II
1878.
Vrijdag, 1 November
N°. 44.
AAN LANDBOUW, GEMEENTE- EN POLDER-BELANGEN GEWIJD.
IV e gen tie n d e Jaargang.
\V\ARgp
Prijs van het Abonnement
id Bat Jaar. f
Prijs der Advertentidn
van 16 regels 75 Cent, elke regel meer 12/2 Cent.
Haarlemmermcer.
Bij den Burgerlijken Stand zijn aangegeven
van 23 October tot 29 October 1878.
Landbouw.
Tlieorie en Practijk.
AARLEMMERMEER
Pr\js van een enkel Nommer 15 Cent.
ALLE TOEZENDINGEN, REDAKTIE EN UITGAVE BETREFI'ENDE
te adresseren aan VAN BONGA C°.te Amsterdam.
Viler! {jk Woenadag.)
Groote Letters worden naar hare plaatsrnimte berekend.
Agenda voor de Vergadering van den Gemeenteraad
van Haarlemmermeerte houden op Donderdag den
7 November 1878, 's voormiddags ten 10 urein
het Raadhuis.
1. Ingekomen stukken en mededeelingen. 2. Benoeming
van eene Vroedvrouwstandplaats Hoofddorp. 3. Aanvraag
om outheffing van den hoofdelijken omslag van P. van Merrien-
boer. 4. Idem van G. van Wijk. B. Suppletoir kohier
van den Hoofdelijken omslag voor 1878. 6. Verzoek van
K. E. van Rijzingetot verhuring der onderwyzerswoning
N°. 9. 7. Begraafplaatsen. 8. Benoeming van leden der
Plaatselijke Scboolcommissie, in plaats van de heeren Bultman
en Breure, waarvoor de heer Breure niet meer in aanmerking
wenscht te komen. Door de Schoolcommissie zijn aanbevolen
de heeren: a. H. P. Bultman en H. C. R. Folmer; b. P. Kop-
pes en H. A. Hanedoes. 9. Voorstel der Schoolcommissie
omtrent prijsuitdeeling op de Scholen. 10. Verzoek van
Fr. van Dixhoornom eervol ontslag als hulp-onderwijzer aan
school N°. 4. 11. Begrooting voor 1879. 12. Idem
van het Bnrgerlijk Armbestuur. 13. Voordragt tot beschik-
king over 4/5 der personele belasting, dienst 1879/80.
14. Besluit tot verstrekking van subsidie aan het Burgerlijk
Armbestuur voor 1879. 15. Adres van J. Buijn, gemeen-
te-opzigter, om verhooging van jaarwedde. 16. Adres van
P. Bosman en anderen, omtrent het hardraaken van wegen te
Hoofddorp. 17. Adres van B. Labrijn, waarbij wordt ver-
zocht wijziging van de verordening op het sluiten der her-
bergen.
GEBORENAdriaau, zoon van J. Schipper en M. Rniter. Pieter,
zoou van P. Dol en J. Nieuweboer. Neeltje, dochter van G. van Kla-
veren en A. van der Pol. Elisabeth, dochter van J. van Dongen en
A. Snaauw. Anneke, dochter van M. Verknijl en J. Streefkerk. Klaas,
zoon van D. de Leeuw en T. Slikker. Antje, dochter van J. van der
Zwaard en A. Been. Hendrika Maria, dochter van A. J. Cuvelier en
M. M. Ilamringa. Hendrika Wilhelmina, dochter van J. Hobo en E.
Nieuwkoop. Teuntje, dochter van M. Reedijk en J. Korstman. Jacob,
zoon van Ph. A. Keijmel en A. van Krimpen. Hendrikns, zoon van
J. Tesselaar en M. Quax. Govert. zoon van C. Strnijk en T. Brouwer.
Jacob, zoon van C. Kort en N. J. Schouten. Gerrit, zoon van A. Voor-
dendag en T. Best.
OVERLEDEN: Maria, oudljaar, dochter van L. Visser en J. J. Piet.
Johannesoud 17 maandenzoon van S. van 't Schip en M. P. v. d.
Plas. Maria Agatha, oud 4 jaren, dochter van N. Stokman en C. van
Leeuwen. Maria, oud 17 dagen, dochter van J. van Es en t. Maat.
