10
diBsen
Een bruiloft bij watersnood.
^rrnrr'^e ondervmding eindelijk eens van hooger
hand een ernstige maatregel worden genomen
van B October 1878, en Munster, onder datum van 3 Sep
tember 1879, politie-verordeningen uitgevaardigdwaarbij de
bovenbedoelde voorzorgsmaatregelen en verbodsbepalingen wor-
den voorgeschreven.
Hit bet noorderkwartier van Noord-HolUnd wordt gemeld
dat de reeds lang voorgenomen drooglegging der Wieringer-
meer een goede toekomst 9chijnt tegemoet te gaan. De tegen-
woordige Regering toch moet zich niet ontteneigd toonen om
dusdanige voorstellen te doen als noodzakelijk zijn om deze
belangrijke onderneming te steunen en haar aanvankelLjk
slagen te verzekeren.
Dat de tnelkboeren, zoo schiijft men aan de N. R. C. uit
Utrechtslakken in de melk doen om het vetgehalte te ver-
meerderen, hetwelk door bijvoeging van het water „eenigzins'
geleden had, is een bewering, die wel eens geboordmaar
niet bewezen is. Maar dat er water bij wordt gedaan of
liever dat er hier een melkverkonper is die er „water bij tre-
daan" heell daanoor werd dezer dagen een nnomstootelijk
bewijs geleverd. Een oude juffvrouw toch vond in de kan
die hear melkboer juist gevuld had, een dartel voorntje, dat
wanrschijnlijk bij hei scheppen van water uit ecu bijt „by
ungeluk" in de melk leregt was'gekomen. Het beestje leelt
noa I In etn vischkom kan men het voor 't venster van lie
oude juffvrouw zien als een zwemmend bewijs van de „helder-
heid" van haien melkboer. Zij neemt nu haar melk van de
Utrecht9che melkinrigt'ng.
De uitvoer van aardappelen uit Duitschland was in het
afveloopen jaar aaumerkelijk grooter dan in vorige jaren.
Alieen in October werden er 3,227,910 centenaars uitge-
voerdtegen 871,802 ceDtenaars in 1878.
Volgens opgaven der vooruaamste veehandelsplaatsen in de
vier noordelijke provincienzijn in 1879 p.m. 200,000 stuks
verhandeldeene waarde van ruim 32,000,000 vertegen-
woordigende. Deze cijfers bewijzen ten voile, dat in het
Noorden een verbazend groote veestapel bestaat.
De Nederlandscbe consul te Memel berigt omtrent de uit-
komsten van den oogst van 1879 in zijn ressort het volgende
De gedurig afwisselende en zeer ongunstige weersgesteld-
heid in het afgeloopen jaar heeft aan de veldgewassen veel
schade toegebragt, en de opbrengst van de granen bereikt
naauwlijks het bedrag van een gemiddelden oogst. De aard
appelen hebben zeer weinig opgeleverdzij zijn bovendien
kiein van stuk en meerendeels door de ziekte aangetast. Gras-
en klaverhooi daarentegen zijn goed van kwaliteit en hebben
eene ruime opbrengst geleverd. De graanprijzen zijn aan-
merkelijk gerezen.
Hoewel het een oud en welligt bekend middel is, achten
wij bet niet overbodig nog eens in berinnering te brengen
dat een der beste en goedkoopste meststoffen voor polgewassen
en kamerplanten is, bij het water waarmede men ze begiet
eenige droppels geest van sal-ammoniac te voegen. De goede
uitwerking daarvan i3 spoedig bemerkbaar.
Het laatst verschenen nommer van het Bulletin du Canal
interoceanique behelst een opstel over de aardbevingen op de
landen"te van Panama, in verband met de kanaalplannen
benevens eene kaartbeiden van de hand van den heer J.
Kuyper, te *s Gravenhage, die Nederland op het bekende
conTes te Parijs vertegenwoordigde. Genoemd blad meldt
dat de heer de Lesseps met den heer Dirks en verdere reis-
genooten den 8 December met de Lafayette van Saint-Nazaire
in zee is gestoken. Het vertrek was vertraagd geworden door
de sneeuwzoodat de heer de Lesseps met zijne vrouw en
kinderen o. a. te Chartres den nacht in den spoorwagen
moest doorbrengen.
