Rijnlani
1880.
Vrijdag ,16 Januarij.
No. 3.
V A IV
A AN LANDBOUW, GEMEENTE- EN POLDER-BELANGEN GEWIJD.
Een-en-T wintigste Jaargang.
Prijs van het Abonnement:
in het Jaar6.
Prijs der A_dvertentien
van 16 regels 75 Cent, elke regel meer 12% Cent.
BURGERLIJKE STAND.
Aangegeven van 7 tot 13 Januarij 1880.
I'.n
(\.r
IIAARLEMMERMEER
Prijs van een enkel Nommer 15 Cent.
ALLE TOEZENDINGENIlEDAKTIE EN U1TGAVE BETKEFFENDE
te adresseren aan VAN BONGA C°.te Amsterdam.
W'iterl{jk Woen*rtag.)
Groote Letters worden near hare plaatsruimte berekend.
De tijd is voorbijdat men zonder genade was voor al wat
oud is. Met de meeste voorwerpen ging het vroeger als met
een afgedragen kleedingstuk't Was uit de mode; dus weg
er mee! Kunstwerken in edel metaal of bout, zeldzame boek-
werken en onschatbare bewijsstukken in rechten zjjn zonder
eenige pieteit naar de smeltkroes of naar den papiermolen
gegaanof ten vure gedoemd. 't Is betreurenswaardig; maar
toch moet men erkentelijk zijn dat die tijd voorbij is, dat
de geest van vernieling niet meer rondgaat en dat het oude
de aandacht trekt. De eenvondige of onwetende zelfs gaat er
niet licht toe over om oude voorwerpen voor een appel en
en een ei van de handtedoen, veel minder die te vernieleD.
Onze kunstverzamelingen en archieven ondervinden het
weldadige van de veranderde richting en wie zal bepalen
boe zeer de wetenschap, de knnstde nijverheidhet algemeen
belang daarbij reeds baat hebben gevonden 't Zijn niet alleen
de Staat, de provinciende groote gemeenten en de water-
scbappen die voorgaan ook de plattelandsgemeente-en polder-
be9turen erkennen de waarde van een arcbief en houden zorg-
vuldig bijeen, wat nog rest, zelfs bet half vergane; en onder
degeendie ambtelyk buiten den geleerden stand staanwor
den er velen gevondendie zich voor de nieuwe richting
voelen aangevuurd en steenen aandragen, om de monumenten
van het verleden tegen verderen ondergang te bewaren.
Ook Rijnland is voor eenige jaren begonnen met de ordening
van zijn archief, dat voor dien tijd, althans het oud archief,
een gesloten boek was. Een vrij lijvige inventaris geeft in de
opschriften van ongeveer 3000 bundels of paketten den korten
inhoud der stukken, die Rijnlands geschiedenis bevatten
behalve de registers van onder9cheiden aard. Eene beschrijving
der kaarten en teekeningende catHlogus der bibliotheek
naderen bunne voltooijing. Intusschen gaat het bestuur voort
de aandacht te schenken aan elke gelegenheid om leemten aan
te vullen, door het aankoopen van oude of nieuwe kaarten en
boekwerken. Kort geleden nog werden op eene publieke veiling
een aantal registers en belangrijke stukken aangekocht en daar-
onder waren er enkele, die van dadelijk belang waren in
bangende kwestien.
Maar er is nog een middel om Rijnlands archief waarde bij
te zettennamelijk: vrijwillige schenking. Wanneer ieder, die
in de geschiedenis van het Hoogheemraadschap belang stelt
en dat doet elk Ingeland in zijn kring de aandacht
schenkt aan wat de volledigheid van het archief kan bevorde-
rendan zal er nog veel gevonden worden, dat, op het punt
van voor goed te verdwaleoop zich zelf of in verband met
het bestaande, van hoog belang kan worden.
Herhaaldelyk mocht Rijnland ook langs dien weg aanwinsten
bekomen.
