- 206
lets over het mesteu van lioenders.
Schapenvoedering in den winter.
De Oravenhaagsche Tuinbouwvereeniging, beschermheer Z.
M. de Koning, heeft thans haar reglement vastgesteld voor de
8ste voorjaarstentoonstelling, in het Gebouw voor Kunsten en
Wetenschappen te 's Hage te houden. Daaruit blijkt, dat die
tentoonstelling zal worden geopend Vrijdag 6 April, des na-
middags te half drie uur, en gesloten Maandag 9 April 1883,
des namiddags te 4 uur. Al de leden der Vereeniging zijn ter
mededinging uitgenoodigd. Er zullen gouden, vergul-d-zilveren,
zilveren en kleine zilveren medailles worden uitgeloofd.
In eene te Haarlem gehouden algemeene vergadering van de
Algemeene Vereeniging voor Bloembollencultuur bleek het, dat
de Vereeniging telt 510 leden, 13 donateurs en 34 leerlin-
gen-leden. Er waren 14 afdeelingen. Uit een statistiek der
bloembollencultuur, door de Vereeniging opgemaakt, bleek, dat
in dit jaar geplant waren geweest 231 hectaren met hyacinthen,
bijna 206 hectaren met tulpen, 74 /2 hectaren met verschillende
bolgewassen en ruim 9 hectaren met narcissen.
In het graafschap Sussex, in't zuiden van Engeland, is siats
langen tijd eene eigenaardige methode omtrent het me9ten van
hoenders in gebruik welke voor onzen landbonwers van nut
kan zijn waarom we bij dezen de algemeene aandacht er op
vestigen. Deze methode, welke niet alleen wat kwantiteit maar
ook wat kwaliiteit betreft een buitengewoon voordeel afwerpt,
is niet alleen voor groote grondbezitters, maar ook voor arbei-
ders eene niet te verachten bron van inkomstendaar zij meer
van het aanwenden van arbeid dan van het kapitaal afhanke-
lijk is. Zij is, hoe ook in 't groot gedrevennog totaal plaat-
selykzoodat men in heel het overige Engeland er nog ge-
heel en al onbekend mede is. Voor eenigen tijd werd er ecb-
ter in een Engelsch blad een uitgebreid artikel aan gewijd
waardoor de algemeene opmerkzaamheid er op gevestigd werd
wat o.a. tengevolge had, dat men vooral in de oostelijke graaf-
schappen de proef op groote schaal er mee zal nemen. Een
methode, die hiermede vry wel overeenkomt, is ook in Frank-
rijk in gebruik, maar al kennen we geen van beide, zoo
schijnt ons de Engelsche de meest radicale toe.
Het bedoelde mesten bestaat in het stoppen der hoenders
door middel van een voedermachine. Het eigenlijke stoppen
wordt echter alleen in het graafschap Norfolk gedrevenwaar
het een hooge trap van volmaking bereikt heeft. Hier worden
kalkoenen tot ongeloofelijke zwaarte vetgemest en in den kerst-
tijd de kalkoen is het Engelsche kerstmismaal wor
den zulke Norfolker hoenders, den kop op eene eigenaardige
wijze in het ligchaam gedrnkt en naar alle oorden van Engeland
verzonden. Het mesten van ganzen met propdeeg, dat op het
vaste land en wel met name in den Elsas gedreven wordt,
en dat gelijk men meent op te merken, de dieren bepaald
aangenaam isis in Engeland geheel onbekend. Een dergelyk
mesten van gewone hoenders schijnt in Sussex en Birkshire op
het eind der vorige eeuw gedreven te zijn, maar slechts in
't klein. Arthur Young ten minste schrijft er over als iets geheel
buitengewoons, dat een pachter ieder jaar 200 hoenders vet-
mestte, terwijl thans enkele lieden in Sussex altijd door een
paar honderd dozijn hoenders mesten en ieder vierdejaars door
elkaar gerekend 2000 dozijn verkoopen. Het district, waar dit
mesten in Engeland tegenwoordig plaats heeft, is ongeveer 15
Engelsche mijlen lang en betrekkelijk zeer smal terwijl de
grond er dor en schraal is, het is thans een welvarende 9treek,
wat niemand verwonderen zal, als men bedenkt dat er jaarlyks
ongeveer voor 70.000 ponds terling 840.000) gemeente hoen
ders verkocht worden. Tengevolge van dit bedrijf alleen heeft
de Brightonsche spoorwegcommissie aparte wagens voor het
vervoeren gebouwd, welke voor niets anders gebruikt worden
dan om hoenders naar Londen te transporteeren.
