GemengflB Berigten. - 186 - Akkerbouw met zang\ Melk en roestig; voeder. Hoe In Noord-Amerika o. a. tarwe wordt gebouwd. lets over de vetmesterij der varkens. De Veemarkt te Deptford (Eugelaud). Nieuw-Amsterdam (thans New-York) stichttenhet eiland Manhattan, waarop de stad gelegen is, van de Iudianen. Er werd voor betaald 10 hemden30 paar kousen, lOgeweren, 30 pond kruit, 300 kogels30 bijlen30 ketels en een koperen braadpan. Van weerszijden geloofden men goede zaken gemaakt te hebben voegt het Hollandsche jaarboek er bij. 200 jaar later, in 1830, werd een stuk grond in dezelfde streek verkochtde zoogenaamde Fife miles farm." Het bragt toen op 100,000. 50 jaar later, in 1880, bezat dit- zelfde stuk grond een waarde van 30 millioen gulden! j Niet minder merkwaardig is de toeneming der bevolking. Nog in 1731 telde New-York niet meer dan ruim 4000 in- woners. In 1791 waren er 33,000, dit is ongeveer zoo veel als thans te Haarlem. In vijftig jaren groeide dit getal tot 371,000 (1841), 5 jaren later waren er 150,000 meer. In 1860 telde de stad 810,000 inwoners en eindelijk in 1880 rulm 1,200,000. Ieder kan berekenen tot welke cijfers men, zoo voortgaaude, over een 25 jaar zal gekomen zijn. Er is vroeger al eens gewezen op de weinig doelmatige wijze, waarop in het algemeen paarden worden gedekt. Ge- woonlijk wordt dit zoo gedaan, dat alleen de rug en de zijden bedekt zijnterwijl juist die ligchaamsdeeleu van het dier die het meest door ruw weder of strenge koude benadeeld wordenongedekt blijvennamelijk de nek en de borst. Een goed dekkleed moet nek en schoften omsluiten en over de borst dubbel aangelegd worden. De Engelsche voerlieden hechten een dikken wollen lap of kraag van achteren rond het haam hunner paarden en laten die bedekking lot over de borst afhangen. Wordt door het aanbrengen van riempjes het opwaaijen voorkomen, dan i3 deze wijze van bedekking zeker als doelmatig aan te bevelen. Nu de winter voor de deur staat en daarmede het wachten op het eindigen van soirees, concertencomedievoorstellingen enz., vermeenen wij goed te doen door de eigenaars van paarden nog eens te wijzen op de belangen hunner dieren en van hun beurs. Een nieuwe soort van aardappelen (en niet eenvoudig een nieuwe verscheidenheid) moet in Uruguay zijn gevondendie nog niet nader wetenschappelijk is beschreven. Deze plant groeit oorspronkelijk in een vochtigen bodem (dus juist het omgekeerde van den gewonen aardappel), en wel aan lage rivieroevers. De Landbouw Courant vestigt de aandacht op deze zeer belangrijke zaak. De Senaat te Hamburg heeft het verbod (van 10 October( van in- en doorvoer van rundvee uit Nederland, Belgie en Luxemburg opgeheven, onder voorwaarde dat van elk stuk vee een wettig bewijs van oorsprong, van de gemeente-autoriteit, worde overgelegd. Ook Lubeck heeft het verbond opgeheven. Het Engelsche blad the Mail schat het aantal paarden in Oostenrijk op 1,367,000, in Hongarije op 2,179,000, in Erankrijk op ruim 3,000,000, in Rusland op 21,470,000, in Duitschland op 3,352,000, in Engeland op 2,255,000, in Turkije op omstreeks 1,000,000, in de Vereenigde Staten op 9,504,000, in de Argentijnsche Kepubliek op 4,000,000, in Canada op 2,624,000 en in Urugvay op 1,600,000., In Mingrelie (Transkaukasie)een landstreek in Azie, het Colchis der oudheid, bebouwt men den akker terwijl men gelijktijdig onder het werk zingt. Hij, die de maat slaat, ontvangt dubbel loon en soms nog wel meer, al naar gelang hij het er door sneller tempo op aanlegt, om de arbeiders vlugger te doen werken. Dr. Fleischman heeft door proeveu bewezen, dat als melk- koeijen gevoederd worden met voeder, dat met roest is be- hebt, in de melk van die dieren talryke roestsporen voorkomen en de melk zelf spoediger zuur