-:-r -- .-,-JPWP
- 124 -
Het poten van aardappelen in den herfst.
Naar wij vernemen, zijn eenige Friesche landbouwers voor-
nemens zich te Suriname te vestigen. Zij hebben zicb tot
den heer Mackintosh gewend tot het verkiygen van de noodige
inlichtingen.
Mocht het gebeuran dat onze Nederlandsche landverhuizers
Suriname in plaat9 van Noord-Amerika als hun nieuw vader-
land verkiezen, dan zullen veel werkkrachten behouden blijven
die anders voor ons land verloren gaan.
In Duitscbe bladen worden dikwijls levende mollen te koop
gevraagd. De koojier laat ze in velden, die by bebouwen wil
en waaruit hij vooraf de schadelijke inseoten liefst ziet verdwijnen.
Als onze mollen waardeering wenschen naar hare goede werken,
zouden ze wijs doen met de geheele familie naar Duitschland
te verhuizen.
Te Zegwaard, waar de geestverwanten moeijelijk kunnen voor-
zien in de kosten van het byzonder christelijk onderwijs, heeft
een der vermogeudste voorstanders geld gegeven om lammeren
te koopeneen ander laat de beesten op zijn grond grazen
en nu zal men trachten uit de voordeelen dezer schapen-fok-
kerij de school te onderhouden.
Was eenigen tijd geleden regen eene dringende behoeft
oor de landerijen, tbans, nu aan die behoefte overvloedig vol-
daan is, beginnen de boeren weer naar droog weder te
verlangen. In onderscheidene streken van Noord-Holland
is bet booi van uitnemende qualiteit. De boeren uit de
Beemster verlangen zeer naar het ophouden van den regen,
ook vooral met het oog op de aardappelenteelt. De appel-
boomen zyn ryk beladen; de pereboomen veel minder. De
harde wind van de laatste dagen is oorzaak, dat er velen on-
rijp afvallen.
Zware stormen en hagelbuijen hebben in het noorden van
Italie gewoed. Te Varese heeft een hagelbui, die een kwartier
duurde, de stad en den omtrek met een ijslaag van eenige
duimen dikte overdekt. De hagelsteenen waren zoo groot als
walnoten. De te velde staande ma'is en de wijnstokken zijn
gebeel vernield. Boomen werden ontworteld, daken woeien van
de huizen en vele boeren verloren al wat zy bezaten.
Te Daverio 9lortte een huis in; drie der bewoners vonden
den dood onder het puin en vier anderen werden gewoud. Op
den weg van Varese naar Bisuschic werd eene oude vrouw
door den wind omvergeworpen en door den hagel en regen
verstikt. Een aantal menschen werden verwond, en veel ge-
vogelte, geilen, tot zelf9 koeijen toe, werden gedood.
Het dal Intelvi werd ook gebeel verwoest door een hagel-
storm. De oogst is vernield en de boomen staan er geheel
ontbladerd. Te Sampierdarena, bij Genua, bragt een water-
hoos groote opschudding te weeg aan het strand, waar de kleed-
kamertjes der badinrigting werden weggeslagen, zoodat de ba-
ders in een vaak zeer luchtig C03tuum de vlugt moesten ne-
men. Een der bedienden van de inrigting hrak een arm.
Wij weten betrekkelyk nog weinig van de re9ultaten van
het poten van aardappelen in den herfst, al ineent men ook
bepaald te kunnen vaststellen dat er twee groote voordeelen
aan verbonden zijn, te weten een grootere opbrengst eu het
niet of zeer weinig onderhevig zijn aan de ziekte. Hierop
hebben wij voor eenigen tijd gewezen, en onzen lezers verzocht
eene proef er van te nemen, wat wij zelf ook wederom gedaan
hebben. Gaven wij in een vorig opstel aan, dat wij omtrent
het bevriezen van de aardappels nergens voor in konden staan
daar de winter van 1882 83 buitengewoon zacht was;
thans kunnen we mededeejen dat deze winter de aardappels
welke wij niet veel meer dan een vierde voet gepoot hebben
goed tegen den strengen vorst zich hebben bestand getoond.
