- 174
Oemengde Beri^ten.
298ste Staats-Loteri).
f
f
f
f
f
REGTSZAKEN.
waarbij ook een deel van den herfst in rekening behoort te
komen. Tot voor weinige dagen toeh was het weer zonr.ig
en warm. De zomer ging tot herfst over met eene menigte
dagen des eersten. De zwaluwen zijn dan ook pas vertrokken
niet als bocien van vroegtijdige koude, maar omdat de weers-
gesteldheid is omgekeerd. Als het herfstweer van dien aard
wordt dat de zwaluw geen insekt meer op hare vlugt tot voed-
sel kan opvangen, is haar aftogt welhaast aangebroken. Van
de koolsoorten komt het minst in aanmerking de bloemkool
die niet zwaar en duur is. Daarentegen zijn de roode, de
witte en de savooije kool zeer grootovervloedig en goedkoop.
Tegen verwachting is de toevoer van appelen nog ruim ten
gevolge waarvan het gebruik der kool tot dusver eenigermate
verdrongen wordt. Van de akkers met andijvie wordt een
uitermate best gewas verzonden en aan peen zal het dezen
winter niet ontbreken. Overmaat van regen heeft nog geen
reden tot bekommering gegevenzoodat het bonwland zonder
uitstel kon omgeploegdhet wintergraan gezaaid worden en
de weilanden nog gras voor het rundvee voortbrengen.
Ook op de wcreldtentoonstelling te Parijszijn Chr. Han
sen's kaasleb en boterkleursel door den jury allezins deugdelijk
bevonden. De toekenning van twee gouden medailles is daarvan
het voldingend en schitterend bewijs.
Deze bekrooning bevestigt op nieuw het gunstig oordeel,
niet alleen in andere landen, maar ook hier door deskundigen
geveld. Zoo behaalde reeds te Apeldoorn het Kaasleb en
het Boterkleursel elk een zilveren medaille, le prijs; te En-
sched^ ontving het Boterkleursel eene eervolle vermelding;
te Maarssen werd de zilveren medaille aan het Kaasleb
het Boterkleursel en het Kaaskleurselonder eene collectie
ingezonden zuivelbereidingswerktuigen van J. Schoonman, toe-
gekenden te Amstenrade (Limbnrg) het Boterkleursel
eervol vermeld.
Wat de waarde dezer bekrooningen verhoogt, is, dat de
ondervinding, de praktijkHansen's preparaten ook hier te
lande als hoogst aanbevelenswaardig heeft doen kennen.
Bij de bekrooningen voor inzendingen op de wereldtentoon-
stelling te Parijs hebben o. a. ook de volgende heeren onderschei-
dingen bekomen en welde heer H. F. Bultman te Amsterdam
eene zilveren medaille, voor spelt; de heer J. van der Breg-
gen Az.te Waddinxveen, eene bronzen medaille, voor graan-
soorten, en eene dito, voor kaas; als ook de Friesche Maat-
schappij voor Landbouw, eene eervolle vermelding, voor door
haar ingezonden kaas.
De lcden der hoofdcommissie in zake het Nat-ionaal Huldeblijk
hebben persoonlijk aan den heer .T. H. Brandes J.Hz., den secre-
taris der comniissie, een geschenk aangebodenvergezeld van een
vleijend schrijven voor zijne bclanglooze, ijverige en zeer gewaar-
doerde niedewcrkingwaardoor de moeijclijke taak der hoofdcom
missie zoozeer werd vergemakkelijkt.
De heer K. Stigter, rustend landbouwer te Vlaardingen,
ontving per omnibusdienst een kistje, dat, in een stuk papier ge-
wikkeld, te Schiedam in een kroeg nabij het spoorwejjstation was
afgegeven, om alzoo te worden verzonden. Verwonderd keek de
oude man op, toen hem bij ontpakking en opening bleek dat on
het kistje en de daarin nog. aanwezige effecten zijn wettig eigen-
dom waren. Het bankpapier ad /3000, dat hij daarin ook had
geborgenwas ecliter verawenen. Wanneer en op welke wijze dit
kistjedat hinnenskamers in eene kast een vaste plaats had en
daar een paar dagen geleden nog moet gestaan hebben, hem ont-
vroemd is, kan hij niet gissen. Het onderzoek en de nasporing
der politie zal dat welligt ophelderen.
Twee burgerdochters te Utrecht waren Zaterdag avond op de
kamer van een hij hen inwonend, maar toen alwezig studenttoon
een van haar een revolver nam van het daar aanwezige wapenrek
waarmee zij al spelende hare zuster bedreigde, met het ongeluk-
kig gevolgdat de revolver afging. Het schot trof de bedreigde
in het hoofd en hoewel zij nog lecftis haar toestand zeer be-
denkelijk.
