Laibonw.
1884.
Vrijdag, 5 December.
Nr. 49.
VAN
AAN LANDBOUW, GEMEENTE- EN POLDER-BELANGEN GEWIJD.
Vijf-en-Twintigste Jaargang
Prijs van Ret Abonaement:
in bet f 6.—
Hoofd-Agenten voor dit Weekblad, te Haarlem:
P. VAN CITTERT ZONEN.
BURGERLIJKE STAND.
Aangegeven van 26 Nov. 2 Dec. 1884.
Prijs der Advertentien
van 16 regels 75 Cent, elke regel meer 12Cent.
V AIIIE M 1 E R M E E U.
Prys van een enkel Nommek 15 Cent.
de Heeren
Onderstaande persoiien worden in hun belang aangemaand
zich ter Secretarie aan te melden, ten einile opgaaf te doen
voor de bijhouding van bet BevolkiDg Register.
Johanna Hoogeveen, gekomen van Heemstede.
Grietje HageRauwerderbem.
S. Planting, Haarlem.
J. W, A. Ederveen, Gent.
Het bureau van bevolking eu den Bnrgerlijken Stand is
geopend 's morgens van 9'12 uur, 's middags van 14 nur.
GEBOREN: Bartel, zoon van J. C. v. d. Heyde en W. Boo-
gerd. Anna Maartje, doehter van I). Knihte eu MPaarlberg.
Johannes, zoon van Anna C. Huismans (ongeh.) Denis, zoon
van D. Nelemans en E. Schouten. Grietje, doehter van
Groenveld en L. Verboon. Maria, doehter van D. Sehijll en
M. de Vries. Johannes, zoon van II. van Vunren eu M. P.
van Willigen. Willielmina Cornelia, doehter van C. Perdaan en
J. M. Duwel. Adrianus Johannes, zoon van J. Bus en A.M.
Hack. Petronella, doehter van J. van Audel en JKardol.
OVERLEDENJacobus Lumbertus, oud 11 dagen zoon van
"W. Hofniau en F. van Buit.en. Jacob van Egmond, oud 33
jaar, gehuwd met G Boterman. Agatha Vt alraven, oud 42jaar,
gehuwd met D. Roubos. Nicolaas Haspels, oud 79 jaar, gehuwd
met M. J. van Zanten.
ONDERTROUWD: J. de Haan met M. van Noorloos.
GEHUWD: J. Tillr met N. Verlaan. G. Boterman met D.
van Rijn. G. A. van Keulen met S. Kikkert.
AT.TK. TOEZEND1NGEN, RED ARTIE EN UITGAVE BETREIOTNDE
te adresseren aan VAN BONGA C°.te Amsterdam.
Uiterl{jh Woentdag.)
doen uitoefenen, opdat, waar noodig, bijtijds de art. 2 en 3
der wet van 4 December 1872 (Stbl. no. 134) kunnen wor
den toegepast.
„De Minister brengt in herinnering, dat bij vorige epide-
mien, ook bij de laatste cholera-epirlemie, de ziekte herhaalde
malen door reizigers werd ingevoerd, en slaapsteden brand-
punten werden van besmetting"
Bedoelde wetsartikelen luiden als volgt.
Art. 2. De Burgemeester is bevoegd, na ingewonnen advies
van een geneeskuudige, iijders aan eene besmettelijke ziekte,
die zioh in slaapsteden of logementen bevinden, naar eene
openbare inrichting of andere verblijfplaats ter verpleging te
doen overbrengen, wanneer de toestand van den lijder over-
eenkomstig de verklaring van den geneeskundige zulks gedoogt.
De kosten van de overbrenging worden des noodig ten laste
der gemeente gebragt.
