- 132 -
GELDERLAND.
niet van de boonen worden gezegd, die op vele plaalsen van
de luis hebben geleden.
Vlas staat niet zeer gunstig.
Aardappelen. De vroege soorten gaven eene ruime opbreng9t;
de latere beloven mede een goed bescbot. Op de meeste
plaataen had de ziekte zich tot dusver niet vertoond.
Tengevolge van de langdurige droogte stonden de graslan-
deD aanvankelijk scbraal, waardoor het vee eerat laat in de
weide kon worden gelaten. Dezelfde oorzaak bad ten gevolge,
dat de opbrengst van het hooi gering, ofschoon de kwaliteit
zeer goed is.
Vruchtboomen. De appelboomen ataan zwaar geladen. De
pereboomen zullen tengevolge van strenge nachtvoraten in den
bloeityd, weinige vrncbten opleveren.
Aardbezien waren overvloedig.
Het bloembollengewaa is over het algemeen gunatig te noeraen.
De berigten omtrent de verwachtingen van den oogst zijn
al zeer verachillend, al naarmate van de hoogere of lagere
ligging van den grond. Zoo hebben de landerjjen in de Betuwe,
Bommelerwaard, en Maaa en Waal gedurende den winter
geruimen tijd onder water gestaan en de gewaaaen aldaar veel
van kwelwater geleden, z66 zelfs dat het winterkoren daar als
mislukt is te beschouwen.
Op de hooger gelegen streken van de Veluwe en een ge-
deelte van de graafachap Zutfen hebben de nachtvorsten en
de daarop gevolgde droogte veel nadeel aan de gewaaaen
gedaan.
Omtrent de halmgewassen lniden dan ook de berichten voor
het meerendeel ongunstig. Van andere gewaaaen daarentegen
kan een ruime oogst worden verwacht.
De rogge is over het algemeen kort van atrooin enkele
streken zyn de aren goed geladen, doeh men verwacht niet
meer dan een middelmatigen oogat.
De haver zal mede 9lechts een middelmatig bescbot opleveren.
De tarwe staat dun te velde en ook van dit gewas heeft
men geen groote verwachtingen.
De boekweit is op vele plaataen tot tweemalen toe bevroren
wat daarop is nitgezaaid kwam laat op en leed aanvankelijk
van de droogte; thans staat dit gewas over het algemeen vrij
goed te velde, en wanneer warm weder op den nu gevallen
regen volgt, kan een vrij goede oogat worden verwacht.
Erwten en boonen stonden aanvankelijk goed. De bloesem
heeft van de warmte geleden, zoodat de opbrengst matig zal
zijn. De boonen hebben bovendien veel van insecten te lijden.
De aardappelen staan allerwege schoon te velde. Tot nn
heeft men slechta hier en daar in de vroege soorten de be-
kende ziekte opgemerkt. Wanneer de late soorten hiervan
voortdurend gevrijwaard blijven, verwacht men een zeer rui
men oogst.
Beetwortelen staan mede zeer goed te velde en beloven eene
ruime opbrengst.
Het koolzaad heeft goed gebloeid; de opbrengst valt echter
niet mede.
Wortels en knollen staan tamelijk te velde; het weder kan
op dit gewas nog grooten invloed uitoefenen.
De tabak staat buitengewoon goed, en men mag daarvan
een oogst verwachten zooals men in de laatste jaren niet heeft
gehad. Op enkele plaatsen niettemin hebben de planten eenigs-
zins door hagel geleden.
Gras en hooilanden hebben van de aanhoudende droogte
geleden.
De opbrengst van hooi was middelmatig. De later gevallen
regeD heeft aan de weilanden veel goed gedaan, zoodat men
van de naweide nog wat verwacht.
De eerste snede klaver is mede tegengevallen; hoewel de
qualiteit goed isde tweede snede belooft een ruimere opbrengst.
De boomgaarden zijn over het algemeen goed geladen.
