1879.
Vrijdag, 12 December.
N°. 50.
VAN
AAN LANDBOUWGEMEENTE- EN POLDER-BELANGEN GEWIJD.
Twintigste Jaargang.
Prijs van het Abonnement:
in het Jaar6.
Prijs der Advertentien
van 16 regels 75 Cent, elke regel meer 12'/a Cent.
U aarlein in er meer.
Bij den Burgerlijken Stand zijn aangegeven
Landbouw.
Tentoonstelling te Amsterdam in April 1880.
Welk stelsel moeten wij bij de Nederlandsclie boter-
bereiding volgen? Is de oud-IIollandschc wijze
aan te bevelenof moeten wij van de Denen
bet systeem-Swartz overuemen?
DAABLEMHERMEER.
Prijs van een enkel Nommer 15 Cent.
AT.T.F, TOEZENDINGEN, REDAKTIE EN UITGAVE BETREFFENDE,
te adresseren aan VAN BO VGA C°.te Amsterdam.
WJiterl{fH Woenadag
Groote Letters worden naar hare plaatsruimte berekend.
De godsdienstoefening in de Hervormde kerk te Hoofddorp
zal a. s. Zondag, 's morgens ten 10 ure, worden waargenomen
door Ds. van der Laan, van Castricurn.
Donderdag 4 dezer, 's avonds 8/2 uur, is afgebrand de
woning van en bewoond door Jan Boterbloem, Veldweg
nabij den Bennebroekerwegin deze gemeente {reeds kortelijk
in ons vorig nummer vermeld). De woning, van hout gebouwd
lag spoedig in de asck alsmede een schuur.
Bijna al het huisraad is verbrand, alsook eene som van
140, bestemd voor landpacht, benevens zeven kippen.
Huis en schuur waren verzekerd voor 1400 de inboedel
voor 1000, de boerengereedschappen voor 300 en paarden
en ander vee voor 600, in de Maatschappij de Vesta.
Naar men zegt, bad de vrouw eenige oogenblikken te voren
met ongeluk eene brandende lamp tegen een boerenwagen stuk
gestoleu, zoodat die braudende op hooi en stroo is gevallen
waardoor dadelijk alles in brand stond.
Spuiten zijn er niet geweest; die van Bennebroek heeft men
aan de Roebrug terug doen brengen.
In den afgeloopen St. Nicoiaas-avond outstond er te Hoofd
dorp brand in de schoen- en laarzenwinkel van de Gebroeders
van der Schoot. Het bed is verbrand en het geheele vertrek
geblakerdhet huisraadde naaimacbiue enz. hebben veel
geleden door het onhandig bebandelenzoo als dat bij brand
gewoonlijk gaat. Gelukkig is de brand spoedig gebluscht.
Gelukkig! want in dat gebouw wonen zeker 15 huisgezinnen.
De brandspuit en een extincteurbij den brand aanwezig,
behoefden geen dienst te doen.
De inboedel van de Gebroeders van der Schoot was, naar
men zegt, verzekerd in de Oud-Carspelsche Maatschappij,
voor 800.
In deze gemeente komen enkele gevallen van roodvonk voor.
Jl. Dingsdag werd te Hoofddorp eene hardrijderij op schaat-
sen gehouden.
Aan 't hardrijden door jongens namen deel 10 personen.
De le prijs werd behaald door W. Buurman de 2e door D.
Buurman en de 3e door A. J. de Boo.
Aan 't hardrijden door personen boven lSjarenoud, namen
er 18 deel. De le prijs werd behaald door K. Buurman,
de 2e door A. de Koning en de 8e door P. Borst.
Een groot aantal toeschouwers was aanwezig, welke zich
onder begunstiging van goed weder met schaatsenrijden ver-
maakten op eene zeer goede en breede baanwelke van wege
de gemeente was gemaakt en in orde gehouden.
Den daarop volgenden dag werkte de machine, waardoor
het ijs, vooral in de Kruisvaart, zoo gevaarlijk wasdat reeds
enkele personen er zijn doorgezakt.
