1880. Vrijdag ,'27 Augustus. N<>. 55. VAN AAN LANDBOUWGEMEENTE- EN POLDEB-BEL AN GEN GEWIJD. Een-en-Twintigste Jaargang.' HYGROMETER \XjURZz. Prijs van het Abonnement: in het Jaar6.- Prijs der -A_dvertentien van 16 regels 75 Cent, elke regel meer lZ/2 Cent. KLINKERFUES. HYGROMETER en DAUWPUNT. aanwatelk' Cruquiut- Liinden- hoofddorp. Jeering. IIAARLEIUMERMEER Prijs van een enkel Nommee 15 Cent. AXLE TOEZENDINGENREDAKTI^ EN UITGAVE BETREFFENDE, te adresseren aan VA1V I10\GA C°.te Amsterdam. fliterHfk Woensdag.) Groote Letters worden naar hare plaatsruimte berekend. VAN Hoeveelheid Vocht. Schaal voor Schaal voor Dauwpunt. In 't Weekblad van 18 Juni '80 werd de belofte gedaan dat eene beschrijving zoude worden gegeven van de waarne- mingen van hygrometer en dauwpunt. Zulk eene beschrijving te geven is eene omvangrijke taak, zoo zij wetenschappelijk volledig moet gedaan worden, en toch in eenen trant, dat het opstel bevattelijk bljjve voor de meeste lezers van dit Weekblad. Indien de vraag aldus wordt opge- vat, dat men tevreden zij met de opgave van het hoe en waarom de weerkundige waarnemingen in den Haarleramer- meerpolder gedaan wordendie wekelijks verschijnen op de vierde bladzijde van dit Weekblad: dan wordt zy eenvoudi- ger en minder moeijelijk te vervullen. In de hoop dat de Geabonneerde, die de vraag deed, daar- mede genoegen zal nemengaat steller dezes over tot het verstrekken der hiernavolgende uitleggingen. Een woord vooraf over het doel der waarnemingen. Voor alles is het de pligt van het bestuur des Polders het land boven water te houden. Indien het bestuur niet tijdig laat pompen, zoo verdrinkt het land door den gevallen regen. Indien de vuren worden aangelegd en er valt geen regen geeft de polder aanmerkelijke sommen uit aan steenkolen en arbeidsloon, om stoom te maken en te pompen en al dit geld is nutteloos weggeworpenja wanneer er watergebrek in den polder ontstaatmoet men heden water in laten loopendat men eerst gisteren had uitgemalen. Men heeft dus een zeer groot geldelijk belang omalthans met eenige waarschijnlijk- heid, te kunnen gissen, welk weder men op den volgenden dag zal mogen tegemoet zien. Daartoe dienen voornamelyk deze werktuigen de Barometerde Thermometer de Hygrome ter, de Windwijzer, de Winddrukmeter, de Windsnelheidmeter. de Barometer, (in het Nederlandsch Zwaartemeter)wijst aan hoe zwaar de kolom lucht is, die zich boven het werk- tuig bevindt. De Thermometer (Warmtemeter) wijst aan hoe warm de lucht is, die zich rondom het werktuig bevindt. De Hygrometer (Vochtmeter) wijst aan hoe vochtig de lucht is, die zich om het werktuig bevindt. De vochtigheid der lucht kan in drieerlei toestand zijn, damp, vocht en ijs, (dat is bevrorenbijv. hagel, sneeuw, rijm, ijzel enz.). Of de vochtigheid der lucht zal zijn dauwregen of sneeuw enz. hangt af van de warmte der lucht en de hoeveelheid vocht. Naarmate de lucbt warmer wordt, verandert sneeuw in water en water in damp. Eene groote hoeveelheid sneeuw heeft meer warmte noodig om in water te veranderen dan eene kleine hoeveelheid sneeuw; eene groote hoeveelheid water heeft meer warmte noodig om in damp te veranderen dan eene kleine hoeveelheid water. Het water der zeeder meereD der rivieren der aardkorst, is des daags blootgesteld aan den invloed der zon, die het doet verdampen. Als dit water verdampt is stijgt het op in den dampkring en vertoont zich daar voor het oog als wol- kendeze wolken bevatten bij felle koude sneeuw en hagel bij mindere koude regen; bij warmte veranderen zij in damp en nevel; zij worden bij zeer warm weder