Daar zij nn eerst beginnen uit te kiemen trouwens de grond
is tot dusverre ook nog onnatuurlyk koud zouden wy dit
onderwerp nog niet ter sprake gebragt hebben, ware het niet
dat wij in 't laatste nummer van Floralia een artikel over het
aardappelpoten gelezen hadden, waartegen wij ten sterkste
meenen op te moeten komen. Het luidt als volgt:
„Men pote de aardappel niet te diep
1) In den bovengrond zit de beste specie, in goed onder
houden land en tuingrond.
2) Worden de aardappelen te diep gepoot, dan komen er
weinig uitloopers spierig voor den dag, en groeijen zwakde
aardappel kan die uitloopers niet genoeg voedsel geven om
boven den grond te komen en ook de wortelvorming kan niet
zoo spoedig plants hebben, dat pas aanvangt, wanneer in de
uitloopers boven den grond bladgroen aanwezig is.
3) Of men de aardappel diep of ondiep poot, in beide
gevallen groeijen onderaardsche Stengels even onder den grond
waaraan de aardappelknollen zich vormen. Valt de ziekte in
dan begint het op het loof, van het loof vallen de sporen op
den grond, dringen met den regen of insecten door tot op de
aardappels; uit den aard der zaak zijn de bovensten het meest
4) Men pote de aardappels niet te ondiepbij droogte
lijden zy te veelde bovengrond droogt verder uit dan de
ondergrond; ook met schoffelen zou men de al te ondiepe
wellicht kwetsen.
B) Wanneer de opbrengst bedraagt per hectare bepoot met
aardappeleu, den cent per stam, dan is de boer best tevreden.
De aardappelen te poten op eenen afstand van 0.80 meter
zou niet goed uitpakken, en ook de aardappelschimmen niet
weren waarvan de sporen overwinteren op het land of blijven
zweven in den dampkring en met vochtig weder zich hechten
op het loof.
Blijft het mooi droogeud weer, alle dag zonneschijn, dan
verneemt men minder van de ziekle, en de ondervinding heef
ook bewezen, dat de ziekte minder voorkomt op goede en droog
gelegde gronden dan op lage gronden."
Wat is er van deze redeneering eenigzins 9leekhoudend?
Onzes inziens niets, daar juist de omstandigheid, dat aard
appels welke in den herfst gepoot worden, niet of zeer weinig
aan ziekte onderhevig zijn, te danken is aan het diepe poten.
Trouwens, wij hebben by een paar uitgebreide artikels over
de aardappelziekte, vroeger reeds onze opmerkingen ten beste
gegeven. Daarom is het ons eigenlijk tegen den zin nog-
maals hierop te wijzen. Doch het komt ons voor dat ver-
pligt te zijn, om niet beschuldigd te worden, iets zonder
bewyzen af te keuren.
Alle stellingen van den schrijver van het ingezonden stuk
in Floralia worden door zijn eigen gezegde weerlegd: „uitden
aard der zaak zijn de bovensten het meest aangedaan".
Uit den aard der zaakjuist. Wat is 't geval De spo
ren dringen in den grond en de bovenste aardappels tasten
zij aan, terwijl zij de ondersten niet bereiken.
Men lette er op hoe die welke het diepst in den grond
zitten nooit, zegge nooit ziek zijn, en dat men de zieken in
grooter aantal vindt, naar mate ze hooger zitten.
Dat in den bovengrond de beste specie zit, zal ieder met
mij ontkennen, en behoeft o. i. niet weerlegd te worden, daar
ieder die een beelje opmerkensgave bezit maar al le goed weet
dat diep in den grond nooit of bijna nooit kleine aardappels
zitten En bovendieri mogen aardappelvelden niet een dun-
ne laag goede aarde bezitten.
Dat de uitloopers spillig voor den dag komen is zeker>
doch dat zy „zwak" groeijen is niet waar maar iets opmer-
kenswaardigs i9 het, dat het loof kleiner blijft, zoodat de sappen
meer door de knollen dan door 't loof aangetrokken worden.