Het ijsvermaak wordt den liefhebbers dus weer spoedig
ontnomenhoewel de waterstand in den Polder laag is.
van 3 tot 9 December 1879.
GEBORENLambertus Hendrikzoon van H. Siebeling en A. M.
Brouwer. Nicolaas Gerardus, zoon van W. Rijgersberg en L. Zoet.
Willem, zoon van E. van der Wal en M. den Dekker. Gradua, zoon
van A. van Rijswijk en M. Koolhaas. Antje, dochter van J. van
Breemen en G. van Dijk. Klaartje, dochter van K. Vastenhout en J.
Brouwer. Jannetje, dochter van H. van der Sar en J. 'tHart. Pieter
Leendert, zoon van H. den Engelse en M. Opperman. Gellius Sij-
brandus, zoon van F. Ferwerda en A. Bood. Wilhelmina, dochter van
B. Kaaabergen en H. Wezenbeek. Elisabeth, dochter van L. Tanis en
A. Schonten. Adriana, dochter van F. Groeneveld en G. Vlieg.
Lijntje, dochter van K. Tanis en C. Breen.
OVERLEDENCornelis, oud 7 maanden, zoon van J. Boeregeest en M.
de Groot. Jacob, oud2jaren en Jan, oud 5 jaren, zoons van S. van
Geest en K. Kool. Hendrina van Aken oud 77 jaren vreduwe van
Hermanus van Schooten. Maria Theodora, oud 13 dagendochter van
T. Tit en J. van der Burg. Adriaan Goossens, oud 54 jaren gehuwd
met Hendrika de Bruin. Johannes, oud 2J jaar, zoon van C. Dolie-
slager en G. Arisman. Johannes Bakker, oud 57 jaren gehuwd met
Antje Semp. Matthijs oud 4 maanden, zoon van P. Ronbos en M. Gennet.
LEVENLOOS GEBOREN1 Kind van A. Kom en C. de Jonge.
ONDERTROUWDD. Croesen (gescheiden) met A. Hoogeland.
GEHUWD: geene.
Met de felle vorst in deze week is een mankomende uit
eene herberg aan den Bennebroekerweg, in beschonken toe-
stand in de sneeuw gevallen en heeft eenigen tijd bewusteloos
daarin gelegen. Naar men zegt, zijn beide zijne handeu be-
vrorenzoodat zij waarschijnlijk afgezet zullen raoeten worden.
Indien de hieronder vermelde personen zich in deze gemeente
mogten ophouden, worden zij, in hun belang, aangemaand
zich ter Secretarie aan te melden voor de inschrijving in het
Bevolkingregister.
Abmanda Schloot gekomen van Amsterdam.
Mietje van GennipAalsmeer.
Johanna yan der Lelie Aarlanderveen,
Adrianus Johannes Overtoom Alkemade.
Martinus van Gennip Aalsmeer.
Lees-Inrigting te Hoofddorp.
Boeken worden ter lezing uitgegeven elken Zaturdag-avond
van 67 uur, ten Raadhuize.
Het leesgeld bedraagt
Per week5 ct.
Bij abonnement, per jaar1.50.
Voor onvermogendennihil.
Verkrijgbaar nieuwe catalogussen.
Sloterdijk. Den 6 dezer is op het Raadhuis alhier,
bij enkele inschrijving, publiek aanbesteedhet bouwen van
een school voor 120 kinderen met onderwijzerswoningin den
Ypolder, afdeeling B, op den noordelijken hoek van den
Spiering- en Middenweg, onder beheer van den architekt A.
van der Steur Jr. te Haarlem. Minste inschrijver de heer T.
Kluit, voor 19,980.
Te Haastrecht hebben vier landbouwers, die te zamen 25
loten in de Arnhemscbe loterii;enomen haddeneen uit-
muntende dorschmachine van aanzienlijke waarde getrokken.