Te Hulst in Zeeuwsch-Vlaanderen doet zicli het merkwaardig
zoo niet eenig verschijnsel in ons land voordat protestanten en
katholieken een kerkgebouw hebben. In het schip der kerk ver-
gaderen cerstgenoemdende laatsten in de krnispanden.
In een herberg op den Zeedijk te Amsterdam heeft bij een
twist tusschen twee vjouwen de een hare tegenpartij schier het
geheele oor afgebeten en voor de oogen der omstanders verslonden.
Zij is kort daarna door de politic in hecbtenis genomen.
De hongersnood in Kaschmir is, zoo schrijft een dagblad-
corrcsp ondent uit Srinugger, nog veel vreeselijker dan men over
het algcmeen denkt. In sommige streken is reeds een vierde ge-
deelte, elders bijna de helft der bevolking van honger gestorven
vele dorpengeheele districten zelfs zijn totaal ontvolkt.
Bij de wedw. W. Wiertsema te Spijkster buitendijks is een
afschuwclijke misdaad gepleegd. Naar de verklaring der rijksvee-
artsen Ebens en Werkmanzijn 3 ossen en 1 jonkbeest van ge-
noemde weduwe in de weide vergeven. Nog twee dieren lijden
aan die barbaarsche liandeling. 't Meesch is voor 't gebruik afge-
keurd en begraven. 't Is te hopendat de daders in handen der
justitie komen.
In Amerika heeft een jongmensch, Partello geheeten, en
klerk aan het departement van oorlogop 800000 en 1000
meter afstandvan de 45 schoten 44 rozen geschoten. Het ge-
weerwaarmede hij dit schier ongeloollijk stuk verrigtte, was een
Rcmmington-Greedmoor.
Door het Duitsche Operettengezelschap van den heer A. van
Lierte Amsterdam zal eerstdaags een nieuwe operettegetiteld
Der Zeekadet", worden opgevoerd, waarin een partij schaak
wordt gespeeld op een schaakbord van 15 meter met 32 levende
menschen en kinderenin plaats van de gebruikelijke figuren en
pionnen.
Een regter in Kansas heeft onlangs beslistdat eene vrouw
het regt heeft zich al het geld toe te eigenen dat de man in zijn
broekzak heeft. Sedert dien tijd is het aldaar onder de mannen
gewoonte geworden het geld in bun vestzak te dragenals de
eenige plaats waar zij hun geld vcilig kunnen bewaren.
Z. K, H. prins Alexander der Nederlanden is uit het buiten-
land te 's Gravenhage teruggekeerdlaatstelijk komende van Parijs.
Onder de gemeente Bedum (Groningen) is Maandag avond
het volgende ongeluk voorgevallen Twee personenH. Kooi van
Noordwolde en K. Kooima van Zuidwolde, reden met het 10 jarig
zoontje van eerstgenoemde op eene chais van de IV insummermarkt
huiswaarts. Omstreeks half tien uur geraakte tnsschen Bedum en
Zuidwolde het paard van den weg en stortte met de chais in het
Boterdiep. Het zoontje van Kooi wist zich uit het water te redden
en liep ijlings naar de ouderlijke woning om de ramp mede te deelen
maar aangezien de woning op 20 minutcn afstand lag van de plaats
des onheils, kwam de redding te laat. Beide mannen hebben hun
dood in het water gevonden. Kooi laat eene vrouw met 6 kinde
ren na, en Kooima eene vrouw met 3 kinderen.
Deze week heeft het //Hippodrome" te Parijs eene //attrac
tion" in praktijk gebragt. Een Spaansch //toreador", don
Manuel Gomez, vertoont er een prachtigen Audalusischen stier,
als een hond gedresseerd en die even gewillig de-moeijelijkste
kunsten vertoont.
Te Pisa is een congres gehouden van Italiaansche dokters,
waarop zeer de wenschelijkheid werd uitgesprokendat de dag
bladen voortaan de rubriek zelfmoordenweg mogten laten,
wijl men aanneemt, dat de beschrijving er van op daartoe ge-
neigde gemoederen aantrekkelijk werkt en hen tot zelfmoord drijft.
Den lOden September werden te Cleveland, in Ohio, de
rector, de overige professoren, een aantal stud.ent.en, benevens
de portier van het homoopathisch medisch collegie in hechtenis
genomen. Hnnne misdaad bestond in het stelen van lijken, die
in het gebouw der hoogescboolin een kelder onder den vloer
werden gevonden. 't Is in Amerika zeer moeijelijk lijken te
verkrijgen.
