1878.
Vrijdag, 1 Februarij.
No. 5.
V A IV
AAN LANDBOUW, GEMEENTE- EN POLDER-BEL AN GEN GEWIJD.
Negentiende Jaargang.
Haarlemmermcer.
Landbouw,
Prijs van het Abonnement:
in het Jaar6.—
Prijs der A_dvertentien
van 16 regels 75 Cent, elke regel meer 12/3 Cent.
Bij den Burgerlijken Stand zijn aangegeven
van 23 tot 29 Januarij 1878.
Hooi-broeijen en brand,
IIA A R L E11M E R If E E R
Prys van een enkel Nommer 15 Cent.
ALLE TOEZENDINGEN, REDAKTIE EN UITGAVE BETREFEENDE,
te adresseren aan VA1V BONGA C°.te Amsterdam.
Uiterl{jK Woentdag.)
Groote Letters worden naar hare plaatsruimte berekend.
GEBORENCornelia, dochter van N. Stet en M. Looij. Wilhelmus
Antonins, zoon van J. J. Blokker en C. C. Nieuwland. Jannetje,
dochter van P. Crama en A. Boeser. Hendrika Alidadochter van
H. van Cittert en A. Mes. Rokus Klaas, zoon van R. M. Jeronimus
en N. Tanis. Mary Anndochter van J. Uren en M. G. van Nieuw-
kerk. Jacobus Johannes, zoon van J. Janseu en A. Nijs. Martinns,
zoon van H. van Soest en A. Oleijerhoek. Dameszoon van D. van
Rijn en C. van Leeuwen. Gerrit, dochter van H. Schreuders en S.
van Krimpen.
OVERLEDENMaria Loose, oud 58 jaren, gehuwd met J. van Bem-
den. Jan, oud 4 maanden, zoon van H. Boot en J. Blees. Maria
Margaretha, ond 12 jaren, dochter van H. Meijer en G. van den Burg.
Immetje Voerman, oud 66 jaren, gehuwd met D. Hulscher. Adriana,
oud 3 jaren, dochter van D. de Koter en G. Verkuijl. Petrus, oud
2 wekenzoon van P. van Gerven en B. Smit. Lourens Vosoud
81 jaren, (weduwnr.). Margaretha Klazina, oud 9 maanden, dochter
van P. Klaassen en H. S. Houtwipper. Antonius, oud 1 maand, zoon
van W. Zwart en J. Smit. Leendert Martinus, oud 15 maanden,
zoon van P. Oosterom en A. Buis.
ONDERTROUWD G. de Roos (weduwnr.) met E. Oosten.
GEHUWDgeene.
Bedankt voor het beroep naar Sloten (Noord-Holland) door
Ds. G. J. van Limburghpred. te Thamen a/d. Amstel.
Bij besluit van Z. M. zijn, met ingang van 1 Febr. 1878,
o. a. aan den districts-veeartswien Hoorn als standplaats is
aangewezen, als plaatsvervangers toegevoegdde veeartsen
W. H. Lampe, tePurmerend, en J. Mazure Cz.te Haarlem.
Onde-Wetering, 29 Jan. Schipper H. (eemskerk) is niet
verdronkenzooals wij in ons vorig nommer zeiden
maar is, na veel langer te zijn uitgebleven dan men
verwacht had, in vvelstand bij de zijnen teruggekeerd.
llit Nieuwveen echter krijgen wij nog treurige berigten. Niet
alleen over de ellende, door den brand ontstaanmaar ook
over de oorzaken van dien. Gaf het al dadelijk groot opzien
dat een paar perceelen midden in de brandende massa, be-
waard zijn gebleven; niet minder, dat bet daarop volgende
gebouwde herberg, bevvoond door, zoo wij wel onderrigt
zijn, zekeren Saricius en Oskamzijn behuwdbroedervoor
korte jaren eerst in Nieuwveen woonaehtig, al zeer spoedig
in lichte laaije vlam stond. Het vermoeden, dat bier opzet
in het spel was, schijnt niet zonder grond te zijn geweest.