De Stengels van het loof zijn daarentegen zeer dik en sterk
De schrijver beweert bovendien, dat of men de poters diep
of ondiep poot, de knollen zich even onder den bovengrond
vormen. Dat is volstrekt niet het geval, gelijk en practijk en
theorie maar al te duidelijk leeren.
Er is o. i. niets dat tegen het diep poten van aardappels,
niets dat voor het ondiep poten is, ook wat de vochtigheid
van den grond betreft. Een aardappelknol verlangt geen
droogte of zonneschyn, maar het liefst eene weinig afwisse-
lende vochtigheid neem hierby weer in aanmerking dat de
dikste aardappels het diepst zitten.
Een en ander meenden we als protest te moeten aanteeke
nen, tegen het valsche denkbeeld van bet schraal poten. De
lezer oordeele en vooral onderzoeke in de practijk wie gelijk
heeft. (Gr. Ct.)
H. H. M. M. de Koning-Groothertog en de Koningin-
Groothertogin hebben een som van 2500 fr. geschooken ten
behoeve der armen van de stad Luxemburg.
Door een ongenoemde is 15.000 aan het Nederlandsche
Zendelinggenootschap te Rotterdam geschonken, tot dekking van
het tekort op de rekening van 1882.
Vroeger is reeds gemeld, dat, naar de meening van den
Minister Pijnacker Hordijk, de 30 pet. Rijksvergoeding, volgens
art. 45 der wet op het lager onderwijs, niet verschuldigd zijn
van kosten van ververschingen bij een vergelijkeud examen
voor hoofd eener school, en dat het beroep der gemeente
Delden van deze beschikking op den Kouing niet outvankelijk
is verklaard, omdat ons staatsregt, zulk een beroep niet kent.
De gemeente Naaldwijk, welke evenals die van Delden 30
pet. der kosten van ververschingen bij een vergelijkend examen
niet vergoed gekregen had, heeft thans een anderen weg
ingeslagen. In zijne vergadering van 21 dezer heeft de Raad
dier gemeente, op voorstel van den voorzitter, besloten van
de meergenoemde beschikking van den Minister in beroep te
komen bij den Minister. Thans zal derhalve eerst kunnen
blijken of de Minister Heemskerk het in dit opzigt met zijn
ambtsvoorganger eens is, want een staatsregtelijk bezwaar
bestaat er niet tegen den weg door den Gemeenteraad van
Naaldwijk ingeslagen.
Volgens de beschrijving, die in de Midd. Ct. daarvan
voorkomt, bestaat het nieuwe ,,gemeentehuis" te Groede, een
Zeeuwsch plaatsje, uit eene kamer in een leegstaand huis van
den wethouder Mazure, tydelijk aan de gemeente ten gebruike
afgestaandie dene kamer namelijk is gemeubeld met 7 stoelen
van Kuilenburgsch model, gemeenste soort, 1 ouden leuningstoel,
een oude tafel, waarvan de pooten oorspronkelijk voor eene
andere tafel bestemd zijn geweest, en een plank op 2 timmer-
mans schragen, waaraan de secretaris zit te werken, want dit
lokaal dient te gelijk al9 secretarie en als raadszaal. Als de
raadsleden om de tafel zitten, die te klein is, kunnen zij de
armeu niet bewegen, en voor het publiek is er geen plaats.
Het ameublement is gehuurd bij een winkelier voor /2,50
's maands. Vooruitzigt op een eigen gemeentehuis schijnt
er voor Groede vooralsnog niet te bestaau.