Art. 3. De Burgemeester is bevoegd in de in het vorig
artikel genoemde slaapsteden of logementen, maatregelen ter
ontsmetting en, na ingewonnen advies van den geneeskur.digen
ambtenaar, ook andere maatregelen ter voorkoming van ver-
spreiding der ziekte voor te schrijven, en zoo noodig te doen
uitvoeren. Bij verzet tegen de volgens dit en in bet voorgaande
artikel te nemen maatregelen, wordt de slaapstede of het loge-
ment, door den Burgemeester, na ingewonnen advies van den
geneeskundigen ambtenaar, gedurende een door hern te bepa-
len tyd gesloten verklaard.
Groote Letters worden naar hare plaatsruimte berekend.
Het schijnt dat grond en klimaat voor de koffiecultuur
geschikt zijn. Immers zijn oogst bedroeg dit jaar twee duizend
kilogram goede koffie per hectare.
In de afgeluopen week bad de vrouw van H. de Graaf,
LL Ringdijk, by Aalsmeer, een nachtlichtje in eene kamer
gezet, waarin zij by gemis van eene kagchel niet huisde.
Haar man was afwezig.
Later ontwaarde zij, dat het in de kamer niet rigtig was
en kwam spoedig tot de ontdekking dat er brand was ontstaan.
Met behulp van een paar menschen, die daar juist pas-
seerden, is bet gelukt den brand bijtijds met emmers water
te blusschen.
Alles was reeds verzengd of verscbroeid en de wieg was
geheel verbrand.
Te Halfweg is zekere J. H., boerenknecht te Osdorp, in
hechtenis genomen, Men vermoedt dat hij voor 14 dagen
uit de weide van C. v. d. Nes, te Wijde Wormer, zijn vroe-
geren patroon, eene koe gestolen en op de Hoornsche markt
verkocht heeft. Van bet geld is nog niets gevonden.
Dezer dagen deed in de meeste bladen de mededeeling de
ronde, dat bij een landbouwer in do gemeente Daleo, die
zijn koeijen voederde met knolgroen, een beest een knol in
de keel bleef stcken, die niet verwijderd kon worden, zoodat
tot slagting moest worden overgegaan.
Bij het voeden met aardappels komt dit meer dan eens
voor, en om dan den aardappel te verwijderen past men hef
volgeod, betrekkelijk gemakkelijk middel toe. Men werpt
den koe op den grond, legt haar hals, waar de aardappel zit
op een plat stuk bout en slaat. dan met een hamer of klop-
per op den aardappel, welke daardoor barst of naar beneden
zakt. Daarmee is de kuur afgeloopen en de koe wordt
weer op stal gezet.
Zou nu datzelfde middel ook niet bij knollen kunnen toe
gepast worden? Wij gelooven van heel goed.
Wie bang is dat een koe een aardappel of knol in deu
keel zal krijgen 9nijde ze in „plakkeu", maar vooral niet,
gelijk sommige doen, in stukken, want raakt zulk een stuk
aardappel in den keel vast, dan is 't moeylyk, om bet stuk
te slaan.
Te Kuinre is op den stal van den landbouwer J. Mulder
het mond- en klaauwzeer uitgebroken.
Aan den Sloterweg, onder de gemeente Sloten, is een flinke
jongen, de zoon van den Heer A. J. v. d. V., van den hooi-
zolder gevalleo, tengevolge waarvan hij reeds is overleden.
De Burgemeester van Eede zal voortaan elke week de prij-
zen van het brood in de verschiilende dorpen zijner gemeen
te in de courant bekend maken.
Het dijk- en baggerwerk, dat verleden week te Haarlem-
mermeer werd aanbesteed, en waarbij de bh. J. v. d. Heuvel
te Haarlemmeer, en L. Brouwer, te Gouda, ingeschreven bad-
den ieder voor 3600, is bij loting toegewezen aan den
Heer J. van den Heuvel Azn.
De gemeenteraad van Kralingen heeft besloten aan Ged.
Staten te kennen te geven dat eene verhooging van de jaar-
wedde van den burgemeester met f 200 sn die vau de wet-
bouders met f 200 zeer gewenscht is en die alzoo op/1600
en 400 te stellen. De jaarwedde van den Secretaris(f 1400)
en van den gemeente ontvanger 1000) werden niet
verboogd.
