1878. Vrijdag, 27 September. N°. 59.
VAN
AAN LANDBOUW, GEMEENTE- EN POLDER-BEL AN GEN GEWIJD.
Negentiende Jaargang.
Prijs van het A_bonnement:
Prijs der A.dver ten tien
van 16 regels 75 Cent, elke regel meer 12/2 Cent.
Haarlemmermeer.
Bij den Burgerlijken Stand zijn aangegeven:
van 18 tot 24 September 1878.
Landbouw.
H
A A R L E M M E It At E E It.
ALLE TOEZENDINGEN, REDAKTIE EN UITGAVE BETREFFENDE,
te adresseren aan VAN BONGA C°.te Amsterdam.
Prijs van een enxel Nommee 15 Cent.
Uiteriyk Woensdag.)
Groote Letters worden naar hare plaatsruimte berekend.
Op de lijst van gevonden voorwerpen gehouden wordende
ter Secretarie van de gemeente Haarlemmermeer, komt nog
als onafgehaald voor: Een zwart rijtuigkussen gevonden in
1878; een sigarenkokergevonden 30 Mei 1871; een
gouden oorbelgevonden 4 Maart 1871 een portemonnaie
gevonden 30 Junij 1869 een sigarenkoker, gevonden 29
September 1868; een dito, gevonden 23 Junij 1866;
een doek met vrouwenkleerengevonden 1 Febr. 1866;
een zweep, gevonden 7 Dec. 1866 een horologiekast
gevonden 29 Junij 1864.
GEBORENAartjedochter van T. J. van der Pol en J. Nieuwkoop.
Cornelis Johannes, zoon van J. de Jong en C. Oostrom.Aartjedochter
van U. Dekker en H. Benning. Christina, dochter van Buis en
A. W. van Heusden. Maria Corneliadochter van J. Mesman en K.
van Dam. Cornelis Francis, zoon van C. van der Vis en F. W. Cu-
velier. Hendrik, zoon van C. Pater en E. Qnax. Johanna Adriana,
dochter van J. Griekspoor en H. Smits. Herman Antonie, zoon van
M. Verhoeven en A. van der Meer. Cornelis, zoon van A. Kramer en
L. E. de Smit.
OVERLEDENHuibert van Gelderenond 58 jarengeh. met K. Not-
telman. Hendrika van de Pol, oud 18 jaren, ongehuwd. Elisabeth,
oud 2i jaren, dochter van II. Ligthart en C. Arisz. Gerrit, oud 3
maanden, zoon van G. Been en A. M. Grisnigt.
ONDERTROUWD: T. Kuijpers met C. van Kleef. G. Waaijer met
II. Klaassen.
GEHITWD: H. van Dam met A. Boukes. J. Dnnnebier (wednr.)
met J. den Boer. A. Mesman (wednr.) met J. Elst.
Varseveld25 Sept. Onder bet dorschen van de boekweit
dat thans bjj de meeste landbouwers iu onze streken is afge-
loopenwerd met groot genoegen opgemerkt, dat de opbrengst
van dit voornaam graanprodukt in 1878 ruim en de kwaliteit
zeer bevredigend is.
Groningen25 September. Het weder was vorige week
winderig en regenachtig. Van den oogst was eehter slechts
weinig meer buiten. De ongunstige berigten over het nieuwe
koolzaad van bet hoogeland bebben zich bevestigd; op ver-
schillende plaatsen heeft men reeds eenige stukken omgeploegd
om daarvoor nog garst in de plaats te zaaijen. Uit bet Old-
ambt wordt niet geklaagd.
Garsliuizen25 September. Als een bijzonderbeidwel
de vermelding waard, kunnen wij mededeelen, dat de land-
bouwer Terpstraden vorigen herfst uit Friesland tot ons over-
gekomenaardappelen zoogenaamde jammen beeft verbouwd,
waarvan vele kilo zwaar en tocb uitmuntend van smaak
zijn. Het land, waarop deze aardappelen zijn verbouwd, is
plm. 3x/2 bunder groot, van het voorjaar sterk met koe-en
paardemest bemest, en met uitgeloopen poters, met den stok
zeer hoi bepoot. Naar men reeds gerooid heeft, zal dat land
meer dan 700 mudden opleverenwaaronder genoegzaam geen
kleinen. Daar hem voor 260 mudden er van 3,50 per mud
geboden is, kan men tot de opbrengst van het geheel besluiten.