zoo zeer .verdeeld dat de damp ophoudt voor ons oog zigtbaar te zjjnde lucht wordt helder. Toch blijven die dampen bestaan; bij de minste verkoeling der lucht waarin zij zweven, hechten deze dampen zich aan de voorwerpen die ons oraringenbloemen, planten, metalen en andere ligchamen in den vorm van dauw. Er valt meer dauw naarmate er meer vocht in den damp kring is, en de dampkring zich spoediger verkoelt. Als dus de Hygrometer (vochtmeter) hoog staat en de Ther mometer (warmtemeter) laag staat, vormt er zich meer en spoediger dauw dan in het omgekeerde gevalwanneer de Hygrometer laag staat en de Thermometer hoog. Het dauwpunt heet het punt waarop telkensbij deze ver- schillende standendauw uit de lucht nederslaat, en dit dauw punt wordt aangewezen door twee schalenwelke zich bevin- den op den Hygrometer van Klinkerfues, sedert 1879 bij den polder in gebruik, zoowel aan het Hoofddorp als aan de secretarie van deD polder. Zie afbeelding aan het hoofd van dit artikel. Het gebruik van den Windwijzer zal zeer zeker voor de meesten der lezers van dit Weekblad geene uitlegging behoe- ven; de woorden Noord, Zuid, Oost en West worden op de lagere school geleerd. Om den invloed van den wind op het weder en op het water des polders te leeren kennen, is het echter niet genoeg de rigting van den wind waar te nemen, men moet ook weten of de wind hard of zacht zijof de luchtstroom, waaruit de wind bestaat, zich met grootere of mindere snelheid beweegt; het zoude mij te ver leiden, de werktuigen, die den druk wegen en de snelheid meten, hier te beschrijven, zulks werd dan ook niet gevraagd; wie ze zien wil, ga naar de waarnemingsplaats van Rijnland te Oude- Wetering; het gemiddelde der waarnemingen wordt elke week in ons Weekblad medegedeeld, met den regenval en de ver- damping in millimeters per viferkanten meter, zoowel van water als van zwarte aarde en begroeide aarde. Naarmate het dauwpunt hooger .of lager staat is er meer waarschijnlijkheid dat de in de lucht aanwezige damp uit den dampkring zal nederslaanin de verschillende vormen van dauw, stofregen, slagregen, ijzel, sneeuw, hagel of andere luchtverschijnselen. Naarmate de waterdeelen der lucht meer tegen elkander wrijven, zal er meer electriciteit worden ont- wikkelden zullen er verschijnselen ontstaan bekend als weer- licht, bliksem, onweder, donderslagen enz. enz. Het nederslaan van den vochtvoorraad uit den dampkring wordt dus beheerscht door de hoogte der kolom luchtde warmte der lucht, de vochtigheid der lucht, de stroomingen in de lucht (de winden) en hunne snelheidde electrische toestand der lucht. Om met meetkundige zekerheid te bepalen hoe deze alien werken in onze onmiddellijke nabijheid is moeijelijk; hoe zij op verre afstanden werken is nog moeijelijker, en wordt zelfs onmogelijk wanneer de puuten, waaromtrent men berigt verlangt, aan de poolstrekenof op onbezochte zeeen liggen. Toch heeft de weerkennis op den weg van het voorzien der wederverschijnselen, groote vorderingen gemaakt, sedert de telegraaf den toestand der lucht van zeer verre oorden dagelijks gelyktijdig aan verschillende plaatsen kenbaar maakthetgeen in den laatsten tijd bij de uitbreiding van het telegrafennet meer en meer geschiedt, ofschoon die maatregel nog voor groote verbetering vatbaar is. Daar het kenbaar maken der uit- komsten van waarnemingen ten plattenlande moeijelijk en kostbaar is, heeft de hoogleeraar Klinkerfuess te Gottingen een middel trachten te verzinnen, waardoor elk waarnemer, ook zonder kennisneming van telegrammen, alleen door waar nemingen ter zijner