Appelen zyn overvloedig, peren minder, pruimen en andere
steenvrnchten gaven een zeer schralen oogst. De kerseboomen
waren tamelijk goed geladen.
Over het algemeen, al kunnen enkele gewassen een ruimen
oogst opleveren, zal het oogstjaar 1883 niet tot de voordee-
lige kunnen gerekend worden.
N 0 ORD-BRABANT.
Tarwe beeft aanvankelyk door felle droogte geleden, doch
is later goed ontwikkeld, zoodat nog een middelmatige oogst
wordt verwacht.
Rogge staat over het algemeen dun te velde, heeft echter
goede aren, zoodat nog op een tamelijk gewin kan worden
gerekend.
Gerst stond aanvankelijk goed, doch heeft later ten gevolge
van min gunstige, weersgesteldheid geledende verwachtingen
van den oogst zijn daardoor minder gunstig.
Haver belooft een middelmatig bescbot.
De berigten omtrent den stand der boekweit luiden gun
stig; men verwacht een goeden oogst.
Erwten en boonen zijn goed opgegroeid en geven nitzigt
op een tamelijk gewin.
Het laat zich aanzien dat de opbrengst van het vlas be-
vredigend zal zijn.
Van koolzaad, dat in deze provincie slechts in kleine hoe-
veelbeden wordt verbouwd, zijn de verwachtingen ongunstig.
Aardappelen staan uitmuntend te velde. Mocht het weer
niet ongunstig zijn, dan zal een ruim gewin worden verkregen.
Enkele sporen van ziekte worden op sommige plaatsen waar-
genomen.
Het wortelzaad is slecht ontkiemd en de opbrengst zal ge
ring zijn.
Ten gevolge van koude en langdurige droogte in het voor-
jaar, is over het algemeen weinig gras gewassenalleen op
zeer laag gelegen landerijen werd een tamelijke hoeveelheid
gemaaid.
De hoedanigheid van het hooi, voor zoover het by gunstig
weder werd binnengehaald, is goed.
Boomvruchten zullen een goeden oogst geven.
De Koning en de Koningin met Prinses Wilhelmina zijn
weder uit Oranje-Nassauoord te 's-Gravenhage teruggekomen.
Een talrijke menigte bewoog zich op het buitenplein om
het Vorstelijk Gezin wederom de residentie te zien binnen-
treden.
Het verblijf van HH. MM. te 's-Gravenhage zal tot het
laatst dezer maand duren, waarna zij op het Loo gaan ver-
toeven tot het begin van den winter.
Bij de Centrale Commissie is van Z. M. den Koning
en van H. M. de Koningin ontvangen de belangrijke som van
6000, bestemd voor de noodlijdende bevolking van Neder-
landsch-Indie, ten gevolge der ramp door de uitbarsting van
het Krakatau-eiland, terwijl bij Z. K. H. Prins Alexander der
Nederlanden, Prins van Oranje, is ingekomen, voor hetzelfde
doel, van H. K. H. de Groot-Hertogin van Saksen, Prinses
der Nederlanden te Weimar, eene som van 3000.
Door bemiddeling van de Nederlandsche Handelmaat-
schappy, is gisteren weder f 16,000 overgemaakt aan de
plaatselijke commissie te Batavia voor de ramp op Java, in
het geheel derhalve /86,000.
Als blijk dat de buitenlanders zich niet onbetuigd laten
met deelneming in de ramp op Java en Sumatra, kunnen wij
thans vermelden dat by den burgemeester van Amsterdam
voor de heeren Chandon Co., succrs. de Moet Chandon
te Epernay, door hun agenten, de heeren Lefdbure Zoon,
alhier, de somma van 2500 gestort is.
De Gouverneur van de Straits Settlements (Engelsch
Indie) heeft (f 65,000) ter besrhikking gesteld van den Gou
verneur van Ned. Indie, ten behoeve van noodlydenden in
Bantam en de Lampongs.