Elburg, 25 Sept. Ten bewijze dat de landerijen onder de
naburige gemeente Oldebroek zeer in waarde gestegen zijn,
kan dienen, dat het aldaar gelegen bouwmans-erf en goed
Laanzigt genaamd, hetwelk in het jaar 1836 in publieke vei
ling was toegewezen voor 8073, nu bjj openbaren verkoop,
alhier gehouden, is verkocht voor den belangrijken prijs van
32,543.
Texel, 26 September. Een veefokker alhier heeft een mon-
sterkool verbouwd. wegende het kolossaal gewigt van 11,5
kilogram.
Heusden, 25 Sept. De ambachtsheerlijkheid Heesbeen, be-
vattende 175.25.14 hectaren best bouw- en weiland, drie
groote landhoeven en tien landbouwerswoningen kon in publieke
veiling slechts 397,650 opbrengen en werd dientengevolge
ingebouden. Later werd 400,000 uit de baud geboden,
doch daarvoor werd zij ook niet gegund.
Zalt-Boinmel21 Sept. Op de heden gehouden najaars-
paardenmarkt waren omstreeks 1000 stuks aangevoerdterwijl
vele buitenlandsche handelaren aanwezig waren. In gefokte
en lJ/j-jarige was veel handel; voor de eerste werd van /650
tot 960, voor de laatste van 140 tot 260 besteed.
In de overige soorten ging weinig om.
Tiel, 22 Sept. Op de heden alhier gehouden paardenmarkt
waren 817 paarden aan de lijn. Er werden hooge prijzen
besteed. Een paard werd verkocht voor 1000. Er waren
vele buitenlandsche kooplieden aanwezig.
Aan den secretaris der commissie voor de collectieve in-
zending van land- en tuinbouwvoortbrengselen op de wereld-
tentoonstelling te Parijs, den heer P. F. L. VValdeck, te
Loosduinenis namens de verschillende Nederlandsche land-
bouwmaatschappijen aangeboden een smaakvol middenstuk op
zilveren voet en rijk met zilver gemonteerd. Op het voetstuk
zijn twee schilden aangebragt; op het eene is de reden van
dit huldeblijk vermeldterwijl op het andere de verschillende
attributen enz. van den landbouw zijn voorgesteld.
De jaarlijksche veiling van hoornvee, toebehoorende aan den
hertog van Devonshire, jl. Woensdag te Holker in Furness
(Engeland) gehouden, heeft opgebragt 240,000 voor onge-
veer dertig bee9ten. De hoog9te prijs werd besteed voor eene
koe „harones Oxford Trifitte" nl. 31,920. De hertog van
Devonshire, markies Hartington en de heer Bright waren bij
de veiling tegenwoordig.
In de Staatsbegrooting voor 1878 komt o. m. het volgende
voor over de Rijks-landbouwtchool.
Behalve eenige verhooging voor het personeel, wordt het
hooger bedrag voor het materieel aangevraagd, verklaard uit
de aaazienlijk toegenomen behoeften van het aan de inrigting
verbonden proefstation. Het aantal aanvragen om onderzoek,
op den duur bij het station inkomende, overtreft zeer verre
de verwachtingen welke dieoaangaande mogten worden gekoes-
terd. Wijd en zijd verspreidt de inrigting daardoor nut. Ook
zijn voor verschillende praktische doeleinden terreinen noodig
op niet te grooten afstand van de school gelegen. In eene
plaats die, als Wageningensteed.-: voortgaat zich uit te brei-
denworden zulke terreinen schaars gevonden en slechts ver-
kregen tegeu met ieder jaar klimmenden prijs. En althans ge-
deeltelijk, huren van terrein is boogst moeijelijkop den duur
zelfs oumogelijk en in elk geval om ligt te bevroeden redenen
te ontraden. Het wordt om een en ander dringend noodig
geacht, zich bjj de eerste gelegenheid het vaste bezit van goede
en doelmatig gelegen gronden te verzekeren. Aan gebouwen
bestaat in meer dan den opzigt alsnog de grootste behoefte.
Eene hoofdzaak wordt het mede geacht, met name de, in
den laatsten tijd ook ten onzent op den voorgrond getreden zuivel-
bereiding, in al haren omvang om hare goede en minder goede
uitvoering aan de leerlingen der school te kunnen doen zien.
Met het oog daarop wordt, tot het bouwen van eenen stal
en schuur met kelder en bergplaats en woning voor het noodige
personeel, een bedrag van p.m. 15.000 gevraagd.