De Hoofdingeland L. graaf van Limburg Stirum gaf meer
dan eens door schenking blijk van zijne belangstellingo. a.
door het aanbieden van een glazen bokaal door den glasschrijver
en graveur Willem van Heemskerk met opschriften voorzien.
Mr. C. R. H. van Lelyveldpresident der regtbank te Alk-
maar, 9tond onlangs uamens zyne familie ten behoeve van
Rijnlands aecbief de papieren af, die zijn grootvader, nr. P.
van Lelyveld, in 18031808 Hoogheemraad van Rijnland,
had nagelaten. De beer P. van Lelyveld was in een bewogen
tijd in het bestuur van het Hoogheemraadschap. Hij had een
zeer werkzaam aandeel in Rijnlands aangelegenheden van dien
tijd, waartoe vooral het tot stand brengen van de Katwijksche
uitwatering behoort. Zijne korrespondentie over dat werk en de
overige stukken maken deze schenking van veel belang.
Dezer dagen stond de Hoofdingeland mr. J. P. Amersfoordt
eene verzameling stukken uit de jaren 15961602 voor het
archief af. Het zijn stukken uit een proces met Diemerbroek
Papekop en Lange Ruige Weide, over het doorsteken van
dijken. Waarschijnlijk zijn zij weleer uit het archief verdwaald.
Zij trokken de aandacht van den heer Amersfoordt op eene
publieke verkooping; hij kocht ze aan en deed ze weer in
Rijnlands archief terugkeeren.
Ook andere leden van het bestuur deden huune bijdragen,
Mogen deze voorbeelden opwekken tot navolging!
De vijfde buitengewone bedeeling aan hen die geene ver-
dieneten hebbenzal plaats hebben
Te Hoofddorp Dingsdag 20 Januarij 1880, aan Gezin-
nen wonende ten noorden en oosten den Bennebroeker-
wegen welvan negen tot elf ure.
Te Nieuw-Vennep mede op Dingsdag 20 Januarij 1880,
aan Gezinnen wonende ten zuiden en westen den Ben-
nebroekerwegen wel van een en een half tot drie ure.
Geene bedeeling zal worden medegegeven aan kinderenzoodat
zich zullen kunnen aanmelden de hoofden van huisgezinnen en
Van de vierde buitengewone bedeeling hebben te Hoofddorp
148 en te Nieuw-Vennep 76 Gezinnen levensmiddelen gehad.
De godsdienstoefening in de Herv. kerk te Hoofddorp zal
aanst. Zondag morgen worden waargenomen door Ds. Brutel
de la Riviere, beroepen Predikant te Krabbendijke.
GEBORENHendrikadochter van G. Schonhage en M. C.
Moorman. Willem zoon van J. Groenland en G. M. Tielkens.
Willem, zoon van J. van Es en L. Maas. Maria Antonia
dochter van B. de Ruijter en P. van Meel. Koenraad, zoon van
T. Janzweerd en A. Kamerman. Dirkje dochter van C. van
Soest en B. de Quasteniet. Teuntje, zoon van J. Meijer enK.
van der Meide. Johanna dochter van J. van Bohemen en A.
Groenewegen. Bartholomea dochter van A. Panis en C. Heij.
LEVENLOOS GEBOREN1 kind van J. Gerritsen en C. v. Geest.
OVERLEDEN Cornelia de Ruijter oud 77 jaren wed. van
Petrus Breedijk. Dirkje Snikker oud 76 jaren, wed. van Ni-
oolaas Soet. Izaak oud 2 jarenzoon van W. Schouten en W.
Koolhaas. Cornelisoud bijna 3 maanden zoon van J. D. Bulk
en J. van Vuuren. Krijn Huismans, oud 48 jaren, gehuwd met
Cornelia Kloet. Laurens Kievietoud 68 jaren gehuwd met
Aafje Middelkoop.
ONDERTROU WDJ. Verhulst met M. Sterk.
GEHUWD geene.