Door den Commissaris des Konings in de Prov. Noord-
Holland is dezer dagen aan de burgemeesters der gemeenten
in die provincie de navolgende circulaire verzonden
„Ten verzoeke van den Minister van Binnenl. Zaken, beb
ik de eer u uit te noodigen op de logementen en slaapsteden
en de daarin verloevende reizigers nauwkeurig toezicht te
De veehouder R. S., te Parrega (prov. Eriesland). die op
8 Juli jl. in den dfjk van bet Vfaterschap „de Workuro-
mermeerpolder" een gat heeft doen boreu om zijn vee van
drinkwater te voorzien, en deswege voor bet Geregtshof te
Leeuwarden teregt stond, is tbans veroordeeld tot 45 dagen
celstraf en in de proceskosten.
Door iemaud, die vroeger op de aardappelmeel-fabrieken
heeft gewerkt en de aldaar bestaande toestanden schijnt te
kennen, wordt het volgende medegedeeld
Te Veendara en Wildervink staan vijf a zes aardappelmeel-
fabrieken, die tbans nog werken. Er is een tijd geweesl, toen
de fabrieken de aardappelen verwerkten, die/ 1.75 per bectol.
hadden gekost. Later daalden de prijzen aanmerkelijk. Thans
is de prijs zoo laag als d:e nog nimmer te voren was. De
overproductie wordt algimeen als de oorzaak daarvan aan-
gegeven.
Maar dit jaar zijn de aardappelen aangekocht tegen 0.60
a 0.65 per bectol. en worden per etmaal in eeD fabriek
4000 hectol. verwerkt. Er is nog veel meel van het vorige
jaar voorhanden. Komt er nu eene kleine rijzing in den prijs
van het meel, dan zijn groote winsten behaald. Algemeen
denkt men dat de fabriekanten, die dezen winter doovwerken
en da aardappelen betalen naar den laagsten meelprijs, op
den duur groote voordeelen zullen behalen. Zij zullen voor
zich het leeuwendeel bekomen, terwijl de boer, die zijue aard
appelen moet slijten, het kind der rekening blijft.
De Gemeenteraad van Purmerend heeft als plaats voor de
in 1885 te houden tentoonstelling der Hollandsche Maat-
schappij van Landbouw, aangewezen een gedeelle van de
Nieuwstraat, de Koestraat, een gedeelte van de Plantsoenstraat,
het Plantsoen, een gedeelte van de Koemarkt met het Doelen-
plein.
Bij het op stal brengen van het rundvee, wilde een land
bouwer te Westzaan een kalf uit eeD stuk land halen, waarin bet
met een paard den gebeelen zomer geloopen bad. Het paard
had ecbter zulk eene gebecbtheid voor het kalf opgevat, dat bet ge-
vaarlijk, ja zelfs onmogelijk bleek de twee dieren te scbeiden.
lets dergelijks wordt toevallig ook gemeld uit Stiens, in
Friesland. Een paar jaren geleden deed een landbouwer
aldaar een veulen en een lam in dezelfde weide. De dieren
waren weldra op den besten voet met elkander en graasden
en rustten altijd bijeen. In het najaar werd het jonge paard
op stal gebragt en het volgeride voorjaar vertrok bet naar
bet Noorderleeg, een grooten polder nabij de Wadden. Het
lam was intusschen tot een stevigen ram opgegroeid, die niet
met zich liet sollen. Het paard kwam vervolgens weder
thuis, toevallig in dezelfde weide, waarin zich de ram bevond.
Zoodra de beide oude kennissen elkander ontmoetten, werd de oude
vrieudscliapsband weder aaugeknoopt. De beide dieren zijn
weder als te voren onafscbeidelijk bijeen.
Door een landeigenaar in de nabijheid van Rome is voor
eenigen tijd een koffietuin aangelegd.