Dezer dagen werd berigt, dat er thans in Oostenrijk proeven
genomen worden, om door middel van eleetrisck licht, voor aan
de locoraotieven aangebragt, de spoorwegen op groote afstanden
's nachts zoo krachtig te verlichtendat de machinisten ver voor-
uit kunnen zien. Die proeven hebben aanvankelijk een gewenscht
resnltaat opgeleverd. Nu verneemt men dat voor eenige dagen
dezelfde toepassing van de electriciteit gemaakt zal worden op
stoombooten, van de Oberweser-Schleppschiffahrt". Daardoor
zal de dienst van deze booten voortaan ook des nachts, en vooral
in den winter, kunnen plaats hebben, zonder gevaar voor de
scheepvaart.
Een Berlijnsch geneesheer had een zijner patienten aangera-
den eenigen tijd de zachtere lucht, van Italic te gaan inademen
en gaf hem een brief van aanbeveling aan een Italiaanschen medi-
eus mee. Onderweg bekroop den zieke de onbedwingbare lust om
te zien wat de docter over zijn toestand gemeld had. Bij het
openen van den brief las hij tot zijn schrik: Waarde eollega!
Hier zend ik u een prachtig staaltje van een ingebeelden zieke.
Schrijf hem voor wat gij wilten laat hem zooveel betalen als u
goeddunkt". Dc reiziger zette zijne reis niet verder voort, maar
keerde onmiddellijk terug en was gebeel genezen.
De rijkste Javaan van Samarang, Tassimin genaamd en
woonachtig in de kampong Koelitan, is voor eenigen tijd over-
leden en met groote staatsie op Bergotta begraven. Meer dan
1200 personen vergezelden het lijk naar het kerkhof en circa 500
hadji's zonden hun gebeden voor 't heil des overledenen ten hemel.
Aan al deze personen werd na de begrafenis f 1 tot 2.50 nitbe-
taald, en bovendien een stuk wit katoen ten geschenke gegeven.
Buitendien werd langs den geheelen weg, welke het lijk passeerde
een mengsel van kwartjesdubbeltjes en centen met gele rjjst en
bloemen op den grond uitgestrooid - iets wat natuurlijk niet bij
droeg om oen ernst der plegtigheid te verhoogen. 't Is echter een
gebruik, dat bij elke begrafenis van een aanzienlijk inlander ge-
volgd wordt. De overledene wordt geschat een kapitaal van circa
150,000 na te laten, eene som welke hij gebeel door handel-
drijven en een ordelijke levenswijze had overgegaard.
Dezer dagen verscheen voor een der Londensche politie-
regters eene jonge, goed gekleede vrouw, die den vorigen avond
wegens dronkenschap was opgepakt. De regter zeide tot haar
Waar zijt ge geweost, dat ge zoo dronken waart"? - Och
om u de waarheid te zeggen, mijnheerik ben gisteren getrouwd
en na het trouwen hebben we wat gedrouken. Toen ben ik mijn
man kwijt geraakt". - //Waarom is hij je dan later niet komen
halen"? - Wel, mijnheer, hij is zeker nog erger dronken ge
worden dan iken ergens anders opgepakt - Nuzeide de
regter glimlagchendede opsluiting van dezen nacht was straf
genoegga maar weg.
Te Londen kwam een cmmibus-conducteuf de kaartjes opha-
leu. Een dame gaf het hare en een van den hatven prijs voor
haar reeds grooten zoon. De condueteur keek eerst den jongen
en toen 't, kaartje aan met de opmerkingwat te groot voor een
kind. Zeker, was 't antwourd, maar gij hebt ook zoo langzaam
geredendat hij sedert het instappen heel wat gegroeid is. Onder
't gelach der reizigers ging de condueteur weg.
DERDE KLASSE.
Prijzen van f 100.en daarboven.
Eerste Lijst.
Nr.
Prijs
Nr. Prijs
Nr.
Prijs
4589..
100.
12876200.
17653
400.
6337..
100.
13867100.
17688
If
100.
6620..
200.
14555200.
18791
II
1000.
8202..
100.
14830200.
19835
If
1000.
9731,
100.
15980100.
Tweede Lijst.
Nr.
Prijs
Nr. Prijs -.
Nr.
Prijs
898..
400.
8827100.
18065
1000.
5348..
1500.
14466r 100.
20694
H
100.
6177..
200.
15930100.
20816
H
1500.
100.
16595 v 400.
Derde Lijst.
Nr.
