1882.
Vrijdag20 January
N». 5.
VAN
AAN LANDBOUWGEMEENTE- EN POLDER-BELANGEN GEWIJD.
Drie-en-Twintigste Jaargang.
Prijs van het Abonnement:
in het Jaar
Prijs der Advertentien
van 16 regels 75 Cent, elke regel meer 12]/a Cent.
IIoofd-Agenten voor (lit Weekblad, te Ilaarlem:
P. VAN CITTERT ZONEN.
BURGERLIJKE STAND.
Aangegeven ran 1117 Januarij 1882.
De leverontsteking bij paarden.
Vergiftiging van vee door aardappelkiemen.
Olie uit Katoenzaad.
II AARLEMMERMEER
Prys van een enkel Nommek 15 Cent.
ALLE TOEZENDINGENREDAKTIE EN UITGAVE BETBEFFENDE,
te adresseren aan VAN IIONGA C°.te Amsterdam.
{UiterltfK Woen»dag.)
Groote Letters worden naar hare plaatsruimte berekend.
de Heeren
Bij besluit van Gedeputeerde Staten van 4 January 1882,
betrekkelijk den herijk van de maten en gewigteu in 1882,
is bepanlddat die o. a. moet plaats hebben
in de gemeente Ilaarlemmermeerte Hoofddorp op 5 en 6
Junij; te Nieuw-Vennepvoor de bewoners van dat dorp en
van bet dorp Abbenes, op 7 en 8 Junij;
in de gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoudeen wel
te Halfwegmede voor de bewoners van de buurt genaamd
de Lijnden, gelegen onder de gemeente Haarlemmermeer (welke
buurt met de gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude voor
den berijk wordt zamengevoegd): op 9 Junij.
In verband met zijne plannen tot aanleg en exploitatie van
een stoomtramnet in en buiten Amsterdamis door den heer
T. Sanders vergunriing gevraagd aan het Gemeentebestuur van
Sloten en de Commissie van den Uitweg en Osdorperwegtot
het aanleggen van een lijn van Sloterdijk langs den Uitweg
en Sloterslimweg naar Sloten en Haarlemmermeer.
Dingsdag-morgen omtreeks 9 ure is afgebrand het huis van
en bewooud door A. Rijkers Kruisvveg bij den Cruquius.
GEBORENPieter Hendrikzoon van J. Pieters en M.
Scheer. Leonardns, zoon van G. Arrachart en B. Rohreij.
Geertje, dochter van A. de Regt en C. Visser. Gerrit, zoon
van A. Holleman en J. de Vos. Cornelis, zoon van J. Speel-
mans en E. Balk. Maria, dochter van A. Jonker en M. C.
Mesman. Agatha Wilhelmina Elisabeth, dochter van D. Tedick
en J. M. Teunisse. Maria, dochter van A. Krijgsman en A.
Rijlaarsdam. Jacobadochter van Maria van Dijk (weduwe).
LEVENLOOS GEBOREN1 Kind van C. W. Vlasveld en
M. de Nijs.
OYERLEDEN Hubertus oud 4 maanden zoon van A. Goor-
den en A. J. Bus. Dirk van Leeuwenoud 56 jaren, gehuwd
met D. Kersbergen. Cornelisoud 4 maanden zoon van C.
van Pijpen en G. Papen. Johanna Catharina oud 3 weken
dochter van J. E. de Yijlder en J. de Groot. Hendrikus oud
7 maanden, zoon van J. de Kuijper en G. van Zijl. Johanna
Margarethaoud 6 wekendochter van J. van Mourik en M.
Broxterman. Maatjeoud 11 jaren dochter van J. Tazelaar
en J. Eranse. Elisabeth Adriana oud 11 maanden dochter
van W. Koolbergen en E. Knoopen. Dieuwertjeoud 12 we
ken dochter van C. Bakker en N. Jongejan. Dingena oud
8 maandendochter van C. de Groot en M. v. d. Beek. Lam-
bertus Elferink oud 64 jarengehuwd met F. van den Berg.