verblijfplaats gedaan, met voldoende zekerheid het weder van de naaste toekomst kan gissen. Hij gebruikt daartoe Barometer, Thermometer, Hygrometer, Dauw- puntwijzer, Windwijzer en Winddruk (zoo mogelijk ook door een wijzer aangetoond of anders, even als de snelheidalleen met het bloote oog geschat). Wie de regelen kennen wil, waarnaar zulks geschiedt, hij koope eenen Hygrometer van Klinkerfuesshierboven afge- beeld de regelen worden hem daarbij om niet verstrekt, de firma van Emden, Kalverstraat te Amsterdam, liet ze zelfs in het Nederlandsch drukken. Wat de toepassing der regelen betreftik meen dat die het beste zal blijken uit enkele voorbeelden. Ik kies daartoe 30 Junij 1880, zie opgaven Weekblad N®. 29, A°. 1880, Biz. 112. Op dien dag staat de Barometer te Hoofddorp's morgens 8 ure op 759.Hij daalt's namiddags 2 ure 757.6 en daalt tegen den avond op 755.*. Deze daling van den Barometer duidt reeds op zich zelve verandering van weder aan. De Thermometer Fahrenheit wijst 's morgens 8 ure 68.°4 's namiddags 2 78.°6 's avonds 8 65.°1 207.°! Gemiddelde69.°ya warmte. Ongeveer de morgenwarmte 68.°4,door Klinkerfues als de gemiddelde aangenomen. De Hygrometer (vochtmeter) wijst 's voormiddags 8 ure0.82 's namiddags 2 0.70 's namiddags 80.84 Deze aanwijzingen zijn zeer hoog. Den vorigen dag, 29 Junij waren zij: 0.68, 0.50, 0.69. Er was dus veel meer vocht in de lucht, niettegenstaande de warmte, vergeleken bij den vorigen dag hooger wasde opgaven toch zijn Thermometer Fahrenheit. 29 Junij's morg. 8 u. 66.°9, 's nam. 2 u. 68.°4, 's av. 8 u. 61.°5 68.°4, 73.°6, 65.°1 Om deze redenen zjjn de dauwpunten van beide dagen ook zeer verschillendals: 29 Junij's morg. 8 u. 54.'s nam. 2 u. 57.*, 's av. 8 u. 55. 57.—, 52.*, 54.— Men ziet hier dat het dauwpunt sterk op en neder schommelt, hetgeen bij dalenden Barometer volgens Klinkerfues regel VI Wind beteekent. Als men van de morgenwarmte 68,4° aftrekt de dauwpunten 54, 57® en 55 houdt men over 14.4, 10.6 en 13.4, welke alien vochtigheid aantoonen, en regen voorspellen. De windrichting is zoowel op 30 Junij als 1 Julij ZW. maar de winddruk is: op 30 Junij gemiddeld per Etmaal 2,50 snelheid 11.65. Zwaarste winddruk 5. op 1 Julij gemiddeld per Etmaal 5.83 snelheid 26.60. Zwaarste winddruk 12. Heeft dus de Barometer reranderingen van weder voorspeld de Hygrometer voorspelde regen, het schommelende dauwpunt voorspelde wind. En nu de uitkomstl Regen. Regen. Regen. Regen. Regen. 30 Junij 0.2 30Juny3.« 80 Junij 0.- 30 Junij 0.- 30 Junij 0.- 1 Julij 6.8 1 Julij 5.5 1 Julij 7.1 Uuly 8.1 1 Julij 7.2 's avonds 1.- 8.2 Dit komt zeer goed uit met de aanteekeningen op Badhoeve gehouden, waarbij niet alleen 's nachts en 's morgens zware regen, maar bovendien onweder worden vermeld. I)e bui gaf het meeste regen aan Leeghwater 8.2, aan Hoofddorp 8.1, volgt Lijnden met 7.1, by Oude Wetering viel slechts 5.8, bij Cruquius het minste 5.5. Heeft dus duidelijk de rigting van den wind gevolgd van ZW. naar NO. Ook de verdampingsopgaven beantwoorden zeer goed aan de voorzegging. Immers zij toonen aan hoe bij lagen Thermometer minder verdamping plaats heeft en meer nederslag van vocht zich vertoontals Verdamping Leeghwater. Cruquius. 30 Junjj's morg. 0.2's av. 4.5. 's morg. 0. -'s av. 3.6. 1 Julij 0.2 0.3. 0.- 3.7. Lijnden. Hoofddorp. 30 Junij's morg. 0. -'s av. 4.2. 's morg. 0.2's av. 4.6, 1 July 0.- 2.8. 0.6 3.1. Oude Wetering, water. 30 Junij 's morgens 1.1 's avonds 3.- 1 Julij 1.8 2.2. V

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Weekblad van Haarlemmermeer | 1880 | | pagina 1