ONDERTROUWD: J. Weij met E. Worlel. P. Kaasbergen met H-
Wezenbeek. C. van der Werf met P. W. van der Woude (wed.)
GEHUWD: D. Koolhaas met G. Bokhorst.
Winterswijk30 October. Door de zorg van de hier ge-
vestigde Afdeeling der Geldersche Maatschappij van Landbouw
zullen gedurende den aanstaanden winter in onze landelijke
streken drie rondreizende leeraars in het openbaar optreden
te weten: 6ca te Winterswijk, eeu te Lichtenvoorde en 66a
te Aalten.
Winsuill29 October. Vrijdag had hier eene merkwaar-
dige weging van vee plaats op de bascule, behoorende aan
de hier bestaande Afdeeling der Maatschappij van Landbouw
in de provincie Groningen. Deze koeijen waren op den 28sten
Mei dezes jaars op dezelfde bascule gewogen. Bij deze weging
bleek het volgende:
N°. 1 woog in Mei 451 kgr., in Oct. 585 kgr.
II
2
II
450
II
597
II
II
3
II
488
II
647
II
II
4
II
496
II
653
II
II
5
II
604
II
678
II
II
6
II
420
II
560
II
II
7
II
507
II
646
II
II
8
II
350
II
437
II
II
9
II
372
II
533
II
Uit de aanmerkelijke aanwinst in gewigt blijkt, dat hier
uitmuntend land is voor de vetweide gcschikt.
Zwolle25 October. Door het stormachtige weder der
laatste dagen is er veel fruit afgewaaid. De aanvoer van
peren en appelen bedroeg heden p. m. 800 hectol. De prij-
zen waren aanmerkelijk gedaald. Geplukte waar is geldig.
Er worden veel appelen en peren gedroogd.
Leiden. De afzending van groenteno. a. van witte
kool uit Rynland naar Duitschland is dit jaar vcrbazend
groot. In de laatste 14 dagen bedroeg het meer dan
500,000 atuks.
Lochem. Op den 4 November e. k. zullen de vrienden
en vereerders van wijlen Dr. W. C. H. Staring, zich op de
begraafplaats alhier vereenigen, ten einde het monument te
zijner nagedachtenis op zijn graf te plaatsen.
Capelle (Langstraat)30 Oct. De haudel in hooi is ge
durende de laatste dagen veel levendiger gewordenverschil-
lende partijen werden tot 12.50 per 1000/2 kil. afgeleverd.
In kalfkoeijen is de handel zeer geanimeerd, zoodat de
prijzen tot eene enorme hoogte gestegen en koeijen van f 300
geen zeldzaamheid meer zijn. De vette koeijen zijn evenwel
vrij wat minder; de beste kwaliteit wordt tot 75 a 80 cent
per kilo verkocht, terwijl men de mindere soorten tot 65 a 70
cent goed koopen kan. De vare of ten deele afgemolken koeijen
zijn daarentegen buitengewoon duur, zoodat de landbouwers,
die dezer dagen belangrijke aankoopen op de markten te Mont-
foort en Woerden dedenalgemeen getuigen nimraer zulke
hooge prijzen besteed te hebben.
Uit Overijssel en Friesland meldt men aan de Gron. Ct.
dat aldaar aan de spoorzijde alles blank staat. De spoor-
reizigers ontwaren dientengevolge op nieuw uren ver niets
dan een uitgestrekte watervlakte, waarboven de zeemeeuwen
en andere watervogels bij gansche vlugten heen en weer zwe-
ven, en die aan het geheel een bar aanzien geven. Een
menigte turfvelden verkeeren in een chaos van verwarring;
overal drijft een massa^turf voor den krachtigen stroom uit,
en berokkent alzoo groote schade aan de eigenaars. Reeds nu
is er voor duizenden gulden schade veroorzaakt. Alleen in-
poldering op groote scbaal, met de noodige stoomgemalen
zou aan dezen jaarlijks wederkeerenden treurigen toestand een
einde kunnen miken.
Er is indertijd heel wat geschreven over den Kaspischen
zandwilg. Thans deelt de heer G. Vas Visser in de Landb.