wordt dan andere melk. Dat zulke parasieten op haver, stroo enz. zeer gevaarlijk zijn voor het vee, weet men hier te .lande zeer goed sedert de onderzoekingen daaromtrent van wijlen prof. A. Numan. Ook is het bekend dat door kookhitte of door het zuurmaken van het aangedane voeder de parasieten van de roest onschadelijk gemaakt kunnen worden. De voorzitter van de vereeniging van Duitsche molenaars de heer J.J. van den Wijngaerdt, te Berljjn, heeft van wege die vereeniging en de Pruissische regering onlangs Noord- Amerika bereisd, ten einde o. a. van den korenbouw aldaar kennis te nemen. In een zeer belangrijke voordragtdie v. d. Wijngaerdt dezer dagen hield deelde hij zijne bevindingen mede. Deze gaven hem dan ook aanleiding, ook van zijnen kant te wijzen op de maar al te groote gevareu, die vooral de tarwecultuur in Europa binnen niet al te lang tijdsverloop tegen die in N.-Amerika, zal ondervinden. Hij reisde dat land tweernaal door, van den Atlantischen Oceaan tot de Zuidzee. In Dacota b. v. zag hij langs den Pacific-spoorweg een streek van 400 mijlen lengte en 50 breedte van den beste tarwe- bodem die nu bebouwd wordt. Die grond is bedekt met een kleilaag van 2/a a 3 voet dikte, waarin geen steen is te vinden. Hij bezocht daar o. a. een boerderijdie 100,000 morgen groot is, en waarop een tarweveld van 20,000 morgen in eene vlakte wordt bebouwd. Hij zag daar 40 dubbel- ploegen, ieder met 4 muildieren bespanneuwerken. De spannen hadden een ganschen dag noodig, om op die vlakte eenmaal heen en weer te ploegen. De tarwe bevatte meer kleefstof dan de Duitsche. Hij vertoonde 28 soorten van Noord-Amerikaansche tarwe. In de boerderijen, waar men geene winstberekening maakt op het vetmesten der varkens, is het zelden dat men er niet eenige vet mest voor het gebruik van den huize. Indien men, in eene pachthoeve, het onderhoud of het vetmesten van het vee beschouwt onder het oogpunt der mestopbrengst, dan is er geen dier dat meer voordeel bijbrengt dan de varkens, of met gelijke hoeveelheid voedsel eene grootere som van mest opbrengt. Ik veronderstel hier, dat men de zaken zoodaDig schikke dat de vloeiende mest dier dieren niet buiten de stallen loope, maar door eene toereikende hoeveelheid strooisel worde opgeslorpt. De varkens worden volkomen vet bij middel van zure af- geroomde melk, waarbij men slechts op het einde der mesting een weinig meel van erwten, Turksche tarwe, gerst, boekweit of veldboonen voegt; deze laatsten schijnen onder dat opzicht beneden het overige te blijven. Wanneer men begonnen heeft ze te mesten met zure melk, dan moet men daarmede nooit ophouden; want dan gaan zij met alle ander voedsel acbter- uit in plaats van vooruit. Men maakt de varkens meermalen vet met wortelsde peeen, de pastinaken en de aardappelen z(jn die, welke in dat geval het voordeeligste zijn, de wortels moeten gekookt worden en gemengd met een gedeelte graan, dat of wel tot meel gebracht, of wel met de aardappelen gekookt is. Men kookt het graan zeer gemakkelijk, met het gedurende 24 uren in het water te zetten en het daarna in eene laag op de aard- sppelen te leggen in het vat waarin men ze met den damp doet kokenzulks is de spaarzaamste wijze om de wortelen gaar te krijgen. Men heeft bemerkt, dat de groei het spoedigste is wanneer men het voedsel, dat men aan did dieren geeft, doet zuur worden. Veronderstellende dat men voedert met aardappelen gemengd met graan, ziehier hoe men moet te werk gaan om dat voedsel voortdurend zuur te hebbenMen mengt 1 halve hectoliter meel van Turksche tarwe, van erwten, van gerst of van boekweit enz. enz. met twee of drie hectoliters gekookt en gepletterde aardappelen, terw(jl zjj nog goed warm zijn en zonder er water of ten minste zeer weinig water