- 150 -
Over iiigemaakte Amerikaansche vleesclisoorten.
lijk is en zonder nadeel voor de gezondheid kan worden genuttigd.
Dit feit heeft aanleiding gegeven, dat vele geneesheeren en slagers
beweerden, trichineus vleesch zonder nadeeiige gevolgen te heMren
gegeten.
Daar men nu eehter nimmer de absolute zekerheid heeft dat
de trickinen in trichineus vleesch dood zijn, dient het gebruik
van zulk vleesch altijd te worden vermeden. Wanneer men be-
denkt dat de geenkvsteerde trichinen zoo klein zijn, dat er in een
stukje vleesch, zoo groot als een speldeknop ongeveer 30 stuks
kunnen voorkomen en dat er dus door het eten van een broodje
met ham of worst of een portie varkensvleesch, wanneer een en
ander niet gerookt, gebraden of gekookt is, eenige duizenden tri
chinen in ons lichaam kunnen geraken, waarin zij zich wederom
duizendvouaig vermenigvuldigen, dan kan men begrijpen welke
belangrijke verstoringen daardoor in het menschelijk organisme
kunnen worden teweeggebracht. Spoedig na het nuttigen van trichi
neus vleesch vertoonen zich storingen in de spijsvertering, ver-
stopping, dorst, hitte en opzwelling der spieren, gepaard met hevige
pijnen en koorts. Heeft men met het vleesch zeer veei trichinen
genuttigd, dan neemt de koorts toe, de ligchaamskrachten verminderen,
de armen, beenen en het gezigt zwellen op en de dood volgt onder
onbeschrijfelijke pijnen. Is het aantal der in het ligchaam gekomen
trichinen echter geringer, dan vertoonen zich wel is waar dezelfde
verschijuselen, dock in mindere mate. De koorts is niet zoo hevig,
en nadat, de trichinen geenkysteerd en dus in rust gekomen zijn,
wat altijd circa 80 dagen duurt, volgt de genezing. Yelen hebben
zeker den laatsten ziektevorm gehad, zonder de oorzaak te weten,
en hebben dus geenkysteerde trichinen in hunne spieren, die dan
evenwel onschadelijk zijn. Jaren lang kan iemand ziekelijk blijven
wanneer de genotene hoeveelheid trichinen aanzienlijk was, want
tot aau zijnen dood moet hij de geenkvsteerde trichinen meedragen,
daar de wetenschap nog geen middel kent om ze uit het ligchaam
te verwijderen en zich dus alleen kan bepalen tot het verwijderen
der darmtrichincn en tot het onderhoud.en der krachten van den
zieke. Het gevaarlijke, dat gelegen is in het gebruik van trichi-
nenvleesch op den voorgrond stellende, moeten alle pogingen der
wetenschap en der regeering om de menschheid voor het gebruik
van trichineus vleesch te beschutten en te waarschuwen, zeer
worden gewaardeerd. Alleen door het microscoop kan worden uit-
gemaakt of er trichinen aanwezig zijn en een nauwkeurig onderzoek
van al het ingevoerde varkensvleesch, zoo als o. a. te Amsterdam
geschiedt, is dus zeer noodzakelijk.
Over dit onderwerp hield professor Roloff van Berlijn in
een genootschap ter bevordering der openbare gezondheid,
eene rede, die o. i. belangrijk genoeg was om er een en
ander van mede te deelen.
