1880.
Vrijdag, 12 November.
N°. 46.
VAN
A AN LANDBOUWGEMEENTE- EN POLDER-BELANGEN GEWIJD.
Een-en-T wintigste Jaargang.
tew
Prijs van het Abonnement:
in het Jaar6.
Prijs der Advertentien
van 10 regels 75 Cent, elke regel meer 12/2 Cent.
IIoofd-Ageiiten voor dit Weekblad, te Haarlem;
P. VAN CITTERT ZONEN.
BURGERLIJKE STAND.
Aangegeven ran 39 Nov. 1880.
31 AARLEMMERIEER
Prijs ran een enxel Nommer 15 Cent.
ALLE TOEZENDINGENREDAKTIE EN UITGAVE BETREFFENDE
te adresseren aan VAN BONG A 0°.te Amsterdam.
Wliterlfjle Woen*rtag.)
Groote Letters worden naar hare plaatsruimte berekend.
de Heeren
Indien de hieronder vermelde personen zieh in deze gemeente
mogten ophouden, worden zij in hun belang aangemaand zich
ter Secretarie aan te melden voor de inschrijving in het Bevolking-
register
Pieter Barker Jzn. gekomen van Alkmaar.
Jacoba Zandvoort. Heemstede.
Alida Hendrika Meijer idem.
GEBORENWilhelmina, dochter van Cornelia Johanna Radder
(ongehuwd). Wilhelmina, dochter van F. J. van Dorp en A.
Mesman. Cornelia Maria, dochter van H. den Blanken en E.
M. Bosdam. Guurtje Cornelia, dochter van J. Bos en J. Ciggaar.
Jan Pieter, zoon van J. de Heer en D. Aarsen. Maria Johanna,
dochter van K. Grootewal en C. J. A. van Schagen. Lijdia,
dochter van D. van Prooijen en K. Sandifort. Autje, dochter
van A. Elsinga en K. Brouwer. Cornelis Hendrikus, zoon van
A. Jongenelen en G. Harding. Petronella Helena, dochter van
G. Loogman en H. Vink. Beruardus Jacobus, zoon van P.
van Tol en J. M. C. Francke. Catharina Maria, dochter van
J. Volkers en E. Balmakers.
LEVENLOOS GEBORENEen kind van G. den Breejen en
W. van Pelt.
OVERLEDENArie Jansen, oud G weken, zoon van S. van
der Sluijs en T. ten Hagen. Jannetje, oud 18 maanden, dochter
van J. A. Millenaar en A. van Wijk. Mensje, oud 11/2 jaar,
dochter van W. C. Kleijn en N. Waal. Jacobus Johannes,
oud 5 maanden, zoon van Dirkje van Alphen (ongehuwd). Arie,
oud 21/2 jaar, zoon van Elisabeth Beek (ongehuwd).
ONDERTROUWDL. Hommels met L. Cobelens. J.
Spaargaren met M. Lugtigheid. W. van Vliet met E. P. de
Weerd. H. Verbeek (wednr.) met A. Lodder. (wed.).
GEHUWD: B. Bielefeld met C. Schrama. C. Alderhout
(wednr.) met S. Beunder.
Alhier is opgerigt eene afdeeling van de Vereeniging het
Witte Kruis. Aanvankelijk zijn er 12 leden welk getal men
verwacht dat toeldra zal toenemen. Het Bestuur bestaat uit
de heeren: H. F. Bultman voorzitter; P. de Breuksecre-
taris; D. EgginkpenningmeesterJ. Bolkestein, A. C. van
Dorsten, J. ten Hagen en J. H. M. Eveleinleden.
AIs eerelid is benoemd de heer Mr. J. P. Amersfoordt.
Den 9 November is een geval van kwaden droes voorge-
komen bij een paard van A. G. Voordendag, op Sectie MM,
Ban den Sloterweg. Het beest is onteigend en afgemaakt.
Den 6 November is in de ringvaart dezer gemeente nabij
de Yijfhuizen eeu schip gezonken, geladen met vaten spiritus.
De lading is opgeslagen aan den wal.