ONDERTROUWD en GEHCJWD geene.
Agenda voor de "VergaderiDg van den Gemeenteraad
van Haarlemmermeer, te houden op Donderdag den
26 Januarij 1882, 's voormiddags ten 10 ure, in
het Raadhuis.
1. Ingekomen stukken en mededeelingen. 2. Aanvra-
gen om eervol ontslag van de hulponderwijzers J. Yreeken
en H. Hospes. 3. Bezwaarschrift van K. de Jong, in
zake de Hondenbelasting. 4. Idem omtrent den Hoofde-
lijken Omslag van R. Vreeken Gz. 5. Voorstel omtrent
het schoolgaan van kinderen uit eene andere gemeente op de
scholen alhier. 6. Rapport der Commissie voor de Gemeente-
werken, omtrent het maken van afscheidingen in de scholen
Nr. 3 en 4. 7. Huurcontract omtrent het post-en telegraaf-
kantoor.
Hilversilin, 18 Jan. Wat den landbouw betreft, is bet
afgeloopen jaar voor deze gemeenle niet voordeelig geweest;
de hoofdproductenrogge en boekweit, slaagden slechts zeer
middelmatig, vooral de laatste; de aardappelen gaventegen
veler verwachting, een goeden oogst, hetgeen vooralten voor-
deele kwam van de kleinere boerenarbeidslieden en wevers,
die meerendeels voor eigen rekening een stuk land daarmede
Verbonden.
Het knolgewas, hier bijna uitslnitend door de landbonwers
voor veevoeder verbouwd gaf geen noemenswaardige opbrengst.
Toch, niettegenstaande een voldoende vergoeding voor huur,
bemesting en werkloon een zeldzaamheid mag heetengaat
men op den ouden sleur door; betere bemesting, betere be-
werking van het land (hoofdzakelijk door diep ploegen) en
vooral het toemaken van een gedeelte voor veevoederwaartoe
de Lucerne of Zwitsersche klaver byzonder geschikt is, zouden
ongetwijfeld betere resultaten voortbrengen alleen zij, die of
zelven genoeg bouwland bezitteD, of andere middelen van
bestaanals vrachtrijder enz., bij hun bedrijf zoeken, vinden
in den landbouw, bij hard werken en sober leven, een karig
bestaan.
De verkoop van bouwland als bouwterrein komt in den
laatsten tijd sommigen eigenaars van grond zeer ten goede
bouwland, dat als zoodanig circa 30 per bunder huur
oplevert, wordt niet zelden met f 3000 a f 5000 het bunder
betaaldvoor kleine, goed gelegen stukken soms het dubbele.
Want gaat de landbouw slechtde uitbreiding der gemeente
naar bijna alle zijden geeft den ambaohtsstand en der gemeente
in het algemeen veel vertier en welvaartterwijl ook op de
stoomspinnery en tegen veler verwachting op de tapijt-
fabrieken voortdurend werk te vinden is.
Utrecht, 16 Jan. Op de heden alhier gehouden paarden-
markt waren 597 paarden en veulens aan delijn. De paarden
werden verkocht van 150 tot /800. Er waren tamelijk veel
binnen- en buitenlandsche kooplieden. De handel was slap.
Veel paarden van mindere waarde waren aangevoerd. Paar
den voor de slachtbank golden f 25 tot 40.
Aan den Pessink bij Deventer is een kalf met 2 koppen
en 7 pooten geboren.
Als een groote zeldzaamheid uit de kippenwereld deelt het
Dagblad mede, dat een gewone inlandsche hen te Wijns sedert
1 Februari des vorigen jaars geregeld om de drie dagen twee
eijeren legt.
Den 5 April van het vorig jaar kocht de heer J. A. Bos
te Ellerhuizen, op de markt te Groningen een vijfweeks var-
kentje voor /9,25, hetwelk nu Maandag 2 Januari is geslagt
en bleek een gewigt te hebben van 393 halve kilo's.