De heer Marlet heeft te Norg eene laudbouwlezing gehou-
den. In het eerste gedeelte zijner voordragt besprak hij de
varkenshouderij, voor deze streek een belangrijke tak van
landbouw, eu wanrmede on® land bij lange niet met met het
buiienland kail concureeren, zoo duidelijk op de jongste ten
toonstelling te Amsterdam geblekeu. Er moest daarom in de
eerste plaats voor veredeling van ras gezorgd worden daar het bui*
tenlandsche soort veel sneller groeide, want hoe sueller hoe
voordeeliger velmesting, waardoor vaker omzetting Van kapitaal
Breedvoerig zette spreker uiteen, waarom het buitenlandsche
soort boven onze inlandsche uitmuDtte, en waarom hij 't wen-
schelijk achtte deze soort aan te schaffen. zooals bereids in
Limburg was gedaan. Ook van jongs af eene zorgvuldige
krachtige voeding en behandeling biagt veel tot eene goede
wording bij. Na de pauze werd het bereiden van Compost
of mengbulten besproken. Daar de goede hoedanigheid dezer
mestsoort lang niet genoeg bekend was, raadde spreker ten
sterkste aan zich er op toe te leggen, waartoe hij de behau-
deling in ruimen omvarig uiteen zette. Verder werd nog ge-
sproken over 't gebruik van kalk, plaggen enz., waarbij het
aan dtgelijke en nuttige wenken niet outbrak. De zaal was
vrij goed bezet en de spreker voldeed uitmuntend.
De St. Ct. No. 2 83 bevat een oordeel over den oogst in
de provincie Gelderlaud, waaibij de volgende opmerkingen
gevoegd zijn:
In vele gemeenten is groot nadeel geleden door den droogen
voorzomer. De wintergewassen, die al reeds goed ontwik-
kelde wortels barlden, leden hierdoor veel minder dan de zo-
mergranen. Inzonderbcid de haver heeft er door geleden;
de boekweit, die prachlig te velde stond, leed door regen
na het zichten en moest zoodoende te lang te velrle blijveo.
Gras- en klaverlanden leden rnede van de aanhoudende droogte,
terwijl de sloten droog waren en het vee bier en daar be-
paald gebrek leed aan drinkwater. Boonen en erwten, die
door de droogte even als de zomergraneu kort stroo ople-
verden, leden tijdeus bet b'oeijeu door te fellen zonneschijn
en te groote hitte, waardoor de peul slecht aansloeg. De ooft-
en fruitboomen hebben veel van nachtvorst geleden, vooral
de vroegbloeiende, waardoor zich gereedelijk verklaren laat,
waarom de pere- en pruimeboomen een zoo slechlen pluk
gaven. Boom- en bloemkweekeryeu gaven goede uitkomsten
dewyl het bout algemeen flirik gegroeid is. Al de overige
niet genoemde gewassen hebben beste resultaten afgeleverd;
de tabaksplant gaf zelden zulk een goed ontwikkeld blad.
Muizen zijn op de kleigronden zoo vermenigvuldigd, dat zy
een ware plaag geworden zijn. Te Vuren is deze plaag zoo
groot geweest, dat, met uitzondering vnn de aardappels, voor
geen enkel gewas een hooger oogstcijfer gegeven kon worden
dan 40 en 50; voor klaver, haver, gerst en boonen zelfs
niet hooger dan 20 a 30. Te Deil zyn de weidelanden
door de muizen zoo kaal gevreten, dat vele veehouders ver-
plieht waren buitenaf weiden te huren. Te Kerkwijk is door
de muizenplaag de oogst over het geheel zeer gering. Te
Beest zijn geheele akkers tarwe door de muizen vernield, ter
wijl de graslanden zoo kaal werden gebouden, dat de vetwei-
ding op groot nadeel is uitgeloopen. De schade wordt in
deze gemeente op ruim 70,000 begroot, of over de gemeente