Ter markt te Hoofddorp zijn op den 11 November aange-
voerd 54 runderen en 67 paarden.
Bij gelegenheid van de markt werd door eenige personen
in eeu openstaanden stalgrenzende aan het marktplein,
geharten-acht (een hazardspel). Naar men zegt zou H. L. te
Hoofddorp ongeveer 29 gulden aan een Jood verloren hebben
die daarna met het geld spoedig het hazenpad had gekozen.
Van deze zaak is bij de policie aangifte gedaan. Aangezien
men algemeen verondersteltdat dergelijke spelen in deze ge
meente geoorloofd zijn, laten wij hier volgen helgeen in de
Polioie-Verordening dienaangaande staat vermeld.
Art. 1 2. Het is verboden
a. Op de openbare wegenvoetpaden of pleinen met of ora
geld te spelen.
h. enz.
Overtreding wovdt steslraft met een geldboete van 1 tot3.
Men meldt uit Herwen„Wat men hier ziet is water en
nog eens water, en wat men hoort is gezucht en geweeklaag.
Geen wondervoorwaarWant terwijl anders om dezen tijd
de rivier binnen hare bedding bleef, breidt zij zich thans over
ruime uiterwaarden heen van dijk tot dijk uit. En terwijl wij
anders alleen van den Rijn nadeel ontvingen komt ons nu
00k weder de Oude R(jn lastig vallen. Regts en links is
nagenoeg overal de districts-polder Herwen, Aerdt en Pan-
nerden door water omringd. Buitenpolders loopen de een na
den anderen in. Pas bezaaide akkers staan een, twee meter
hoog onder den stroom. De niet-bezaaide worden ODgeschikt
ter bewerking, wie weet voor hoeveel maanden! En de 700
a 800 hectaren binnen de polderdijken worden door het kwel-
water bedorven. Een deskundige heeft de schade op 300,000
begroot."
Dat men met het nuttigen van raauwe eijeren voorzigtig
moet zijublijkt uit het volgende dat volgens de N. Stett. Ztg.
te Tempelburg voorviel. Het is daar namelijk kort geleden
gebeurd, dat eene hen van den rentenier Urke aldaar, welke
volkomen gezond was, een ei gelegd heeft, waarin een band-
vormige, vier duimen lange worm voorkvvam. Deze worm had
een goedgevormden staart en een spitsen kop met een zwarte,
duidelijk te bespeuren stip daarop. Doctor Schulz, die den
worm onderzocht, is van raeening dat dit dier eene soort van
vlasvvorm is, en dat men kan aanneraen dat deze worm, als
hij levend door iemand in een raauw ei genuttigd werd (zoo
als zulks zou kunnen geschieden door den inhoud van een
ei in zijn geheel door te slikken) zeer onaangename gevolgen
zou veroorzaken. Men zal dus met het eten van raauwe eijeren
voorzichtig moeten zijn, en althans er cp moeten letten,
hoe de inhoud er uit ziet.
In Michelsen's Vereinsblatt wordt nog opgemerktdat iets
soortgelijks onlangs in Zuid-Duitsciilmd voorgekomen is, en
dat toen het doorslikken van den worm vvezenlijk gevaarlijke
gevolgen had.
In de maand Maart van het volgende jaar zal te Berlijn
een nieuwe veemarkt worden geopend welke die der andere
Europeesche steden in alle opzichten ver overtreft.
De overdekte verkooplocalen hebben ieder een lengte van
217 meter, bij een breedte van 72 meter, en 00k 14 runder
en schapenstallen zijn ruime en stevige gebouwen.
Uit de volgende cijfers zou men zich eenigzins een denk-
beeld kunnen vorraen van de grootte der verschillende localen.
Da varkensstal heeft ruimte voor 12,300 varkensde verkoop-
hallen zijn ieder voor 30,000 schapen of 4 00 koeijen berekend,
terwijl de kalverstal 3500 stuks kan bevatten. Aan de markt
is een beursgebouw verbonden, dat behalve 40 commissionairs-
kantoren en groote beurslocalen, nog tal van logeerkamers,
een post- en telegraaf kantoor en restauratiezalen bevat, en
eenvoudig, maar smaakvol is ingericht.