Omtrent het aardappel-schilwerktuig van Baaser C°. ver-
neernt de Landbouic-Courantdat bij het 8e regement infanterie
te Arnhem, en wel bij beide daar in garnizoen liggende batail-
lons, een er van in gebruik isgoed voldoet en eene besparing
van ongeveer 20 pet. in den afval oplevert. Men hield het
dan ook voor waarschijnlijkdat deze machine binnenkort het
bekend „aardappel-jassen" ook in andere garnizoenen zou
vervangen.
Een handelaar in tuinbouwzaden te X. ontving dezer dagen
een briefkaart, waarbij hem, benevens eenige andere artikelen,
ook besteld werd 1 ons best zuurkoolzaad
Uit Geneve wordt berigt, dat in het Zwitsersche kanton
Glarus weder eene groote landstorting is voorgevallen. Een
massaal rotsblok, 300 meters hoog, is van den top van den
Rothrisi gevallenheeft een boven Ennenda gelegen bosch
weggevaagd, eeriig bouwland verwoest en de wegen onbruik-
baar gemaakt. Gelukkig liep het dorp vry en zijn er geen
menschenlevens te betreuren.
De graanoogst heeft in 1881 inPrankrijk 95,637,510 hecto
liters bedragend. i. gemiddeld 13.56 hectoliters per hectare.
De Minister van Financien in Belgie heeft den 23 Decem
ber 1881 in de Kamer een ontwerp van wet aangeboden
betrekkelijk de inrigting van landbouw-leeningen. Het is de
verwezenlijking van de beloften die hy in het begin van
verleden jaar gedaan heeft.
De spaarkas zal de spil zijn van de instelling, met plaat-
selyke kantorengelijk de Nationale Bank er heeft. Opdat
het krediet een volmaakten grondslag hebbe zullen er eenige
wijzigingen gebragt moeten worden in den duur en de uitge-
strektheid van het voorregt des verpachters.
In den avond van den 18en Jan. jl. werd te Amsterdam
in het lokaal Zeemanshoop eene vergadering gehouden
der leden van de Afdeeling Amsterdam der »Hollandsche Maatschappij
van Landbouw", waarin de heer M. J. Hengeveld Gzn., districts-
veearts te Alkmaar, eene voordracht hield over veeartsenijkundige
onderwerpen. Nadat de spreker een overzicht gegeven bad over het
vroeger heerschen der runderpest hier te lande onder anderen van
1744 tot 1786 en van 1865 tot 1876 en over het beteugelen daar-
van binnen eenige maanden door professor Numan in 1814, herin-
nerde hij ons hoe reeds in 1796 door eene prijsvrage der Maat
schappij ter Bevordering van den Landbouw te Amsterdam de
wenschelijkheid van het oprichten eener veeartsenyschool werd
aangetoond, hetwelk dan ook in 1819 geschiedde, en hoe thans door
de wet van 20 Juli 1870 het staatstoezicht geregeld werd. Voorts
toonde hij op platen de samenstelling aan der haid, van cellen,
weefsels enz. en onderhield zijne hoorders over mond- en klauwzeer
en de vorderingen die, voornamelijk door de onderzoekingen van
Pasteur, gemaakt waren in het ontdekken der oorzaken van de
smetstof, op zeer boeiende wijze. Daarna had de uitreiking plaats
der prijzen op de tentoonstelling te Schagen behaald door de hee
ren Glinderman, Peignat en Brongers, en werden tot bestuursleden
der afdeeling verkozen jhr. H. W. C. Hooft en mr. A. J. van
Vollenhoven.
Tot aanmoediging en bevordering van de paardenfokkerij
in Drenthe, is door Gedeputeerde Staten voorgesteld eene toe-
lage van 400 aan het Landbouwgenootschap in Drenthe te
verleenen, en eene som van 500 uitsluitend voor het bouden
van landbonwlezingen in Drenthe, als eene bijdrage aan ge-
meld Genootschap, uit de provinciale fondsen toe te kennen.