In de laatste vergaderiug van de Vereeniging tot Bevorde-
ring van den Tuinbouw te Beverwijk is besloten, dat de
vereeniging zou trachten duingrondengeschikt voor aard-
appelenteeltin huur te krijgen, om die gronden dan ge-
durende dezen winter door hen die om werk vragen te laten
bearbeiden. Om de kosten te dekken zal men trachten rente-
looze voorschotten te verkrijgenwat zeker wel gelukkeo
zal, wanneer de meergegoeden bedenkendat het bier eene
toepassing geldt van de zuiverste en meest bestaanbare philan
thropic: het verschaffen van werk aan noodlijdenden.
De rijksveearts C. S. van Klaveren te Humelo en Keppel,
is, tengevolge van een slag voor het hoofdhem bij de
behandeling van een paard toegebragt, overleden.
Dezer dagen vermeldden verscbiliende dagbladeu (en ook
wij liebben het medegedeeld)dat men slechte van goede aard-
appelen kan onderscheiden door ze door te snijden en aan
elkander te plakkendie welke alsdan vast aan elkander
blijven, zijn goed, de andere slecht.
Naar aanleiding van dit bericht, nam een landman uit een
der omliggende dorpen van Schagenhiervan een proef, sneed
ongeveer 5 kop beste aardappelen stuk en plakte ze aan
elkander, alltn bleven vastzitten. Zij waren dus best; hij
sneed daarna eenige aardappelen eener ander partijwelke
zeer slecht waren doorook deze bleven aan elkander plak
ken, hij hield de proef vol, tot hij ongeveer een kwart mud
versneden haden vond slechts 3 ^aardappelen welke niet
bleven plakken. Zij waren dus best, volgens het oordeel der
varkeus, waarvoor zij waren bestemd.
Koopers van winteraardappelen steunen dus niet te veel op
deze proef.
Men kan zich eenig denkbeeld vormen van de enorme
hoeveelheden graan die de Vereenigde Staten uitvoerenals
men weet dat bet jaarlijksch bedragals het op wagens van
400 bushels geladen werd 256,452 van die wagens zou
vorderen. In schepen van 3000 ton geladen, zou er een vloot
van 825 schepen noodig zijn om al dat graan naar Europa
te brengen. De waarde er van bedraagt 100 millioen dollars.
Het landgoed de Briehuisgemeente Hatert (provincie
Gelderland), op 8 December in Frascati te Amsterdam in
veiling geweest, is voor de som van 60,000 opgehouden.
Uit Tolbert schrijft men aan de Pr. G. Ct.Een onzer
ingezetenen slachtte een varken. Toen het dier gedood en
alles naar behooren verrigt was, bleek het, dat om de toug
van den „onreine" een riilg zat, ter grootte van een ga-
wonen vingerring. Dit geval, zoo vreemd als men nooit iets
in het dorp beleefdehoudt de heele buurt bezig. Naar men
zegt, doch hiervoor wil de berigtgever niet verantwoorde-
lijk zijn heeft de baas dit varken nooit hooren knorren
of schreeuwen. Is dit waardan ligt de vraag voor de hand
of het niet goed zou zijn alle varkens, zoowel de viervoetige
als de tweebeenige, eenen ring om de tong te doen? Men
neme die vraag eens in overweging, daar vooral, waar men
last heeft van langescherpe of wel van kwaadsprekende
tongen.
In het tijdperk van 2 tot 29 November 1879 is, blijkens
ingekomen ambtsberigtendoor longziekte 6ea rnnd in Zuid-
Holland aangetast. In het vorige tijdperk van vier weken
waren twee runderen door die ziekte aangetast.
Op 24 November jl. vergaderde de commissie tot het be-
sturen van Rationale tuinbouwtentoonstellingen in het Paleis
voor Volksvlijt te Amsterdam onder voorzitting van Jhr. Mr.
H. Hoeufft van Velzen, die op verzoek der vergadering deze
betrekking tijdelijk aanvaardde.
De voorzitter bragt hulde aan de nagedachtenis van Jhr.
H. J. Rutgers van Rozenburg, sedert 1872 president der
commissie en die als zoodanig hare belangen met grooten
ijver heeft voorgestaan.
Een der hoofdzaken, die behandeld werden, was de vraag:
zal er in 1880 een tentoonstelling gehouden worden?