Cour. het navolgende mede
In het voorjaar van 1876 liet ik een stuk zeer schralen
zandgrond, groot ruim 40 aren (wel is waar bouwland,
maar mij te slecht om langer als zoodanig te gebruiken), met
Kaspischen zandwilg bepolen de stekken waren niet dikker
dan een potlood uit onze landbouw-almanakken. Op het gewns
van 1877 viel niet te roemenwel stierven er zeer weinig
stekken en maakten de meesten twee drie of vier loten maar
de teentjes waren dun en kort en zijn gebruikt tot het aan-
binden van leiboomen enz.
In den vorigen winter zijn de loten of teentjes alle afge-
sneden en hebben de stammetjes, nu krachtiger, jl. voorjaar
van drie tot zeven en acht nieuwe scheuten gemnakt, ter
lengte van 1 tot 3 meter; er zijn stammetjes bij die 4 a 5
loten van 3 meter maakten. Ieder die lust heeft kan den Kas
pischen zandwilg bij mij komen zien eu zelf gevolgtrekkingen
maken, ik woon drie-kwart uur gaans van het station Driebergen.
Betrekkelijk den landbouw wordt uit Marne het volgende
medegedeeldDe werkzaamheden op het veld zijn zoo goed als
afgeloopen. Het rooijen der aardappelen heeft over het gehfeel
slechte resultaten opgeleverd. Echter is in dezen herfst weder
bij onderscheidene personen ten duideljjkste gebleken, dat ver-
wisseling van pooters teD zeerste is aan te bevelen. Eenige
personen toch die best Friesch pootgoed hebben gezetkregen
wat kwaliteit en kwantiteit beide betreft voldoende opbrengst.
Het rooijen en het huishalen of begraven der mangelwortelen
is nog in vollen gang. Over het geheel is de opbrengst hiervan
uitmuntend. De reeds eenige jaren in praktijk gebragte ge-
woonte om korrels, hetzij met den stok of machine, dadelijk
op de plaats te zettenheeft ook weder geleerd veel beter te
zijn, dan het zetten der jonge planten op het veld. Wij zagen
eenige akkers, waarin men velen vindt van 10 tot 15 h. k.
en zagen enkelen van 18 en 23 h. k. Het spreekt van zelf,
dat het dan veel voeder oplevert, daar het vee eerst geruiraen
tijd van de blnren kan etenwaarom er dan ook van dezen
bouw hier nog al veel wordt gebruik gemaakt.
Ook is de bouw der gele wortels uitmuntend geslaagd
even als dit met de roode en witte kool het geval is, zoodat
die dan ook niet hoog in prijs zijn.
Aan het verslag van de werkzaamheden der commissie van
toezigt op vee en vleesch te Utrecht, over het jaar 1877
ontleenen wij de volgende mededeeling
„De verkoop van spek en worst scliijnt zich zeer uit de
breiden; daar er dit jaar weder 27 nieuwe winkels zijn geopend.
Ook de verkoop van het Amerikaansche spek is zeer be-
langrijk. De ondememers er vande heeren van den Heuvel
C°.slaan groote partijen in, bij 50 kisten te gelijk. De
verzending uit Amerika geschiedt per gelei-biljet en een bewijs
van gekeurd te zijn.
De commissie meent hierbij de opmerking te mogen maken
dat de couranten-berigten ongunstig luidden, omtrent de zui-
verheid van dit spek, vooral met opzigt tot het hezet zijn
met trichinen, doch dat zij daarop bedacht is geweest en er
de keurmeesters op attent heeft gemaakt, terwijl de vee-
inspecteur Goelst van tijd tot tijd stukken spek aan de com
missie aanbood, ter onderzoeking naar trichinen. Deze onder-
zoekingen hebben het resultaat opgeleverd, dat het spek vrij
van trichinen en van een uitmunlend gehalte was. Aan den
vee-inspecteur is onderrigt op welke wijze bij de waarschijn-
lijke aanwezigheid van trichinen kan ontdekken en bij twijfel
zich daarvan nader kan vergewissen door microscopisch onder-
zoekzooals hem werd aangetoond op een stuk spek, dat hij
ter onderzoeking kwam aanbieden.
„Intusscben is het moeyelijk om zich te overtuigen of alle
de zijden spek, die in een enkele kist bevat zijn, vrij zijn
van deze wormen en was het noodig die vim elk der zijden
afzonderlijk te onderzoeken. Hierop is de commissie ook
bedacht geweest, zoodat bij volgende toezendingen er meer
microscopische onderzoekingen zullen geschieden.