Indien de hieronder vermelde personen zich in deze gemeente
mogten ophouden, worden zij, in bun belang, aangemaand
zich ter Secretarie aan te melden voor de inschrijving in het
Bevolkingregister.
Cornelis Keizergekomen van Sloten.
Aaltje van der BeltMidwoud.
Philippus van Lemput HonteDisse.
Uitslag der aanbesteding van Schoolbehoeften voor de 11
scholen in deze gemeente, gehouden op 13 Januarij 1880.
Inschrijvers daarvoor waren:
Cornelis B. Hooijers, te Haarlem, voor 743.
Jan Vlieger, Amsterdam, 787.11
A. van de Stadt, Haarlemmermeer, 796.27
A. T. de Ruijter. 857.94.
De levering is gegund aan den laagsten inschrijver.
Agenda voor de Vergadering van den Gemeenteraad
van Haarlemmermeer, op Donderdag 22 Januarij
1880, des voormiddags ten 10 ure, in het Raadhuis.
1. Ingekomen stukken en mededeelingen. 2. Benoeming
van een vroedvrouw voor Abbenes. 3. Wijziging van het
besluit omtrent de heffing van opcenten op de personele belas-
ting. 4. Adres van P. Boekel betrekkelijk verplaatsing der
schoolsecretenmet rapport der Commissie voor de gemeente-
werken. 5. Voorziening in de bestaande buitengewone be-
hoeften. 6. Ophooging van de markt en van het terrein
om het Raadhuis, 7. Benoeming van een lantaarnop9teker.
Tot leden van het Bestuur van den Amsterdammer Polder
zijn gekozentot voorzitter Mr. F. H. Gobel, en tot leden
de heeren A. R. J. Cramerus, Dr. C. E. Heynsius, Ant.
van der Beek en Jhr. Mr. J. W. H. Rutgers van Rozenburg.
Texel13 Januarij. De prijs, welken men thans voor het
koevee biedt, is belangrijk lager dan die van verleden jaar.
Voor eene koe, welke men toen kocht voor 276 wordt
thans f 125 gegeven.
Een voor ons eiland zeer belangrijk plan is thans in
ernstige bespreking en wel het graven van een kanaal
van af de haven Oudeschild naar het dorp de Waal, een
lengte van ongeveer 3000 M. met schutsluis. Het voordeel
dat zulk een kanaal zoude opleveren, is voor ons eiland zeer
belangrijk en bestaat in
1°. Afvoer van water uit 4® valligen en meentgronden
Provinciaal eigendom, waardoor de waarde dier uitgestrekte
gronden belangrijk zoude vermeerderenen die gronden ge-
schikt zouden worden gemaakt tot bebonwing, beweiding en
het bezetten met boomgewas.
2°. De haven van Texel (thans onderhouden door Texel
voor 1/3 en Rijk en Provincie voor 2/3), welke erkend is te
klein te zijn, en die toch anders spoedig dient vergroot te
wordenzou dat niet behoevenwant een groot deel der
vaartuigen zou een ligplaats in het kanaal bekomen.
3°. Het dorp de Waal, het centrum van het eiland, en
voor los- en ladingplaats bijzonder zijn aan te bevelen waar
door de afstand voor alle inwoners belangrijk zou worden
verkort, vooral van belang voor de polders Eijerland, het
Noorden enz.terwijl men niet meer de altijd gevaarlijke dijk-
wegen zou behoeven te rijden.
4°. De aanvoer van duinwater, van het grootste belang
voor een groot getal veehouders, die thane in hunne slooten
niets dan brak water bezitten, dat tot drenking van hun vee
ongeschikt is, terwijl dat water tevens de alhier bijna ver-
nietigde zeegras-zaak zou doen herlevendaar alleen zoet
water kleur en veerkracht aan dat artikel geeft.
5°. Daar de landerijen, welke het kanaal doorsnijden zou,
een bijzonder goede kleispecie, zeer geschikt voor steenbak-
kerijbezitten, gelijk de proeven, onlaDgs genomen hebben
bewezenzou langs het kanaal zoodanige industrie begonnen
kunnen worden, wat thans wegens het moeijelijk en kostbaar
traject ondoenlijk is.