In bet artikel van den heer Kuyper toont hij o. a. aan,
dat geheel Midden-Amerika vulkanen bezit, uitgenomen juist
dat gedeelte, waarin het kanaal van Panama moet komen
dat dan ook geheel van aardbevingen en andere vulkamsche
invloeden niets te lijden heeft, terwijl integendeel Nicaragua,
waar de Amerikanen een kanaal willen maken, een bodern
bezit zoo aan aardbevingen onderhevigdat zijdie daar
sluizen en een kanaal willen aanleggeu, niet weten moeten
welke zorgen die werken vereischen.
Raamstraat aldaar, haar kind verwaarloosdeuren achtereen en halve
nachten uitging en dan dat kind geheel onverzorgd op de kamer
achterlietwerd door de politie, geadsisteerd door een geneesheer,
een onderzoek in loco ingesteld. De moeder werd op het bureau
ontboden, en terwijl men nu in hare afwezigheid de kamerdeur
opende, deed zich een schouwspel voor, bijna met tegelooven. In
eene bedstede op een handvol kaf en eenige oude kleedingstukken
lag cen n/2-jarig kind, een meisje te huilen en geheel bevuild.
Nadat het kind was gereinigd, is het opgenomen in het stadszieken-
huis. Des morgens ten 8 uur had de moeder de wonrag verlaten,
en was, toen zij ten 3 uur op het bureau ontboden werd, nog met
bij haar kind geweest.
Uit Weenen wordt van eergisteren aan //Daily News" berigt dat
de Weichsel buiteu bare oevers getreden is en twintig dorpen m
het district Krakau en de aangrenzende graanvelden overstroomd
heeft. Uit Budapest verneemt, men dat het eiland Shutt by I res-
burg onder water gezet, en de nieuwe brug bij Nyck door het, dryfys
vernield is. Nog meer rampen worden gemeld, doch alle maat-
regelen zijn genomen om die zooveel mogelijk te keeren.
Sir Henry Wrey, Baronet van Taustock Court en Ilfracombe,
heeft zeer ougedacht teruggekregen of behouden familie-diamanten
van zeer groote waarde. De 'inboedel zijns overleden vaders te
Ilfracombe zou verkoeht worden en was reeds te zien geweest.
Honderden hadden alles reeds bezigtigd. Er was ook een ouuerwet-
sche schrijftafel onder. Deze had veler aandacht getrokken, blykbaar
op vermaeden van g<*heime laden. Ze waren echter niet ontdekt,
toen eindelijk zekere Allen, stoffeerder van beroeponverwaebts op
eene veer drukte, die iets deed openspnngenwaarachter vier
laadjes zigthaar werden. Drie er van waren ledig, maar het vierde
bevatte de genoemde rijke diamanten.
(Historisch.) Eenboertje, zijn bevolkingsbillet invullende, plaatste
achter de rubriek „geslacht" heel ernstig Een v ark en.
Ziedaar nu, nieuwe spellers, tot welke konsekwentien uw ch-woede
zell's een geletterde plattelandsbewoner verleidt.
Te Arnhem kregen Zaterdag twee bleekersknechts twistvan
woorden kwam het tot dadelijkhcden en in zijn drift heet de een
den ander den neus af.
Een der grootste winkeliers te 'sHage, de heer H. Panderma-
gaziin van tapijten enz. in de Wagenstraat, heelt zijn klanten by
circulate berigt, dat hij van 1 January af het systeem van contante
betaling heeft ingevoerd met 't gevolg dat zijne goederen 1. a 15
pet. in prijs zijn afgeslagen.
De Berlijnsche post bezorgde op Oude- en Nieuwjaarsdag niet
minder dan 1,050,000 stedelijke brieven (d. i. uit Berlyn naar Ber
nini of 102 000 meer dan verleden jaar. De statistiek wyst uit, dat
dus ditmaal gemiddeld alle inwoners van Berlyn, de zuigelingen met
uitgezonderd, een brief verzonden en er een ontvangen hebben.
Te Bromberg overleed 2 January zekere Valentin Zurkiewitz, een
schoenmaker, in den eerbicdwaardigen leeftijd van 112 jaar.
Eene dame in een winkel voelt eensklaps op haar sleep de ver-
seheurende trap van een heereulaars. Woedend keert zy zich om
en: Ezelontsnapt het aan haar rozenmond. Toen zy echter
den heer in het gezigt zietverschrikt ze blijkbaar en zegtV er-
gevingmijnheerik meende dat het mijn man was.
OVERSTKOOMING.
