- 2 -
De Iiikkers, de Balk en de Ooijevaar.
Gemeng-de Beriglen.
REGTSZAKEN.
De Almanalc voor landbouwers en veehoitders, uitgave van
W. Eekhnff Zoon te Leeuwarden slechts 30 cents kostende,
is een practisch boekje. Ieder landbouwer vindt er wat wils.
Behalve een opgave der voornaamste markten vindt hij er op
eenvoudige wijze door verschillende schrijvers in voorgesteld,
wat bera dhtjeIijks te pas komt. Zoowel over de waarde van
ilen stalmest als over Ville's chemische meststoffen zoowel
over aarilappel- als varkenszieklezoowel over den drie-
scharigeii ploeg als over het aankoopen van goede werk-
tuigen, zoowel over kippen en kraaijen als over de honds-
dolheidzoowel over den graanoogst, als over het verkoopen
van stroo, wordt hem verhaald wat voor de praktjjk onont-
beerlijk is te weten. Op de hoogte van den lijd, poogt het
den landbouwer tot de ontwikkeling te brengendie hij be-
hoeft out in zijn vak vooruit te komen.
Bij de afdeeling „Arnhem" der Nederlandsche Maalschappij
voor Tuinbouw en Plantkunde bestaat het plan in Junij a. s.
aldaar eene tentoonslelling van planten en aardbezieri te houden
voor gezamenlijke rekening met het departement der Neder
landsche Maatschappij ter bevordering van Nijverheid.
De comrai9sie tot het besturen van nationale en Internationale
tninbouwtentooustellingen heeft besloten tot het houden eener
tentoonstelling van 11 tot 16 April 1878 in het Paleis voor
T olksvlijt te Amsterdam. Er is ern programma va9tgesteld
waarby voor een bedrag van f 3600 aan prijzen uitgeloofd
wordt.
Bit de Lampongs (Oost-Indie) schrijft men „Het heeft
bier in vijf maanden niet geregend; de menschen lyden er
onder; de rijst kost f 12 en is schaars; de ladangs en sawahs
zijn niet met turksch koren kunnen worden beplant, van wege
de felle droogte. Zelfs spaansche peper i9 hier alleen droog
te bekomentegen een duit per stuk, wat een ongehoorde
prijs is. De boomen zijn voor een gedeelte dood, voor een
ander verdord, en met het gebladerte ziet het er uit alsof
wij herf'st hebben.
Zatnrdag is te Assen eene vergadering gehouden van het
bestuur van het 30e Ned. landhuishoudkundig kougreswaar-
bij de eere-voorzitter en mede-oprigter der kongressenmr.
Sloet tot Oldhuis en mr. van der Hoop van Slochteren
tegenwoordig waren. Het kongres is bepaald op 24 tot 28
Junij 1878.
De boterproductie in Rusland is in den laatsten tijd zeer
toegenomen. Terwijl het in vroegeren tijd groote hoeveelheden
uit het buitenland invoerde, is het sedert ongeveer 15 jaren
in de rij der dit product uitvoerende landen getreden. De
uitvoer, welke van 18621 866 565,437 pud (6en pud
16 kilo's), derhalve gemiddeld 112,087 pud in het jaar,
had bedragen klom van 18671871 tot 950,069 puddat
is gemiddeld 191,214 pud per jaar, en bedroeg in de laatste
5 jaren (18721876) 739,670 pud, of gemiddeld 147,943
pud in het jaar, ter waarde van ruim 1,000,000 roebels (6en
roebel p. m. 120 c.) De vooruitgang der boterproductie
is niet alleen bieraan toe te schrijven, dat de regeering er
in mogt slagenbekende deskundigen uit het buitenland te
bekomen, maar ook hieraan, dat zij in de verschillende deelen
des rijks scholen voor de zuivelbereiding oprigtte en onderhoudt.
De Melbourne Argus deelt mede, dat in verschillende ge-
deelten van Australie, en meer bepaald op de kusten van
Queensland de bevolking te lijden heeft van invallen van
springhazen. Het schijnt, dat door het gebrek aan voedsel,
een gevolg van de droogte die het geheele jaar daar te lande
heeft geheerscht, deze dieren uit het binnenland gedreven zijn.
Bij duizenden zijn zij naar de gronden der landbouwers ge-
trokken en hebben op bun weg alle gras en graan afgevre-
tenzoodat het vee met drooge bladeren moest gevoederd
worden. De kolonisten hebben de springhazen natuurlijk een
geduchten verdelgingsoorlog aangedaan. Honderde jagers ver-
eenigden zich tot bepaalde korpsen, die naar verschillende
rigtingen, volgens een goed beraamd plan le werk gingen.