De Neue Freie Presse bevat eenige beschouwingen
omtrent de bijeenkomst van de koningen van Belgie en Neder-
land te Spa. Het blad ziet daarin de plegtige bekrachtiging
der verzoening tusschen beide staten en den onvoorwaardelijken
afstand van de zijde van den koning der Nederlanden, van
elke aansprank op de zuidelijke provincien. Na eene herinnering
aan de gebeurtenissen die de scheiding van Noord en Zuid
vergezelden eu aan de daaruit gesproten, slechts langzaam
wijkende koele verhouding, zegt de Presse: ,,Toen drie jaren
geleden in Brussel het vijftigjarig feest der Belgische onaf-
hankelijkheid werd gevierd, klonk niet de minste toon van
haat in den algemeenen jubel, noch in Belgie noch in Neder-
land; de volken hadden zich, gelijkelijk arbeidend voor vrijheid
en vooruitgang met elkander verzoend, en zelfs de Vlaamsche
heweging, ofschoon zij door Nederland wordt gesteund en te
Brussel ongaarue gezien, kon geen nieuwe tweedragt zaaijen.".
Door het geregtshof te Amsterdam zijn 5 jongelingen uit
Utrecht, wegens diefstal van duiven en duiveneijeren aldaar.
veroordeeld, alsden tot celstraf van 9een tot idem van 6
een idem tot 3 maanden en een tot gevangenisstraf van een
jaar en 6 maanden.
Te Autwerpen en te Brussel zijn vier personen gevat,
wier indentiteit nog niet is vastgesteld, en die deel uitmaken
van een blijkbaar zeer uitgebreid complot, hetwelk met succes
valsche of vervalschte postwissels, zoo binnen- als buiten-
landsche, aan de Belgische postkantoren ter incasseering aanbood
en zich, naar het heet, op die wyze reeds van een bedrag van
ongeveer 200.000 fr. heeft weten meester te makeu.
Omtrent den toestand van Egyptische steden waar de
cholera heerscht, worden telkens treurige bijzonderheden mede-
gedeeld.
Een Engelsche dokter, die door het bulp-comitd te Alexandria
naar Man-Sourah werd gezonden, klaagt dat alle pogingen,
om de huizen der Muzelmannen te ontsmetten, volslagen
vruchteloos zijn. Hij ging met het hoofd der politie en eenige
soldaten in de ergst besmette buurt, en slaagde er, na zes
uren in, vijftien gezinnen uit hunne besmette huizen in tenten
over te brengen. De woningen werden toen gesloten, om den
volgenden dag ontsmet te worden. Maar toen men er tot dat
doel kwam, waren al de verdreven bewoners weer in de huizen
getrokken.
Van de kerkhoven komt een afschuwelijke luchtmen
begraaft daar de dooden in smalle gewelven, zonder ze met
aarde te bedekken. Ook in de hospitalen heerscht een ver-
pestende reuk, en de zieken worden daar in bedden gelegd, die
nog bevuild zijn door vorige patientenook de voeding en
de zorg voor geneesmiddelen is er ellendig.
Cetewayo, de Zulu-koning, is dood. Nadat zijn legertje ver-
slagen was, werd het door de troepen van Usibe vervolgd. Tot
driemaal toe stortte Cetewayo van't paard. Verraoedelijk stierf
hij als krijg9gevangene.
Zijne partij is vernietigd, daar ook 20 Kaflerhoofden in 't
gras beten.
Eene andere depeche meldt, dat al de vrouwen van den
Koning gedood werden.
Er zal in een en ander wel eenige onnaauwkeurigheid
zijn ingeslopen, maar niemand maakt zich daarover ongerust.
Van de 12000 telegraafkantoren in N.-Amerika zyn er
door de telegrafisten-werkstaking 8000 gesloten.
De eisch der beambten is deze:
1. Een werkdag zal op 8 uur worden gesteld en niet
langer op negen en een half uur, zooals thans;
2. een nacht zal op 7 uur worden gerekend en niet op acht
en een half, uur zooals thans;
3. het werk op Zondagen gedaan, zal afzonderlijk worden
betaald. Thans moeten de nachtbeambten ook den Zondagnacht
arbeiden zonder extra betaling, terwijl de dagbeambten om de
6 Zondagen, 1 te werkeu hebben, zonder buitengewone ver-
goeding;
4. alle salarissen zullen met 15 pet. worden verhoogd.
Aan alle compagnieen zal 24 uren bedenktijd worden toe-
gestaan, om deze voorstellen te beantwoorden.
De bedenktijd is niet lang, maar er is inderdaad haa9t by
eene oplossing der zooveel stoornis en schade aanbrengende
kwestie.