Nadat in de eerste plaats door den redenaar de liooge
noodzakelijkheid tot het nemen van maatregelenom het
gevaar voor te komen waaraan menschen zich door het gebruik
van vleesch van zieke dieren blootstellenbetoogd werd
schilderde hij die ziekten, die het vleesch ongenietbaar
rnaaklen. Hieronder waren enkelen, die wel is waar bij levende
dieren met zekerheid konden erkend worden, na den dood
echter aan het vleesch niet volkomen konden worden aange-
wezen; anderen daarentegen, als finnentrichinen enz.
kunnen na het slachten der dieren met meer zekerheid worden
geconstateerd. Bij de trichinen zijn verder nog de zekere
plaatsen, waar zij zich bij voorkeur in menigte ophouden
bekend, en wordt het onderzoek van een nog niet afgehakt
varken, daardoor veel gemakkelijkeris het vleesch echter
reeds in stukken gesneden of wel van meerdere dierendoor
elkander gemengdzoo kunnen die plaatsen niet meer worden
uitgevonden en wordt het onderzoek in den hoogsten graad
bemoeijelijkt. De voornaamste waarborg, om menschen voor
het gevaar van ziek vleesch te behoeden, is het invoeren van
opentlijke slachthuizenzoo mogelijk met gedwongen slagting,
wijl alleen dan het onderzoeken voor en na het slagten
mogelijk is.
Daarna werd volgens een Amerikaansche statistiek "mede-
gedeelddat van 1 Juli 1876 tot 30 Juni 1878 ongeveer
25 millioen Duitsche ponden aan vleeschwaren worst en vleesch
in bussen waren ingevoerd. Het is nu reeds lang bekend
dat in Amerika trichinen veel voorkomen worstzijden spek
en hammen moeten op dat punt als zeer gevaarlijk worden
aangemerkt. Onderzoekingen op verschillende plaatsen heb
ben bewezen dat in 1 tot 4 percent dezer voorwerpen trichi
nen zijn. Verder heerschte er sedert jaren nog eene andere ziekte
onder de Amerikaansche varkens eene boosaardige besmette-
lijke die in den regel een doodelijken afloop had. Aan die
ziekte zijn alleen in den staat Illinois in het laatste jaar
1,390,000 varkens verloren gegaan. Proeven hebben bewezen
dat voeding met het vleesch van zulke dieren bij andere var
kens dezelfde ziekte met doodelijken afloop had verwektter-
wijl inenting van een af ander gedroogd deel bij zieke dieren,
op plant- en vleescheters de ziekte overbrachtechter met
zachter beloop dan bij varkens.
Alleen drogen en rooken neemt de besmettingstof niet weg.
Alhoewel het nu echter niet direct is aangetoonddat men
schen door het gebruik van zulk vleesch ziek worden zoo is
het toch volstrekt niet onwaarschijnlijk. Dat echter varkens
lijdende aan zulk eene ziektein Amerika geslacht worden
is zonder alien twijfel. Moeijelijk iseveneens als de worst
ook het zoogenaamde „cornet beef" te onderzoeken. Daarbij
komtdat bij gereedmaking van dit bussenvleesch het vleesch
van vele dieren door elkander wordt gemengd en is in Amerika
ook reeds herhaaldelijk op het gevaar van dit vleesch gewe-
zen. Bovendien bestaan er in Amerika ook bij het rundvee
ziekten waarvan het gebruik van vleesch hier bepaald is ver-
boden. Zoo heerscht er namelijk de zoogenaamde Texas-koorts in
groote uitbreiding en heeft in de laatste jaren vrijwat in het
land geheerscht. Deze ziekte werd wel is waar vroeger aange-
zien voor runderpestmaar moet geteld worden onder de milt-
vuursoorten die evenals de runderpest in 6 of 7 dagen met den
dood eindigt. Dieren met deze ziekte behoeven niet geslacht
te worden, wijl de ziekte een tijdlang verborgen blijft, eene vleesch-
keuring echter in Amerika geen plaats heeften voorbehoedmaat-
regels slechts op weinige plaatsen worden aangetroffen. Eene
dwaling zou het zijn aan te nemen dat zieke dieren aldaar niet
te worden geslachtwijl zij weinig waarde hebben. Al hoewel de
veestapel zich in de laatste jaren heeft verdubbeldzoo
is de hevigheid der besmetting toch reeds zoo erg, dat
de prijzen aanzienlijk zijn gestegen. In Amerika is al-
mede veefokkerij en vetmesting van elkander gesoheiden. In
Chicago kost een magere os die van Texas is gekomen reeds
7 pond en te New-York wordt een vette os met 1617 pond
betaald. Daarom behoeft het niet meer aangenomen te worden
dat een handelaarwanneer hij teekens van ziekte ontdekt
het dier buiten consumptie zal stellen. Uit de mededeelingen
yan een gezondheidsraad blijkt in den laatsten tijd dat ziek
vleesch op zekere plaatsen bfjna geregeld tot bussenvleesch
wordt gebruikter wordt gezegd dat bij de inspectie van zulk
een bussenfabriek door een deskundige 13,000 pond ziek
paarden- en schapenvleesch en 200 pond geverwd, om het
slechte uitzien te bedekken, gevonden werden genoemde des
kundige zegt in zijn verslag dat hij noait zulk een walgelijk
vleeschmengsel gezien had. Er zijn nog meer vertrouwde
berichtendat voor conserven het vleesch van zieke dieren
wordt aangewend. De wijze waarop het bussenvleesch wordt
toebereidis niet zoodanig dat de ziektestof vernietigd is.
