmels, schoon gemaakt.
Uit het verslag van de verwachtingen van den oogst in de
provincie Zeeland voor 1877 blijkt het volgende:
De rogge is beter ontwikkeld en laat een ruime opbrengst
wachten.
Van de wintergarst kan slechts eene zeer matige graanop-
breng3t met weinig stroo worden verwacht.
De stand van zomergarst en haver schijnt mede slechts eene
matige opbrengst te voorspellen.
De paarde- of zwarte boonen staan vrij algemeen gunstig.
Indien het aan deze vrucht eigen insect niet verschijnt zal
de opbrengst ruim kunnen zijn.
Bruine en witte boonen staan voordeelig. Van de uitkomst
kan over het geheel nog geene raming worden aangegeven
daar het gewas door de late zaaijing achterlijk is.
Van de erwten verwacht men een middelmatig beschotmet
groote verschillennaar gelang van meer of minder vroeg af-
sterven en het al of niet verschijnen der bladluis.
De opbrengst van het koolzaad zal voor een gedeelte vrij
hoog, over het geheel middelmatig zijn.
Het vlas levert over het geheel een slecht gewasin enkele
streken worden intusschen ook zeer voordeelig ontwikkelde
stukken aangetroffen.
Meekrap werd zeer weinig aangeplant; de twee- en drie-
jarige staan welig.
Kanariezaad schijnt minder algemeen te zijn dan het vorige
jaar. Hoewel eenigzins achterlijk, even als de meeste zomer-
vruchtenlaat dit gewas eene matige opbrengst verwachten.
De aardappelteelt ondervond veel nadeel van rotting kort
na het pooten, doch het gewas heeft zich goed hersteld, zoo-
dat de tot dus ver gerooide soorten eene ruime opbrengst
van goede hoedanigheid opleveren.
De mangelioortelssuiker- en paardepenen staan zeer gunstig
en zullen, bij verdere ontwikkeling, een hoog beschot geven.
Klaverlucerne enz. waren aanvankelijk niet zwaar; later
verkreeg men echter eene ruime snede en veel hooi.
De weilanden warenmet enkele uitzonderingen door te
lage ligging, bijzonder goed bezet en de opgemaaide opper-
vlakte heeft bijna het dubbele van een gewonen oogst, uit-
muntend van hoedanigheidopgeleverd.
In de „Bijbladen" der Nederlandsche Staats-Courant (N°, 174)
is thans, als aanhangsel op het bekende ontwerp van wet op
de bedijking eu droogmaking van een gedeelte der Zuiderzee
en het maken van een waterweg van Amsterdam naar de
Waal, het volledig antwoord verschenen, door de afdeeliDg
Natuurkunde van de Koninklijke akademie van wetenschap-
pen gegeven op de vraag van den minister van biunenlandsche
zaken „of de schadelijke uitwasemingen der nieuwe gronden
,over eene zoo groote uitgestrektheid welligt zeer lang nadee-
lige uitwerking zullen hebben, althaus op de gezondheid ook
in de aangrenzende gemeenten?"
Het zeer uitvoerig antwoord komt, geresumeerd hierop neer:
dat naar alle waarschijnlijkheid die nadeelige invloed niet meer
te duchten zal zijn wanneer de volledige bemaling is verkregen
eu de nieuwe gronden in kultuur gebragt zijn en dat er geen
voldoende groud bestaat voor de vrees, dat malaria-ziekten
zieli uit den polder of zijne onmiddellijke omgeving over de
aangrenzende gewesten zullen uitbreiden.
De akademie acht zich echter tevens verpligt er op te wij-
zendat bij de drooglegging van het zuidelijk deel der Zui
derzee iD den polder en in zijne onmiddellijke omgeving hevi-
ge malaria-ziekten waarschijnlijk niet zullen uitblijven. Zij
maant daarom aan tot het nemen van naauwgezette maatrege
len die strekken kunnen om die ziekten zoo veel mogelijk te
voorkomenen uit den wensch, dat, met het oog op de ge-
zondheidsbelangen het ontwerpen en uitvoeren dier maatregelen
worden opgedragen aan eene te benoemen sanitaire kommissie.
In geheel Frankrijk is de veestapel volgens de laatste offi-
ciele opgaven groot: ruim 11 millioen rundereD, 24 millioen
scbapen en 5 millioen varkens.
De Landb. Ct. is zeer ingenomen met het besluit van het
bestuur van het 31ste Ned. landhuishoudkundig congres om
dit een jaar uittestellen. De cougressen waren in de laatste
jaren min of meer verloopen. Mogelijk blijkt het, dat voor
ons land een landbouwcongres om de 2 jaren beter past dan
telken jare. Misschien toont dan de landbouwende stand
meer belangstelling in de eenigste Nederlandsche bijeenkomst
en loont het bezoek van een tweejarig congres veel meer en
beter de kosten en moeite van reis en verblijf van belangstel-
lenden. „Wij hopen, zegt de Landb. Ct., dat het 31ste N.
L. congres in 1878 te Assen zeer talrijk moge bezoeht worden
en schitterend moge slagen, en wekken nu alle belanghebben-
den en belangstellenden op daartoe naar vermogen het hunne
te doen.
Voor de op 11 September e. k. door de afdeeling ,,'s Gra-
veuhage" van de Hollandsche Maatschappij van Landbouw uit-
geschreven .harddraverij met paard en chais, is als prijs uitge-
loofd een zilveren portemonnaie met 30 tiengulden-stukken.
De le premie zal bestaan uit een voorwerp in zilver, ter
waarde van 100, of desverkiezende in kontanten; als tweede
premie zal eeD voorwerp ter waarde van 50 worden uitgereikt.
Het gras in het Bois de Boulogne te Parijs is dit jaar zoo
buitengewoon welig gegroeid, dat het niet alleen de moeite
van het hooijen waard was, maar dat het zelfs moeijelijk zou
geweest zijn zulk een oogst te laten verloren gaan. Een aantal
soldaten waren dezer dagen lustig aan het maaijen, zich ver-
heugende hun ledigen tijd op die wijze te kunnen besteden,
en niet weinig gestreeld door het aanzienlijk publiekdat den
arbeid gadesloeg.
Zorg bij tijds. Dank zij den vogellief hebbersden
onverschilligen en der slechte of niet gehandhaafde politie-
verordeningenis er meer dan groote overvloed van rupsen.
Nu ze eenmaal de boomen bedekkenis er geen raad meer