Zoo werden er eens in een tijdverloop van vier dagen 4000
gedood. Er waren daarbij die 125 pond wogen. In Julij
Augustus en September was de slagting zoo grootdat het
vleesch, hetwelk een uitmuntend voedsel en tevens fijn van
smaak is, in blikken is gedaan, en onder de benaming van
kangeroo tins naar Engeland aan de markt wordt gebragt.
De landbouw-Courantde Enkhuizer Courant en eenige
andere bladen hebben er in den laatsten tijd op aangedron-
gen, dat het nieuwe Ministerie van Koophandel en Nijverheid
ook eene afdeeling „Landbouw'" mogt erlangen. Als men mij
kan aantconendat in Nederland genoegzaam deskundigen te
vinden zijn, om in een Raad van Landbouw zitting te nemen;
als men mij een persoon wijst, geregtigd en geneigd om op
te treden als Referendaris voor Landbouw; als men mij aan-
toont dat de Staten-Generaal gezind zijn, zulk een adviserend
ligchaam niet al te karig te beloonen wanneer het zijne ta-
lenten en zijnen tijd gebruikt in 's lands dieust, zal ik gaarne
afwachten, of deze nieuwe instelling gunstig op den bloei van
den landbouw in Nederland zal werken.
Als ik mij echter herinner hoe de vroegere Commissien voor
den Landbouw waren zamengesteldwat het lot geworden is
van het vroegere veefonds, waarvoor de bezitters van rundvee
veel belasting hebben betaald, maar dat versmolten was toen
de longziekte kwammoge men mij veroorloven dat ik eenig-
zins aarzel om te deelen in den zoo algeroeen geuiten wensch.
De landhuishoudkunde werd in 1815 voorgeschreven als
verpligt studievak aan de hoogescholen voor regtsgeleerden
en gorigeleerden.
Het is van algemeene bekendheid, dat niettegenstaande dit
voorschrift, slechts zeer weinigen in den lande de landhuis
houdkunde hebben beoefend. Aan de nieuwe hoogeschool te
Amsterdam schittert de landbouwkunde door hare afwezigheid.
Toen men onlangs eene landbouw9chool te Wageningpn
heeft opgerigt, heeft men voor het eigenlyk landhuishoud-
kundig on lerwijs slechts met veel moeite in Nederland per-
soneel gevonden en zelfs gedeeltelijk tot benoeming van
buiienlanders zijne toevlugt moeten nemen.
Toen men onlangs eene Commissie benoemde, om van raad
te dienen in de behandeling van het Haagsche Bosch, koos
men een Hortulanus, een boomkweeker aanlegger van parken
een lid van den Haagschen Gemeenteraad.
Als eigenlijk Boschbouwer vond men alleen den heer Boer,
die bereids belast met het opzigt over het Boschen over
wiens arbeid, juist door velen (door hem onbevoegden ge-
noemd) aanmerkingen waren gemaakt.
Het personeel der vroegere houtvesterij in Holland bestond
uit fatsoenlijke lieden, wier verdienslsnin vele opzigten,
boven inijnen lof veiheven zijn maar onder hen waren
weinige boschbouwkuiidigen b. v. Mr. A. Brugmans was een
zeer geacht advocaat te Amsterdam, Mr. J. van Lennep een
groot btterkundiiie en dichter, een vlyiig Rijks-ad.oeaat.
Brugmans was opperhoutvestervan Lennep seeretaris der
Landbouu kundige Commissie. Ik geloof niet te veel te zeg-
gen als ik heweer dat herder kundLheilen voor deze »erplig-
tingen niet het meeste schitterdeuen ik herinner mij duidelijk
dat velen in den lande zich verheugdentoen de destijds be
staande houtvesterij en Commissien van Landbouw werden
afgeschaft; men beschouwde hare werkzaambeden als belem-
merende geldverspillingen.
Indien men thans mogt goedvinden om dergelijke berooei-
jingen van regeriugs-collegien op nieuw in het leven te roepen,
voornamelijk om aan lieden, die niets vgn het vak verstaan,
postjes te geven ik zoude zulks betreuren. Het is mij daarbij
zelfs onbekend, in hoe verre de tegenwoordige Minister van
Handel enz. een landbouwkundige is, geschikt om over de
behoeften van den landbouw eene raeening te kunnen en mogen
hebben. Ik hoop daar het beste van. Voorloopig doe ik
alleen opmerken, dat het eerste werk van den nieuwen Minister
is geweest het intrekken van zijns voorgangers ontwerp tot
droogmaking van de Zuiderzee, een ontwerp waarin zeker met
mij vele landbouwers belang stelden.