Dat verder de Amerikaansche worst en het bussenvleesch hier
voor de voeding zoo noodzakelijk zijn dat men zich aan eene
kleine schadelijkheid niet behoeft te storen kan niet worden
toegegeven. De 5 millioen pond Amerikaansch bussenvleesch
de worst welke in 1876 in het naburige Duitschland zijn in
gevoerdzijn volgens nauwkeurige berekening afkomstig van
16,000 halfvette ossenhet vijfde deel aan ossendie in
Berlijn alleen voor de consumptie worden geslacht. Om de
goedkoopte behoeft het voorwaar ook niet te worden gekocht
daar de prijs van een bus/1,05 niet laag is te noemen daar
zij gevuld is met vleesch van weinig waardedat rijk is aan
pezen en vellen zoodat, dit er afgetrokken nauwelijks 700
gram vleesch overblijft. Wanneer men dan zuiver vleesch
koopt voor 1,20 het kilo, zoo zal dit veel goedkooper zijn
dan bussenvleesch. In Engeland wordt het door arbeiders en
in restauratien van den vierden rang genuttigd. Wanneer dan
nu ook kan toegestemd worden dat het Amerikaansche bussen
vleesch zich op het oog reuk en smaak dikwerf als goed vleesch
voordoetwaarin ook het microscopisch onderzoek niets afwij-
kends kan ontdekken zoo is toch nog de zorgeloosheid die bij
het gebruik dezer vleeschconserven plaats heeftniet te recht-
vaardigen meer nog dan by alle andere ingevoerde voedings-
middelen is hier voorzichtigheid aanbevolen en inzonderheid
wanneer de schijnbaar goedkooper prijs der van buiten af in
gevoerde op rekeniug komt der qualiteit.
Vooral des zomers dient men zich bij het gebruik van bus
senvleesch in acht te nemen, daar men dikwerf bij het openen
der bussen schimmelvorming kan ontdekken die geen gunstig
licht werpt op de hoedanigheid van het vleesch en de sluiting
der bussen. Het zou werischelijk zijn dat de inlandsche industrie,
de Amerikaansche concurrentie het hoofd kon bieden wat in
ieder geval met eenig gevolg het beste zou kunnen plaats hebben
door den waarborg dat het voor de conserven gebruikte vleesch
afkomstig is van dieren die voor en na den dood door des-
kundigen zijn onderzocht. Dit zou het doelmatigst kunnen
bereikt worden door het oprichten van openbare slachthuizen.
B.
VolgeDS de N. R. Ct. wordt de waarde der door het over-
lijden van Z. K. H. prins Frederik aan den Staat vervallen
domeingoederen op ongeveer twaalf millioen gulden geschat,
en daar wij ook reeds een berigt hebben gehad, dat Z. K. II.
er jaarlijks 180,000 van t.rok, bragten die domeingoederen
hem precies l/2 pet. op.