Door de beeren W. A. Viruly Verbrugge en Jhr. Mr. W.
C. A. Alberda van Ekenstein waren riaartegen bezwaren inge-
bragt, uithoofde van het houden eener tentoonstelling te
Groningen, door de Ned. Maatschappij voor tuinbouw en
plantkunde. Na ernstig overleg evenwel oordeelde de verga
dering eenstemmig, dat beide tentoonstellingen zonder bezwa
ren kunnen doorgaanindien de tijdsbepalingen genoeg
uiteenloopen.
Een programma voor de aanstaande tentoonstelling werd
vastgesteld docb de datums, waarop zij zal gehouden worden,
bleven onbepaald.
Een voorstel tot aanvulling der Commissie met 5 leden
werd aangenomen. Na het inkomen der nieuw benoemde leden
zal de aanwijzing van een Voorzitter volgen.
Deze vragen doet de heer Rinkes Borger, directeur der
Leidsche melkinrigtingin het Nieuws van den Bag. En het
antwoord luidt:
„Bij het zoeken naar een antwoord op die vraag moet in
de eerste plaats waarheid het streven zijnen mag in geen
geval bijzondere ingenomenheid met al wat nieuw is, of voor-
liefde voor bet oude den doorslag geven; en bovenal, laat
ons niet oppervlakkig zijn. Volgens beide stelsels kan goed
gewerkt worden; de heer Huisman heeft het bewijs geleverd
dat zulks voor het oud-Hollandsche stelsel waar is, en als
bewijs, dat ook volgens het Swartz-systeem in Holland goed
gewerkt kan worden, moge dienen het feit, datdeboter, die
aan de Leidsche melkinrigting, waar hoofdzakelijk volgens dat
stelsel wordt gewerkt, uit de melk, geleverd door 25 ver-
schillende veehouders, gemaakt wordtgretig aftrek vindt tegen
een pry's, die tot de Leidsche markt staat als die van den
heer Huisman tot de Delftsche. Dergelijke voorbeelden be-
wijzen echter nog niets, svenmin als de bekende geschiedenis
van de op Deensche wijze bereide boter te Apeldoorn en te
Delft, 'k Heb het altijd als eene onvoorzigtigheid van de voor-
standers van het Swartz-systeem beschouwd, dat zij bet op
deze wijze wilden aanbevelenomdat het m. i. onmogelijk is
direct met het allerbeste succes te werkenwanneer de om-
standighedenwaaronder men werkt, geheel vreemd zijn.
„Er moeten andere gronden gezocht worden dan die, welke
op enkele voorbeelden steunen, en dan verdient het Deensche
stelsel m. i. aanbeveling, omdat het een stelsel is. Immers
wordt in Holland of in Friesland de boterbereiding door de
verschillende veehouders over het algemeen gelijk gedreven in
de onderdeelen is er aanmerkelijk verschilen wordt er niet
gewerkt volgens vasle regels. Daarbij een verschil in de ge-
bruikt wordende werktuigen dat belangrijk isdaar alle soorten
van vorm en grondstof aanwezig zijn. Het Swartz-systeem
stelt daarentegen vaste wetten voor tijd en warmtegraad enz.
vraagt dringend dezelfde hulpmiddelen en werktuigenen is
dus eene gezonde basis voor eene stelselmatige bereiding.
„Het konsekwent doordrijven van het Deensche stelsel is
echter m. i. nog eene opene vraag, altbans voor ods land; het
per se karnen van zoeten room, de meerdere duurzaamheid
van de daardoor verkregen boter, de meer of mindere waarde
van de karnemelk en afgeroomde melk, de meer of mindere
hoeveelheid verkregen boter, de invloed op het gehalte der
kaasziedaar eenige punten, die een nauwkeurig onderzoek
vorderenvoor er een goed gemotiveerd oordeel kan worden
uitgesproken, punten die ik aaubeveel in de aandacht van alle
belanghebbenden bij en belangstellenden in onze zuivelberei-
ding, ook in de aandacht van onze maatschappijen van land-