Het bestuur der Ned. Ind. Spoorwegmaatscbappy heeft
in zijne vergadering van gisteren besloten het voorbeeld der
Ned. Handelmaatschappij te volgen, en tot leniging van den
nood in Westelijk Java eene som van f 5000 beschikbaar
te stellen.
De Haarlemsche Katoenmaatschappij heeft 2000 ge-
schonken voor de slagtoffers van Krakatau.
De Fancy fair voor Anjer en andere geteisterde plaatsen
op Java, op bet terrein der Tentoonstelling te Amsterdam, is
verzekerd. Als datum is bepaald Zaterdag 22 September e. k.
Een aantal dames zal uitgenoodigd worden, bij den verkoop
der voorwerpen de commissie te helpen, op haar beurt ge-
holpen door jonge dames naar bare keus en heeren assistenten.
De voorwerpen ter verkoop zullen verkregen worden door
de hulp en de welwillendheid der exposanten, van wie, evenals
in het algemeen van buitenlandsche commissarissen, reeds een
aantal royale toezeggingen zyn ontvangen of die zich bereid
verklaard hebben een de'el der opbrengst af te 9taan voor het
goede doel met de Fancy fair beoogd.
Alle voorwerpen zullen op den dag van de Fancy fair voor
het publiek te koop zijn voor de gewone prijzen. Aan ieder
bezoeker zal zonder eenigen aandrang geheel worden overge-
laten, of by iets tegen dien prijs koopen wil, dan wel meer
dan de waarde van een gekozen voorwerp in de handeu der
dames leggen. Ook zij, die slechts een beperkte som willen
besteden, kunnen dus zonder schroom aan dit werk der lief-
dadigheid deelnemen. De entree zal zyn 1.
Abonnd's bebouden vrijen toegang, doch 't is te verwachten,
dat uiemand dien dag van zijn doorloopende kaart gebruik
zal willen maken.
Voorts zij meegedeeld, dat het comite d'exploitation van de
tentoonstelling voor dien dag op de onbekrompenste wijze
geheel afstand gedaan heeft van de entree's ten behoeve van
het liefdadige doel en dus, na aftrek van de kleine onkosten
voor dien dag, het voile bedrag der entreegelden Java ten
goede zal komen, een bewijs van sympathie voor Nederland
en zijne kolonien, dat ongetwijfeld door iedereen hoogelijk zal
gewaardeerd worden.
Zondag werd de Tentoonstelling bezocht bij dag door
21.000, bij avond door 6.000 betalenden. Het bezoek wordt
dus nog niet minder.
Op de Amsterdamsche tentoonstelling beeft men, behalve
de keur van voorwerpen, ook een boertje gezien aan-
gekocht voor de verloting! Een grappenmaker bad hem een
kaart met dat opscbrift op den rug gespeld.
De Amsterdamsche tentoonstelling blyft tot einde Octo
ber geopend, maar de avondconcerten op het terrein nemen
met het laatst van deze maand een einde.
Men weet, dat de eerste groote prijs in de tentoonstel-
lingsloterij van Amsterdam eene waarde heeft van 200,000
francs en bestaat in een prachtige parure van diamanten, ge-
leverd door de firma Gustave Sandoz, van „Palais Royal". Over
deze parure, tentoongesteld achter een byzondere vitrine, te
midden der hoofdgaanderij, houdt een meisje van het eiland
Marken, in nationaal costuum, de wacht. Dit meisje is belast
de biljetten der loterij te verkoopen.
Yerleden Vrijdag zoo leest men in de P. N. en Bosscher
Ct. bleef de Koningin voor die vitrine staan en vroeg
vriendelijk lachend aan het meisje: „Bekoort die schitterende
parure u niet, juffrouw, en zoudt gij die niet willen winnen?"