Voor het mesten worden de hoenders meestal, als zij acht
tot twaalf weken oud zijn, genomen, Wie ze zelf kan mesten
doet het, maar in 't klein schijnt het minder of niet voor-
deelig te zijn. De groote vetmesters houden er daarom opkoopers
op na, die de streken in den omtrek over ongeveer 5 0 En
gelsche mijlen bereizen en hoenders opkoopen. Dientengevolge
zijn jonge hoenders in die omstreken buitengewoon duur
in 't voorjaar zelfs tot 3 S. 8 d. (byna/2.40) het stuk. Daar-
door worden arme liedenarbeiders enz. in staat gesteld met
groot voordeel in 't klein eene hoenderfokkerij te drijven. De
vetmesters gelooven dan ook dat de wezenlijke winst in het
aanfokken van die dieren bestaat. Enkele arbeiders verkoopen
per jaar plus minus voor 240 gulden kiekens, wat hun een
zuivere winst van ongeveer 120 zou opleveren.
Om ze te mesten worden de hoenders ten getale van zes in
aparle hokken gedaan. Deze hokken, van traliewerk voorzien,
worden in den regel twee tot drie voet van den grond in een
lange rij geplaatst. Soms worden verscheidene rijen boven el-
kander geplaatst. Langs de hokken loopt een voedergoot. De
tijd van het mesten duurt twee tot drie weken. Ofschoon de
hoenders zelf naar 't schijnt veel houden van het stoppenals
zij eerst daaraan gewoon zijn houden zij het niet langer dan
drie weken uit. Dan nemen zij af en worden ziek. Gedurende
de eerste veertien dagen voedert men ze zonder te stoppen.
Het hoofdvoeder is gemalen haver, dat in een breimassa hun
gegeven wordt. In de eerste week wordt bijna niets dan ge
malen haver hun gegeven in 't begin met groote voorzorg,
want de hoenders vreten met groote gulzigheid en overvoederen
zich gemakkelijk. Vele mesters doen voornamelijk in den
winter eenig lijnolie bij het gemalen koren.
Gedurende de tweede week krijgen de hoenders bovendien
nierenvet een pachter, die eene mestery in 't groot drijft
gebruikt per week 50 tot 60 steen (1 steen 14 pond) vet
en bovendien 50 mud haver en voor 10 pond sterling melk.
Melk wordt als byvoegsel zeer hoog geroemd, maar in die
streken is zy niet altijd in genoegzame kwantiteit voorhanden.
Na het einde van de tweede week begint het stoppen. Het
vermengen van het voedsel blyft gelijk n.l. gemalen haver,
melk, vet en somtijds lijnolie. Tot het stoppen der hoenders
bedient men zich van een kleine worstmachine, met eene
gomelastieke slang. De kunst er van bestaat daarin, dat men
deze slang heel nauwkeurig in den krop steekt. Soms stikt
het hoen of het wordt in den krop beschadigd. Met een ge-
vulde machine gaat men de rijen langs. De een houdt het
hoen vastde tweede draait de machine.