De kastelein S.die sedert een paar weken Correspondent
was geworden van de Engelsche Maatschappij„de Imperiale"
schijnt onmiddelljjk op reis gegaan te zijn om de assurantie-
gelden voor het afgebrande en door hem verzekerde te ont-
vangenmaar door een telegram van den Burgemeester
daarin te zijn gedwarsboomd. Teruggekomenheeft men
gemeend genoegzame gronden te hebben om hem, zijne
vrouw, en zijn schoonbroeder Oskam, als vermoedelijke stich-
ters van den brandgevankelijk weg te voeren naar Leiden.
Gelukkig voor hen, dat de Lynchwet in Nederland niet be-
staat, anders waren ze waarschijnlijk door de bevolking van
Nieuwveen geexecuteerd.
Leimnideu30 Jan. Het ei van Columbus blijkt nog
altijd in onze eeuw van uitvindingen en ontdekkingen zijne
voile waarde te behouden. Naauwelijks raakt de nieuw uitge-
vonden telephoou eenigzins bekend, of een knaap alhier, 10
a 11 jaren ond, heeft daarvan eene navolging ontdekt, die
hoogst eenvoudig is en toch prachtige resultaten oplevert. Hij
heeft twee blikken bussen van bodem en deksel ontdaan, het
eene einde digt gemaakt met eene natte blaas, waarin in 't
midden een klein gaatje, om een draad naaigaren (linnen)
in te bevestigen en het andere einde van dien op dezelfde
wijze in de tweede bus vast te maken. Met dit eenvoudige
instrument heeft men op honderden meters afstand proeven
genomen, waarbij iemand zelfs de spraak herkende van eene
persoondie bij daar volstrekt niet verwachtte.
Broek in Waterland, 31 Jan. Heden nacht omstreeks
half drie barstte in de Noord-meer op eene boerderij, be-
woond door T. Ham, een vreeselijke brand uit. Van den
geheelen inboedel is niets gereden ook 21 schoone kalf-
koeijen, 4 kalveren en 2 paarden werden een prooi der vlammen.
De beide dorpsspuiten rukten spoedig uit, doch daar de
brug, die naar de Noord-meer leidt, wegens reparatie opge-
broken waskonden zij eerst laat op het terrein komen.
Knollendam30 Jan. In de vorige week hield de af-
deeling Knollendam, Marken Binnen en Omstreken" der
Hollandsche Maatschappij van Landbouwhare vergadering
te Marken-BinneD. Deze vergadering was in zeker opzigt be-
langrijkja belangrijker dan menige andere omdat aan drie
harer leden prijzen werden uitgereikt, die hun op de laatste
te Alkmaar gehouden algemeene tentoonstelling waren toege-
kend. En wel in de eerste plaats aan den president, den
heer Jn. Koster Jz.te Marken-Binnendie de gouden me-
daille had verkregen door de bekrooning van twee stuks melk-
koeijengeteeld op ligten grond. Op zeer gepaste wijze werd
hem deze onderscheiding door den vice-president overhandigd.
Daarna ontviugen de heeren P. Waal Jz.te West-Knollen-
damen II. Eeijnevan Stierp, uit handen van den presi
dent hunne prijzen en werden mede in gepaste bewoordingen
toegesproken. De prijzen, die deze beide heeren op boven-
genoemde tentoonstelling hadden verworven, waren: een ge-
tuigschrift met 10 gulden aan P. Waal Jz.voor ingezonden
commissie-kaasen aan H. Reijne een getuigscbrift, voor een
ingezonden zelf geteeld jong paard.
Al is onze afdeeling ook nog jong, zulks getuigt toch dat
hare leden van den goeden en nuttigen geest der Maatschap
pij geheel doordrongen zijn en zich willen bevlijtigen om met
haar mede te werken ten einde den bloei en vooruitgang van
den landbouw te bevorderen.
Meppel30 Jan. De uitvoer van vette varkens die vroe-
ger bijna uitsluitend naar Amsterdam plaats had, geschiedde
in het afgeloopen jaar voor het grootste gedeelte naar Leeu-
warden en andere plaatsen in Friesland. Men bedong te Am
sterdam te weinigin verhouding tot de prijzen die bij onze
veehouders moesten worden besteed.
Oostzaan. Nadat zich ook hier in langen tijd geen
longziekte onder het rundvee had voorgedaan, is thans die
ziekte geconstateerd bij twee koeijen van den veehouder S. de
Bidder, die dan ook na onteigening zijn afgemaakt. Op den-
zelfden stal bevinden zich nog 25 runderen die nu in ver-
dachten toestand verkeeren.