Het meisje wist natuurlijk niet wat te antwoorden. „Welnu",
herhaalde de Koningin, „verkoop mij 100 briefjes", en zij
voegde er lachend bij„houdt die voor u, het goede nommer
is er misschien by."
Onnoodig bierbij te voegen, dat de geschiedenis spoedig
bekend werd en men verhaalt, dat een Engelschman aan het
meisje 5 maal den prijs der biljetten heeft aangeboden, in de
overtuiging dat het goede nommer er bij is.
Prins Roland Bonaparte heeft in de Indische afdeeling
der Amsterdamsche tentoonstelling onder anderen de Atjehsche
woning aangekocht, die naar het park zijner villa te St. Cloud
zal worden overgebragt.
Volgens een officieel telegram uit Oost-Indie is de pas
sage in Straat Sunda tusschen 3t. Nicolaaspunt en Zutphensche
eilanden niet afgeslotenlicht9chepen zijn onnoodig. Het vuur
op Java's eerste punt is onbeschadigd. Dat op Vlakkehoek kan
na 8 dagen branden; de bygebouwen aldaar zijn verdwenen,
het personeel is grootendeels omgekomen. Het vaarwater in
Straat Sunda is waarschynlijk alleen veranderd tusschen Kra
katau en Seboekoe, Berichten zijn ontvangen van den resident
van de Lampongsche districten, van kapitein Beunk en den
controleur Wynveldt. Het residentiehuis, het fort en de ge-
vangenis te Telok-Betong zijn gespaard. Verder is alles ver-
woest. Het gouvernements-stoomschip is twee palen landwaarts
in teruggevonden. Van de kustdistricten is geen bericht ont
vangen. De kust is ongenaakbaarzooveel zichtbaar, is alles
verwoest. De Gouverneur-Generaal zendt hulp via rivier Toe-
lang-Bawang en Manzala.
De gemeente Bellingwolde kan er zich misschien op
beroemen, het oudste Dagelijksch Bestuur van Nederland te
hebben. De burgemeester toch telt 83, de oudste wethouder
85 en de jongste wethouder 76 jaren, zameu 244.
Onlangs is, naar de Engelsche bladen melden, weer een
ladir g van duizenden glazen afgodsbeelden uit de fabriek te
Birmingham naar Achter-Indie verzonden. De kosten van die
beelden zijn ongeveer 90 cts., terwijl de heidenen er door
elkander ongeveer 10 voor betalen. Men maakt er dus goede
zaken. Maar het gaat daarmee wonderlyk toe in het christelyke
Engeland, evenals met den opiumbandel op China. Terwijl
men millioenen byeen verzamelt en honderden zendelingen uit-
stuurt om de heidenen te bekeeren, bezorgt men hun het
lichaam en geestbedervende opium, en brengt scheepsladingen
vol afgodsbeelden.
De millionair Vanderbilt was eens te Saratoga. Hy werd
toegesproken door eene zeer opzigtig gekleede dame en on-
derhield zich geruimen tijd met haar. Toen de dame was
vertrokken, zeide Vanderbilt's dochter: „U hebt zeker vergeten
dat die dame ons vroeger gevogelte leverde?" „Neen, myu
kind," antwoordde de millionair, ,,ik heb dat niet vergeten,
maar ik herinner mij evengoed, dat uwe moeder ook te Jersey
achter een buffet stond en dat ik daar oesters verkocht!"
Gladstone, Engeland's eersten Minister, tobt niet zwaar
onder de Fransch-Chineesche kwestie en vermaakt zich nog
altijd met zijn liefhebberij-vakhakken met de bijl.
Marwood, de Engelsche beul, is dood en de Regeering
wordt bestormd door adressen om met den beuls-post be-
gunstigd te worden.
Een der sollicitanten zond zyn photografisch portret en
schreef er bij dat by ijzersterke zenuwen had.
Een ander had een talryk gezin en nog een ander dacht
dat het voor hem zou pleiten als hij mededeelde dat hij lid-
maat was der Engelsche Staatskerk.