„Voor den gebruiker van dit spek, evenals van ander in-
gevoerd spek, ham of worst, is het niet onverschilligdat er
op gewezen word t, om van al wat afkomstig is van buiten-
landsche varkens, zijden, hammen, worst enz.niets raauw"
te eten, maar steeds goed gekookt" en gaar."
Bij deze naauwkeurige toebereiding schaadt de aanwezig
heid van trichinen niet."
Men deelt ons bovendien nog mede, dat de keurmeesters
van vee en vleesch sedert eenige jaren reeds voorzien zijn van
een microscoop, om zich van de al of niet aanwezigheid van
trichinen in spek, ham of worst te kunnen overtuigen.
In de vorige week werden twee koeijen v°n de weduwe de
Graaf te llauwerd in Friesland, longziek bevonden. Tenge-
volge daarvan zijn 37 koeijen en kalveren, als verdacht,
afgemaakt. Alleen de hokkelingen kunnen worden gespaard.
Alleen in Rauwerderhem kwamen in de laatste 4 maanden
nog enkele ziektegevallen voor. De eenige verdachte koppel
in de provincie is ook daar aanwezig.
Uit Alexandria wordt mededeeling gedaanvan de schade
door de overstroomingen van de Nijl te Samanood veroor
zaakt. Men gelooft dat 80,000 acres land en vijftien dorpen
overstroomd zijn. Het water is thans echter weder binnen
zijn bedding beperkt.
In de Vurmerendcr Courant lezen wij het volgende:
Voor de eerste maal stond de heer W. Sluis, te midden
zijner medeledeu van de afdeeling Beemster c. a.der Ilol-
landsche Maatschappij van Landucuwbij gelegenheid eener
gewone vergadering dier afdeeling, heden alhier in de Boelen
gehouden en hield daar eene toegezegde theoretische en prac-
tische voordragt over kaas- en boterbereiding. 75 leden waren
opgekomenen nog 7 kaasmaaksters hadden aan de uitnoo-
digingen tot bijwoning dier voordragt gevolg gegeven.
En wat was dan nu die voordragt?
Wat is dan nu dat systeem van den heer Sluis?
De plaatsruimte laat niet toe om alles weer te geven, wat
door den geachten spreker is behandeld, maar op die vragen
moet het antwoord volgengaat zulk eene voordragt eeris
bijwonen. Komt, ziet en oordeelt, alvorens eene veroordeeling
uit te sprekenbet is geen voorlezen uit een of ander werk,
neen, punt voor punt wordt u tot de kleinste bijzonderheden
alles duidelijk uitgelegdte gelijk met de practijk) men ziet
de kaas maken van begin af aan, en dat is toch, dunkt mij,
de proef op de som. Jammer dat niet alle kaasmaaksters der
afdeeling tegenwoordig warenom even als de 7 aanwezigen
het product te onderzoeken en dan te oordeelenmet de
meeste belangstelling werd alles nagegaan, geene enkele aan
merking, zelfs geene opmerking is er gemaakt. Ja, ik zou
bijna zeggenmen was er stil vanen dat was ook geen
wonder; de oogen gingen daar eens open, men zag eens wat
er vereischt wordt voor goede znivelbereiding. Ouders dachten
aan de toekomst van hunne kinderen, want, wat moet het
worden met de zuivelbereiding, na alles wat in dien korten
tijd werd gehoord en gezien, zonder dat er scholen en fa-
brieken verrijzenwaarin geleerd kan worden wat de heer
Sluis door eigen studie en onderzoek is magtig geworden.
Gelukkig dan, dat er nog mannen gevonden worden, die even
als de heer Sluis, de hand aan den ploeg willen slaan en mede
willen werken tot oprigtiDg van zulke scholen en fabrieken
gelukkig de gemeente die een terrein voor zulk eene inrigting
kan aanbieden, om er eenmaal trotsch op te kunnen zijn, dat
in haar midden de kennis voor goede zuivelbereiding kan ver-
kregen worden. Daarom niet langer gedraaldmaar spoedig
de handen uit de mouwopen de beurshet kapitaal kan
niet beter worden uitgezet, gedachtig aan de laatste woorden
van den geachten spreker tot zijne hoorders: laat toch vooral
nwe kinderen kennis vergaren."