Volgens officiele opgavenbedroeg de veestapel in de Ver-
eenigde Staten van Noord-Amerika als volgt
in 1880: in 1881:
Runderen 26,900,000 stuks. 33,200,000 stuks.
Schapen 33,900,000 40,700,000
Varkens 30,800,000 34,000,000
De rijkdom der Vereenigde Staten aan vleeschleverende
dieren is derhalve ruim zoo groot, als die van al de Europeseho
Staten te zamen.
Aan de gestadige toeneming van dien veestapel werken vooral
drie factoren mede. Eerstens de omstandigheid dat het meeste
en beste vee gevonden wordt in de dunst bevolkte Staten der
Unie, hetgeen aanleiding geeft tot een uitgebreiden handel
in vee en bereid vleeschten anderede geringe moeite en
kosten der veeteelt, en eindelijk de krachtige ondcrnemings-
geest van den Amerikaanschen handel.
Deze is eene bij de paarden nu en dan voorkomende ziekte.
De lever is een uit eene vaste, vaatryke zelfstandigheid be-
staand deeldat in het bovenste gedeelte der buikholte op de
regterzijde ligt, en de galafscheiding bewerkt. De oorzaken
der ontsteking zyn: slechtebedorvene voedingsmiddelen gras
waarop slijk ligt, muffe haver, slecht water, aanhoudend
droog en heet we6r en ingespannen arbeid bij zulk weder,
evenals het verblijf in vochtige, heete stallen.
Het paard is treurig, vreet niet, is onrustig, heeft koorts
(de pols is snel en hard); de urine bezit eene donker biuine
kleurhet wit in het oog is geelachtig; de tong is zeer rood
of geelachtig beslagen daarbij heeft nog bovendien verstopping
maar slechts zelden buikloop plaats. Drukt men op de plaats
waar zich de lever bevindt, zoo geeft het paard teekenen van
pijn te kennen.
Een Duitsch veearts doet hieromtrent in Der Thierartz
de navolgende mededeeling. Bij rundvee, dat zoowel met
gekookte als rauwe, vrij sterk ontkiemde aardappels gevoederd
werdvertoonden zich eenige opmerkelijke ziekteverschijnselen.
De dieren bielden plotseling met vreten op en melkafscheiding
en ontlasting verminderden sterk, en, ofschoon de neus zich
nog vochtig en koel liet aanvoelen bij onbelemmerde adem-
baling, was de polsslag zeer versneld en waren de oogen dof.
De koeien zetten de pooten wyd uit elkander en hielden den
kop benedenwaartsterwijl zijvooral als men ze uit den
stal leiddealle kenteekenen van verlamming vertoonden en
om zouden gevallen zijn als men ze niet ondersteund had.
Nadat een paar dieren gestorven warenontdekte de veearts
eerst de oorzaak en nam daartegen zijne maatregelen, die niet
alleen in denzelfden eersten stalmaar ook in verscbeidene
anderewaar mede sterk gekiemde aardappels vervoederd
werden en de koeien dezelfde ziekteverschijnselen vertoonden,
een gunstige uitwerking deden. Het voeder werd natuurlijk
terstond met ander verwisseld en aan de dieren een inwendig
prikkelend geneesmiddel toegediendzoodat daarna alle dieren
na verloop van omstreeks zes dagen volkomen herstelden.
De gifstof uit de aardappelkiemen draagt den naam van
Solanine, die even als de Nicotine uit de tabak op de cen-
trnaldeelen der bewegingdus op de kleine hersenen en het
ruggemerg, een verlammende werking uitoefent. Ook in nog zeer
onrijpe nieuwe aardappelen hebben de scbeikundigen Solanine
kunnen aantoonen.
In den korten tyd van enkele jaren heeft de productie Van
olie uit katoenzaad zich tot een hoogst gewichtigen nijverheids-
tak ontwikkeld. Ongeveer 60 oliemolens in Noord-Amerika
verwerken meer dan 420,000 centenaar katoenzaad. De zaden
worden eerst van de zich daaraan bevindende katoenvezels ont*