De geheele bewerking duurt slechts weinige seconden. Yeel
tijd zou men trouwens er ook niet aan kunnen besteden, als
men 2400 hoenders tweemaal daags ('s morgens en's avonds)
stoppen moet. In het begin komt den hoenders dit wel wat
vreemd voor, weldra gewennen zij er aan en geven hunnen
honger te kennen als de machine haar rondloop begint. Op
deze wijze worden de hoenders vijf tot acht pond zwaar of
nog zwaarder. Het vleesch is vet en smakelijk en bovendien
buitengewoon gewild in den handel, zoodat men nog boven
dien de hoogste prijzen bedingen kan. In 't slachten krijgen
de vetmesters ook eene groote geschiktheid evenals in't stop-
pen zoodat een man per dag een paar dozijn kan slachten
en schoon maken, een flinke werker zelfs drie dozijn. De hoen
ders worden dan op een plat voorwerp gelegd en eene plank
er op, totdat het doode vleesoh zich „gezet" heeft Op deze
wijze verkrijgen ze eene in 't oog loopenden vorm. Dan wor
den zij in korven verpakt. Het doodenstoppenzetten en
inpakken geschiedt zooveel mogelyk onmiddelijk voor de komst
van den voerraan, die de hoenders uit de omstreken verzamelt
en naar den trein brengt. In hoofdzaak zijn slechts twee voer-
lieden met deze zaak bezig. Zij rijden op een wagenleveren
de hoenders af en stellen het geld den verkoopers ter hand.
Hun geldomzet beloopt meestal op iedereen marktdag eenige
duizenden ponden sterling. Zulk een expediteur of voerman
berekende voor eenige jaren reeds, dat hij in 't jaar dan
voor 24130 pond sterl. (1 pond sterling is f 12) hoenders naar
Londen gebracht had, dat is ongeveer 125,440 hoenders.
Sinds dien tijd is de verkoop zeer toegenomen. De voornaamste
tijd van het mesten valt in Juni, Juli, Augustus en Septem
ber. Intus9chen wordt het heele jaar door gemest. Armere
lieden mesten een dozijn of eenige dozijnen, of in 't geheel niet.
De matador van het district mest, zooals boven gezegd is,
een paar honderd dozyn altyd door en slacht in de beste we
ken 240 dozijn. Hij verbruikt per jaar ongeveer 20002500
mud haver, voor 4 tot 500 pond sterling melk en 20002500
steen vet. Soms lijdt hij schade bij het mestenmaar soms
heeft hij ook een enorme winst. Dat het een bron van rijke
inkomsten voor eene streek is, komt hieruit voort, gelijk bo
ven werd medegedeeld, dat alle geringe lieden hoenders aan
fokken en die duur verkoopen.
Er is geen dierdat zoo slecht behandeld wordt als het
schaap. Er zijn zeer vele landbouwers, die zich er nooit om
bekommeren hoe de schapen den winter doorkomen. Of het
regent, hagelt, stormt, vriest, sneeuwthet schaap moet
zijn kost maar zoeken. En het doet het ook, maar de gevol-
gen blijven in het voorjaar niet uit. Voornamelijk op lage
landen kan men in 't voorjaar die arme dieren niet dan met
medelijden aanzienj zij worden gallig en krijgen andere ziekten
of zoodra de jonge grasspruiten doorkomen zijn hunne ingewanden
niet in staat zulk een krachtig voedsel meer te verdragen en
dood is dan onvermijdelijk. Dat is bij guste schapen het ge-
val. Bij drachtige schapen heeft die verwaarloozing in de
eerste plants ten gevnlge da* lamrneron ewak tor wcrcld komen
en spoedig sterven. Men kan dan ook niet genoeg bij onze
landbouwers zoowel op hooge als lage landen er op
aandringen om de schapen in den winter wat droog voer te
geven. Geen best koren of zoo iets is een bepaald vereischte
als is dat ook het beste, maar in alien gevalle geve men hun
licht koren en wat hooi. Het eerste heeft voor de boeren be
trekkelijk zeer weinig waarde en het voordeel dat het afwerpt
door het aan de schapen te geven is zeer groot. Geeft men
hun er wat beter koren door, b.v. een vierde gedeeltedes te
betermaar toevoer moeten ze hebbenen niet in de laatste
dagenmaar minstens vooral op lage landen van 1
December af. Daarom men zij gewaarschuwd
Te Schonwolde bij Koningsbergen heeft een vrouw van zekerem
molenaar, terwijl haar man afwezig was, huis en schuur in brand
gestoken, na eerst al de toegangen zoo goed mogelijk te hebben
afgeslotenzij wierp zich toen met haar beide kinderen, 2 en 4
jaar oud, in de bij het huis gelegen put, waaruit zij slechts als
lijken weder te voorschijn werden gehaald. Bij den sterken noor-
den wind brandde alles totaal af. De drijfveer tot deze wanhopige
daad moet wraakzucht zijn geweest, ontstaan door voortdurend
huiselijk ongenoegen.