Aan het einde van 1877 bedroeg het aantal leerlingen der
rijks landbouwschool te Wageningen 922 zijn tusschentijds
vertrokken, terwijl een vijftal nieuwe leerlingen weldra deles-
sen zullen volgen om later aan het eerste toelatings-examen
deel te nemen. Aan het proefstation werden het eerste jaar
door professor Mayer 353 onderzoekingen gedaan van zaden
meststoffen enz. In het geheel stelden zieh tot den lsten
January jl. 11 handelaars in zaden of meststoffen onder con-
trole van het proefstation. De inrigting ontving weer vele ge-
schenken.
Te Haarlem is den 21 dezer een algemeene vergadering ge
houden van de „Bloemisten-Vereeniging"onder presidium
van den heer J. H. Krelage. In die vergadering is o. a. ver-
slag uitgebragt door den heer J. II. Bijvoet, voorzitter der
kommissie tot het voorbereiden eener inzending van een perk
tulpen op de wereldtentoonstelling te Parijs, en den heer
J. J. Kruyff, het lid dier kommissie, door wien het planten
der tulpen werd geleid. Uit dat verslag bleek dat alle voor-
zorgsmaatregelen genomen zijn om het slagen dezer tentoon
stelling te verzekeren, zoodat men op een goede uitkomst schijnt
te mogen rekenen.
Gelijk bekend is stelt de „Bloemisten-Vereeniging" zich ten
doel, om van het standpunt van buitenlandsch groothandelaar
wederkeerige gedachtenwisseling omtrent alles wat kultuur en
handel betreft, den bloei van het vak te bevorderen. De Ver-
eeniging telde in het afgeloopen jaar 39 ledeu.
In eene Donderdag avond door de Landbouwvereeniging te
Wildervank gehouden vergadering is besloten om, voor reke-
ning der Vereeniging, eenige mudden van een nieuw soort
pootaardappelen aan te koopen, om die later bij kleine hoe-
veelheden onder elkander te verkoopen.
In het Noorden des lands is sedert Yrijdag nacht zoo veel
sneeuw gevallen, dat op sommige plaatsen in Groningen en
Friesland de gemeenschap voor postkarren en andere voertui-
gen versperd is. De ophooping bedraagt hier en daar meer
dan 6 voet; van gemeentewege zijn arbeiders aangesteld, om
ruimte te maken.
De eendenkooikers en ganzentolkers in Overijssel zijn thans
druk in de weer, om van de sneeuwbedekking te profiteeren.
De vangst is dan ook geevenredigd aan de vele moeiten die
de vangers zich getroosten; de eenden zijn thans heerlijk van
smaak en vet naar den eisch. De poeliers koopen ze in massa
op en verzenden alles naar Holland.
Eenige vrienden en vereerders van wijlen dr. W. C. H.
Staring zijn van plandaartoe uitgenoodigd door de hh. Sic-
kesz (lid der Tweede Kamer) en Berns (emeritus-predikantte
Eerbeek), een gedenkteeken op zijn graf te plaatsen. Leden
zijner familie hebben daartoe, zeer eigenaardiguitgekozen een
zwervend blok graniet, gevonden in de nabuurschap van Staring's
wouing. De vrienden zyn overeengekomen op dezen veldsteen
te plaatsen een medaillon in brons, met de beeldtenis van Staring,
zijn geboortejaarzijn sterfjaar, en als zinnebeeld van zijn
verdiensten in de kennis der aarde, zijne geologische Icaart
als zinnebeeld van zijne verdiensten voor den landbouwden
arendsploegdoor hem zoo dikwerf aanbevolen; als zinnebeeld
van zijne verdiensten voor het onderwijszijn kuisboek voor
den Landman. Een en ander wordt vervaardigd door en onder
loezigt van den beeldhouwer Stracke.
Binnenkort zal bij het engelsche Parlement een wet op den
invoer van vee inkomen. Eeeds heeft de Cobdenclub eene
kommissie benoemd om op dit ontwerp het oog te houden.
In die kommissie heeft o. a. onze vroegere landgenoot mr.
D. J, baron Mackayzitting. Dat de zaak ook voor Nederland
van bet grootste belang is, behoeft geen betoog.