Deze nieuwe veemarkt kost aan de de Duitsche hoofdstad
ruim 6,000,000.
Op de den 8 November te Utrecht gehouden paardenmarkt
waren 1232 paarden en veulens aan de lijn. De handel was
levendig. De veulens werden verkocht van 80 tot 350,
de paarden van f 150 tot f 900. Er waren veel buiten- en
binnenlandscbe kooplieden. Het weder was in den beginne
ongunstig, doch naderhand gunstig. Handel flaauw; paarden
van weelde werden verkocht voor 900.
Op de groote najaars-koemarkt te Hoorn werden aangevoerd
ongeveer 9000 stuks, over het algemeen beste kwaliteit. De
handel in de le soort was willig, met hooge prijzen; in de
2e en 3e soort was de handel stug met lage prijzen zoodat
een groote parlij onverkocht is gebleven.
In de provincie Groningen wordt, ten gevolge van daar-
omtrent uit Engeland medegedeelde gunstige berichten thans
een proef genomen met het poten van aardappelen op dit
oogenblik, dus voor den wintertijd. Men plaatst zebehoorlijk
diep in den grond en legt er ruwe meat overheen. Op die
wijze zullen de aardappelen rijp zijn voor dat de gewone tijd
van het ontstaan of uitbreken der ziekte daar is.
Noord-Amerika voert thans dagelijks duizenden vaten appelen
naar Europa. „Goud voor appels", aldus schreef onlangs een
Amerikaaesch blad. »Door den buitengewoon grooten oogst
van appelen zijn wij verlegen met den grooten overvloed.
Gelukkig dat wij vooral in de bevolking van Europa talrijke
klanten hebben, die ons wat wjj te veel hebben, gretig en
voor goede prijzen afkoopen."
Ook te Amsterdam zijn reeds vaatjes Amerikaausche appelen
geveild.
In het tijdperk van 3 tot 30 October jl. zijn geene ambts-
berigten omtrent het voorkomen van gevallen van longziekte
onder het rundvee ingekomen. In het vorige tijdvak van vier
weken waren mede geene gevallen dier ziekte bekend geworden.
Gedurende de maand Augustus werden niet minder dan
ruim dertien millioen bushels graan uit de haven van New-York
verzonden. Om deze hoeveelheid graan over den Oceaan te
voeren, bad men 325 schepen noodig, bestaaude uit 146
stoomschepen, 24 groote zeilschepen144 barken en 11 brikken.
Voor den bekenden Engelschen harddraver The Devil is
door een liefhebber f 151,200 geboden. De eigenaar kon
echter niet besluiten het dier voor dien spot prijs af te staan.
Onderscheidene landbouwers te Zevenwolden oogsten dezen
herfst de knollen niet, maar laten de akkers omploegen, om
ze door verrotting van knol en groen vruchtdragend te maker.
Door den overvloedigen hooiooget is er voor het vee weinig
behoefte aan herfstgroente en de lage prijzen der knollen
kunnen de kosten van plukken en snijden naauwelijks ver-
goeden.
De waarneming, dat de zoogenaamde waterpest Elodia
canadensisdie zooveel last in ons land teweegbrengtdoor
het rundvee gaarne wordt gegeten, heeft aanleiding gegeven
dat die plant door verscheidene scheikundigen nog eens weer
onderzocht is, met betrekking tot haar gehalte aan voedings-
stoffen. Ook hun bleek, dat de waterpest met .best hooi en
goede klaver gelijk staat in voedingswaarde en diensvolgens,
waar zij in groote hoeveelheid voorkomtwel als voeder te
gebruiken is, maar alleen in verschen of misschien ook in
gezuurden staat.
De heer Nibbelink te Varsseveld deelt het volgende mede
in de Landb. Crt.