Eene tentoonstelling van kinderen, tot op 3jarigen leeftijd, zal
binnenkort te Hamburg gehouden worden. De prijs voor het
mooiste kind is 300 Mark, terwijl de tweede en derde prijs 200
en 150 Mark bedragen. De kinderen, die hieraan deelnemen,
zullen eene uitstekende oppassing en behandeling genieten en bo
vendien zal nog een deel der ingekomen gelden voor elk kind be-
schikbaar gesteld worden.
Noord-Amerika schaft tal van binnenlandsche belastingen af en
't verlies, daardoor aan de schatkist toe te brengen, wordt begroot
op ongeveer 50 millioen gulden.
Daar echter de dienst van 't loopende jaar een overschot belooft
van meer dan tweehonderd millioen gulden, maakt de opper-schat-
meester te Washington zich over de toekomst niet in 't minst
ongerust. Een gelukkig land 1
Twee broeders Riboldi, van wie een te Farnworth, niet ver van
Bolton, de ander te Bolton woont, beide arme fabriek-arbeiders,
zijn geheel onverwacht millionairs geworden. De vader van beide
broeders diende in de Krim-oorlog en na zijn dood liet de moeder
hare kinderen, drie zoons en een dochter, in den steek. De dochter
werd door een rijken Franschman aangenomen en ging na diens
dood in een klooster. Deze zuster nu is onlangs gestorven en
heeft hare broeders tot universeele erfgenamen van haar vermogen
gemaakt, dat ongeveer op 2 Millioen wordt gesohat.
In Noord-Karolina heeft een nieuwe uitvinding groot opzien
gebaard. De heer Gregory heeft na vele proeven een tinctuur ver-
kregen, die na vier weken aangewend te zijn, de huid eens negers
volkomen blank maakt. De uitvinder heeft reeds, onder toezioht der
politie, welgeslaagde proeven genomen op verschillende gitzwarte
gezichten. Het //bleeken" is volkomen onpijnlijk.
Als men nu nog een middeltje uitvindt om de negers andere
neuzen te geven en hun haar uit de krul te houden, kan men ze
voor gewone Amerikanen laten doorgaan 1
In de gevangenis tc Wandsworth viel dezer dagen een afgrijze-
lijk tooneel voorMarwood, de beul van Engeland, moest zekeren
Taylor, die zijn vrouw vermoord had, ophangen. Taylor had zich
pogen van kant te maken door zich de keel af te snijden. Deze
wonde nu was door het aanhalen van den strop weder opengegaan,
zoo dat het hoofd van den ter dood veroordeelde bijna van de
romp werd gescheiden, toen het valluik werd neergelaten.