Door wijlen den heer Izak van Raaltc, den 2 Sept. jl. te Rot
terdam overledeu, zijn de volgende legaten vermaaktaan het
gesticht voor Israel, oude lieden en zieken 1000 het Israel,
weeshuis f 500 de Godsdienst. Israel, kostelooze school 500
het schoolfouds der Maatschappij tot Nut der Israelieten in Ne-
derland f 300het Instituut voor doofstommen 250de
inrichting voor beboeftige blinden 250 Beth-Hamidrasjs f 250
en aan het R. K. paroehiaal armbestuur f 500, alien te Rotter
dam. Aan de kostelooze Israel. Godsdienstschool is tevens f 500
toegedkcht, en te schrijven op het grootboek, waarvan de renten
zullen strekken, om jaarlijks, ter gelegenheid van het openbaar
exainen dier school, een of meer prijzen toe te kennen aan de
leerlingen, die uitmunten door goed gedrag, ijver en gemaakte
vorderingen.
Door mej. A. N. Yisser Roomsma, overleden te Workum, is aan
den weezeninrichting te Neerbosch gelegateerd de som van/3000.
De Evangelisch Luthersche Gcmcente te Heldcr is ontbonden.
Het kerkgeoouw en dc pastorie dier gemeente werd onlangs
in publieke veiling verkocht voor /4700. Naar men verneemt,
zal het kerkgebouw tot graanpakhuis worden ingericht.
In de afgeloopen week zijn drie personen, die te Amsterdam
op den dag goederen van uitstallingen voor winkels hadden weg-
genomen en zich onmiddelijk daarna aan den eersten den besten
agent van politie als dieveu kenbaar maakten, overeenkomstig
bun verlangen, om niet van honger om te komen, gearresteerd.
Wanneer nu reeds zulke ledigloopers bij drietallen worden aange-
houden, zal dit getal in den naderenden winter, wanneer de
werkzaamheden veelal nog minder zijn, vermoedelijk groot worden.
Uit de cellulaire gevangenis te Rotterdam is ontsnapt J. v. d. L.,
van beroep kleermaker, oud 24 jaar. Hem was celstraf voor 2
jaar opgelegd. Hij is ontsnapt door een venster der werkkamer
op de binnenplaats, heeft zich langs een ijzeren stang tegen
de muur opgetrokken en is zoo buiten gekomen.
Een curieus huwelijk is dezer dagen in een gehucht van Gla
morganshire gesloten. De man huwde zijne derde vrouw, de
vrouw hareu derden man. Beide hebben kinderen uit vorige
huwelijken en aangezien ze betrekkelijk nog niet oud zijn, kan
het gebeuren dat er vijfderlei kinderen in een en hetzelfde gezin
aanwezig zijn, en ook in hetzelfde gezin weer huwelijken gesloten
worden, daar er tusschen de nu reeds beiderzijds aanwezigen
geene bloedverwantsehap bestaat.
In Engeland worden dagelijks 50 millioen spelden gemaakt, in
Frankrijk 10 millioen en in geheel Europa minstens 80 millioen.
Spelden slijten niet en breken zelden, en toch hoort men ieder
oogenblik och toe, leen me eens even een speld".
Een oude jongejufvrouw te Neuilly is op aanklagt der buren,
eerst door den vrederegter en later in hooger beroep, door het
geregtshof der Seine veroordeeld om de 54 honden en 33 katten,
waarvoor haar huis een asyl was, van daar te verwijderen. De
buren, van het geblaf en gemaauw verlost, slapen weer rustig.
De Gouverneur van Michigan heeft een proclamatie uitgevaar-
digd, waarin hij hulp en bijstand vraagt en o. a. constateert dat
tweehonderd menschen bij tie boschbranden het leven hebben ver
loren en vijftienduizend zonder dak en voedsel zijn.