Wij hopen in het algemeen belang, dat dit plan niet bij
wooracn moge blijvenmaar door bekwame mannen worde
aangepakt en uitgevoerd. De kosten van aanleg zouden moeten
versirekt worden en door het Rijk, en door de gemeente,
en door verschillende polderbesturen. Allen hebben daarbij
het grootste belang.
Hooril14 Januarij. Op de jaar- en weekmarkten alhier
zijn in 1879 aangevoerd1650 paarden en veulens, 14,834
koeijenpinkenvaarzen enz., 2010 kalveren48,265 scha-
pen, 9635 lammeren, 19,962 varkens, biggen en zwijnen,
1502 bokken en geitenals monsters 4195 hectol. erwlen,
boonen enz. Tevens zijn op de markt aangevoerd en aan de
stads waag gewogen 10,508 stapels kaas, wegende 3,066,378
kilogram; op de markt zijn aangevoerd 73,138 koppen boter.
Men schrijft aan het L. D.: Boven veler verwachting zijn
de wintergranen door de strenge vorst gespaard geblevenze
komen heel goed voor den dag. Het koolzaad schijnt geheel
doodmaar dat kan somtijds heel wat lijden voor de groeij-
kracht geweken is. Onderscheiden landbouwers hebben last,
dat de koeijen ontydig kalven en doode kalveren ter wereld
brengen. Misschien heeft bet voeder, dat in geen droogen
toestand geborgen werd, daar schuld aan.
Voor eenigen tijd werd door het Bestuur van de Geldersche
Maatschappij van Landbouw de aandacht der Regering gevestigd
op het voorkomen in aangrenzende gedeelten van het Koningrijk
Pruissen eener ziekte in de roggeen andere landbouwgawassen,
veroorzaakt door een microscopisch insect, bekend onder den
naam van roggeaal (Anguillula devastatrix). Volgens een berigt,
opgenomen in de Landbouiccourant van 11 December jlzou
de rogge-aal ook hier te lande zijn ontdekt.
Naar aanleiding van eerstbedoelde mededeeling, was van
Regeringswege een onderzoek inge9teld naar de middelen, welke
in Duitschland werden aangewend om de verspreiding van het
insect tegen te gaan.
Daaruit is geblekendat in Rijn-Pruissenalwaar in ver
schillende regeringsdistricten de ziekte in den laatsten tijd eene
niet onbelangrijke uitbreiding had verkregen op raad van de
bevoegde autoriteiten Op het gebied van den landbouw, de
volgende middelen zijn aangegeven om de ziekte tegen te gaan
en uit te roeijen1°. het uittrekken en verbrandeu der planten
op de besmette akkers; het verbranden van het stroo en van
de daaruit vervaardigde meat; 2°. verbod om den oogst, welke
van een besmetten akker gewonnen wordt, op een ander land
over te brengen of te verkoopen; 3°. verbod om de gereed-
9chappen; welke op een besmetten akker gebruikt zijn, op
een ander land te gebruiken; 4°. verbod om op de besmette
akkers, zonder toestemming van de plaatselijke politie, rogge,
haver, boekweit, klaver, weverdistel of spurrie te verbouwen.
Deze laatste voorzorg, die door al de deskundigen wordt
aanbevolen, schijnt het meest doeltreflend te zijn, om het
insect uit te roeijen. Door gedurende eenige jaren, niet alleen
op de besmette akkers, maar ook op de aangrenzende lande
rijen geen planten te verbouwendie het voedsel van den
rogge-aal uitmakenzal men het insect van lieverlede kunnen
doen verdwijnen. Deze handelwijze wordt ook voor den land
bouw niet onvoordeelig geachtdaar de zoogenaamde wissel-
bouw als beilzaam voor de landerijen wordt beschouwd.
Reeds zijn in de regeringsdistricten Dnsseldorf, onder datum