Men beweert, dat de benoeming staat aan de Sheriffs en
dat deze, zoo zich geen ge9cbikt persoon mocht aanbieden,
zelven het beuls-ambt raoeten uitoefenen.
Dat zou onaangenaam en in alle gevalle zeer lastig wezen,
maar zy komen er, bij zoovele sollicitatien, wel vry van af,
want, 't klinkt schier ongeloofelijk en toch is het
waar, dat er zich bij den Engelschen Minister van Binnen-
landsche Zaken niet minder dan 3000 sollicitanten naar het
ambt van beul hebben aangemeld.
De Patrie bevat het volgende berigt, voor de waarheid
waarvan zij instaat: De koning van Spanje was bij zijn jongste
verblijf te Parijs bijna vermoord geworden. Spaansche socia-
listen waren naar Parijs gekomen om, in vereeniging met
fransche geestverwanten, hun misdadig oogmerk uittevoeren.
De policie, die door de Spaansche regeering gewaarschuwd
was, had de zekerheid verkregen, dat de aanslag beraamd was
en nam dadelijk maatregelen. De koning werd om zoo te
zeggen door zyn spaansche getrouwen in beslag genomen, die
hem op zyn reis naar Munchen begeleidden. De fransche
politie had een veiligbeidsdienst ingesteld, om den koning van
de volksmenigte te 9cheiden en deelde hem by zijn vertrek
mede welk gevaar hij geloopen had. De koning antwoordde
„Het beboort tot mijn koningsberoep, aan moordenaars bloot-
gesteld te zijn: ik vrees ze niet!"
De Engelsche minister Sir Robert Walpole bad eene
eigenaardige manier en anderen zijn bem daarin met succ&s
gevolgd om in de Kamer zijne voorstellen er door te
krygen. In zulk een geval noodigde hy namelyk de leden, van
wier stemmen hij onzeker was, by zich aan tafel, waar hy hun
niet alleen smakelijke geregten opdischte, maar hun ook een
goed glas wijn scbonk.
Toen een vriend hem eens vroeg waarom hy zyne gasten
zoo stevig liet drinken, antwoordde de slimme minister: „Daarin
volg ik den mandenmaker na, die de teenen, welke hij ge-
bruikt, door en door nat maakt, omdat zij dan buigzamer zijn."
In den Raad van Putten is than9 de kwaestie aanbangig
wie het tekort zal betalen in de gemeentekas, tengevolge der
verduistering van gelden door den ontvanger. De voorzitter
stelde voor het tekort van 900, dat van de laatste kasop-
neming op 11 Januari af tot aan den dag dat de ontvanger
verdwenen is, voor rekening van de gemeente te doen komen.
Een der leden was van oordeel dat, op dien dag, bij behoor-
lijke opneming der kas, de ontvanger geschorst bad moeten
worden en men du9 verder tekort had kunnen voorkomen. De
voorzitter deelde verder mede, dat het dagelyksch bestuur het
niet eens was over het cijfer van het overige tekort, circa 1500.
Hij herhaalde zijn aanbod, zelf daarin een derde te betalen.
Een raadslid was van oordeel, dat de Raad daarmede niets
te maken hadhet geld moest er zijn, wie het weder in de
kas legde was den Raad onverschillig. De burgemeester zal
zich nu wenden tot Gedeputeerden, maar de Raad heeft be
sloten, dat het concept van zijn schrijven eerst aan de ver
gadering zou worden onderworpen.
Te Scheveningen heeft een man zijne vrouw en zes kinderen in
de steek gelaten, om met de vrouw van een ander naar Amerika
te gaan.
Het iuzamelen van fooitjes kan een vermogen vormen. Dit
bewees een Berlijnsch bediende uit een museum, die belast was
met het bewaren der stokken en regenschermen van het publiek.
Het vermogen dat hij naliet, bedroeg meer dan 70.000 thaler.