Uit Ileerewaarden wordt gemeld: Hebben wij verleden week
van hier voorloopig gemeld, dat er vijf doorbraken ontstaan
zijn en dat er groote verwoesting aan de kaden aangengt
is, thans kan uader medegedeeld worden, dat waler en
ijs' ook hier vcel verwoesting hebben aangerigt.
Er zijn niet vijf, maar elf zoo groote als kleine doorbra-
ken ontstaan, waarvan zeven in den boven- en de ovenge
vlak voor het dorp in deu midden-polder.
S.dert gisteren werken de boven- en beneden-overlaat niet
meer zoodat onze gemeente niet langer door het water van
de Bommelerwaard en het Land van Maas en Waal afge-
sloten is.
Uit den Dun^en echrijft menHet gansche dorp is hier
onder-eloopenzoodat velen buiten den pclder wonende
I t/\1 lnn/»aiinlrro UQ11
onder^eiuopeii
hunne wooing hebben moeten verlaten en wel tengevolge van
den hoogen stand van het Maaswater en de groote water-
massa die de Dommel ons van St. Michielsgeste! toevoerde,
zoomede wegens den slechten toestand van den duiker onder
de Zuid-Willemsvaart tnsschen sluis 1 en 2die mede een
massa water van de rivier de Aa doorlaat.
HH MM de Koning en de Koningin hebben zich aan het hoold
eesteld van een verloting ten voordeele van de noodlydenden door
5 J,«nnnd welke verlotingevenals by een vroegere gelegen
heid zal worden gehouden in de Gothische zaal te 's Gravenhage.
Een Amsterdammer heeft, onder het opschrift//llonger V uur
Water" aan den heer Burgemeestor dier gemeente een enveloppe
gezondeninhoudende drie bankbilletten elk van duizend gulden
waarvan duizend gulden bestemd voor de behoeftigendmzend voor
waarvan uui h duizend voor de slagtoffers der
uit drie bestaan.
De diligence welke dienst doet tusschen Guelina en Jemmager
in Alger werd door het water der rivier Sybrusse meegesleept.
Van de acbt personen, die zich in het rytuig bevondenhebben
zes het leven verloren ook de diligence en de paarden zyn in de
diepte verdwenen.
Tie diohteritis maakt in Rusland vele slagtoffers Van Bessarabie
uitgaande heeft deze ziekte zich epidemisch over 13 gouvernementen
uitgebreid'en in den Kaukasus alieen zyn 40.000 kinderen er aan
bezweken.
Baron de Sainte Suzanne, als munt- en
en Gouverneur-Generaal van Monaco, heeft by het uitgraven vai
erond voor een gasmeter onlangs eene belangryke ontdekking g
f", rib vond namelnk drie gouden armbandenin denvormder
gouden medallion, aoht Romeinsebe gouden medailles een in go
ppdreven buste van Keizer Gallienus ter hoogte van 5 cM. Aldeze
voorwerpen zijn van Romeinschen oorsprong en dagteekenen uit
3e eeuw voor Chr.
Nadat door een der bnren aan het politiebureau te Groningen de
mededeeling waa gedaandat zekere w" G., woonaehtig m de Sleine
Denk niet, lezer, dat ik u ga beschrijven hoe onlangs, in een
der overstroomde steden of dorpen van Noord-Brabant, een huwe-
lijksplechtigheid gevierd werdhoe bruid en bruidegom in een
schuitie de kerk binnen kwamen, en de pastoor eveneens aanroeide,
om het huwelijk te voltrekken hoe het huwelijksbootje een paar
malen kantelde, om het bruidspaar bijtijds op de rampen des levens
voor te bereiden; en hoe eindelijk alien, die van de plechtigheid getui.
een waren, druipnat hunne woningen bereikten. Om aan alle buiten-
sporige voorstellingen op eenmaal een einde te maken, zy hier
vooraf gemeld, dat de bruiloft, waarop ik met nog een anderen Am-
sterdamschenstadgenootopden 7n Januari was uitgenood.gd, bmten
de overstroomde streek, en wel te Breda zou gevierd worden. Maar
de gastenuit'sHertogenbosch, op wier tegenwoordigheid hooge prys
werd gesteld, waren niet verschenen, en door die teleurstelling
ontstond eene eenigszins gedrukte stemming, en ging het heel droogjes
toe, zoodat men eigenlijk kan zeggen, dat de bruiloft wegens al
groote droogte gedeeltelijk in het water viel. Wy, Amsterdammers,
nog nooit een watersnood beleefd hebbende, en verlangend er als
nieuwsgierigen mede kennis te maken, besloten de bruiloft er
aan te geven, en trokken met den trein van 4.45 van Breda naar
>s Bosch, om het schouwspel van nabij te bezichGgen De ondervmdmg
leerde ons, dat de Bosschenaren redenen te over hadden gehad, om
stiileties thuis te blijven.