Madame Vacheron Chossat te Geneve, wier naam onder de
Geneefsche horlogefabrikanten een goeden klank bezit, heeft dezer
dagen, in het voile genot van gezondheid van lichaam en geest,
haren hondersten verjaardag gevierd.
De stad Napels werd jl. Zaterdagochtend door een versehrikke-
lijken storm, vergezeld van onweder, geteisterd, waardoor veel
schade is veroorzaakt en verscheidene menschen het leven hebben
verloren. De dorpen aan den voet van den Vesuvius zijn geheel
overstroomd en de wegen onbruikbaar geworden.
//Hier worden vreemde talen gesproken!" leest men ergens voor
een winkel. Een Engelschman komt binnen en vraagt iets, maar
krijgt telkens in 't Hollandseh antwoord. »Maar wie dit en
dat .spreekt hier dan toch die vreemde talen?" vraagt hij eindelijk
nijdig. //We 1, mijnheerde vreemdelingen, die hier komen
koopen", is het leuke antwoord.
Een Amsterdamsche huismoeder beproefde onlangs een nieuw
middel om een geschikte tweede meid te krijgen. Behalve »goed
loon presenteert zij namelijk in de courant, bij wijze van lokaas
i/Koek bij de koflie. Men zou geneigd zijn de annonce als een
grap te beschouwen.
werd opgegeven.
geneigi
ware het niet, dat er een serieus adres bij
De Khedive van Egypte heeft het besluit geteekend, waardoor
de slavernij in Egypte geheel wordt afgeschaft en aan alle slaven,
die nu nog onder de heerschappij van hun meester staan, de
vrijheid wordt teruggegeven.
Een deugniet schelde 's avonds om 11 uur aan bij een aanspre-
ker in de Vinkenstraat te Amsterdam, welke reeds lang te bed
lag. De man staat op, kleedt zich een weinig en komt van de
3e etage naar beneden. „Bent u aanspreker informeert hij
heel leuk. ;/Ja," was 't antwoord. i/Spreek me dan reis
aan!" vroeg toen de schelm, doch maakte spoedig dat hij weg kwam.
Twee studenten haalden op .een straatweg een molenaar in en
wandelden met hem voort, de molenaar in het midden. Een hun-
ner sprak //ze" eens, men zegt algemeen een molenaar is een
gek of een diefeen gek als hij geen koren steelt, en een dief
als hij het wel doet, maar wat ben jij nu //Ik," zei de
molenaar, „ben eigenlijk geen van beide maar ik ben tusschen
beiden in."
Dwaling. Iemand trad in den schouwburg bij ongeluk een
officier op den voet en maakte daarover zijn excuus. Dit was
den officier niet genoeg, en hij sprak op barschen toon //Mijn
heer waarvoor ziet gij mij aan'?" »Voor een dapper officier;
maar veroorloof mij eene vraagwaarvoor ziet gij mij aan
//Voor een domkop." »Nu, dan spijt het mij, dat wij ons bei
den zoo erg vergist hebben."
In de St. Jacobi-parochiekerk in de Parkstraat, te's Hage
zijn Zondag j.l. tachtig militairen opgenomen in een bond,
die door den kapelaan Moormans is opgerigt. Voor hetaltaar
legden deze jongelieden de plegtige verklaring af, dat zij God
bovenal, maar ook den Koning trouw zouden zijn; dat zij
ook in den tijd van nood het vaderland trouw en eerlijk
zouden dienen, en dat zij zich van dronkenschapontucht en
godslastering zouden onthouden. De plegtigheid was zeer indruk-
wekkend. Hun werd als teeken van toetreding een aan een
rooden bandelier bevestigde vergulde medaille om den lials
gehangen. Een kernachtige toespraak, waarin hun opnieuw
hunne verpligtiogen werden onder het oog gebragt en hun
o. a. op het hart werd gedrukt, hunne wapens nooit te mis-
bruiken, besloot de plegtigheid.