bij te voegen. Men doet er eenige ponden zure deesem onder van gerst meel, die van te voren is gereed gemaakt, de massa gaat al- dus op en wordt zeer zuur. Men lost ze op in water op het oogenblik dat men ze aan de dieren wil geven. In het begin der mesting geeft men dat voeder zeer klaar en daarna dikker. Men kan het gereed maken voor 8 of 10 dagen ten minste; want hoe zuurder het is hoe beter. Wanneer het bijna op is, dan gebruikt men hetgeen overblijft om een nieuw kooksel te maken. Voor de varkens, evenals voor alle soort van dieren zijn de grootste reinheid, een overvloedig strooisel dikwijls herhaald en een stipte naauwkeurighsid in de uren, waarop men ze voedert, omslandigheden die bijzonderlijk bijdragen om de vetmesting te bevoordeelende beesten kennen met eene wonderljjke bepaaldheid het uur op hetwelk men gewoon is hen te voederenindien men aan dat juiste uur ontbreekt, dan wachten zij met ongeduld, worden lastig en verliezen op eenige minuten tijds meer dan de maaltijd, dat men hun te laat brengt, hun zal doen winnen. De varkens moeten ook bij elken maaltijd eene hoeveelheid voedsel krijgen die hen ten voile verzadigt, zonder dat er uogtans van overblijve. Het vetmesten der varkens is altijd voordeeliger wanneer meu begint op zulke, welke reeds veel vleesch hebben, dan wanneer men er neemt die zeer mager zijn en dus eene groote tijdruimte vergen om vleesch te krijgen, hetgeen altijd de voortbrenging van het vet voorafgaat. Het is dus zeer belang- rijk om altijd bij middel van genoegzaam voedsel, de dieren, welke men tot de vetmesting bestemt, iu goeden staat te houden dat is overigens een middel om ze good te doen groeien want een jrarken dat zeer wel gevoed wordt kan op zes maanden zoo groot zijn als een ander van dezelfde soort op een jaar indien het slecht gevoederd is. Hijdie de poorten van de oude Deptfordsche scheeps- timmerwerf, thans de markt van den buitenlandschen vee- stapelbezoektwordt, als hij niet geheel van gevoel is ontbloot, pijnlijk aangedaan door het loeijen van honderden ossen en het blaten van tallooze schapen. De arme beesten hebben reden tot kermenwant als zij de poort ziju binnen- getreden, is hun doodvonnis geieekend. Enkelen mogen eene speelruimte van acht of veertien dagen hebben, eer zij aan den slagter overhandigd wordenaan zieke of twijfelachtig gezonde dieren wordt zulk een uitstel niet gegund. Elk stuk vee, dat na geneeskundig onderzoek wordt afgekeurd, wordt dadelijk aan den slagter overgegevengedood en iu vet, talk, lijm of iets dergelijks herschapendaar geen enkel deel van het afgekeurde beest als vleesch gebruikt mag worden. Ter regterzijde van de scheepstimmerwerfbij het tolkantoor, staat een groote houten sluitboom, die zijn nut heeft wanneer het vee wat al te oproerig wordt. De arme dieren worden anders over het algemeen niet sleeht behandeld. Bedwelmd en ver- doofd van de reiszijn zij gewooulijk zeer rustig. Somtijds echter schijnen zjj van het hen wachtende lot bewust te zijn en dan doen zij wanhopige pogingen om vrij te komen. Wat hun vrees aanjaagt is de akelige lucht van het slagtveld, de walgelijke reuk van de vleeschhallennog dampeiide van het juist gestorte bloed. Zulke uitwasemingen zijnnaar het volks- geloof, gezondwant in sommige streken van het land wordt aan personen met zwakke longen geraden in de buurt van een slagterswinkel te gaan wonen. En het moet erkend worden, dat de slagtersvleeschhouwers en alien, die iets met den buitenlandschen veestapel te maken hebben, er buitengewoon gezond uitzien. Hunne kleederen dragen de teekenen van hun nuttig, maar vreeseiijk beroep", doch de mannen zelven zien er uit als Holland's welvaren en ze verdienen een aardig duitje. Buiten de poort zijn de aanlegplaatsen of