Zooveel weet ik, dat het beter is geene Regeringdan eene
slechte Regering. Tegenwoordig doet men in 's Hage niets of
althans zeer weinig voor den landbouw; wat statistiek, eenige
veel te zwakke pogingen tot bestrijding van besmettelijke ziekten
onder het vee, van insecten enz.; een beginsel van landbouw-
onderwijs; eene belasting op slagtvce en paardeneene be
lasting op beetwortelsuiker en gedisteleerdeene belasting op
zout; grondbelasting; belasting op registratie en overgang van
vaste eigendommeneene verouderde wetgeving op de jagt,
met belasting der jagtacten; bet handhaven der voor den land
bouw zoo lastige tollen op de wegeneene treurige wyze van
beheer over de weinige nog overgebleven Rijks-domeinen
eenige weinige bemoeijingan met de tiendenen de afschaffing
der raarkendan heeft men zoo al het voornaamste ge-
noemd wat de Hooge Regering voor den landbouw doet.
Hare bemoeijingen in alle deze opzigten zoudenhet is
waar, door knappe raadgevers zeer kunnen worden verbeterd
en uitgebreid; de landbouw zoude daardoor kunnen vooruit-
gaanmaar als ik bedenk in hoe vele zaken slechteonhandige
en welligt belangzoekendeonkundige raadgevers den land
bouw zouden kunnen schadendan huiver ik op de gedachte,
dat zoo velen roepen om hulp van wege de Regering.
Ik voor mij ben bang ^oor ambtenaren, ook als zij ge-
schenken heeten te brengenik herinner mij met angst de
fabel der kikkers, die aan Jupiter om een regeerder vroegen.
Zij dreven den spot met den Balk die Jupiter hun eerst als
Koning zond en die wel niets deed, maar hen althans met
rust liet. Zij hadden echter later alle reden om zich hunne
overijling en ontevredenheid te beklagentoen zij in plaats van
den Balk een Ooijevaar als Koning ontvangen haddendie
hen alien eeu voor een door zijn keelgat liet gaan.
Ik geef aan mijne mede-landbouwers in overweging eerst
eens te zien wat het nieuwe Ministerie voor Handel en Nyver-
heid zal uitrigten; indien het voor die vakken zegen brengt
welnu laat ons vragen daarin te mogen deelen; mogt de tijd
leerendat juist door den nieuwen Minister voor Handel en
Nijverheid, onder voorwendsel van regeling en bescherming,
allerlei lastige reglementen en bepalingen werden gegevenzoo
zouden wij ons aan het voorbeeld van anderen zachtkens
kunuen spiegelen, en nog eens nadenken over het al of niet
gelukkige om een Ministerie van Landbouw in Nederland te
zien vestigen.
Badhoeve
in Haarlemmermeer. Amersfoordt.
Door wijlen den heer B. Huwartte Bergen-op-Zoom overleden
is bij testament 70,000 aan verschillende personen en gestichten
vermaakt, o. a. f 10,000 met huis en stalling aan de hervormde
kerk.
Aan het protestantsch bestedelingenhuis te Arnhem is door
wijlen mej. M. J. van Kolfschotes een legaat besproken eroot
1000.
Een twaalfjarig dienstmeisje te Zutphen viel bij de molens
in den Berkelen werd door den sterken stroom medegesleept. Een
werkman zag het dreigend gevaarbegaf zich te waterhaalde het
meisje uit rivier, bragt het in zijne nabijgelegen woniug, en ver-
zorgde het liefderijk, tot dat het naar de ouders kon worden ge
bragt.
De heer Delaunay, geneesheer te Parijs-zegt de Arnh. Ct.-
heeft de ontdekking gedaan dat de omvang van den schedcl de mate
van ontwikkeling der individuen aangeeft.
Dc jongelieden van de polytechnische school hebben grooter hoofden
dan die van het seminariede heeren dragen hoeden wijder dan de
mutsen en petten der werklieden; de wijdste hoeden worden ver-
bruikt in de wijken waar inrigtingen van hooger en middelbaar on-
derwijs bestaan. De hoofddeksels der officieren zijn wijder dan die
der minderen, en de geneesheeren hebben grooter hoofden dan de
ziekenoppassers.