Uit de omstreken van Haarlem wordt gemeld, dat dit jaar,
even als in 1877 de bloembollenkulttfur dreigt te zullen
raislukken. De planten werken te vroeg door de stroobedek-
kingen heen en zijn tegen geen vorst van eenig belang bestand.
Men schrijft aan de Amst. Ct. uit Zwolle dd. 27 Januarij
„Het is naar aanleiding eener mededeeling uit Amerika,
dat de kunstboter en kunstfabriekage aldaar zulke enorrae
schreden voorwaarts maakt en den kooplieden in echte boter
vrees begint aan te jagendat wij een vlugtigen blik slaan
op wat dienaangaande in ons land gedaan wordt. Het is nog
geen twee jaren geleden, dat wij op de vraagdoor de
Landbouic-Courant gedaanwat toch kunstboterfabrieken wa
ren en of die werkelijk bestondeneen geresumeerd antwoord
gaven. Toen spraken wij al van de twee fabriekente Oss
en te Oosterhout, waar iederen dag 20,000 kilogr. margarine,
8000 liter zoete melk, eenige vaten blanke Amerikaansche
siroop enz. werden verwerkt, om op de Londensche markt
voor kunstboter te worden verkocht. De beide firma's, die in
den handel in Groot-Brittannie on lerland zoo wat hand aan
hand gaangebruiken tegenwoordig elke week 300,000 in
den boter- en kunstboterhandel. Met de kunstkaas zijn de
proeven aangevangen. Het getal fabrieken in ons land neemt
sterk toe. Alleen de uiterst reine behandeling en de ongekend
lekkere grasbotersmaakdien men bij kunstboter weet aan te
brengen, heeft het artikel zoo doen opgaan. Vreemd is het,
dat bijv. een Amerikaansch monster, na twee jaren te hebben
opengestaandezer dagen is bevonden nog even lekker en
smakelijk te zijn als bij de ontvangst. Intussehen is in kunst
boter nog een groot verschil; velen bereiden die soort zon
der e»hte boter en dit wordt noch te Oss, noch te Ooster
hout gedaan. Op die beide fabrieken die door geheel Engeland
enz., bekend zijn, worden de oleomargarine en andere vet-
deelenmet dubbel gezuiverde echte boter verwerkt, zwaar
geperst in vreemdsoortige, expresselijk daartoe vervaardigde
barils of vaatjes en met de meest mogelijke zindelijkheid be-
kleed en verzorgd om in den vreemde en zelfs met duizende
vaatjes reeds in ons land den smaak der verbruikers te stree-
len. De prijs der kunstboter is echter op dezen oogenblik nog
te hoog, om op onzen boterhandel invloed te kunnen uit-
oefenenmaar zeker is het, dat dit gevaar niet lang meer
kan uitblijven."
(Wij nemen de vrijheid bij die mededeelingen van onzen
correspondent op te merken, dat gewone melkboter altijd
verre te verkiezen blijft en dat al dat werken hoe schoon
het schijne om de natuurlijke producten door kunstpro-
ducten te evenaren, weldra aan onze waren in den vreemde
een voor den handel noodlottige reputatie zal bezorgen.
Bed. der Amst. Ct.)
(Overgenomen uit uLe Banier".)
(Vervolg.)
Broeijen van het hooi, zeiden wij, is hoofdzakelijk damp-
wisseling. Om dit nader te verklaren, en vooral om duidelijk
te maken, hoe dan die dampwisseling het hooi beter of ook
slechter kan maken, en hoe zij het tot ontbranden toe kan
verhitten, moeten wij vooraf nog een en ander bespreken.
Onder de boeren vindt men er velendie een tegenzin
hebben in wetenscliappelijke beschouwingendie hun vak be-
treffen. Vooral als er scheikunde (chemie) bij te pas komt.
Wij schrijven dat, jabij enkelen toe aan vooroordeel tegen
het nieuwe, aan gebrek aan ontwikkeling, waardoor het be-
grip is verstompt in plaats van verscherpt; maar niet bij
alien. Er zijn vele boerenwier verstand genoeg ontwikkeld
is, en die ook wel iets willen aannemen dat hnn vreemd
was, als zij maar overtuigd worden dat het goed is. Bij
dezulken schrijven wij den afkeer van wetenschappelijke ver-
toogenvooral van scheikunde, toe aan de vele uitdrukkin-
genbij mannen der wetenschap in gebruik, maar onver-