Prijs
Nr. Prijs
Nr.
Prijs
400.
12522f 400.
15433
100.
1000.
1333)v 2000.
15469
V
100.
7228..
5000.
1345025000.
18024
H
100.
12477,.
100.
Vierde Lijst.
Geene
prijzen
van 100 en daarboven uitgekomen.
ARRONDISSEMENTS-REGTBANK te AMSTERDAM.
Inbreak op de vrijheid van arbeid. Ken gedwongen werk-
staking uit broodnijd.
Zitting van 10 en 17 October 1 8 7 8.
Voorzitter, mr. van Wensen.
Regters, mrs. Snringar en Domis.
Substituut-officier van justitie, jhr. mr. de Kock.
Substituut-griffiiermr. Meerburg.
De wet van 12 April 1872, meer bekend onder den naam
van coalitie-wethief de artikelen op, die in het nog altijd
ten ,onzent geldend Fransche strafwetboeko. a. de vereeni-
ging van werklieden om den arbeid te staken of duurder te
makentot een strafbaar feit stempelden. Door de uitdruk-
kelijke afschaffing dezer bepalingen werd stilzwijgend het voile
regt van vereeniging ook voor de werklieden en door dit mid-
del het streven naar hooger loon als een geoorloofd en met
de openbare orde strookend doel erkend.
De wetgever oordeelde evenweldat men, tegenover moge-
lijke ongeregeldhedendie zich wanneer de arbeidersvereeni-
gingen geoorloofd zijnbij werkstakingen kunnen voordoen
niet volstaan kon met de gewone strafhepalingeno. a. tegen
mishandelingbedreiging, beleediging enz., maar riep nieuwe
in het leven die juist op hetzelfde beginsel stenndendat aan
de afschaffing der artikelen, welke de vorming van coalitien
belemmerden, ten grondslag heeft gelegen bescherming der
vrijheid van alien in de uitoefening van hun arbeid of nijverheid
Daartoe trad in de plaats van de artikelen 414416 Code
Penal, die alleen de verboden vereenigingen van patroons of
werklieden op het oog hadden, een afzonderlijk algemeen mis-
drijf, losgemaakt van elke bepaalde categorie van personen,
met name: het maken van inbreuk op de vrijheid van arbeid
en nijverheid.
lloezeer nu de toepassing van de wet, die dit misdrijf straf
baar stelt, door het O. M. tegen de beide beklaagdendie
in deze zitting teregtstondenwerd ingeroepen, stelle men
zich niet in deze zaak een paar demagogen voor, die, na eerst
tot werkstaking om hooger loon te verkrijgen te hebben aan-
gehitstde onwilligen feitelijk verhinderden den arbeid voort
te zetten. Tot werkstaking bestond bij hen evenmin de wil,
als bij degenendie zij er toe noodzaakten. Hooger of liever
meer loon te verkrijgen was daarentegen wel de drijfveer van
hun optreden, niet ten koste van hnn patroon, maar van on-
derscheidene medearbeiderswien zij niet gunden wat vrouw
Fortuna hun had toebedeeld. Door de geweldige wijze, waar
op de afgunstigen hun broodnijd botvierden werden die arbei-
ders in dubbelen zin gedwongen voor beklaagden het veld
waarop ze werkzaam waren, te ontruimen.
De beklaagden, P. van der Stelt en G. H. Schuurwater,
beiden woonachtig te Haarlemmermeer, aan den Aalsmeerder
weg, stonden als zoogenaamde kleedbazen te zamen aan het
hoofd vau een ploeg zaaddorschers. Een grondeigenaar te Haar
lem tevens koopman in granenhad hen tegelijk met twee
andere kleedbazeD eener ploeg, zekere H. en O. aangeuomen
om met hun arbeiders eenige landerijen bebouwd met koolzaad
gelegen in den Legmeerpolder onder Nieuwer-Amstelaf te
dorschen. De bijzondere aanwijzing dier landerijen voor elke
ploeg, zooals gebruikelijk is door loting, geschiedde den 17
Juii jl. Den volgenden morgen konden beklaagden reedsbij
het afdeelen van de zeilenbet verdeelen van de te
dorschen bunders naar den uitslag der loting moeilijk hun
mi&npegen verkroppen over de naar hun meening slechtere
hoedanigheid van het zaad der stukken, waarop zij met hun
„kleed" de gezamenlijke arbeiderswaren gevallen. Deze
ontevredenheiddie zij reeds te vergeefs aan den werkgever
hadden doen blijkengaf zich evenwel eerst regt lucht, toen
de aan het werk getogen ploegen een stuk uaderden, waarvan
aan beiden de helft was toegekend en het eene gedeelte voor-
deeliger te dorschen wasdan hetgeen beklaagden was toege-
scheiden. Toen maakte men korte mettende ontevreden
kleedbazen, gevolgd door de geheele onder hun leiding staande
ploeg, overscbreden de grens van hun stuk en eischten onder
groot misbaar, dat de kleedbazen, die de goede helft hadden
getroffen, dit grondstuk met hun ploeg verlaten en verderop
de dorschvlegel zouden gaan gebruiken.