In de nabijheid van Tilburg kregen wij reeds groote waterplassen
in het gezicht, maar vernamen tevens, dat de honderd-els-brug
dicht bij 's Bosch, het gevaarlijkste punt van de spoorbaan gelegen
was- zoodat vooreerst iedereen rustig op zyne plaats bleef, totdat
wij het dorpje Vught naderden. In de verte ontwaarde men een
dubbele rij fakkols; dafir lag de noodlottige plek welke wy met
half werk te gemoet stoomden. Door den angst bekropen wilde nu
iedereen een kijkje nemen, memand bleef op zijn plaats, alle
hingen buiteu het portier. Een oude dame, d.e tusschen de hoofden
beklemd raakte, wilde zich terugtrekken, maar daar viel met aan
te denken. Als haringen in een ton bleven wy tegen eikan er
geplaktNaarmate wij de brug naderby kwamen konden wy te
beter de groepen van soldaten onderscheiden, die de brug moesten
beveiligen, en met haken en andere werktuigen waren gewapenu,
om de ijsschotsen, die met ontzettend geweld tegen de brugleu-
ningen aanstormden, af te houden, te breken en onder de brug
door te zenden. Langzaam sleepte de locomotief ons voort, terwijl
het water tegen de wielen omhoog spatte. Op de brug stond de
trein in een hellen gloed, terwijl rondom alles in duister was gehuld.
Er heerschte op dat oogenblik een diepe stiltehet was alsof ieder
in de grootste spanning zijn eindvonnis afwachtte. Maar zoodra had
de trein niet de overzijde bereikt, of de soldaten braken in een
donderend hoezee! los. Zij zwaaiden met hunne flambouwen in het
rond, en de vlammende koppen der fakkels teekenden phantastischc
figuren op den wilden watervloed.
Het gevaar was voorbij, en weldra stapten wij aan het station
af. Maar toen kwam de ellende eerst aan. Ons adres was in het
overstroomde gedeelte der stad gelegen; en hoe dat te bereiken?
Het uitzicht over de stad was allertreurigstbijna overal een
stikdonkere nacht, want de gasfabriek stond stil, en slechts hier
en daar had men een petroleumlicht.je ontstoken, of ontwaarde
men een walmende fakkel.
Een voerman, van hooge waterlaarzen voorzien, bood ons aan,
ons op zijn kar naar de plaats onzer bestemming te brengen, hoezeer
op vele plaatsen de noodbruggen, die op onzen weg lagen, defect
waren geraakt. Wij stapten met ons beiden op, en de tocht ving
aan. Zorgvuldig sloten wij onze overjassen, want wij waren in
bruiloftscostuum, witte das en zwarten rok, die wij tegen het op-
spattende water moesten beveiligen. Te nauwernood binnen de
vestingwerken gekomen, sleepten reeds de punten van mijn rok
door het water, daar onze kar niet hoog genoeg op hare as rustte.
Met ongelooflijke moeite joeg de voerman zijn vermoeiden en wel
wat afgeleefden klepper voort. Maar eensklaps staakte hij den
arbeid, en hield in het midden der Polstraat stil.
Meneeren, ik kan niet verder, dat zie je.
Jawel; maar moeten wij hier dan hulpeloos blijven staan?
Dat weet ik nietmaar ik ga niet verder.
Och, probeer 't nog eens.
Meneerenmijn paard kan niet meer. Als hij er bij neervalt,
zijn wij nog verder van de wijs.
Daar stonden wij dan, en moesten geduldig ons lot afwachten.
Gelukkig zagen wij in de verte een heer in een kalkbak. Hij
stuurde op ons aan. Met een langen stok boomde hij zijn bak
vooruit, die soms als een tol in het rond draaide. Allervriendelijkst
noodigde hij ons uit over te stappen, maar raadde ons de grootste
behoedzaamheid aan.