Te Emmerik zijn dezer dagen eenige damesdie een dag
in Arnhem doorbragtenop het douane-bureau beboetomdat
zij te zamen ongeveer een heel pond gebak eu suikergoed
voor hare kinderen bij zich hadden dat zij- niet hadden aan-
gegeven. In hooger ressort werd haar de boete kwijtgescholden,
maar het inkomend regt van een mark moesten zij voldoen.
Jack Mecartby, een Schotsche boer van 76 jaren, is zeker
nog kras boven velen. De man heeft in zijn leven meermalen
met rijtuigen en spoorwegen een ongeluk gehadhij is er wel
altijd goed afgekomenmaar toch heeft het zulk een schrik
en angst by hem gezetdat hij eindelijk besloten heeft nooit
weer van rijtuig of spoorweg gebruik te makenmaar altijd
het apostolisch vehikel te bezigentenzij er gelegenheid besta
om met een ouderwetsch schuitje te gaan, dat nog in zijn
vertrouwen deelt. De man is zeer welhebbend, en heeft vrouw
noch kinderen, noch kleinkinderen meer. Wat hij nog heeft
is een eenige, een jaar of vier jongere broeder en diens kin
deren. De laatsten heeft hij nooit gezien, den broeder in
zeer vele jaren niet. Deze namelijk wasin jongere jaren
uit het vaderlijk oord getrokken, was geheel naar hetzuiden,
naar Cornwall afgedwaalddaar gehuwd en gevestigd doch
niet zoo ruim bedeeld, dat hij aan reislust kon voldoen. Nu
kreeg Jack toch lust om zijn eenigen broeder en diens afkomst
eens te zien, misschien ook wel in verband met voorgenomen
testamentaire disposition. Hij gaat op reis, altijd te voet,
natuurlijk bij kleinere dagmarschen en buiten den Zondag
nog enkele rustdagen tusschenbeide nemende en dan toevende
in goede herbergen. Meermalen werd hem gelegenheid van
voertuig aangeboden, maar hij weigerde. Het mogt lang duren,
was 't ook een jaar, hij verveelde zich niet, en met beleid
kon hij het goed aithouden. Was hij van plan hier of daar
een dag te pauseerenhij gaf vooraf aan zijne trouwe huis-
bestierster berigt, opdat zij hem schrijven zou als er wat was
dat hij weten moest. Nu, hij is er gekomen, in Cornwall,
en het heeft geen jaar, zelfs geen half of kwart jaar geduurd
eer hij bij zijn broeder en diens gezin als een meteoor uit
de lucht met de deur in huis kwam vallen.
De vaste stoomwerktuigen in Europa verrigten evenveel
arbeid als 16 millioen paardekrachten of 65 millioen krachtige
menschen; een derde deel der bevolking van ons werelddeel
zou dus in beslag moeten worden genomen, om evenveel
kracht te ontwikkelen zonder deze werktuigen. Nog meer
werk verrigt in Europa de bewegelijke stoommachine, vooral
de locomotieven, ten getale van ongeveer 100,000 jaar
lijks brengen zij op circa 1 J/2 millioen wagens bijna 30
milliarden centenaars goederen van de plaats der voortbren-
ging naar die van het verbruik, en maken het voor 1200
millioen menschen bijna het aantal aller aardbewoners
mogelijk zich tot elkander te begeven.
De sommenwelke jaarlijks op de spoorwegen van Europa
door roest, slijtage enz. van staal en yzer verloren gaan,
zouden toereikende zijn om een leger van 500,000 soldaten
geheel uit te rusten. Dagelijks raakt van dwarsliggers voor
ongeveer 300,000 te loor, en da 170 millioen centenaars
kolendie de locomotieven jaarlijks gebruikenzouden vol-
doende zijn om een kolendam om den aardbol te leggen van
een voet hoogte en gelijke breedte. De steenkool is het
levensbeginsel van alle stoomwerktuigen, Verbazing moet het