Uit St.-Petersburg is te Berlyn bericht ontvangen
maar onder alle voorbehoud zy het medegedeeld dat de
Keizer voornemens zou wezen met de nihilisten eens een
anderen weg in te slaan. Vooral het toenemen van het nihi-
lisme in het leger zou den Keizer ontroerd hebben, en op
raad van zijn oom Constantijn zou hij nn voornemens zijn
voorloopig van strengheid af te zien en hervormingen in over-
weging hebben genomen. r' 1
Men geloove het wanneer men het ziet.
I
Casamicciola, op het niet ver van Napels gelegen
lieflijke eilandje Ischia, dat voor een paar jaren zoo hevig
door eene aardbeving werd geteisterd, is thans door eene
opeenvolging van veel heviger aardschuddingen nagenoeg ge
heel verwoest. Bijna alle huizen zijn ingestort en niet minder
dan duizend menschen moeten bij de ramp het leven hebben
verloren.
Men begrijpt welk eene verslagenheid te Napels heerscht.
De hospitalen zijn vol gewonden, die met stoombooten van
het eiland worden afgebragt.
Een kwaad geval. Volgens den Amerikaanschen Hoog-
leeraar in de geologie John F. Garll, beginnen de petnleumbron-
nen op te droogen. Op verzoek der Regering, heeft hij in de
oliegewesten der staten Pennsylvania en New-York een onder-
zoek ingesteld, waaruit gebleken is, dat de voorraad zoo snel
afneemt, dat hij binnen weinige jaren geheel zal zijn uitgeput.
Als tegen dien tyd de electriciteit maar zoo goedkoop ge-
worden is als nu de petroleum
De Spaansche gezaot bij de Regering der Vereenigde
Staten, de heer Barca, heeft te New-York door zelfmoord een
einde aan zijn leven gemaakt.
De gemeentebode en de le agent van politie te Workum, die
elkaar hebben geslagen, gekrabt en gebeten, zijn door het Geregts
hof te Leeuwarden, in hooger beroep, wegens wederkeerige moed-
willige mishandeling, ieder veroordeeld tot eene geldboete van f 10,
subs. 2 dagen gevangenisstraf, en ieder in de helft van de kosten
van het hooger beroep.
Tot vreeselijke ontsteltenis van onderwijzer en jeugd sloeg
Woensdag jl. onder schooltijd de bliksem in het schooollokaal te
Buchten, gem. Born in Limburg. Als een vuurslang ging hij tweemaal
het vertrek rond en baande zich toen een uitweg door een venstertje.
Hoewel verstijfd van schrik en een poosje als verblind, had
gelukkig toch het onderwijzend personeel noch de schooljeugd
eenig letsel bekomen.
Saphir zeide eens tot een jong meisje: »Je zult weldra een
bruidegom krijgenen zij bloosde. ,Waarom bloost ge? vroeg
Saphir: »Als gij niet wilt trouwen, zult ge er geen hebben!" En
nu verbleekte het meisje.
Een kuiper te Petit-Fagnieres bij Chalons-zur-Marne heeft een
wijnkuip vervaardigd, die 40.000 liters wijn kan bevatten. De
kuip meet 4.3 Meter in doorsnede en heeft 13 M. in omvang.
Onlangs bood hij aan twintig verschillende wijnkoopers en bier-
brouwers een dejeuner in deze kuip aan.
In de vorige week werd te Bern een politieagent plotseling
razeud, viel zonder aanleiding op de voorbijgangers aan en sloeg
een aantal rustige burgers. Twee ambtgenooten maakten zich met
moeite van hem meester. De groote warmte en teleurgestelde
liefde hadden hem van zijn verstand beroofd.
Iemand, zijn horloge stuk slaande. Zoo'n ellendig ondankbaar
srul van een horloge! Elken dag wind ik het regelmatig op zooals
t hoortgisteren vergeet ik het voor de eerste maal en
dadelijk blijft het ding stil staan!
Onlangs kwam de Oostcnrijksche luitenant der pioniers Scheibert