Dood bedaard en op onze teenen stapten wij in, zonder den rand
van den bak te raken, en weldra bevonden wij ons alle drie in
den kalkbak. Maar het water stond tot aan den rand, en een enkele
onvoorzichtige beweging was voldoende om ons een bad te bezor-
gen. Het platboomsvaartuig dreef door de straatmaar hadden wy
soms het ongeluk, op een Bteen of tegen het troittoir te stooten,
dan waren wij verloren. Op eens daar schept de bak water, en
met 66n stool dreef onze reddende veerman ons tegen den huizenkant,
waar toevallig een paar ladders op tonnen den bewoners toegang tot
de bovenverdieping van het huis moesten verschaffen. Aan dit
stellage klemden wij ons vast, en zonnen op middelen om uit den
nood te geraken. De bewoners van het huis konden ons met
helpen en daar bleef dus niets anders over, dan onzen kalkbak
maar weder vlot te maken, en op nieuw het ruime sop te kiezen.
Bij die gelegenheid bezweek het stellage onder mijn voet, zoodat
ik met het koude water op minder aangename wijze kennis maakte.
Toen wij gekalfaterd hadden, staken wij van wal. De bak zeilde
naar alle kanten heen, en schuurde een enkele maal langs een on
zichtbaar voorwerp, waardoor wij met ondergang bedre.gd werden.
De Groote Markt was droog; daar stevenden wy dus heen. e
nieuwsgierigen, die zich uit de verte over ons vroolyk maakten
stonden ons daar reeds op te wachten, en ontvingen ons met
gejuich, toen wij uit den kalkbak op den vasten grond stapten
Onze bekende redder, aan wien wij den grootsten dank verschuld.gd
waren, had zich in een oogwenk verwijderd, en ons daardoor de ge
legenheid benomen, hem voor zijne hooggewaardeerde offervaardigheid
de betuigingen van onze innigste erkentelijkheid aan te bieden.
Aan dien vriendenplicht voldoen wij thans openlijk.
On de markt, waar schuiten en karren in voorraad waren en
werklieden in een waterdicht costuum de behulpzame hand boden,
voorzagen wij ons van een kar, die ons eenige oogenblikken later
naar onze bestemming bracht.
Den volgenden dag droegen een paar sterke kerels ons naar de
bolwerken, waar wij den treurigen toestand der stad aanschouwden.
In sommige achterbuurten stond het water ruim 2 meter hoog
tnsschen de kleine huisjes. Van een blok van omstreeks 15 huizen
staken slechts de bovenverdiepingen boven den vloed uit De
ramen deden dienst voor deuren, en een paar planken op schragen
gaven toegang tot den stadswal. Verschillende huisgezinnen waren
in kleine vertrekken samengedrongen en verwarmden zich rondom de
gemeenschappelijke kachel. Niet slechts aan levensmiddelen, maar
ook aan drinkwater heerschte overal groot gebrek. Alle nenng
stond stil in het overstroomde gedeelte der stad. De bakkers
bakten, de slagers slachtten niet meer. Wel werden op de Groote
Markt brood en dekens kosteloos verstrekt, maar daarvan gen.et
slechts vooral dat gedeelte der bevolking, hetwelk men in alle
steden aantreft, en dat hier bidt„geef ons heden ons dagelyksch
brood, en om de 5 jaar, als 't kan, een watersnood.
Op onze wandeliug over de bolwerken maakte myn reisgenoot
mij opmerkzaam op een kleine ophooping van aarde waaronder
voorloopig een paar lijken waren begraven, wyl het kerkhof in
He/en toestand onbereikbaar was.
Overal vertoonde zich de ontzettende kraclit van het water.
Van de stevig gebouwde brug aan de Vughterpoort bleef geen splinter
over; de zware balken waren door den drang van den ysgang
Vroeger is reeds melding gemaakt van de ul(8ave der §e'
denkschriften van den ouden Vorst Metternich. W,Ji~en
o„s bij die gelegenheid de volgende anecdote, die, by
zondering, volkomen en lelterlijk «aar is. Zy werd door een
van Vorsten zone,, medegedeeld. Eens het de gezan v
een der midden-Staten den Vorst om een gehoor in
aenden moreen verzoeken. Het was, en is well.gt nog ge-
bruikelijk d^t de audientie-gever de ordeteekenen draagt van
den Slant welke vertegenwoordiger hij ontvangt. Mettezmc i
tlf aan zijn kamerdienaar aanwijzing, het grootkruis der orde
van den Staat tegen den volgenden morgen gereed te leggen.
Na een uur zoowat kwam de kamerdienaar terug, in ang-
Veiaawdheid met de boodschap dat het gevraagde in het
hij tot elken prijs den volgenden morgen dat orde.eeken