Het proces-Peltzer in Belgie is afgeloopen. Door den jury schul-
dig verklaard aan den moord gepleegd op advocaat Bernays, zijn
Leon en Armand Peltzer door het hof van assises ter dood ver-
oordeeld. Na de uitspraak van het vonnis zeide Leon„Ik heb
wat ik verdien, maar wat mijnen broeder betreft, heeft de jury
eene gerechtelijke misdaad begaan." Armand sprak deze woorden
//Dat de vloek van mijn dochtertje neerdale op het hoofd der ge-
zworenen!" De menigte gaf haar gevoel in een luid geschreeuw
lucht en den geheelen avond hoorde men in de straten den kreet
»Leve de justitie 1" Namens de veroordeelden hebben de verdedi-
gers onmiddellijk cassatie aangeteekend wegens een gebrek in den
Weldadige oude dame. Maar, kind! waarom wilje van daag
twee schotels met koud eten hebben je hebt er gisteren maar een
gehad. Mei sje. J a, Mevrouw maar moeder heeft van daag
menschen in den kost genomen.
De Regie.
Tn dertien kon niet eens een man,
Door dwinglandij en hebzucht van
Napoleon, een pijpje smoken
In twee en taohtig kan men zien,
Hoe knaapjes van een jaar of tien
Op hun gemak sigaartjes rooken.
Weenen begint Londen in een ongelukkig opzicht naar de kroon
te steken, en de holen uit Engeland's hoofdstad, waar kinderen
voor de misdaad worden opgeleid, zoo treffend in //Oliver Twist"
beschreven, vonden dezer dagen een tegenhanger in de Leopoldstad
te Weenen. Gemiddeld komen aldaar in de laatste jaren 500 ge-
vallen van diefstal voor de rechtbank, door kinderen gepleegd.
Geen wonder, bij eene ontdekking als de volgendeDe politie
overrompelde eene tapperij, en vond in een verborgen lokaal achter
de gelagkamer een aantal knapen en meisjes van twaalf tot veer
tien jaar, alien ouderloos, die daar verblijf hielden, en door oude
misdadigers in het zakkenrollen, enz. onderwezen werden. De toe-
gang tot dit lokaal was verborgen achter eene kast, waarin men
oovendien niet dan van ter zijde, en dan nog, niet door het voor-
huis, maar door den tuin kon binnendringen.
Bijna getkouwd. »Ik begrijp waarachtig niet, waarom je
nooit getrouwd bent geweest." »Ja, ik heb er dikwijls aan ge-
dacht om het te doen. Zoo ben ik eens in betrekking geweest met
een heel mooi, een heel braaf en een heel rijk meisje, maar ze had
een groot gebrek." «Zoo en welk dan?" //Ze wou niets
van me weten
Een afgrijselijk geval wordt aan de //Landbote" gemeld. Eene
moeder van twaalf kinderen, te Choux bij Monthey (kanton Wallis,
Zwitserland), die haar dertiende wachtte, heeft bij afwezigheid van
haar man en terwijl de acht oudste kinderen naar school waren,
de vier jongsten naar den kelder harer woning gebragt en daar
met een ijzeren haak doodgeslagen, Men vond de lijkjes in een
hoek onder een hoop stroo en de moeder zelve in de keuken op-
gehangen. Men zegt, dat zij aan den drank verslaafd was.
Volgens nadere berichten omtrent den inval der Indianen in den
Mexicaanschen staat Chihuahua, heeft een bende van 500 Apachen
Casas Grandes aldaar overrompeld, 75 blanken omgebracht, ver-
scheiden vrouwen en meisjes, benevens veel vee, medegevoerd. Er
waren onmiddelijk troepen ter vervolging uitgezonden, doch men
vreesde, dat de Indianen reeds te ver vooruit waren om hen nog
te kunnen inhalen.
Weddansen heeft men nu in Amerika evenzeer begonnen als wed-
loopen. De Fransche dansmeester Cartier danste in New-York,
12 uren achtereen. Samuel Baron, een Atnerikaan, gunde zijn
Franschen collega die overwinning niet, en danste 14 uren. De
Amerikaansche toeschouwers waren daar zdo gelukkig over en ge-
vleid door, dat zij Baron, onder grooten jubel, op hunne schouders
naar huis droegen. Cartier liet het er niet bij en bleef daarop
15 uur op de planken zoo zal het mogelijk beurtelings voortgaan,
tot zich eindehjk iemand dooddanst.