Met de meeste landbouwkundigen ben ik het volkomeu eens
dat wintergranen vroeg gezaaid dienen te worden, ten einde
de planten gelegenheid hebben zich krachtig te ontvvikkelen
voordat de vorst invalt en dus beter in staat zijn aan de
stienge wiuterkoude weerstand te bieden. Gewoonlijk wordt
hier dan ook met zaaijen begODnen in de eerste dagen van
Oct., al naar gelang de werkzaamheden het toelaten. Dit jaar
had ik echter eens een geval van tegenovergestelden aard, Om
de zeldzaamheid komt het mij voor waard te zijn om te worden
medegedeeld. Een stuk land, waarop in den vorigen zomer
groote boonen met gele vvortels waren geteeld, was bestemd
om met wintertarwe te worden bezaaid. Den 25 Nov. 1879
werd het land bemest en klaar gemaakt, doch den volgenden
inorgen was de bodem steenhard bevroren en moest, omdat
het vriezen bleeft aauhoudenhet zaaijen worden uitgesteld.
Einde Dec. viel plotseling de dooi in en den 10 Jan. '80,
toen de bodem van boven een weinig was losgedooidging
ik aan 't zaaijen gewone gladarige wintertarwe), in de hoop
dat het dooijen zou blijven aanhouden. Doch reeds den vol
genden morgen begon het weer hard te vriezenhetgeen
duurde tot 7 Febr. Reeds was het Maart gewordtn en nog
was er niets boven den grond, zoodat ik de hoop al begon
op te geven dat er van 't gezaaide nog iets teregt zou komen.
Eindelijk tochden 12 Maart, zag ik het eerste magere
sprietje zich boven de oppervlakte van den bodem verheffen.
Langzamerhand kwamen er al meer en meer; omstreeks 15
April was alles opgekomen. Nu volgde er een laugdurige
droogte, van 6 April tot 3 Junij gaf mijn regenmeter maar
12 millimeter regen. Het gevvas had hierdoor niet weinig te
lijden, maar bleef zich toch ferm houden en stond einde Junij
prachtig in bloei. In Julij heb ik hier in den omtrek nergens
de tarwe zoo fraai op den akker zien staan de in Oct. ge
zaaide stond zeer dun te veldeen gevolg van den strengen
winter. Den 21 Augustus werd mijn tarwe gemaaiden heeft
aan stroo en zaad een uitmuntende opbrengst gegevenveel
beter dan ik had mogen verwachten.
In de laatste aflevering van Semper Firens vraagt iemand
naar aanleiding van de op 23 September jl. geopende tentoonstelling
van moesgroenten (in algemeenen zin genomen)
„Zou de tenuitvoerlegging tot het houden eener zoodanige nati-
onale tentoonstelling van groententeelt ten onzent niet liggen op
den weg onzer Nederlandsche Maatschappij voor Tuinbouw en Plant-
kunde, die overal hier te lande haar afdeelingcn en vertakkingen
heeft
//Het moet erkend worden, hier te lande is tot aanmoediging
der warmoerzierderij nog weinig of bijna niets gedaan; ter nanwernood
vindt men op de programma's onzer tuinbouwtentoonstellingen aan
het slot een paar schriele prijsjes uitgeloofd voor de beste verzameling
groenten, zonder eenige nadere omschrijving, noch zonder acht te
geven op den tijd des jaars. Men kan bijgevolg niets grootsch ver
wachten en men stelt daarenboven de ingezonden magere collectie
hier of daar in een half donker hoekje neer, zoodat bet geen ver-
wondering mag baren, wanneer de vreemdeling haar schouderop-
halend voorbij gaat en een landgenoot, die niet van nabij met onze
groenten-cultuur bekend is, een grooten ophef maakt van hetgeen
hij op dit gebied, in het buitenland, sierlijk en aanlokkend in masia
ziet tentoongesteld.
»Voor bloem- en boomkweekers zijn hier te lande reeds zoovele
tentoonstellingen gehouden, dat warmoeziers, hoveniers en tuinlieden
thans in de eerste plaats wel eens bedacht mogen worden. Op hen
mocht wel iets neervallen van dien gouden- en zilveren medaille-
regen. Bovendien hebben zij er aanspraak op en het is gccnsziua