»Deze theorie is nieuw; mogt zij waar blijken te zijn, dan zal
zij ook zelfs in de politiek nuttig toegepast, kunnen worden. Bij
eene wiiziging van het kiesstelselzal bijvoorbeeld de census kun
nen worden afgeschaft, die slechts een gebr kkige maatstaf geacht
kan worden om de intellektuele kiesbevoegdheid te meten, en in
plaats daarvan aan elk stembureau een hoed van bepaalde wijdte
worden gediponeerd b. v. van 57 centimeters omvang. Hij wien
de hoed te groot is wordt als kiezer gewraaktwie hij te naauw
is zal des noods twee stemmen mogen uitbrengen maar deze details
laten wij aan den wetgever over.
De stoomhameronlangs gesteld te Creuzot (Frankrijk)is
het grootste en krachtigste werktuig van dien aard in de wereld.
De bamer in de werkplaats des heeren Krupp te Essen weegt 50
ton, en daalt neer door eene maximumruimte van 3 meter; maar
de hamer der machine te Creuzot weegt tusschen 75 en 80ton, en
heeft een val van 5 meter. De kracht. van den slag is 412,500
kilograanmeter die van den hamer van Krupp slechts 150,000. De
fundering, waarop het aambeeld rustbestaat uit metselwerk 5 meter
diep; de ruimte tusschen den beganen grond en de gesmeed ijzeren
tafel wordt gevuld door stevige houten balkenbeurt om beurt in
horizontal en vertikale lagen, als ware het een elastische bedding
vormende. In het geheel 100 kubiek meter gesmeed ijzer, 100
kubiek meter hout en 1000 kubiek meter metselwerk vormen deze
fundering. Een bijzondere toestel is aangebragt voor het transport
en het in positie houden van blokken staal, wegende van 100 tot
120 ton, welke met den nieuwen hamer kunnen gesmeed worden,
en vier stoomkranen zijn daarom heen geschikt, wuarvan drie elk
een wigt van 100 ton kunnen ligten en keeren en de vierde 150 ton.
Elke kraan is bovendien voorzien van eene machinerie, om het op-
geheven wigt om zijn eigen as te doen draaijen.
In geen stad is het spoorwegverkeer zoo druk als in Londen.
Te Clapham Junction, een station ongeveer een uur van 't midden
der stad gelegenkomen elk et aal 942 treinen aan, dus gemid
deld 40 treinen ieder uur. Op den druksten tijd van den dag be-
draagt he- aantal treinen zelfs 75 per uur, dat is meer dan een
trein in de minuut. Er liggen aan dit station dan ook 15 verschil
lende sporen, Langs den onderaardschen spoorweg van Londendie
thans geheel voltooid is, rijden tusschen 5 uur 's morgens en 12
uur 's naclite niet minder dan 400 verschillende treinen.
Te Klimswerd (Eriesland) heeft een felle brand gewoed in de
boerderij bewoond door den eigenaar, IJ. IJpema. Negentig koei-
jen en zeven paarden kwamen in de vlammen om. Het voorhuis
en meubilair is behouden. Alles is tegen brandschade verzekerd.
De oorzaak is onbekend.
In dep. avond van 1 Januarij heeft de sneltrein nabij Krab-
bendijke een wisselwachter overreden. 'sMans hoofd is verpletterd
en een zijner beenen lag 60 meter van den romp.
Woensdagnacht is in de omstreken van's Bosch zooveel sneeuw
gevallendat de postkar uit Sluis ongeveer een uur te laat aan-
kwam.
Onder Strijen is een boerenwoning afgebrandwaarbij een
kindeen paard en eenige koeijen in de vlammen zijn omgekomen.
De regtbaDk te Dordrecht heeft drie maanden gevangenisstraf
opgelegd aan iemand uit Groot-Am mers, die voor spook gespeeld
en een nachtwacht geslagen had.
De stoomketel eener fabriek van banketwerk te New-York is
gesprongenmet zulk eene geweldige krachtdat het plaveisel der
straatwaaronder hij geplaatst wasen de geheele gevel van een
gebouw van vijf verdiepingen in de lucht vlogen. In drie minuten tijds
stond het gansche gebouw in brand en ook de overige muren stort-
ten weldra inwaarna vijf belendende huizen aangetast en vernield
werden. De schade wordt op 400.000 dollars geraamd. In de ge
bouwen bevonden zich 150 personen, van wie drie vierden kinde-
r-n. Meer dan 50 kwamen om het leven 29 werden gewond en
21 vermist, waarschijnlijk onder het puin begraven. Toen het
onheil plaats had, was de straat vol menschen en voertuigen. Ver-
scheidene personen en een wageu zijn onder den vallenden gevel
verpletterd. De New-York Tribune schrijft het voorval toe aan
den sleohten staat der ketels en beweertdat de machinist beschon-
ken was.