bruggehoofden, drie in getal. Bij deze aanlegplaatsen kan het tamelijk levendig toegaan vooral wanneer de Rotterdamsche en andere met ossen schapen en kalveren beladen booten aankomen. Groote loop- planken worden bij de boot gelegd, waarover de dieren snel aan wal gejaagd worden. Onbewust van hun lot, loopen de slagtoffers vrolijk naar de markt, blijde hunne verstijfde leden weder te kunnen gebruiken. Vooral de schapen en kalveren zijn gehoorzaam en kleine en groote, vette en magere strompelen zonder den minsten tegenstand te bieden voort. De ossen echter zijn dikwijls koppig, doch de slagters en ossendrijvers bebben stokken waarmede zij de ter dood veroordeelde dieren naar het schuthok drijven, om daar gekeurd te worden. De keuring geschiedt echter niet terstond na de reis, daar het niet billijk, niet fair" zou zijn, een beslist oordeel over een os of schaap uit te iprekendat min of meer bedwelmd is en geen tijd heeft gCAa.d van de vermoeijenissen der reis te bekomen. De dr ukte bij het ontladen van een Rotterdamsch veeschip is niets vergeleken bij de aankomst van eene Heensche of Amerikai insche lading. De Deensche ossen zijn niet zoo groot van stu c als het Aberdeensche niet gehoornde vee, maar zij zijn sterl i:, flink gebouwd. Zij zijn wel wat dartblmaar zelfs in hunne woeste oogenblikken zijn z(j nooit zoo wild als het Colorado" vee van de Vereenigde Staten. Deze producten uit het verre westen zijn als de bisons, die in de prairieen ronddwalen. Zoodra de ontembare Colorado-os de besmette lucht opsnuift, zet hij het op een loopen en hij is vlug als een hinde. Doch zelfs Colorado s worden ten laatste tot rede gebragt. De Amerikaansche ossen zijn de aristocraten van den buitenlandschen veestapel. Zij zijn kortgehoorndfijn van haar en prachtig gebouwd. Zij komen meestal volkomen gezond aan. Wel zijn zij bij den aanvang van de reis ziek evenals andere dierendoch hunne ongesteldheid duurt nooit langer dan twee of drie dagen en dan gebruiken zij hun voedsel weder met gezonden eetlust. Het slagten gaat met verwonderlijken spoed. Wanneer men het vee de eene zijde van den stal gezond en frisch heeft zien binnengaan komt het er in ondenkbaar korten tyd aan den anderen kaut in den vorm van rundvleeschhuiden hoorns enz. uit. Vooral met de schapen worden korte metten gemaakt. De afval wordt in frissche witte doeken gewikkeld en naar de vleeschmarkt gezonden, waar verscheidene voorname slagers uit Deptford iu het groot nering doen. Schapenvleesch laat zich niet zoo gemakkelijk inpakkeu; dit wordt op hand- wagens vervoerd, die de slagersjongens in een ommezien naar de stad rijden. Door nu wijlen den heer E. J. Delclisur zijn aan het R. K. oude armenkantoor te Amsterdam o. a. twee 1 eaten elk van 1000, en een legaat van 2000 vermaakt, en Ian het R. K. oude vrouwen- en mannenhuis St. Jacobin de Plantage een legaat van /4000. Voorts is aan laatstgemeld gesticht ook door wijlen den heer A. Heusmans een legaat vermaakt tot een bedra<* van f 500. Uit Leer berigt men, dat een geemployeerde aan een stroopapier- fabriek aldaar, gehuwd en vader van 5 kinderen, zich uit de voeten heeft gemaakt met achterlatiug van zijn gezin, doch medenemende de 22-jarige dochter van zijn patroon, in het bezit van 9000 uit haar vaders kas. Op een jagtpartij op Wolfheezen, is de heer v. d. W., uit Nij- megen, bij ongeluk door een der andere jagers doodgeschoteu. Het schot drong door zijn hoofd, waardoor hij onmiddelijk een lijk was. Maandag bragten acht uit Europa komende stoomschepen 3039 landverhuizers te New-York aan land. In dit jaar zijn tot heden 290,000 laudverhuizers in Amerika aangekomen. In het Hougaarsche stadje St. Marton heeft zich onlangs een jong meisje op even nieuwe als barbaarsche inanier