Op de weigering om daaraan gevolg te geven dreigden zij
met al hun mannen geweld te zullen gebruikhn om hen daar
toe te noodzaken zeggende dat indien zij niet ophielden
zij wilden zien, wie van hun vieren de sterkste was".
In de beslechting der zaak door het vuistregt, hadden de
bedreigden echter evenmin lust, als hun zwakkere ploeg, grooten-
deels uit vrouwen en kinderen verzameld, te wagen nan de
vvoeste en sterke ploeg van volwassen mannen, door de be
klaagden aangevoerd, Maar de tegenpartij liet hun geen tijd
om die proef met het regt van den sterkste geheel te ver-
hoedenwant terwijl men een korte poos verbitterd doch, be-
sluiteloos tegenover elkander stond, zetten de aanvallers plot-
seling hun bedreigingen klem bij, door er duchtig op in te
slaan. Slechts door de krachtige tusschenkorast van een ijlings
uit de nabijgelegen pastorie toegesnelden kapelaanwerden
onberekenbare gevolgen verhoed. Eerst nadat door diens tus-
schenkomst een rijksveldwachter op het tooneel vau den strijd
was verschenendie wegens de woeste en dreigende houding
der aanvallers het gebruik van zijn revolver in het verschiet
moest stellenwas het mogelijk de orde te herstellen. De
aangevallen ploeg was nu wel voor verder leedbehoed, maar
zag zich toch genoodzaakt den arbeid tot den volgenden dag
te staken.
Heelhuids was men er bij lange na niet afgekomen, doch
naar luid der dagvaarding kon daarvan slechts geconstateerd
worden dat door verschillende onbekend gebleven strijdlusligen
de beide kleedbazen II. en O. en een hunner ondergesehikten
waren geslagen en mishandeld, en de tweede beklaagde zijn
tegenstander H. moedwillig bij het hoofd gegrepenop den
grond geworpen en slagen en schoppen had toegebragt.
Deze feiten, door vele getuigen gestaafd, werden in hoofd-
zaak, zoo ieder voor zich als wat het gezamenlijk aandeel
daarin betreft, ontkend. Zij spraken niet tegen het betreden
van het stuk land, waarop de beleedigden voorgaven regt te
hebbenmaar beweerden daartoe geregtigd te zijn geweest
door de toestemming van den kooper en den aanbesteder van
het werk tengevolge hunner bedenkingen over het slechte zaad
dat op hun deel was gekomen. Bedreigingen waren evenmin
door hen geuit als geweld uitgelokt, en indien men hand-
gemeen was gewordenhetgeen zij zich niet wel herinnerden
dan kon dit slechts gediend hebben om zich te verdedigen
tegen de mishandelingenwaaraan zij hadden blootgestaan van
de zijde der ploeg, die hen niet aan het werk wilde laten gaan
op het stuk, dat hun regtmatig toekwam.
Hun beroep echter op de toestemming van koopman en
aannemer, ondersteund door twee getuigen a decharge, werd
door dezen nadrukkelijk wederlegd. De loting heeft. juist
plaats, omdat bet dorschen van het eene stuk voor- of nadee-
liger kan uitvallen dan het andere, maar wanneer deze heeft
plaats gehad blijft ieder op zijn eigen arbeid en is het een
van onds onveranderlijke gewoonte, dat daarin geen wijziging
wordt gebragt. Daarenboven besehouwde de zaadkoopmanaf-
gescheiden van de ontkenning zijner toestemming, de klagt
van beklaagden volkomen ongegrondomdat zij tijdens het
voorval reeds honderd hectoliter tegen negentig door de aan-
gevallenen hadden afgedorscht. 4
De tweede beklaagde eindelijk wist van de hem afzonderlijk
telastgelegde verwonding niets af.
De substituut-officier, die het ernstige van het onderwer-
pelijk feit, dat gelukkig zeldzaam voor de regtbank wordt
gebragt, deed uitkomen, hield de schuld van de beklaagden
aan het hen bij dagvaarding telastgelegde volen requireerde
na te hebben doen uitkomendat de daad en de schandelijke