De uitgaven welke het voorzien in deze en meer behoef
ten (proefveldbergplaatsen voor werktuigen enz.) zoude vor-
deren zijn in haar geheel op 118,000 geraamd. Deze sorn
kan evenwel over twee jaren worden verdeeldongeveer twee
derden zouden ten laste van 1879 behooren te komen.
Uit een ingezonden stuk in de Middelburgsche Courant blijkt,
dat, sedert de wet van 1872 op de afkoopbaarheid der
tienden, in Nederland voor 4,700,524.81 aan tienden is
afgekocht, waarvan alleen voor Zeeland komt/2,053,372.90 y3.
In Drenthe, Friesland, Groningen en Limburg geschieride
geen tiendafkoop. Ook in Overijssel en Nood-Holland zijn
de sommen gering. Na Zeeland staat bovenaan Gelderland,
waar voor/ 994,535.70 werd afgekocht, waaronder/30.383.60
aan krijtende tienden, d. i. tienden van veulens, kalveren,
biggen, bijen enz.
De centrale veencommissie in Noord-Duitschland heeft dezer
dagen de uitkomsten van hare proefnemingensedert het
jongste voorjaar bij Papenburg ondernomenlaten opmaken.
Een afgeveende vlakte van 1.23 hectare had men met 5000
stuks vijfjarige eikenboompjes en met 4 hectol. zaadeikels
bepoot. Voorshands was het resultaat bevredigend. Een haver-
en grasvlakte op het hooge veen5 are groot, die door
middel van kalk en superphosphaat gemest en niet gebrand
wasbleek zeer gunstige resultaten op te leveren. De haver
was niet te onderscheiden van die, welke op goed land was
gegroeid en het gras en de klaver waren met den haver tot
0.50 meter lengte opgegroeid. De vraag was, of dit zoo op
den duur zou blijven. Twee ook niet gebrande vlakten elk
5 are groot, waren met boekweit bezaaidnadat de eene
met kalk en guano en de andere met kalk en kali bemest
was. Op beide stond de vrucht uitmuntend. De zaak vindt
dientengevolge in Noord-Duitschland algeraeen groote sympathie.
Het door de Staats-Courant meegedeelde verslag omtrent
de verwachtingen van den oogst in de provincie Overijssel
voor het jaar 1878 luidtYolgens de ontvangen mededee-
lingen van de gemeentebesturen nopens de verwachtingen van
den oogst, zijn die verwachtingen over het algemeen vrij
gun9tig. Tarwe is goed gelukt, even als de rogge, hoewel in
eenige streken over kortheid van het stroo geklaagd wordt.
Haver heeft zoowel aan zaad als stroo een zeer ruim, hier
en daar zelfs een uitmuntend verbouw opgeleverd; gerst is
mede goed geluktofschoon op eenige akkers het stroo kort
was. Op enkele uitzonderingen na, beloven erwten en
boonen een vrij goedhier en daar zelfs een ruim beschot.
De zandboekweit staat zeer goed; veenboekweit minder voor-
deelig, hetgeen aan veelvuldigen regen tijdens het branden
wordt toegeschreven. De vroege aardappelen leverden eene
goede opbrengst, maar de hoedanigheid liet meestal nog al
te wenschen over. In de latere soorten, die overigens een
ruimen oogst doen verwachten, heeft zich de bekende ziekte
in de laatste dagen nog al geopenbaard. Koolzaad is op
laag gelegen landen slecht uitgevallenin hoogere streken
vrij goed gelukt, terwijl de stand van het zomer-oliezaadhet
vlas en de hennep tamelijk genoemd wordt. Wat de vrucht-
boomeu betreft, beloven de appelboomen over het geheel een
behoorlijke opbrengst, perenboomen daarentegen veel minder;
laatstgenoemde leden gedurende den bloeitijd veel van den
wind. Gras was steeds in genoegzaraen voorraad aanwezig.
De eerste snede van het hooi was dan ook bijzonder groot
en is, met uitzondering van enkele lage streken, waar veel
gras door den hoogen waterstand is verloren gegaanonder
gunstige omstandigheden binnen gehaald en van uitmuntende
hoedanigheid. Het nagras of etgroen doet mede eene zeer
goede opbrengst verwachten.
In de 35e algemeene vergadering der „Hollandsche Maatschappij
van Landbouw", gehouden te Delft, deelde de voorzitter, de heer
C. J. van der Oudermeulen, mede dat door het overlijden van den
heer Bredius eene vakature in het hoofdbestuur is ontstaan, waarin
door het houden eener buitengewone vergadering zou worden voor
zien. Vertegenwoordigd zijn 63 afdeelingen, uitbrengende 366 stemmen.