gewrokeu op haar ontrouwen miunaar. Zij wist hem namelijk te bewegen haar nog eenmaal te bezoeken, greep bij die gelegenheid ziju reehter oor en sneed hem dit met een scherp mes geheel van het hoofd af. Bij Stellarton in Groot-Britt,annie is een ontploffing van mijngas voorgevallen, waardoor 200 werklieden in een brandende steenkolen- mijn zijn ingesloten. Tot nu toe zijn 8 personen, wel is waar levend doch in hopeloozen toestand te voorschijn gebragt. Het ongeluk schijnt, wat zijn omvang hetreft, niet veel van dat te Seaham te verschillen, waar eenige weken geleden ook 200 menschen op de treurigste wijze om het leven zijn gekomen. De bergwerken van Stellarton liggen digt bij Halifax in Midden-Engeland, aan een tak van de rivier de Humber. In de Appenzeller Zeiting" leest men de volgende advertentie «De ondergeteekende, zijne zwakheden kennende, verzoekt uit vrije beweging aan alle herbergiers en kothjhuishouders, hem niets te leveren zonder dadelijke betaling en hem niet meer te drinken te geven dan hem noodig is. Voor het geval dat desniettegenstaande de houder van zoodanig etablissement mij in beschonken toestand of zelfs maar aangeschoten zag, verzoek ik hem dringend, mij als- dan niets te leveren. a Urnaseh, 23 October. Joh. Rigue an der Kraeg." Dingsdag had te Parijs de begrafenis plaats van een fruitver- kooper; toen men de doodkist uit den lijkwagen nam, riep een der bedienden eensklaps uitDe doode heeft gesproken Men dacht eerst, dat de man krankzinnig of dronken was doch toen men de kist in het graf neerliet, hoorde men er doffe kreten uit opstijgen »Hulpliulp Men deed de kist open de fruitver- kooper was nog levend. De Shasters of Hindoesche Heilige boeken verbieden eene vrouw bij afwezigheid van haar man naar dansen te zien, muziek te hooren, hare wenkbraauwen zwart te maken, lekker te eten, voor een open raam te zitten of in den spiegel te zien, en vergnnnen hem zieh van haar te laten scheiden, als zij geen zoons heeft, zijn eigendom beschadigt, hem uitscheldt, met eene andere vrouw twist, of zich verstout te eten, voordat hij zijn maal op heeft. Op een postkantoor toont een jonge dame een postwissel van f 2.50 ter invordering. De galante ambtenaar geeft den rijksdaalder en zegtDame, mag ik u dit als een bewijs mijner hoogachting offreeren? De jonge dame antwoordtZeer verpligt, mijnheer. Mag ik nu ook het bedrag van den postwissel hebhen? De »Pr. Nbr." verhaalt dit als waar gebeurd. Het fijnste Zintuig. Wat is fijner zintuig, vroeg een onder- wijzer, 't gevoel of 't gezicht? Het gevoel, mijnheer! Geef eens een voorbeeld! Wel, Mijnheer! mijn oudste broer kan zijn knevel ./voelen", maar niemand kan hem »zien De Neurenberger politie heeft een middel uitgedacht om de overmatige lengte van damessleepjapoDnen te beteugelen. Zij heeft namelijk verkregen dat het noodeloos opjagen van stof op den openbaren weg verboden wordt en hoopt nu de sehoone overtreed- sters door boete of gevangenisstraf tot kortere kleederdracht te dwingen. De onlangs te Berlijn gestorven rentenier Isidor Krafft heeft in zijn onlangs geopend testament de helft van zijn vermogen, ongeveer vijf maal honderdduizend mark, bestemd voor een fonds, waaruit arme naaisters, zonder onderseheid van geloofsbelijdenis, die haar 36e jaar gepasseerd zijn, ondersteuning zuilen kunnen genieten. Te Parijs heeft men een nieuw rijtuig op de lijnen van den stoom- tram geprobeerd. Het toestel dat den wagen in beweging brengt zit onder den verwarmingsketel en maakt met het minste gedruisch Indien men den rem losmaakt, gaat de wagen zonder stoom en zonder paarden voort. Het zal eindelijk nog zoover komen, dat er

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Weekblad van Haarlemmermeer | 1880 | | pagina 2