Een flinke daad van een veelbelovenden achtjarigen knaap wordt
door de Fransche dagbladen verhaald. Te Thiais viel een vier-
jarig meisje, dat met haar broertje aan het spelen was, in een put.
De moeder, die er bij was, riep om hulp, maar er kwam niemand
opdagen, en er moest spoedig gehandeld worden. Toen nam de
achtjarige knaap een kloek besluithij maakte den ketting van
den put los, ging in den emmer zitten, liet zich naar beneden
zakken, greep zijn zusje, zette haar in den emmer, en liet haar
door zijn moeder naar boven halen, terwijl hij zich, aan den wand
van den put geklemd, boven water hield.
Toen de kleine behouden was, liet de moeder den emmer voor
de tweede maal neder, om den knaap op te halen. Maar toen hij
halverwege boven was, gevoelde de arme, diep geschokte vrouw
dat haar krachten bezweken, en dat zij den ketting zou moeten
loslaten, en haar kind aan een wissen dood prijs gaven. De knaap
bemerkte dat, en wist ook daarvoor raad. Hij riep haar toe, den
ketting vast te maken, klauterde daarlangs naar boven, en lag
weldra in de armen van zijne moeder.
Dezer dagen overleed te Amsterdam een nog al bekenden bede-
laar, die, daar hij geen armen meer had en er steeds armoedig
uitzag, bij velen het medelijden opwekte. Daar hij geene familie-
betrekkingen schijnt gehad te hebben, ruimde men zijn boeltje op
en vond in een der hoekjes bijna vier duizend gulden aan geld.
De heer Biotteau, een koopman te Maine, Frankrijk, vader van
zes kinderen, begaf zich onlangs naar den barbierswinkel van den
heer Gourdon, om zich te laten scheren. Als gewoonlijk maakte
Biotteau onder het scheren een welwillend praatje met den barbier.
Plotseling drukte deze, zonder eenige aanleiding, het hoofd van
zijn client naar achteren en sneed hem met het scheermes den
hals af. Zijn slachtoffer had zelfs geen tijd een kreet te slaken.
De beide zusters van den moordenaar waren getuigen ven het
vreeselijk tooneel. Op haar geroep kwamen de buren toeschieten,
die den moordenaar boeiden en in handen der justitie stelden.
Naar men verneemt moet de afschuwelijke misdaad aan een aanval
van //delirium tremens" zijn toe te schrijven.
Binnen korter of langer tijd, naar gelang een electrische stroom
al of niet spoedig tot lagen prijs kan worden geleverd, staat een
totale omkeer in de keuken voor de deur. De zaak komt hierop
nederHebben we eenmaal electriciteit tot zeer lagen prijs be-
schikbaar, dan zal men in de keuken op de volgende manier onze
spijzen gaar koken. De ketel, de pot, de pan en ander kookge-
reedschap zal men aan het eene einde verbinden met de hoofdlei-
ding en het andere met de leiding tot afvoering van den electri-
schen stroom daarna omwindt men bedoeld keukeugereedsehap met
een geleiddraad. De electrische stroom, die door den draad gaat,
zal den pot, of welk keukenvoorwerp het ook zij, spoedig verwar-
men en den inhoud aan 't koken brengen.
Stel dat er vier of vijf liter vocht in zij, dan brengt men dit
aan 't koken binnen 5 a 6 minuten. Zoodra de noodige kracht om
vier gloeilampen te doen branden per uur 51/2 cent kost, dan
komt zulks per 6 minuten nog niet op den cent en dien tijd gaan
wij met rassche schreden te gemoet. Bijna mag derhalve met het
volste regt worden gezegd, dat men op die wijze voor niets kookt.