De. financien der Maatschappij verkeeren niet in zulk een toestand
als gewenscht wordt. De voorzitter hoopte dat hierin later zal
worden voorzien en wel zoo, dat men de tentoonstellingen nog meer
zal kunnen uitbreiden.
Uit het verslag van den staat der Maatschappij, der handelingen
van het hoofdbestuur en der afdeelingen in net afgeloopen jaar
bleek dat de Maatschappij thans 75 afdeelingen met 13,628 leden
telt, zijnde 656 meer dan sedert de vergadering te Alkmaar. Vande
regering is weder toezegging ontvangen voor een subsidie tot het
houden van voordragten.
De rekening over het afgeloopen jaar sluit met een nadeelig saldo
van /2376.51. De ontvangsten bedroegen/23,909.03|, de uitgaven
/26,385.54[. Zij werd goedgekeurd.
Op de uitgeschreven prijsvragen„een beknopte beschrijving van
den akker- en tuinbonw in al zijn deeleu", en ,/een beknopte be
schrijving van de veeteelt en de zuivelbereiding in al haar aeelen" is
op de t.weede vraag ingekomen een antwoord onder het motto
„Veehouderij is een der brounen van volkswelvaart", welk antwoord
niet der bekrooning is waardig gekeurd, evenmin als het eerste
antwoord op de eerste vraag.
Ilet tweede antwoord, onder het motto De wijze boer," is zoo
verdienstelijk, dat wordt voorgesteld den onbekendeu schrijver uit te
noodigen zijn work om te werken, ten einde dan later te kunnen
beslissen of hem de medaille zal worden toegekend.
Hiertoe wordt besloten.
De vraagMoeten harddraverijen alleen als volksvermaken be-
schouwd worden of komen zij ook ten nutte aan den landbouw?
beantwoordt de kommissie in wier lianden zij gesteld was toestem-
mend en eenparig erkenuende, dat de harddraverijen zeer ten nutte
van den landbouw kunnen zijn, meent zij dat het best.e middel zal
zijn de oprigting eener vereeniging tot bevordering van harddraverijen
in Noord- en Zuid-Holland, gelijk reeds bestaat in het bnitenland
en ook in vele plaatsen hier te lande.
De kommissie stelt daarom voor het hoofdbestuur te magtigen tut
benoeming eener kommissie voor het tot stand brengen van zulk
een vereeniging.
Na eenig debat wordt dienovereenkomstig besloten.
Omtrent de kollektive inzending der verschillende Nederlandsche
maatschappijen op de Parijsche tentoonstelling rapporteerde de heer
Waldeck, dat hij hoopte dat met de inzending door Nederland geen
oneer zou worden ingelegd. Of de inzending al of niet bekroond was
is nog onbekend.
De afdeelingen Alkmaar, Velzen, Delft en Waddiuxveen zullen
een lid benoemen der kommissie tot wetsherziening.
Tot lid van het hoofdbestuur, in de plaats van het aftredend lid
Breebaart, wordt benoemd jhr. mr. J. H. van Foreest van der Palm
te Anna Paulowna, bij herstemming tegen den heer N. Vas Visser
te Haarlem.
Hierna werden verschillende voorstellen behandeld o. a. om tot
verbetering der kaasbereiding iemand van wege de maatschappij
naar Engeland en Amerika af te vaardisren, de wijze van kaasbereiding
daar te zien en daarna rapport te doen. Na eenige diskussie ingetrokken.
Van de afdeeling Sloten. »Dat de vergadering een gunstige
beslissing mogc nemen betreffende onze pogingen tot het verkrijgen
eener schutsluis te Halfweg Haarlem-Amsterdam, ter plaatse waar
thans een spuisluis bestaat, - en het hoofdbestuur te gelegener tijd
zijne medewerking verleene.
Door het hoofdbestuur wordt, bij monde van den heer Visser van
Hazerswoude, gepreadviseerd, dat de vergadering het voorstel in
beginsel zal aannemen.
Dienovereenkomstig wordt besloten.
Besloten werd tot het uitgeven van een maandblad, om de kennis
op het gebied van landbouw, tuinbouw en veeteelt enz. onder
alle leden der Maatschappij te verspreiden.
Het hoofdbestuur stelt voor in 1879, bij gelegenheid van de
algemeene vergadering der Maatschappij, aan onze jaarlijksche ten
toonstelling te verbinden „eene tentoonstelling van inlandsche en
buitenlandsche paarden" (Internationale tentoonstelling van paarden).