Een hotelhouder in Kentucky maakt bij advertentie bekend
dat hij voor ontvlugte geliefden slechts den haiven prijs berekent
van dien voor andere gasten.
In den Alblasserwaard gebruikte dezer dagen eene boerendoch-
terzoo zij meendepotlood om de kagchel te poetsen. Het bleek
echter buskruid te zijnwant toen zij eene kleine hoeveelheiddie
uit het zakje gevallen washad opgeveegd en in het vuur gewor-
Een, ontplofte het, alsook het zakje, dat zij nog in de hand had.
•ientengevolge vatten hare kleederen vlam en bekwam zij ernstige
brandwonden aan handen en aangezigt.
De Revue anecdotique deelt de volgende ingewikkelde familie-
relatien mede van een harer lezers: Ik huvrde een weduwe, die
e n volwassen doekter uit liaar eerste huwelijk had. Mijn vader
trad met die dochter in den echthij werd dus mijn schoonzoon
en mijn schoondochter werd mijn moeder. Eenigen tijd later
werd mij een zoon geboren, die dus de zwager van mijn vader
en als broeder van mijn schoonmoeder tevens mijn oom werd.
Ook mijns vaders vrouw beviel van een zoon, die dus mijn
broeder en tevens mijn kleinzoon werd, als zoon van mijn dochter.
Mijn vrouw was tevens mijn grootmocder, daar zij de moeder mijner
moeder was en daar de man van iemands grootmoeder zijn groot-
vader is, werd ik mijn eigen grootvader.
Een der parijsche dagbladen is op het niet onaardig denk-
beeld gekomen, om zijn lezers een goede raad per dagte geven.
Heden vinden wij er een die overal te pas kan komenwaar men
de nieuwe chinaasappelen zuur vindt, hetgeen bij de eerste ver-
schijning dier vrucht in den regel het geval is, nu zij, per stoom-
boot overgevoerd, ons te snel na het plukkendat natuurlijk voor
de voile rijpheid geschieden moet, het geval is. Welnu, het fran-
sche blad geeft den volgenden raadDompel uw chinaasappel een
minuut onder heet water, laat hem vervolgens geheel a/koelen,
en gij zult een zoete vrucht hebben." Man kann 's probiren!
Voor het geregtshof te 's Gravenhage is dezer dagen eene
treurige zaak behandeld. De 40jarige landbouwer G. de Vos,
uit Waddinxveenstond teregt onder beschuldiging zijne vrouw
vergiftigd te hebben. Twaalf jaren lang had hij gelukkig met
deze vrouw geleefdtoen allengs verkoeling en meer dan dat
ontstond door de houding van den beschuldigde tegenover eene
15jarige dienstbode. Dat verbitterde het leven der vrouwdie
meer dan eens naar het einde van haar leven gewenscht had.
Toen dat einde werkelijk gekomen was, ontstond het ver-
moedendat de beschuldigde daarvan de oorzaak was; het
lijk werd opgegraven, en ofscboon de geneesheer der vrouw
aanvankelijk geene vergiftiging vermoed had, werden in het
ligchaam sporen van arsenicum gevonden. Thans beschuldigde
men de Vos, dat hij zijne vrouw vergiftigde om door haar
dood in de gelegenheid te zijn met de dienstbode te kunnen
huwen (een plan, dat niet uitgevoerd is, omdat zijn gedrag
tegenover een tweede dienstbode de eerste weer van hem af-
keerig maakte).
Aan den beschuldigde was een verdediger toegevoegdvan
wien een collega de zaak overnam. Toen deze, mr. van Bu-
ren te Rotterdam, echter de behandeling der zaak gevolgd had
wenschte hij van de verdediging ontslagen te worden. De
president van het hof deelde hem echter mede dat dit nu niet
meer kon toegestaan worden de verdediger was dientengevolge
aan het woorddie tot de slotsom kwam, dat niets in het
nadeel van den beschuldigde kon worden aangemerkt en de
vrouw uit wanhoop zich zelve het rattenkruid heeft toegediend.
Door het openbaar ministerie werd veroordeeling tot leveuslan-
ge tuchthuisstraf geeischt.
Het hof heeft dan ook de schuldigverklaring uitgesproken en
beschuldigde tot levenslange tuchthuisstraf veroordeeld.
De veroordeelde heeft zich echter in kassatie voorzien.
